آپولو سیزده

در فرهنگ عامیانه ۱۳عدد نحثی می باشد اگر چه این باور خرافه ای بیش نیست ولی از قضای تصادف , ماموریت آپولو ۱۳ که با همان عدد ۱۳همراه است هم با شکست مواجه شد و بار دیگر اعتقاد به نحثی عدد ۱۳ در بین عامه رواج یافت . در این قسمت در باره ماموریت آپولو ۱۳و علت شکست آن توضیح می دهیم.

۱- پروژه آپولو

در زمان مسابقه فضائی میان آمریکا و شوروی سرانجام شوروی موفق به فتح فضا با فرستادن اولین ماهواره و موجودات زنده و درنهایت اولین انسان به فضا شد.بنابراین  آمریکا که در این اولین ها شکست خورده بود تصمیم گرفت به هرقیمتی شده اولین انسان را در روی ماه فرود بیاورد تا به عنوان فاتح اولین کره آسمانی (ماه) در تاریخ ماندگار شود.بنابراین فتح ماه برای آمریکا به یک مسئله حیاتی ( مرگ و زندگی ) تبدیل شددر این قسمت به کوشش های آمریکا در پروژه های آپولو و فتح ماه می پردازیم . پروژه آپولو از سال۱۹۶۱تا ۱۹۷۵اجرا شده و بالغ بر ۲۵میلیارد دلار برای دولت آمریکا هزینه در برداشت .(بیش از ۴۰۰ هزار نفر در این پروژه کار کردند )
این قسمت خلاصه ای است از مقاله “پروژه آپولو “ کامل این مقاله را می توانید در همین سایت مطالعه کنید. برای مطالعه روی نوشته آبی  کلمه “پروژه آپولو “ کلیک کنید . 

۱) ناسا و شروع پروژه آپولو

همچنان که گفتیم رقابت فضائی بین آمریکا و شوروی و عقب ماندن آمریکا از این رقابت سبب شد که دولت آمریکا تمام هم و غم خود را برای فتح ماه متمرکز کند و بنابر این در ۲۹ژوئیه ۱۹۵۸سازمان فضائی آمریکا (ناسا)با هدف تحقیقات فضانوردی و در نهایت فتح ماه بنیاد نهاده شد.و بودجه عظیمی هم در اختیار ناسا گذاشته شد. و تمام کوشش ناسا و دولت آمریکا بر پیاده کردن انسان روی ماه متمرکز شد .
برای انجام این مهم ابتدا پروژه ای با عنوان “پروژه فضائی مرکوری “ شروع شد بعد این پروژه به “پروژه جمنای”  تبدیل شد و دست آخر  به “پروژه آپولو “ رسید . ( آپولو جانشین مرکوری و جمنای شد )

۲) پروژه آپولو

پروژه آپولو یکی از هیجان انگیزترین و پرخرج ترین پروژه های فضائی بشر تا امروز است . که علی رغم شکست  در ابتدای ماموریت (ماموریت آپولو یک) با پشتکار و کوشش ادامه پیدا کرد تا بالاخره به موفقیت رسید آپولو نقطه عطفی در پرواز فضائی انسان ایجاد کرد. و برای اولین مرتبه انسان توانست بر کره ای غیر از زمین قدم بگذارد و راه فتح فضا را برای انسان هموار کرد. این پروژه از آپولو یک شروع شد و تا آپولو ۱۷خاتمه یافت . هر کدام از بخش های پروژه یک ماموریت نام گذاری شد . و بعد از شکست ماموریت آپولو یک ماموریت آپولو ۲ و ۳ هم حذف شد بنابراین در کل پروژه با وجود شماره گذاری تا ۱۷جمعا ۱۵ماموریت انجام شدکه دو ماموریت با شکست مواجه شد ( آپولو یک و سیزده ) و ۱۵ماموریت با موفقیت انجام شد . 

۳) ماموریت آپولو یک

اولین ماموریت آپولو با نام آپولو یک رقم خورد که متاسفانه با یک تراژدی به پایان رسید. ( سفینه قبل از هرگونه عملیاتی روی زمین آتش گرفت و تمام فضانوردان سوختند و از بین رفتند) با شکست ماموریت آپولو یک ماموریت های آپولو دو و سه لغو شد و ماموریت های آپولو۳تا ۶هم بدون سر نشین انجام شد .

 

۴) آپولو ۷ تا آپولو ۱۱

بعد از شکست ماموریت آپولو یک ماموریت های آپولو دو تاشش بدون سرنشین انجام پذیرفت و اولین ماموریت سرنشین داربعد از آن تاریخ ماموریت آپولو ۷ بود.بعد از آن ماموریت آپولو ۸ و بعد …تا ماموریت آپولو۱۱که به دنبال هم انجام شدند . که در این میان ماموریت آپولو ۸ و آپولو ۱۱ از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است .

۵) آپولوApollo 8) ۸) 

ماموریت آپولو ۸ یکی ازمهمترین ماموریت ها در ادامه پروژه بزرگ آپولو در راه دستیابی به ماه بود .
در این مامویت بسیاری از اولین ها تحقق یافت . در واقع ماموریت آپولو  ۸ بود که راه را برای ماموریت آپولو ۱۱ و فتح ماه فراهم کرد . این اولین ها عبارت بود از : ترک مدار زمین ,  قرار گیری در مدار ماه  , اولین فضانوردان که به مدار ماه رسیدند , دیدن زمین به صورت کره کامل ,  دیدن نیمه پنهان ماه

۶) روش های صعود از زمین و فرود بر ماه

گذشتن از جاذبه قدرتمند زمین و فرستادن فضاپیما به فضا حتی با تکنولوژی امروز کاری بسیار پر هزینه و مشکل می باشد. ( چه رسد به دهه۱۹۶۰و تکنولوژی آن موقع ) اولین  مشکل غلبه بر جاذبه قدرتمند زمین و دومین مشکل عبور ازجو غلیظ زمین می باشد. به عنوان مثال موشکی که فضاپیمای آپولو یازده را به فضا فرستاد ( موشک ساترن ۵ ) حدود سه هزار تن وزن داشت که بیش از ۹۱درصد از وزن آن را سوخت تشکیل می داد و وزن کل فضا پیما کمتر از۱/۵ ٪ از وزن کل موشک بود.(۷۲ ٪ این سوخت فقط تا ارتفاع۶۱کیلومتری)
از همان ابتدا بحث این که چگونه یک سفینه روی ماه فرود آمده و سالم به زمین برگردد مطرح بود و سرانجام قرار شد سفینه از دو قسمت (سفینه فرماندهی و ماه نشین) تشکیل شود و بعد از رسیدن به مدار ماه سفینه فرماندهی همراه با یک فضانورد در مدار ماه باقی مانده و ماه نشین همراه دو فضانورد در ماه فرود بیاید .
بعد از فرود بر روی ماه فضانوردان روی ماه پیاده شوند و بعد از پایان ماموریت روی ماه , ماه نشین دوباره از سطح ماه بلندشده و به سفینه فرماندهی متصل شود . بعد از انتقال دو فضانورد به سفینه فرماندهی ماه نشین را در فضا رها کرده و  هر سه فضانورد با سفینه فرماندهی به زمین برگردد . تمام ماموریت های پیاده کردن انسان روی ماه به همین روش صورت گرفت.(توضیحات بیشتر در مقاله “پروژه آپولو “ و همچنین “در مسیر ماه “ )

۷) آپولو یازده و فتح ماه

سرانجام همه تلاش ها به بار نشست و همه چیز برای سفر سرنشین دار به ماه آماده شد . بعد از ۸ ماموریت آپولو یک تا ۱۰ اکنون نوبت به ماموریت آپولو ۱۱می رسد . رفتن به ماه آرزوی هزاران ساله انسان ها بود و اکنون ثمر داده بود .در روز ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹(۲۹تیرماه ۱۳۴۸)دو فضانورد آمریکائی به نام های “نیل آرمسترانگ “ و “باز آلدرین “ به عنوان نخستین انسان ها قدم بر کره ای دیگر غیر از زمین ( ماه ) گذاشتند .
(برای مطالعه در مورد تاریخچه تلاش های بشر رای رسیدن به ماه به مقاله “رویای ماه “ مراجعه کنید)
همچنین برای مطالعه کامل سفر آپولو یازده مقاله“ آپولو یازده “ و همچنین مقاله “ در مسیر ماه  “ را در همین سایت حتما مطالعه کنید .

۸) ادامه سفر به ماه

بعداز فرود نخستین انسان بر سطح ماه پروژه آپولو ادامه پیدا کرد و در غالب ماموریت های آپولو ۱۲تا ۱۷ این سفر ادامه یافت که بجز آپولو ۱۳بقیه موفقیت آمیز بود . آمریکائی ها خواستند نشان دهند که ما می توانیم بارها و بارها می توانیم به ماه برویم و برگردیم .
ماجرای آپولو ۱۴ تا ۱۷ را هم در مقاله “ آپولو چهارده تا هفده “ مطالعه کنید .

۲- مشخصات ماموریت آپولو ۱۳

در اینجا نگاه کلی می اندازیم به مشخصات سفینه و فضانوردان آپولو ۱۳

۱) ماموریت آپولو ۱۳

آپولو۱۳ (Apollo13)‏ سفر ناموفق ناسا به کره ماه بود.در هنگام سفر رفت، سفینه دچار حادثه گردید، و فضانوردان مجبوربه بازگشت و فرود اضطراری شدند . این سومین ماموریت آپولو بعد ازفرود موفق آپولو۱۱بود .

 

شکل شماره ۱ – فضانوردان آپولو ۱۳از راست به چپ : اسویگرت , هایز و لاول

شکل شماره ۲ – نشان ماموریت آپولو ۱۳

۲) قسمت های مختلف فضا پیمای آپولو ۱۳

همانند فضاپیماهای دیگر فضا پیمای آپولو ۱۳هم از دو قسمت تشکیل شده بود .
۱-۲) فضاپیمای فرماندهی(ادیسه) : فضا پیمای فرماندهی فضاپیمائی است که محل استقرار فضانوردان می باشد و در واقع تمام عملیات در این فضاپیما انجام می شود بعد از فرود روی ماه این سفینه فرماندهی است که همراه با یک فضانورد در مدار باقی مانده تا بعد از پایان ماموریت روی سطح ماه بتواند فضانوردان را به زمین برگرداند .
در ماموریت آپولو  ۱۳فضاپیمای فرماندهی را “ ادیسه “ نام گذاری کردند این نام از کتاب و داستان ادیسه که شاهکار هومر حماسه سرای یونان باستان است گرفته شده است .
۲-۲) سفینه ماه نشین (دلو) : این سفینه مخصوص فرود روی ماه طراحی شده بود و گنجایش دو فضانورد را داشت که می توانستند برای مدت ۲ روز در سفینه باقی بمانند و بعد از پایان ماموریت و الحاق به سفینه مادر , ماه نشین در فضا رها می شد . در این ماموریت نام ماه نشین را “دلو “ نامگذاری کردند . دلو ( آبریز) یکی از صورت های فلکی منطقه “دایرة البروج” است .

۳) سرنوشت سفینه فرماندهی ادیسه

سفینه فرماندهی  ادیسه بعد از فرود موفقیت آمیز در اقیانوس آرام هم اینک در در مرکز فضایی در شهر هاچینکسون از ایالت کانزاس نگهداری می‌شود. ( شکل شماره ۴ )

  

شکل شماره ۳ – از آب گرفتن سفینه ادیسه بعد از فرود در اقیانوس آرام

 شکل شماره ۴-صورت فلکی دلو 

۴) کیپ کارناوال فلوریدا

پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال (Cape Canaveral Air Force Station) بخشی از فرماندهی فضایی نیروی هوایی ایالات متحده و چهل و پنجمین بال فضایی ایالات متحده محسوب می‌شود که در پروژه‌های ناسا حضور فعال دارد.
پرتاب سفینه آپولو ۱۳برخلاف پرتاب های دیگر پروژه آپولو که از “مرکز فضائی کندی “انجام شد از “پایگاه کیپ کارناوال” فلوریدا  انجام شد .

شکل شماره ۵ – پایگاه فضائی کیپ کارناوال

۵) مرکز فضائی جانسون ( هیوستون )

فضا پیمای که به ماه می رود ( کلا به فضا می رود ) علاوه بر فضانوردان یک تیم پشتیبانی هم در زمین باید بر کار آنها نظارت و از آنها پشتیبانی کند.بدون پشتیبانی این گروه فضانوردان نمی توانند کارشان را بدرستی انجام دهند.
بنابراین برای هدایت تیم فضانوردان مرکز فضائی جانسون درشهر هیوستون برکار فضانوردان نظارت می کرد . 
این مرکز هم اکنون به یکی از جاذبه های گردشگری تگزاس تبدیل شده است .

شکل شماره ۶ – مرکز عملیات جانسون در شهر هیوستون

۶) هدف اصلی آپولو ۱۳

هدف اصلی ماموریت نمونه برداری از یک منطقه به نام Framauro می باشد که یک دهانه ۸۰ کیلومتری است . قرار بود با بررسی این منطقه اطلاعات جالبی در مورد تاریخ تشکیل ماه و جدا شدن ماه از زمین (برای مطالعه خلقت ماه به مقاله “ خلقت ماه “ از همین سایت مراجعه کنید ) بدست بیاورند . ولی به دلائلی که شرح می دهیم این ماموریت با شکست مواجه شد و آپولو ۱۴ این ماموریت را تکمیل کرد .
بعد از شکست ماموریت آپولو ۱۳سرانجام فضانوردان با سختی بسیار زیاد در تاریخ ۱۷ آوریل بدون این که موفق به فرود روی ماه شوند به زمین برگشتند . در قسمت های بعد در این مورد توضیح کامل می دهیم .

 

شکل شماره ۷ – ضرب سکه نقره به مناسبت ماموریت آپولو ۱۳

۷) دورترین سفر فضایی

با وجودی که سفر آپولو ۱۳با شکست مواجه شد ولی توانست یک رکورد فضائی را بشکند و آن دورترین سفر بشر به خارج از زمین بود . در طی سفرهای مختلف به ماه در سفر آپولو ۱۳ماه در دورترین نقطه به زمین بود و سرنشینان آپولو ۱۳با آن که روی زمین فرود نیامدند ولی توانستند بیشترین فاصله را که یک انسان می توانست از زمین داشته باشد بشکنند . در این سفر فضانوردان به فاصله ۱۷۱ر۴۰۰ کیلومتری زمین رسیدند . رکوردی که تا امروز هم شکسته نشده است .

 ۳- معرفی فضانوردان آپولو ۱۳

در ابتدا زندگی فضانوردان آپولو ۱۳را مرور می کنیم .

۱) کاپیتان جیمز لاول ( فرمانده ماموریت )

جیمز لاول (Jim Lovell) در ۲۵مارس ۱۹۲۸ میلادی در کلیولند، اوهایو بدنیا آمد . او هم مانند دیگر فضانوردان ابتدا عضو نیروی دریائی بود ولی سال ۱۹۵۸شرع به همکاری با ناسا کرد و در ماموریت های مختلف ناسا ازجمله جمینی ۷ و ۱۲(پروژه جمینی از سال ۱۹۶۱تا ۱۹۶۶و قبل از پروژه آپولو انجام شد) و آپولو ۸ (در مورد آپولو ۸ در قسمت ۸ مقاله “پروژه آپولو” توضیح دادیم) و“ آپولو ۱۳“شرکت کرد او در سال۱۹۷۳ بعد از شکست پروژه آپولو ۱۳ از نیروی دریایی و همچنین برنامه ی فضایی بازنشسته شد. جیمز لاول بعد از شکست موفقیت آمیز خود در آپولو ۱۳، مشغول به نوشتن کتابی در این خصوص شد که بعدها مبنای ساخت فیلم آپولو ۱۳ قرار گرفت. ( کتاب «ماه گمشده: سفرپرمخاطره آپولو ۱۳» )
نکته : بدلیل اینکه جیمز لاول در ماموریت های آپولو ۸ و آپولو ۱۳شرکت کرد ولی نتوانست روی ماه فرود بیاید او را مرد رویاهای از دست رفته می نامند .

     

 شکل شماره ۸ – کاپیتان جیمز لاول فرمانده ماموریت آپولو ۱۳

۲) جان اسویگرت (خلبان سفینه فرماندهی)

جک(جان) سویگرت (John Leonard “Jack” Swigert Jr) در ۳۰ اوت۱۹۳۱میلادی دردنور، کلرادو بدنیا آمد . او مدارک مختلفی در رشته های مهندسی مکانیک،مهندسی هوا و فضا، مدیریت کسب وکار و دکتری افتخاری بدست آورد .
همچنین به عنوان خلبان در جنگنده ی غیرنظامی در گارد ملی هوایی خدمت می کرد. وی در سال ۱۹۶۶به ناسا پیوست . در ماموریت“آپولو ۱۳“در اصل قرار نبود اسویگرت شرکت کند بلکه فضانورد دیگری به نام“کن متینگلی” در لیست قرار داشت ولی چون احتمال می دادند متینگلی مبتلا به سرخک شده باشد به جای او “جک سویگرت” به عنوان (خلبان ماژول کنترل) در ماموریت شرکت کرد . نظر به این که هوشیاری به موقع “جک سویگرت “ در درون سفینه و نبوغ و کمک متینگلی در مرکز کنترل باعث نجات خدمه آپولو ۱۳ شد بنابراین حذف متینگلی یک شانسی بود که جان خدمه را نجات داد. (سویگریت و متینگلی درجای درستی قرار گرفته بودند)
جان سویگرت در ۲۷دسامبر  ۱۹۸۲ (۶دی ماه۱۳۶۱) براثر نارسائی تنفسی حاصل از سرطان درگذشت.

  

 شکل شماره ۹ – جان اسویگرت (خلبان ماژول کنترل) آپولو ۱۳

 ۳) فردهایز یا هایسه (خلبان ماه نشین)

 فرد هایسه (Fred Wallace Haise, Jr) در۱۴نوامبر۱۹۳۳( ۲۳ آبان ۱۳۱۲ ) دربیلاکسی، میسی سی پی بدنیا آمد. از مارس ۱۹۵۴ تا سپتامبر ۱۹۵۶ به عنوان یک خلبان جنگجوی دریایی ایالات متحده در کارولینای شمالی خدمت کرد. و سابقه ۹۳۰۰ ساعت پرواز را داشت.
در ماموریت آپولو ۱۳ با عنوان “خلبان ماژول ماه نشین”  انتخاب شد و قرار بود به عنوان ششمین نفر درماه قدم بگذارد که با شکست ماموریت نتوانست .

شکل شماره ۱۰ – فرد هایز (خلبان ماژول ماه نشین)

۴) کن متینگلی

یکی از کسانی که در ماموریت آپولو ۱۳ نقش حیاتی و تعیین کننده داشت “ کن متینگلی “ بود . در ابتدا قرار بود این شخص به عنوان فرمانده به ماموریت برود ولی به علت ارتباط نزدیک متینگلی با شخصی به نام چارلی دوک (چارلی دوک فضانورد ناسا و دهمین انسانی است که طی ماموریت آپولو ۱۶بر کره ماه گام نهاد. در مقاله “ آپولو چهارده تا هفده “ در مورد چارلی دوک توضیح می دهیم ) که سرخک گرفته بود احتمال می دادند “ کن متینگلی“  هم به سرخک مبتلا شود (بعد از آمدن نتیجه آزمایش معلوم شد متینگلی سرخک نداشته و بعدها هم هیچوقت سرخک نگرفت) به جای او جک سویگرت به ماموریت رفت . اگر چه کن متینگلی جزء فضانوردان آپولو ۱۳ نبود ولی بدلیل نقش مهم او در نجات جان فضانوردان در اینجا به معرفی او می پردازیم :
کن متینگلی (Thomas Kenneth “Ken” Mattingly II) در ۱۷ مارس ۱۹۳۶ ( ۲۶ اسفند ۱۳۱۴ ) در ایالت شیکاگو  بدنیا آمد. متینگلی در سال ۱۹۵۸ لیسانس علوم مهندسی هوا فضای خود را گرفته و همان سال به نیروی دریائی پیوست . در سال ۱۹۶۶ به ناسا پیوست و قرار بود به عنوان فرمانده آپولو ۱۳ به ماموریت برود که به دلیل احتمال ابتلا به سرخک او را کنار گذاشته شد و جان اسویگرت فرمانده شد ولی در ماموریت آپولو ۱۶به عنوان فرمانده انتخاب شد . بعد از پروژه  آپولو متینگلی در توسعه شاتل فضائی نقش مهمی ایفا کرد همچنین نقش بسیار مهمی در سایر پروژه های علوم فضائی آمریکا داشت در لاکهید مارتین وی معاون رئیس جمهور مسئول برنامه توسعه X-33 بود. متینگلی در سال ۱۹۸۵ از ناسا بازنشسته شد و  هم اینک در برنامه ریزی و تجزیه و تحلیل سیستم ها در ویرجینیا کار می کند .

شکل شماره ۱۱ – کن متینگلی

۴- مشکلات سفر به فضا

فضانوردی کاری سخت و پر از اضطراب است فضانوردان  از بین باهوشترین و قویترین و سالم ترین  افراد انتخاب می شوند و پس از گذراندن دوره های سخت وگرفتن آزمون های مختلف بازهم فیلتر می شوند و درنهایت از بین داوطلبان تعداد بسیار محدودی برای سفر به فضا انتخاب می شوند. یک فضانورد باید بتواند در لحظه بحرانی بهترین تصمیم را برای نجات جان خودش و فضاپیما و جلوگیری از شکست ماموریت انجام دهد.در این میان خود فضانورد با ارزشترین سرمایه برای سازمان های فضانوردی به حساب می آید. از این رو نجات جان فضانورد بر هر چیز اولویت دارد .  
برای مطالعه بیشتر به مقاله  “ زندگی در فضا “ مراجعه کنید .

۱) مشکلات سفر به فضا  

انسان با همه مدعای خودش تنها توانسته بر روی خاک ماه پا بگذارد.دهها سال است که پروژه فرستادن انسان به مریخ موفق آمیز نبوده است.تا چه رسد به سفربه سیارات دیگر منظومه شمسی و حتی منظومه های همسایه که با تکنولوژی فعلی در حد یک رویا می باشد از دید کسانی که کارشناس نیستند شاید عجیب باشد که چرا سفرهای فضائی این همه مشکل و پر هزینه می باشد ولی واقعیت این است که فرستادن انسان به فضا حتی ماه بسیار مشکل و طاقت فرسا و پر هزینه می باشد .
در همین پروژه آپولو حدود ۴۰۰ هزار نفر شب و روز در ناسا کار کرده اند و بالغ بر ۳۰ میلیارد هزینه کردند تا توانستند فقط ۱۲نفر را روی ماه پیاده کنند.

۲)خواب و استراحت فضانوردان

فضانوردی حرفه ای بسیار سخت و پر از استرس و فشارهای جسمی و روحی می باشد . از این رو همانطور که توضیح داده شد فضانوردان از بین بهترین و مستعدترین افراد انتخاب می شوند یکی از مشکلات فضانوردان بی خوابی می باشد درحالت عادی که هیچ بحرانی سفینه را تهدید نمی کند ساعت خواب فضانوردان در فضا دو ساعت کمتر از روی زمین است . بی خوابی یکی از مشکلات زندگی در فضا می باشد. احساس خستگی در فضا یک مشکل جدی محسوب می شود و روی فضانوردان اثر منفی داشته و موجب کاهش تمرکز فکری آنها می شود و علاوه بر این باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن و مقابله با عفونت ها و… مشکلات جسمی و روحی زیادی میشود .

۳) آمادگی روحی و روانی

حضور در فضا و زندگی در شرایط سخت (بی وزنی و … زندگی در محیط بسیار کوچک در سفینه یا ایستگاه فضائی و …) اثرات روحی و روانی زیادی بر روی فضانوردان می گذارد حتی تمرینات سخت و طاقت فرسا قبل از سفر نیز روی سلامت روحی آنها تاثیرات منفی زیادی دارد لذا باید فضانوردان ازسالمترین افراد از نظر روحی و روانی انتخاب شوند. 

۴) سلامت جسمی

علاوه بر خواب و استراحت و… مسائل روحی و روانی از نظر سلامت جسمی و بدنی هم خطرات زیادی فضانوردان را تهدید می کند مانند : تابش اشعه های مرگبار کیهانی و بی وزنی و… که در مورد همه اینها در مقاله “زندگی در فضا  “ که در آینده منتشر می شود توضیح مفصل خواهیم داد .  

۵- آپولو ۱۳ از پرتاب تا شروع مشکلات

در این قسمت با پرواز آپولو ۱۳شروع کرده و توضیح می دهیم که مشکل از کجا شروع شد . حوادثی که ماموریت ۳۷۵ میلون دلاری ناسا را باشکست مواجه کرد و نزدیک بود جان فضانوردان را نیز بگیرد .

۱) پرتاب سفینه آپولو ۱۳

بعد از پروژه آپولو ۱۱،پروژه آپولو ۱۳ معروف ترین پروژه آپولو می باشد.پروژه ناموفق ناسا که نتوانست منجر به فرود انسان در ماه شود . آپولو ۱۳ سومین ماموریت از برنامه آپولو و سفر مستقیم به ماه بود که روز شنبه ۱۱ آوریل ۱۹۷۰(۲۲فروردین ۱۳۴۹)ساعت۱۷:۱۳به وقت گرینویچ (۲۰:۴۳ به وقت ایران –۱۳:۱۳ به وقت محلی) از پایگاه کیپ کارناوال  فلوریدا پرتاب شد.سه فضانورد با  نام های “جیمز لاول”و “جان اسویگرت” و  “فرد هایز” در این ماموریت حضور داشتند.

 

شکل شماره ۱۲ – پرتاب آپولو ۱۳

۲) آغاز مشکلات

اولین مشکلات در همان لحظات اولیه ماموریت خودش را نشان داد . موشک ساترن ۵ حامل فضاپیما بعد از جدا شدن راکت مرحله اول موشک (در همان ارتفاع بین۶۰ تا ۷۰ کیلومتر ) راکت مرحله دوم که بکار افتاد متوجه شدند یکی از ۵ موتور راکت از کار افتاده و روشن نمی شود . به هر حال هیچ کاری نتوانستند انجام دهند و با همان چهار راکت به راه خود ادامه دادند .

۳) شروع فاجعه ( انفجار کپسول اکسیژن )

سفینه به راه خود ادامه داد ۵۵ ساعت و ۵۵ دقیقه بعد از پرتاب (۲ روز و ۷ ساعت و ۵۵ دقیقه) یعنی در روز۱۳ آوریل ساعت۲۱:۰۸ دقیقه به وقت محلی (۱۴آوریل ساعت ۰۱:۰۸ به وقت گرینویچ – ۲۴ فروردین ساعت ۰۴:۳۸ به وقت ایران) مخزن شماره دو کپسول اکسیژن فضاپیما منفجر شد  و این در حالی بود که از زمین بسیار دور شده بودند (در فاصله ۸۶۰ ر۳۲۱ کیلومتری زمین) در اثر این حادثه برق سفینه فرماندهی نیز قطع شد و امکان استفاده از اکسیژن ذخیره کپسول دیگر نیز منتفی شد. فضانوردان در شرف خطر بزرگی قرار گرفتند . این در حالی بود که فضانوردان آماده می شدند روی ماه فرود بیایند و هنوز روی ماه فرود نیامده بودند . صدای انفجار بسیار کم بود به طوری که جیمز لاول ( فرمانده ) فکر کرد که این صدا را هایز به شوخی درآورده ولی وقتی دید که مسئله جدی است فکر کرد شهاب سنگ اصابت کرده و وقتی از دریچه سفینه بیرون را نگاه کردند فهمیدند که چه اتفاق وحشتناکی افتاده , آنها نشت گاز را از درون مخرن دیدند و همین موقع بود که آن پیام تاریخی را فرستادند « هیوستون ما مشکل داریم »

 

شکل شماره ۱۳ – انفجار مخزن اکسیژن آپولو ۱۳

۴) هیوستون ما مشکل داریم

« هیوستون ما مشکل داریم » این پیام از طرف فضانوردان آپولو ۱۳ به مرکز فرماندهی جانسون فرستاده شد و فرماندهی را از عمق فاجعه باخبر کرد این پیام تبدیل به یک پیام تاریخی شد.و از اینجا فرماندهی در جریان فاجعه قرار گرفت و علاوه بر فضانوردان همه در مرکز فرماندهی  به تکاپو افتادند دیگر ادامه ماموریت و حتی فضاپیماهای گران  قیمت مهم نبود بلکه نجات جان فضانوردان  بود که دردرجه اهمیت قرار داشت . 

شکل شماره ۱۴- محل حادثه و مسیر رفت و برگشت آپولو ۱۳

۶- چگونه باهوش و نبوغ و فداکاری مشکل پیش آمده حل شد ؟

مرکز فضائی جانسون ( هیوستون ) تصمیم گرفت عجالتا دستور لغو ماموریت را بدهد و چون در نزدیکی ماه بودند در مرحله اول تصمیم گرفته شد بعد از دور زدن ماه روی ماه فرود نیامده و مستقیم به سمت زمین برگردند ولی مسائل زیادی بود که جان فضانوردان را تهدید می کرد . در این قسمت این مسائل و راه حل هائی که ارائه شده را را مورد بررسی قرار می دهیم .

۱) انتقال از سفینه فرماندهی به ماه نشین 

سفینه فرماندهی کاملا از کار افتاده بود ذخیره اکسیژن سفینه درحال از بین رفتن بود وبرق سفینه هم قطع شده بود وضعیت بسیارخطرناک بود درصورت ادامه این وضع مرگ فضانوردان حتمی بود.بنابراین با نظر فضانوردان بخصوص “جان اسویگرت” تصمیم گرفتند به سفینه ماه نشین بروند و سفینه فرماندهی را تخلیه کنند .

۲) مشکل سفینه ماه نشین

سفینه ماه نشین تنها برای فرود در روی ماه و اقامت فضانوردان در روی ماه طراحی شده بود . بنابراین گنجایش ۲ فضانورد را داشت . دخیره اکسیژن و آب هم به مدت ۲ روز در ماه نشین موجود بود و باطری های ماه نشین هم برای ۱۰ ساعت شارژ داشتند و این در حالی بود که فضانوردان سه نفر بودند و چهار روز هم تا رسیدن به زمین راه بود . علاوه بر این دستگاه تهویه هوا ( که باید دی اکسیدکربن تنفسی فضانوردان را تصفیه کرده و به اکسیژن تبدیل کند ) تنها برای دو نفر کارائی داشت. بنابر این سفینه ماه نشین جای چندان امنی نبود ولی چاره ای دیگر نبود اگر فضانوردان در سفینه فرماندهی می ماندند مرگ آنها حتمی بود .

  

شکل شماره ۱۵ – مقایسه اندازه و ظرفیت سفینه ماه نشین و فرماندهی

۳) اولین اقدام صرفه جوئی در مصرف برق 

گفتیم که باطری های سفینه ماه نشین فقط برای ۱۰ساعت شارژ داشت ( در آن زمان ظرفیت باطری ها بسیار کمتر از امروز بود) در صورت از کار افتادن برق سفینه  , همه سیستم های حیاتی از جمله تامین اکسیژن و سیستم تهویه هوا و دمای سفینه و… از کار می افتاد و کنترل سفینه هم دیگر ممکن نبود بنابراین در اولین اقدام کلیه برق های اضافی را خاموش کرده و حتی کامپیوتر سفینه را هم خاموش کردند .  

۳) مشکل تصفیه هوا  

مشکل بعدی از راه رسید . دی اکسیدکربن حاصل از تنفس فضانوردان باید تصفیه می شد در غیر این صورت در اثر بالا رفتن مقدار دی اکسیدکربن فضانوردان خفه می شدند . درسفینه های فضاپیما (سفینه فرماندهی و ماه نشین) سیستم تصفیه هوا وجود دارد که دی اکسیدکربن را تصفیه می کند تا مقدار آن بالا نرود ولی چون ماه نشین برای دو نفر طراحی شده بود این سیستم نمی توانست جواب بدهد. بار دیگر اوضاع بحرانی شد و فضانوردان در معرض خطر قرار گرفتند و باید چاره ای اندیشیده می شد و گرنه فضانوردان از بین می رفتند .

 ۴) صندوق پست تنها راه حل نجات فضانوردان

مهمترین هدف هیوستون (مرکز فضائی جانسون) نجات جان فضانوردان شده بود و از این رو همه افراد در هیوستون به تکاپور افتادند سرانجام با پیشنهاد“  کن متینگلی” که ( بخاطر احتمال ابتلا به سرخک) از ماموریت کنار گذاشته شده بود و به مرکز هیوستون برای کمک آمده بود ( متینگلی در مرخصی بود وظیفه اش هم چیز دیگری بود ولی بخاطر کمک به نجات جان دوستانش سریعا خودش را به مرکز رساند ) وسیله ای بسیار ساده ساخته شدکه نامش را “صندوق پست” گذاشتند .
ابتدا باید این وسیله را در روی زمین و “فقط با امکانات موجود در سفینه ماه نشین” می ساختند و بعد از آزمایش و مطمئن شدن از کارکرد صحیح آن طرز ساخت آن را به فضانوردان آموزش می دادند . تا نمونه مشابه آن را در فضاپیما بسازند . نکته بسیار مهم و اساسی این بود که وسیله ساخته شده حتما باید با مواد موجود در سفینه باشد و گرنه دستگاه های بسیار مدرن روی زمین هم فراوان بود . مشکل دیگر کمبود زمان بود فرصت کافی برای این کار نبود اگر کمی تامل می کردند فضانوردان خفه می شدند پس باید هرچه سریعتر دستگاه ساخته می شد.
آنها دستگاه را ساختند به فضانوردان هم آموزش دادند و آنها هم دستگاه را ساختند و از مرگ نجات پیدا کردند.

۵) لیتیم و ئیدرواکسید لیتیم

از طرفی فرصت زیادی باقی نمانده بود و از طرف دیگر باید از همان مواد داخل سفینه استفاده می شد . یکی از موادی که در سفینه بود. ئیدرواکسیدلیتیم (LiOH) بود. این یک باز قوی می باشد که با دی اکسیدکربن (CO₂) واکنش داده و کربنات لیتیم (Li2CO₃) و آب (H₂O) تولید می کند البته با حل شدن دی اکسید لیتیم (LiO₂) در آب هم ئیدرواکسید لیتیم (LiOH) بدست می آید . این واکنش ها از مدت ها پیش شناخته شده بود و در فضاپیماها و زیر دریائی ها امروزه هم برای تصفیه (CO₂) از (LiO₂) و یا مستقیما از LiOH استفاده می شود این واکنش ها به این صورت است :
۲LiOH + CO₂ → Li2CO₃ + H₂O  ——- ۲LiO₂ + H₂0 →۲LiOH +2O₂

۶) نجات با صندوق پست

با توجه به آنچه گفته شددر فضا پیما مخزن ئیدرواکسید لیتیم (LiOH) برای تصفیه دی اکسید کربن موجود بود و کمبودی بابت آن نبود ولی مهم این بودکه دستگاه سفینه بیشتر از این جواب نمی دادکه آن هم با دستگاهی  که توسط “کن متینگلی” ساخته شد جان فضانوردان نجات پیدا کرد .
این وسیله خیلی ساده با چند لوله رابط , مقداری نایلون (نایلون کیسه لباس ها و…) و یک فن مکنده و نوار چسب باند پیچی که درجعبه کمک های اولیه به وفور وجود داشت (نایلون و نوار چسب بابت درزبندی جریان دی اکسید کربن) یک دستگاه تصفیه دی اکسیدکربن ساختند و همانطور که ذکر آن رفت نامش را صندوف پست گذاشتند و همین صندوق پست جان فضانوردان را نجات داد .

 

 شکل شماره ۱۶ – صندوق پست عامل نجات جان فضانوردان 

 ۷- از ورود به جو تا سقوط در اقیانوس

بدین گونه بود که هم در مصرف برق صرفه جوئی شد و هم مشکل دی اکسید کربن حل شد وبا هر ترفندی بود فضانوردان از مرگ حتمی نجات پیدا کرده و به نزدیک زمین رسیدند و وقت آن رسیده بود که از جو زمین عبور کنند این سخت ترین مرحله کار بود .

۱) ورود به جو زمین  

اکنون سفینه ماه نشین به نزدیکی زمین رسیده است و باید وارد جو شود و هرگونه اشتباه در زاویه ورودی می توانست فضاپیما را به آتش بکشد (بر اثر شدت حرارت ناشی از برخورد با جو ) و یا به اعماق فضا روانه کند.(براثر زاویه نامناسب در واقع کمانه می کند یعنی همانند برخورد با جسم سخت به اعماق فضا رهسپار می شود) بنابر این زاویه برخورد بایدحساب شده باشد . ولی ماه نشین قدرت مانور ندارد و از طرفی نه سپر حفاظتی دارد و نه چتر نجات بنابراین فضانوردان به کمک مرکز هیوستون تا نزدیکی جو آمده و بعددر آخرین دقایق باقیمانده دوباره به سفینه فرماندهی نقل مکان کرده و ماه نشین را در اعماق فضا رها می کنند و به سلامت از جو زمین عبور می کنند .

۲) فرود در اقیانوس آرام

بخاطر مشکل پیش آمده برای سفینه فرماندهی بین ۳تا ۴دقیقه در لحظه عبور از جو ارتباط قطع شد و دانشمندان مرکز هیوستون پیش بینی می کردند اگر تا ۴دقیقه ارتباط برقرار نشود احتمالا فضانوردان و سفینه را از دست دادیم ولی خوشبختانه ارتباط  برقرار شد و چترنجات هم به موقع باز شد و فضاپیما در اقیانوس آرام جنوبی به سلامت فرود آمد. مختصات محل فرود هم به این صورت است :
مختصات فرود آپولو ۱۳ :  ۲۱°۳۸’۲۴٫۰“S 165°۲۱’۴۲٫۰″W

 

شکل شماره ۱۷ – محل فرود فضاپیمای آپولو ۱۳

۷) شکست موفقیت آمیز

مشکلات سفر به فضا و ماه که اشاره کردیم (بخصوص با تکنولوژی آن روز یعنی دهه ۱۹۶۰) در نوع خود یک شاهکار به حساب می آمد. طبیعی است که در این میان ایرادات و اشکالات بسیاری پیش می آید (همچنان که در پروژه آپولو یک منجر به کشته شدن هر سه فضانورد آن شد) در ماموریت آپولو ۱۳ هم همینطور مشکلات پیش بینی نشده ای پیش آمد که اگر درایت و هوشیاری فضانوردان بخصوص “جان اسویگرت “نبود همه فضانوردان کشته می شدند بنابراین اگرچه این ماموریت با شکست مواجه شد ولی بخاطر موفقیت فضانوردان درنجات جان خودشان (که از هر چیز دیگری با ارزشتر بود) این ماموریت ,شکست موفقیت آمیز نامگزاری شد.

۸) دریافت مدال از جانسون رئیس جمهور آمریکا

به پاس کوشش و تلاش فضانوردان و ابتکار عمل آنها فضانوردان آپولو ۱۳یک روز پس از ورود به زمین ازدست رئیس جمهور وقت آمریکا (لیندون جانسون) مدال آزادی دریافت کردند.

 

شکل شماره ۱۸ – دریافت مدال فضانوردان آپولو ۱۳ازجانسون

۸- سیزده عاملی که باعث خدمه آپولو سیزده شد

بر خلاف آنهائی که ۱۳را نحث می دانند و بلاهائی که بر سر فضانوردان آپولو ۱۳ آمد را با نحثی۱۳گره می زنند اتفاقا خدمه آپولو ۱۳بسیار هم خوش شانس بودند چه اگر غیر از این بود همه آنها از بین می رفتند . در اینجا به عواملی اشاره می کنیم که خدمه آپلو ۱۳ را از مرگ حتمی نجات داد .
مطالب این قسمت بر اساس کتابی است که شخصی به نام “جفری وودفیل “(که در زمان ماموریت آپولو ۱۳ یکی از مهندسین پرواز این ماموریت بود) چهل سال پس از این فاجعه نوشته نوشت(سال ۲۰۱۰ ) مطالب فوق خلاصه ای از نوشته های جفری وودفیل می باشد.( مطالب به ترتیب  زمان زمانی مرتب شده است)

۱) تجربه فاجعه آپولو یک

در سال ۱۹۶۷ فضانوردان آپولو یک در حال تمرین روی زمین زنده زنده در آتش سوختند علت آتش سوزی را ما در مقاله “ پروژه آپولو “ به طور کامل تشریح کردیم . ازجمله دلائل گسترش آتش سوزی در فاجعه آپولو یک استفاده از مواد اشتعال زا در درون سفینه و وجود اکسیژن خالص به جای هوای معمولی بود که سبب گسترش آتش سوزی شد. این فاجعه درس عبرتی شد که تمام بخش های سفینه را از مواد ضدحریق بسازند و در فضا پیما هم یه جای اکسیژن خالص از هوای معمولی استفاده کنند . اگر این عمل انجام نمی شد حریقی اتفاق می افتاد که کلیه فضانوردان آپولو سیزده  را به کام مرگ می فرستاد .

۲) انتخاب روش رسیدن به ماه

در ابتدای پروژه آپولو که قصد فرستادن انسان به روی ماه را داشتند برای پیاده کردن انسان بر روی ماه سه روش مختلف پیشنهاد کردند . روش اول صعود و فرود مستقیم بود که در آن سفینه به صورت یک تکه ساخته شده و مستقیم روی ماه رفته و بر می گردد . در روش دوم سفینه به صورت دو تکه ساخته شده و توسط دو موشک پرتاب شده و در مدار زمین به هم متصل می شوند و راه سوم این بود که به صورت دو تکه ولی متصل به هم ساخته شده و در مدار ماه از هم جدا می شوند .
در مورد جزئیات این روش در مقاله “پروژه آپولو “در قسمت “۹- فرود و صعود بر روی ماه” به تفصیل توضیح داده شده برای مطالعه بیشتر مقاله “پروژه آپولو “را مطالعه کنید .
اگر سفینه به صورت یکپارچه ساخته شده بود امکان نقل مکان فضانوردان به سفینه دوم غیر ممکن بود چون
سفینه دومی وجود نداشت .

  

شکل شماره ۱۹ – روش های رسیدن و فرود روی ماه

۳) ابتلای چارلی دوک به سرخک

هفتاد و دو ساعت قبل از پرواز آپولو سیزده “ کن متینگلی “ به علت ارتباط با فضانوردی به نام “ چارلی دوک “ که مبتلا به سرخک شده بود از ماموریت کنار زده شد ( زیرا گمان کردند وی نیز مبتلا به سرخک خواهد شد ) و به جای او “جک سویگرت “ جایگزین متینگلی به عنوان خلبان سفینه فرماندهی شد .  قدرت بدنی و دقت و سرعت عمل  “جک سویگرت “ از متینگلی به مراتب بیشتر بود و همین عمل به فضانوردان کمک کرد تا تصمیمات مناسب اخذ کرده و بتوانند راحت تر از بحران عبور کنند . مضاف بر این که کوشش و نبوغ متینگلی در مرکز فرماندهی (همان گونه که ذکر آن رفت) درساختن صندوق پست کمک شایانی به نجات فضانوردان کرد .

 ۴) جایگاه مخازن

یکی از خوش شانسی های خدمه آپولو ۱۳ قرار داشتن مخزن اکسیژن در خارج از سفینه فرماندهی بود اگر مخزن اکسیژن در داخل سفینه قرار داشت کل سفینه منفجر می شد و فضانوردان در دم کشته می شدند .
در ماموریت آپولو ۱۰ این مخزن در داخل قرار داشت ولی به دلیل یک سانحه از داخل سفینه خارج کرده و
بعد از تعمیرات لازم در خارج از سفینه قرار دادند و برای سفینه آپولو ۱۳ هم در خارج از سفینه قرار داشت .

 

شکل شماره ۲۰ – سفینه ادیسه در موقع ساخت و مونتاژ

۵) چگونه یک فیلم هالیوودی سبب نجات خدمه آپولو سیزده شد

در سال ۱۹۶۹ فیلم به نام “دور افتاده “ به کارگردانی” جان استرجس ” (John Sturges) کارگردان  مشهور هالیوود (بر اساس کتابی به همین نام نوشته ی مارتین کایدین ) ساخته شد .
داستان فیلم مربوط به سرگذشت سه فضانورد می باشد که اتفاق مشابه آپولو ۱۳ برایشان افتاده بود و این فضانوردان با مشقت و سختی زیاد توانستند خود را به زمین برسانند . در این فیلم  شارژ بودن باطری های ماه نشین نقش حیاتی را در نجات خدمه ایفا کرد . چند روز قبل از پرواز آپولو ۱۳ یکی از مهندسان و مسئولین برق سفینه آپولو ۱۳ به نام “ کمپوس “برحسب اتفاق این فیلم را می بیند و طرحی را که توی فیلم دیده مورد توجه او واقع می شود و همان را در مورد آپولو ۱۳ اجرا می کند از جمله این که سفینه ماه نشین حداقل ۱۰ ساعت شارژ برای باطری هایش داشته باشد چون اگر غیر از این بود فضانوردان نمی توانستند از شارژ باطری ها استفاده کنند و امکان نجات آن ها غیر ممکن می شد .
بنابر این یک فیلم هالیودی و ایده خلاقانه “ کمپوس “ یکی از دلائل نجات خدمه آپولو ۱۳ شد .

شکل شماره ۲۱ – فیلم سینمائی دور افتاده

۶) وجود مقادیر زیادی نوار چسب

قبلا به نقش نوار چسب باند پیچی و نقش آن در ساختن صندوق پست و نجات خدمه اشاره کردیم . یکی از شانس هائی که فضانوردان آپلو ۱۳ داشتند وجود مقادیر زیادی نوار چسب باند پیچی بود.همین وسیله به ظاهر بی ارزش جان فضانوردان را نجات دارد . در ماموریت های بعدی هم مقدار زیادی نوار چسب در سفینه بود .

۷) جدا نشدن سفینه فرماندهی از ماه نشین

وضع می توانست از این هم بدتر شود وقتی مخزن اکسیژن منفجر شد قطعات حاصل از آن می توانست به موتور اصلی , سپر حرارتی , مخازن مجاور و حتی پلمب بین دو مخزن اکسیژن و ازدست دادن سفینه ماه نشین و حتی قطع کامل ارتباط با مرکز( آن هم در آن شرایط که به کمک مرکز برای ارائه راهکار احتیاج مبرمی داشتند) منجر شود. خوشبختانه هیچکدام از این اتفاق ها نیفتاد و این هم ازخوش شانسی فضانوردان بود. 

۸) خاموش شدن زودهنگام موتور مرکزی راکت سترن

در همان دقایق اول حرکت آپولو ۱۳ و قبل از اینکه آپولو۱۳ ازجو زمین خارج شود یکی از موتورهای اصلی راکت سترن دو دقیقه زودتر خاموش شد اگر چه راکت های دیگر جبران آن را کردند ولی بررسی ها نشان داد که اگر آن موتور خاموش نمی شد کپسول اکسیژن در همان زمانی که موتورهای راکت “سترن” (راکت موشک ساترن ۵) کار می کردند منفجر می شد که باعث انفجار کل موشک و سفینه متصل به آن و کشته شدن فضانوردان در همان موقع می شد .

۹) زمان فاجعه

انفجار کپسول اکسیژن در بهترین زمان اتفاق افتاد اگر غیر از این بود هیچ راهی برای نجات فضانوردان وجود نداشت کپسول اکسیژن در موقعی که به نزدیک ماه رسیده بودند و می خواستند ماه نشین را جدا کنند اتفاق افتاد اگر زودتر اتفاق می افتاد مدت زمان بیشتری را باید در ماه نشین سپری می کردند و قطعا ذخیره آب و برق و اکسیژن آنها زودتر تمام می شد .
اگر بعد از این که سفینه ماه نشین را پیاده کرده و به سفینه فرماندهی باز می گشتند اتفاق می افتاد سفینه ماه نشین را از دست می دادند و دیگر نمی توانستند به داخل ماه نشین نقل مکان کنند .

۱۰) بسته نشدن دریچه

وقتی مخزن اکسیژن منفجر شد ابتدا حدس زدند بر اثر برخورد شهاب سنگ بوده و از مرکز دستور رسید دریچه بین ماه نشین و سفینه مادر را ببندند که دریچه گیر کرد و بسته نشد . اگر بسته می شد موقعی که می خواستند به ماه نشین نقل مکان کنند دریچه دیگر باز نمی شد و نمی توانستند از ماه نشین استفاده کنند .

۱۱) استفاده از ماه نشین

بعد از حادثه دو راه حل برای نجات فضانوردان وجود داشت : اول استفاده از موتوری بود که در نزدیکی محل انفجار قرار داشت با استفاده از این موتور سریعتر می توانستند برگردند ولی اگر از ماه نشین استفاده می کردند باید اجازه می دادند سفینه به سمت ماه رفته و بعد از دور زدن ماه به سمت زمین برگردد . بنابراین زمان بیشتری را باید سپری می کردند ولی آنها گزینه ماه نشین را انتخاب کردند اگر از گزینه اول استفاده می کردند امکان نداشت بتوانند بسهولت از جو زمین رد شوند و در برخورد با جو می سوختند و از بین می رفتند .

۱۲) مسیر یابی در فضا

ماه نشین پنجره های کوچکی داشت و امکان رویت مستقیم و جهت یابی ساده در آن نبود اگر نمی توانستند جهت را بدرستی تشخیص دهند در اعماق فضا گم می شدند پس در این لحضات آخرجهت یابی شرط اول بود.
روش معمول جهت یابی استفاده از ۳۷ ستاره بود (که خورشید هم یکی از آٰنها بود ) ولی با توجه به پاشیده شدن ذرات بر سطح شیشه ها  امکان استفاده از این روش هم موجود نبود . به همین منظور از روشی استفاده شد که تنها در آپولو ۸ استفاده شده بود و خوشبختانه فضانوردی که در این کار تبحر داشت “کاپیتان جیمز لاول” بود که درماموریت آپولو ۸ جزء فضانوردان و مسئول ناوبری سفینه بود و تنها کسی بود که می توانست بدرستی از این روش استفاده کند . اساس این روش بر اساس خط ترمیناتور بود (ترمیناتور مرز بین روشنی و تاریکی زمین می باشد)

 

شکل شماره ۲۲ – خط ترمیناتور زمین

۱۳ ) کوشش و تلاش کارکنان و مسئولین مرکز فضائی جانسون

و سرانجام سیزدهمین عامل نجات فضانوردان کوشش و تلاش مسئولین مرکز فضائی جانسون می باشد که با تلاش و نبوغ و زحمات خود موجبات نجات خدمه را فراهم کردند به همین منظور خدمه آپولو ۱۳ لوح تقدیری با هزینه شخصی خود تهیه کرده و بعد از امضا به مسئولین زحمتکش جانسون هدیه دادند .

 شکل شماره ۲۳ – لوح تقدیر خدمه آپولو ۱۳ به کارمندان مرکز کنترل 

 ۹- فیلم سینمائی آپولو ۱۳

بر اساس وقایعی که برای سفینه آپولو ۱۳ اتفاق افتاد فیلم سینمائی به همین نام به کارگردانی ران هاوارد (Ron Howard)  کارگردان مشهور هالیود ساخته شده که در نوع خود از بهترین فیلم های علمی می باشد .
فیلم بر اساس کتاب: «ماه گمشده: سفرپرمخاطره آپولو ۱۳»(Lost Moon:The Perilous Voyage of Apollo 13) نوشته“کاپیتان جیم لاول “(فرمانده آپولو ۱۳)و جفری کلوگر(سردبیر مجله تایم)نوشته شده و در نوع خود جزء بهترین فیلم هائی است که بر اساس واقعیت علمی ساخته شده است .  

۱) معرفی کارگردان

ران هاوارد (Ron Howard) (متولد اول مارس۱۹۵۴)کارگردان، بازیگر و تهیه‌کننده آمریکایی است. وی تاکنون ۲ بار برنده و ۲ بار نامزد جایزه اسکار و یک بار برنده و ۴ بار نامزد جایزه گلدن گلوب شده ‌است. در فیلم‌های ران هاوارد این نکته را به راحتی می‌توان دریافت که هاوارد تنوع کاری زیادی دارد. او هم می‌تواند یک فیلم برای کودکان (چگونه گرینچ کریسمس را دزدید) بسازد هم پروژه موفقی مثل یک ذهن زیبا را انجام دهد .
از جمله فیلم های این کارگردان مشهور : پیله , یک ذهن زیبا , چگونه گرینچ کریسمس را دزدید , آپولو ۱۳و… می باشد .

۲) مشخصات فیلم

فیلم در ژانر : درام,  ماجراجوئی و تاریخی تهیه شده است . ستارگان این فیلم : تام هنکس , کوین بیکن , بیل پاکستون , گری سینایس و اد هریس می باشد . هزینه تهیه این فیلم ۵۲ میلون دلار شده و با استقبال بسیار خوبی مواجه شد . مدت زمان فیلم ۱۴۰دقیقه بوده و در۳۰ژوئن ۱۹۹۵بر روی پرده رفته و با استقبال بسیار خوبی هم مواجه شده است.در نه رشته نامزد دریافت جایزه اسکار شده که در دو رشته : بهترین تدوین و بهترین صدابرداری برنده جایزه اسکار ۱۹۹۵(شصت و هفتمین دوره جوایز اسکار ) شد .
سایر مشخصات فیلم در شکل شماره ۲۴ آمده است .

شکل شماره ۲۴ – مشخصات فیلم سینمائی آپولو ۱۳

۳) داستان فیلم

فیلم با صحنه هایی از ورود فضانوردان  ماموریت Apollo11 شروع می شود و در ادامه فرود تاریخی «نیل آرمسترانگ » بر روی ماه طی ماموریت Apollo11 را به تصویر می کشد.و… بهتر است فیلم را تعریف نکرده و مستقیما ببینید .این فیلم در بیشتر صحنه ها منطبق بر واقعیت است و فقط صحنه های بسیار اندکی با تخیل و اغراق (که لازمه هر فیلم سینمائی می باشد) همراه می باشد به طوری که “کاپیتان جیمز لاول” فرمانده آپولو ۱۳ و نویسنده کتاب «ماه گمشده: سفرپرمخاطره آپولو ۱۳»  هم بر درستی آن صحه گذاشت . شما تنها با دیدن فیلم کل وقایع پیش آمده برای آپولو ۱۳را می توانید متوجه شوید . پس توصیه می کنیم حتما ببینید .

۴) دانلود فیلم سینمائی آپولو ۱۳

 می توانیدبا کمی جستجو در سایت های ایرانی فیلم را با زیر نویس فارسی دانلود کنید. (برای دانلود فیلم روی نوشته های آبی کلیک کنید )
 دانلود فیلم سینمائی آپولو۱۳

برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید.

برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا  را کلیک کنید .

عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری  , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا ,  در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی 

برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید

همه جیز در مورد گوگل مپ

۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر  همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) نوشته های قرمز پر رنگ ارجاع به لینک هستند که هنوز لینک آنها قرار داده نشده است ( هنوز صفحه آنها منتشر نشده است )
۵) نوشته های آبی پر رنگ ارجاع به لینک هستند که لینک آنها قرار داده شده است ( صفحه آنها منتشر شده است )
۶) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۷) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد.