دستگاه مختصات استوائي

همچنان که در روی کره زمین برای مشخص کردن مکان یک نقطه(شهر, خانه و… ) از طول و عرض جغرافیائی استفاده می کنیم در کره آسمان هم از همین مختصات می توانیم استفاده کنیم با این تفاوت که کره زمین را نمی توانیم از یک نقطه معلوم به صورت کامل ببینیم و نسبت به ما حرکت و چرخش نمی کند ( ما فقط یک سطح مسطح به نام دایره افق را می بینیم و این چیزی را مشخص نمی کند ) ولی نیمی از کره آسمان را می بینیم و این کره ثابت نیست و با گردش خود تمام آن را می توانیم ببینیم در روی زمین می توانیم فاصله ها را برحسب واحد های طول بیان کنیم(متر و کیلومتر و…) ولی در کره آسمان واحدهای طول معنی ندارد(چون شعاع آن بینهایت است) بنابراین فاصله ها را بر حسب واحد زاویه بیان می کنیم( اندازه زاویه ای کمانی از کره که دو نقطه را بهم وصل می کند ) بنابراین در کره آسمان هر وقت صحیت از فاصله شد منظور فاصله زاویه ای است کره زمین کره ای است واقعی که روی ان قرار داریم ولی کره آسمان کره ای است خیالی که درون آن قرار داریم .
با این اختلافات همانطور که در مورد کره زمین می توانیم قطب شمال و جنوب و طول و عرض جغرافیائی و دایره استوا تعریف کنیم در مورد کره آسمان هم می توانیم قطب شمال و جنوب(قطب شمال و جنوب سماوی) استوا( استوای سماوی) طول جغرافیائی(بعد) عرض جغرافیائی ( مایل) تعریف کنیم . 

اصولا در کره آسمان سه نوع مختصات داریم :
۱- دستگاه مختصات استوائی
۲- دستگاه مختصات افقی
۳- دستگاه مختصات دائرةالبروجی : به جای استوای سماوی دائرةالبروج را در نظر گرفته و بر این اساس قطب شمال و جنوبی دائرةالبروجی را تعریف کرده و موقعیت اجرام سماوی را با این مختصات می سنجند . کاربرد آن بیشتر بخاطر این است که مکان خورشید را مشخص می کند همچنین حرکت ظاهری تمامی سیارات هم بر روی این دایره قرار دارد .
در اینجا ما به مختصات استوائی و افقی کار داریم .

مختصات استوایی

 ازجمله دستگاههای مختصات سماوی است که بیشترین و عمومی‌ترین کاربرد را دارد.
برای درک این سیستم می‌توانید تصور کنید که مدارات عرض و نصف النهارهای جغرافیایی بر روی زمین (دوایر فرضی، که برای اندازه‌گیری طول و عرض جغرافیایی یک نقطه بر روی زمین مشخص شده‌اند) به مبدأ مرکز زمین بر روی کرهٔ سماوی تصویر شده باشند.
حال دایره‌ای که از بسط دایرهٔ استوای زمین به مر کز زمین و شعاع بی‌نهایت به دست می‌آید، استوای سماوی نامیده می‌شود. وبه آن میل صفر درجه را نسبت می‌دهیم (مانند عرض صفر درجه بر روی استوای کره زمین ) تصویر مدارات عرض جغرافیایی بر روی کرهٔ سماوی نیزمدارات میل را مشخص می‌کند، که از صفردرجه تا ۹۰+ درجه در نیم کرهٔ شمالی و از صفر درجه تا ۹۰- در نیم کرهٔ جنوبی (۹۰+ درجه: میل قطب شمال سماوی و ۹۰- درجه: میل قطب جنوب سماوی) تغییر می‌کند.

تصویر نصف النهار جغرافیایی زمین بر کرِهٔ سماوی نیز دوایر ساعتی رابر روی کرهٔ به وجود می‌آورند. همان‌طور که بر روی زمین نقطهٔ گرینویچ به عنوان نقطهٔ مبدأ (صفر) برای نصف النهارها و سنجش طول جغرافیایی به کار می‌رود، در این سیستم نیز از مکان خورشید در اول فروردین ماه (اول سال نو) , که به نام نقطهٔ اول حمل(اعتدال بهاری  به انگلیسی vernal equinox) نامیده شده، به عنوان مبدأ استفاده می‌شود و به آن بعد صفر را نسبت می‌دهیم. بعد همچون طول جغرافیایی از صفر درجه تا ۳۶۰است و با حرکت کردن به سمت مشرق، ازنقطه اعتدال بهاری  سنجیده می‌شود. نقطه اعتدال بهاری در واقع محل تقاطع دائرةالبروج با استوای سماوی می باشد .

به دلیل حرکت تقدیمی زمین مختصات نقطه اعتدال بهاری ثابت نمی ماند و اگر قرار بر مبدا قرار دادن نقطه اعتدال بهاری باشد باید هر چند وقت یک بار در مختصات ستارگان تعغیر ایجاد کرد
به دلیل این که محاسبات نجومی برای بدست آوردن ساعات طلوع و غروب و همچنین بدست آوردن مکان یک شی در آسمان در ساعت خاص به کار می رود آمدند بجای ۳۶۰ درجه که یک دور دایره می شود ۲۴ ساعت که یک شبانه روز خورشیدی می باشد در نظر گرفتند و با تقسیم ۳۶۰ بر ۲۴ به جای درجه (که واحد اندازه گیری زاویه است) از واحد دیگری به نام زاویه ساعتی استفاده می کنند در این روش هر زاویه ساعتی معادل ۱۵ درجه و هر دور دایره ۲۴ زاویه ساعتی می باشد.پس زاویه ساعتی  واحد زاویه است نه زمان (همانطور که سال نوری واحد مسافت است نه زمان ) اشتباه غالب دیگری این است که زاویه ساعتی را همان بعد در نظر می گیرند در حالی که بعد نصف النهار کره آسمان است ولی زاویه ساعتی واحد اندازه گیری بعد است ( شکل های  ۱ تا ۳ )

شکل شماره ۱ – طول و عرض سماوی

شکل شماره ۲ – محل اعتدال بهاری

شکل شماره ۳ – مقایسه مختصات استوائی و دایره البروجی

مواضع ستارگان

درست همانطور که موضع یک شیء بر روی زمین توسط طول و عرض جغرافیایی آن مشخص می‌شود، به همین روش مواضع ستارگان بر روی آسمان نیز توسط خطوطی که طول و عرض را بر روی کره سماوی معلوم می‌کنند، مشخص می‌شوند. عرض سماوی بر حسب درجه به طرف شمال یا جنوب استوا اندازه‌گیری می‌شود، که استوای سماوی به عنوان تصویر استوای زمین بر روی کره سماوی تعریف شده‌ است. عرضهای شمالی و جنوبی استوا به ترتیب با علامات مثبت و منفی مشخص می‌گردند. عرض سماوی هر ستاره میل (declination) آن نامیده می‌شوند.
طول سماوی را به همان شیوه طول جغرافیایی زمین نمی‌توان تعریف کرد، زیرا خطوط طولی زمین با آن می‌چرخند و سرتاسر کره سماوی را جاروب می‌کنند. مختصات واقع بر روی کره سماوی باید در فضا ثابت باشد و با زمین حرکت کند، زیرا آنها باید محل ستارگان ثابت را توضیح دهند. ستاره شناسان با انتخاب یک نقطه ثابت بر روی استوای سماوی که نقطه شروع درجات طول سماوی می‌باشد، اتفاق نظر دارند. درست مانند نصف‌النهار گرینویچ که به عنوان نقطه صفر برای اندازه‌گیری طول جغرافیایی بر روی سطح زمین بکار رفته است.(شکل شماره ۴ – نقشه مواضع ستارگان)
بر طبق این توافق ، مکان انتخاب شده بر روی استوای سماوی در یک جهت معین و از یک نقطه مشخص در صورت فلکی حوت (Pices) قرار دارد. این نقطه صفر از تقاطع دو صفحه استوا و مدار زمین ، تعریف گردیده ، و آن اعتدال بهاری (vernal equinox) نامیده شده است. به سبب حرکت تقدیمی محور چرخش زمین ، نقطه اعتدال بهاری در فضا ثابت نمی‌ماند و بطور آهسته بر روی دایره‌ای حرکت می‌کند، و در هر ۲۶۰۰۰ سال مداری را کامل خواهد کرد. مرجع برای یک سال به خصوص می‌باشد، و این مختصات بر مبنای موضع طول سماوی نقطه صفر در آن سال قرار گرفته است.
طول سماوی که بر حسب درجه اندازه‌گیری می‌شود، قوسی از استوای سماوی است، که به سمت شرق جهت داده شده است و اندازه آن از صفر درجه در موضع نقطه اعتدال بهاری تا ۳۶۰ درجه که به این نقطه باز می‌گردد، می‌باشد. با انتخاب نقطه صفر بر روی استوای سماوی تعریف سیستم مختصاتی که محل ستارگان و سایر اجرام را بر روی کره سماوی معین می‌سازد، کامل می‌شود.

در جدول زیر بعد و مایل چند جسم سماوی نوشته شده

برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید

عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری  , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا ,  در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی 

برای دانلود مجموعه کامل آلبوم ها روی عکس زیر کلیک کنید

 

 

برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید

همه جیز در مورد گوگل مپ

برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا  را کلیک کنید .

۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر  همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال می کند .