بسیار پیش می آید که ناچاریم فقط به روش تقریب زدن و حدس و گاما فاصله ای را اندازه بگیریم بعضی روش ها هم هستند که اگر چه کمی محاسبه نیاز دارند ولی باز تقریب زدن حساب می شود .
۱- اندازه گیری های غیر مستقیم به کمک اختلاف منظر دو چشم
بیائید یک آزمایش دهید دست خود را به حالت کشیده در آورده و انگشت اشاره را جلو خود گرفته و یک چشم خود را بسته و با یک چشم به جسمی به گونه ای نگاه کنید که انگشت اشاره و چشم در یک راستا قرار گیرند. حال آن چشم را بسته و با چشم دیگر نگاه کنید می بینید که آن جسم و انگشت دیگر در یک راستا قرار ندارند و جسم جابجا شده است . ( شکل های شماره ۱ و ۲ )
شکل شماره ۲۰ علت این پدیده را نشان می دهد . بخاطر فاصله ای ( حدود ۶ یا ۷ سانتیمتر ) که دو چشم از هم دارند اختلاف منظری پدید می آورد و باعث می شود با باز و بسته کردن تناوبی چشم ها انگشت جابجا شود .
شکل های شماره ۱ و۲ – اختلاف منظر حاصل از دو چشم
۲- روش محاسبه فاصله به روش اختلاف منظر دو چشم
حال بیائیم به این روش و تنها با یک گونیا فاصله تا اجسام دور دست را اندازه بگیریم .
بجای انگشت یک گونیای مدرج در دست بگیریم و درحالتی که دستانمان کاملا کشیده شده است گونیا را به گونه ای در دست بگیریم که ضلعی که در دست ماست عمودی و ضلع دیگر که مدرج است به حالت افقی در بیاید . برای اطمینان بیشتر می توانیم با ستون ها ودیوارها ( و کلا اجسامی که عمودی هستند ) از عمود بودن ضلعی از گونیا که در دستان ماست اطمینان حاصل کنیم . ( شکل شماره ۳ )
حال به جسمی که می خواهیم فاصله اش را اندازه بگیریم تنها با یک چشم ( مثلا چشم چپ ) نگاه کنیم و گونیا را به گونه ای تنظیم کنیم که ضلع قائم بر جسم مماس شود و درجه صفر گونیا روی جسم باشد .
حال بدون این که دستانمان را جابجا کنیم آن چشم(مثلا چشم چپ) را بسته و با چشم دیگر (چشم راست) به آن جسم نگاه کنیم.دیده می شود که جسم در راستای ضلع مدرج گونیا جابجا می شود.(اگر از دامنه دید خارج شد آزمایش را از اول انجام داده و جای چشم ها را عوض کنیم – مثلا اول با چشم راست نگاه کنیم ) عدد نوشته شده را یادداشت می کنیم .
حال با استفاده از تنها همین عدد می توانیم فاصله خودمان تا حسم را حساب کنیم . به تنها مقادیری که نیاز داریم فاصله بین دو چشم (در مورد هرکس تفاوت داردبهتر است خودتان اندازه بگیرید ولی حدود ۷ سانتیمتر است) و فاصله گونیا ازچشم ( طول بازوی کشیده که در افراد متفاوت می باشد ولی حدود ۸۰ سانتیمتر می باشد)
شکل شماره ۳ – اندازه گیری یک جسم تنها به کمک گونیا
فاصله دو چشم ( حدود ۷ سانتیمتر ) =AB , طول MH = AN هر دو برابر بازوان کشیده (حدود ۸۰ سانتیمتر ) فاصلهAH= MN که از روی خط کش مدرج گونیا می خوانیم.
مثلث های قائم الزاویه BHM وABC متشابهند .
بنابر این داریم .
نکته : اولا این روش مربوط به فواصل بسیار کوتاه می باشد یعنی کمتر از ۵۰ متر و در مورد فواصل طولانی کاربرد ندارد . در فواصل طولانی فاصله ای که خط کش مشخص می کند تقریبا برابر فاصله دو چشم می شود .
ثانیا برای خواندن دقیق خط کش باید دست ها نلرزد , جابجا نشود و خلاصه مهارت و دقت زیادی می خواهد
۲- اندازه گیری فاصله به کمک نقشه
در صورتی که مسافتی طولانی را می خواهیم اندازه گیری کنیم یکی از راه های آن استفاده از نقشه است . در این صورت دقت ما در اندازه گیری مسافت به دقت کسانی بستگی دارد که نقشه را رسم کرده اند .
۱) مقیاس نقشه
در پائین هر نقشه مقیاس نقشه قرار دارد مقیاس نقشه مشخص می کند , نقشه چقدر باید بزرگ شود تا به اندازه واقعی در روی زمین در بیاید . مقیاس در نقشه عبارت است از نسبت طول اندازهگیری شده روی نقشه به طول افقی مشابه روی زمین یا به عبارت دیگر مقیاس عبارت است از نسبت طول ab روی نقشه به طول AB افقی روی زمین, این مشخص می کند نقشه باید چند بار بزرگ شود تا به اندازه واقعی خودش روی زمین برسد . مثلا اگر مقیاس یک نقشه ۰۰۰ر۱/۱۰۰ با شد . معنی آن این است که این نقشه اگر یکصد هزار بار بزرگ شود به اندازه واقعی خودش روی زمین می رسد بنابر این هر سانتیمتر روی نقشه معادل ۰۰۰ر۱۰۰ سانتیمتر ( ۱۰۰۰ متر یا یک کیلومتر ) روی زمین است .
بنابر این با داشتن نقشه و مقیاس نقشه می توانیم با خط کش فاصله ها را محاسبه کنیم در این صورت ما کار جدیدی انجام نداده ایم بلکه از اطلاعاتی استفاده کردیم که نقشه برداران در تهیه نقشه به کار بردند . در ضمن فاصله ها روی نقشه همان فاصله افقی و مستقیم است در حالی که روی زمین پستی و بلندی و… وجود دارد و این ها در روی نقشه نیامده است . اگر ما در روی همان زمین حرکت کنیم بسته به شیب زمبن و موانع عملا مقدار بیشتری مسافت را باید بپیمائیم .
۲) انواع مقیاس نقشه
معمولا سه نوع مقیاس نقشه دیده می شود که در بسیاری از نقشه ها ازدو نوع اول استفاده می شود .
۱) مقیاس ساده : به صورت یک عدد کسری نوشته می شود که صورت کسر یک و مخرج کسر یک عدد بزرگ می باشد و معنی آن این است که نقشه باید به اندازه آن عدد بزرگ شود تا به اندازه واقعی خود روی زمین در بیاید . مانند : ۰۰۰ر۱/۲۵ که معنی آن این است نقشه ۰۰۰ر۲۵ بار باید بزرگ شود تا به اندازه واقعی خود در بیاید .
۲) مقیاس خطی : این مقیاس به صورت یک خط مدرج همانند یک نقشه رسم می شود که روی آن اعدادی نوشته شده است و معنی آن این است که مقدار فاصله روی پاره خط برابر چقدر روی زمین است .
شکل شماره ۴ – مقیاس خطی
در این مقیاس خطی , فاصله بین هر دو عدد روی کاغذ دقیقا ۲ سانتیمتر است و این به آن معنی است که هر دو سانتیمتر روی نقشه یک کیلومتر( ۰۰۰ر۱۰۰ سانتیمتر ) روی زمین است . بنابر این مقیاس نقشه ۰۰۰ر۲/۱۰۰ یا ۰۰۰ر۱/۵۰ یا یک پنجاه هزارم می باشد . ( در ضمن یکی از خط ها به ۱۰ قسمت تقسیم شده برای فواصل کمتر)
۳) مقیاس مرکب: در کشورهائی که سیستم غیر متریک دارند (انگلستان ) ازاین مقیاس استفاده می شود مانند ۲in/5Mi و معنی آن این است که هر ۲ اینچ در روی نقشه معادل پنج مایل در روی زمین می باشد .
۳- اندازه گیری فاصله با قدم زدن
می توانیم خیلی راحت با قدم زدن در یک مسیر مشخص و شمردن تعداد قدم ها مسیر را اندازه بگیریم . فاصله هر گام به هیکل طرف و مشخصات فیزیکی و حتی روحی و روانی فرد بستگی داشته و مقدار ثابت و مشخصی نمی باشد از این رو این روش تقریبی بوده و وقتی هیچ وسیله ای برای اندازه گیری مسافت نداشته باشید با قدم زدن معمولی می توانید فاصله ها را تخمین بزنید می توانید طول قدم های خود را در یک مسافت کاملا مشخص و اندازه گیری شده از قبل بدست آورده تا با هربار قدم زدن بتوانید تخمین دقیقی از فاصله گام هایتان داشته باشید . ولی این هم مقدار مشخصی نمی باشد و علاوه بر آن که با سن و سال شما تعغیر می کند به حالات روحی و روانی (شاد بودن و غمگین بودن , عجله داشتن و یا با صبر و آرامش حرکت کردن ,ترس و وحشت و… ) و حتی به وضعیت آب و هوا ( صاف و آفتابی یا بارانی , هوای گرم و خشک یا سرد و مرطوب و… ) به طور متوسط در یک گام زدن معمولی می توان طول گام ها را حدود ۷۵ سانتیمتر قلمداد کرد .
برای شمردن قدم ها می توانید مثلا می توانید در یک جیب خود ۱۰۰ عدد سنگریزه قرار دهید و با ۱۰۰ قدمی که شمردید یک سنگریزه از یک جیب به جیب دیگر قرار دهید در این صورت ۱۰۰۰۰ گام را می توانید راحت بشمارید .
۱) طول قدمها بخاطر موارد زير تغيير ميکند.
۱-۱) سطوح شيب دار: قدم ها در سراشيبي ها بلندتر شده و در سربالايي ها کوتاهتر ميشوند. اگر به شکل معمول در هر ۱۰۰ متر ۱۲۰ قدم برميداريد روي سرشيبي به ۱۳۰ ميرسد، تقريباً ۳/۸% افزايش.
۳-۱) باد: باد روبرو قدم ها را کوتاهتر و باد پشت سر قدم ها را بلندتر ميکند.
۳-۳)سطح زمين: زمين هاي شني، گلي، سنگ ريزه قدم را کوتاه ميکند.
۳-۴) عناصر طبيعي: برف، باران يا يخ قدم ها را کوتاه ميکند.
۳-۵)لباس: لباس اضافي و پوتين با اندکي بار قدم ها را کوتاه ميکند.
۳-۶) قدرت ديد: قدرت ديد کم قدم ها را خود به خود کوتاه ميکند زيرا در اين شرايط شما احساس امنيت نمي کنيد.
۳-۷) خستگي: خستگي روي طول قدم ها تأثير ميگذارد.
۲) انحراف از خط مستقیم در هنگام قدم زدن
بسیاری از موارد پیش می آید که در موقع پیاده روی و قدم زدن از مسیر پیش رو منحرف می شویم . در این حالت باید بعد ازبرطرف شدن مانع و یا عامل انحراف دوباره مسیر را بررسی کرده و به مسیر اصلی برگردیم .
۱-۲) نامرتب چیدن کوله پشتی : نا مرتب چیدن وسائل کوله پشتی باعث می شود به یک سمت منحرف شویم
۲-۲)وقتی بی جهت به اجسام دور دست نظر می کنیم حرکت ما ناخود آگاه به سمت آنها رفته و منحرف می شود
۳-۲) موقعی که با مواردی مانند : بادشدید , آفتاب داغ , برف و کولاک , گرد و خاک و طوفان شن و… مواجه شده و سعی می کنیم از این موقعیت ها فرارکنیم ممکن است مسیر را گم کرده و از مسیر منحرف شویم .
۴-۲) معمولا بیشتر افراد موانعی را از سمت راست دور می زنند و ادامه این کار باعث می شود از مسیر اصلی منحرف شویم .
۳-تخمین مسافت
تخمین مسافت چیست ؟ تخمین مسافت یعنی بدون اندازه گیری و فقط با بررسی و دیدن اشیا و اجسام بتوانیم فاصله خود را تا آنها حدس بزنیم . این کار علاوه بر روش های مرسوم به مهارت و تمرین نیز نیاز دارد در اینجا فاکتورهای لازم برای تخمین فاصله را بررسی می کنیم .
موضوعی دیگر که مهم است این است که ما اشیا را در چه ساعتی از شبانه روز و چه موقعیتی مشاهده کنیم . ( شب باشد یا روز , تابش آفتاب از روبرو باشد یا پشت سر , دامنه دید زیاد باشد یا کم و… ) همچنین به قدرت بینائی شخص رصد کنده نیز بستگی دارد .
۱) تخمین فاصله از دیدن اشخاص
در شرایط دید خوب و مناسب می توانیم با دیدن اشخاص فاصله خود با آنها را حدس بزنیم . البته این فاکتورها کلی نبوده و به عواملی که اشاره شد بستگی دارد(روشنائی هوا و…دامنه دید)ولی ما شرایط خوب را درنظر می گیریم.
۱-۱) در فاصله ۴۶ متر دهان و چشم فرد کاملا مشخص است .
۲-۱) در فاصله ۹۰ متر چشم ها به صورت نقطه دیده می شود .
۳-۱)در فاصله ۱۸۲ جزئیات ریز لباس قابل تشخیص است .
۴-۱) در فاصله ۲۴۷ متر صورت به صورت کلی دیده می شود .
۵-۱) در فاصله ۴۵۷ متری تنها رنگ لباس ها قابل تشخیص است .
۶-۱) در فاصله ۷۵۲ متری شخص مانند یک خط راست است .
شکل شماره ۵ – کاهش جزئیات اشخاص با افزایش فاصله
۲) تخمین فاصله از دیدن اشیا
همانطور که ازروی آدم ها می شود فاصله را حدس زد از روی اشیاء مختلف هم می توان فاصله را حدس زد .
۱-۲) در فاصله ۶/۱ کیلومتری کنده ها و تنه های درختان بزرگ دیده می شود
۲-۲) در فاصله ۴ کیلومتری شومينه ها و پنجره ها تشخيص داده ميشود.
۳–۲) در فاصله ۱۰ کیلومتری خانه هاي بزرگ، سيلوها و برجها قابب شناسايي ايست.
۴-۲) در فاصله ۱۴ کیلومتری برج متوسط قابل ديدن است.
۳) تخمین فاصله از تاخیر زمان دیدن نور آتش افزارها تا شنیدن صدای آنها
این آموزش ها را بیشتر به سربازان و افراد نظامی یاد می دهند . چنانچه در میدان نبرد شعله آتش افزارها (تفنگ و تانک و … ) را از فاصله دوری مشاهده کردید باید بدانید نور آتش افزار ها به سرعت نور (تقریبا آنی) به چشم شما می رسد ولی صدای آن مدتی طول می کشد. این واقعیت از آنجائی ناشی می شود که سرعت نور حدود یک میلون برابر صوت است.( سرعت نور ۳۰۰۰۰۰کیلومتر در ثانیه است در حالی که سرعت صوت فقط ۳۳۴ متر در ثانیه است ) می توانید با شمردن ثانیه زمان را محاسبه کنید .
برای آن که در هر ثانیه یک شماره بشمارید شمارش را از ۱۰۰۱ شروع کرده و به ترتیب : ۱۰۰۱, ۱۰۰۲ , ۱۰۰۳, ۱۰۰۴ و… ادامه دهید. چون سرعت صوت تقریبا ۳۳۴ متر درثانیه است هر ثانیه ۱/۳ کیلومتر یا هر سه ثانیه یک کیلومتر را می پیماید . اعداد شمرده شده را بر ۳ تقسیم کرده فاصله جسم به کیلومتر بدست می آید .
به همین ترتیب می توان بعد از دیدن نور برق تا شنیدن صدای رعد فاصله آذرخش را حساب کرد .
شکل شماره ۶ – با دیدن آذرخش شروع به شمردن کنید تا فاصله آن را بیابید.هر سه ثانیه یک کیلومتر
۴- اندازه گیری با اعضای بدن
در زمان های گذشته که هیچ روش استانداردی برای اندازه گیری موجودنبود به روش های مختلف اندازه گیری می کردند ( راجع به تاریخچه و سیستم های اندازه گیری مقاله مفصلی در آینده ارائه خواهد شد ) یکی از این روش ها استفاده از اعضای بدن بود . از دست و پا و… واحدهای اندازه گیری می شاختند که بعدها واحدهای سیستم انگلیسی بر پایه آنها بنا شد این امر ادامه داشت تا فرانسوی ها سیستم متریک را جایگزین آن کردند و به مرور این سیستم در کشورهای مختلف جا افتاد و تبدیل به یک سیستم بین المللی شد ( همان مقاله تاریخچه اندازه گیری ) ولی هنوز این سیستم در انگلیس و آمریکا (با وجود ناکارمدی استفاده می شود )
در اینجا بعضی از اعضای بدن که در اندازه گیری های تقریبی که می توان از آنها استفاده کرد ارائه شده است . نکته مهم این است که این اندازه ها تقریبی بوده و به جثه افراد بستگی دارد ولی شما می توانید این اندازه ها را در موردخودتان دقیقا متر زده و به موقع استفاده کنید .
شکل شماره۷ – اندازه گیری های تقریبی با دست و پا
نکته ۱ : اندازه هائی که به عنوان واحد سیستم انگلیسی انتخاب شده دقیقا به همین ترتیبی است که در شکل آمده یعنی دقیقا یک فوت اندازه کف پا , یک یارد فاصله نوک بینی تا نوک انگشت در حالت کشیده و…. با این تفاوت که اینها اندازه های بدن هنری اول پادشاه انگلیس بود که ۹۰۰ سال پیش سلطنت می کرد .
نکته ۲ : یک گز که واحد طول در ایران قدیم بود هم مانند یارد تعریف می شد با این تفاوت که اندازه یک گز ۹۴٫۷۵ سانتیمتر بود در حالی که یارد ۹۱٫۴۴ سانت بود.
برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید
برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا را کلیک کنید .
عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا , در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی
برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید
۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۵) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد .