ماهواره های تصویربردار

تصویر یرداری ماهواره ای یکی از بزرگترین کاربردهای ماهواره می باشد که در بخش قبل به طور کامل در مورد آن توضیح دادیم در این مقاله در مورد مهمترین ماهواره های تصویربردار توضیح می دهیم ولی قبل از آن خلاصه ای ازمقالاتی که در سه فصل گرانش گفته شد پرداخته و همچنین در بخش بعد توضیح کوتاهی در مورد آنچه تاکنون در مورد ماهواره گفته شد می دهیم . کسانی که می خواهند اصل مقاله را مطالعه کنند می توانند از بخش سوم شروع کنند همچنین دربخش آخر «۱۲- خلاصه مطلب»می توانند خلاصه ای از آنچه در این مقاله گفته شد را مطالعه کنند. 

۱- مختصری از گرانش

قبل از توضیح در موردحرکات مداری بهتر است درمورد گرانش و قانون جاذبه عمومی توضیحات مختصری بدهیم برای توضیحات کاملتر به لینک مقاله هائی که گذاشتیم (با رنگ آبی) مراجعه کنید.بخصوص مقاله “ قانون جاذبه عمومی نیوتن“ را حتما مطالعه کنید.

۱) فصل اول گرانش

بی شک گرانش یکی از مهمترین نیروهای طبیعت است بدون نیروی گرانش هیچ ستاره و سیاره…بوجود نمی آمد و جهان شکل نمی گرفت.ازابتدای خلقت جهان نیروی گرانش در حال ساختن و ساماندهی جهان ما بوده ، درک چگونگی شکل گیری کهکشان ها و ستارگان و سیارات و …همه اجرام سماوی و درک حرکت آنها بدون شناخت نیروی گرانش امکان پذیر نیست.
در بخش اول گرانش از تاریخچه گرانش شروع کرده و بعد توضیح می دهیم که نیوتن چگونه نیروی گرانش را کشف کرد و بعد هم به مسائل درگر در رابطه با گرانش می پردازیم برای مطالعه کامل مقاله های فصل اول گرانش به “ جمع بندی مقاله های فصل هفتم – گرانش(۱) “ مراجعه کنید.

۲) فصل دوم گرانش

در فصل دوم که ادامه فصل اول است از مقاله « گرانش سطحی » شروع کرده و مقاله های دیگر را در رابطه با گرانش و به خصوص گرانش سطحی نوشتیم . برای مطالعه در مورد مقاله های این فصل به “جمع بندی مقاله های فصل هشتم – گرانش(۲) “ مراجعه کنید .

۳) فصل سوم گرانش

در فصل سوم نظریه های نوین که در مورد گرانش مطرح شده شرح می دهیم از «انبساط جهان» جهان شروع کرده و بعد به ماده و انرژی تاریک و… بعد نسبیت عام انشتین می پردازیم و گرانش را از این دیدگاه مورد بررسی قرار می دهیم . برای مطالعه مقاله های فصل سوم گرانش به “جمع بندی مقاله های فصل مهم – گرانش(۳)  ”مراجعه کنید . 

۴) مهمترین مقاله های سه فصل ماهواره

برای مطالعه مقاله های مربوط به ماهواره توصیه می شود حتما سه مقاله مربوط به یه فصل گرانشش را حتما مطالعه کنید این سه مقاله علارتند از :
۱-۴) مقاله “قانون جاذبه عمومی نیوتن“ : در این مقاله در مورد قانون جاذبه عمومی و مطالب مرتبط با آن توضیح کامل داده شده است .

۵) مکانیک مداری و قوانین کپلر

مکانیک مداری یا اخترپویاشناسی( astrodynamics) شاخه‌ای از علم مکانیک است که به حرکت اجرام آسمانی (کهکشان ها تا ستارگان و سیارات و قمرها و…) و مدارهائی که بر اثر گرانش متقابل یکدیگر تشکیل می دهند می پردازد . بنابراین توصیه می کنیم قبل از شروع بحث ماهواره دو مقاله در مورد مکانیک مداری را حتما مطالعه کنید . در مقاله “مکانیک مداری و قوانین کپلر (۱) “در مورد مکانیک مداری و قوانین کپلر توضیح داده و قوانین کپلر را ثابت کردیم .
در مقاله “مکانیک مداری و قوانین کپلر (۲) “در مورد کاربرد قوانین کپلر(بخصوص قانون سوم کپلر)و انواع مدارهای کپلری توضیح می دهیم .

۲- مختصری از ماهواره

ماهواره ها انقلابی بزرگ در عرصه های مختلف دانش و تکنولوژی ایجاد کرده اندو مسیرتحولات و پیشرفت تمدن ما را سرعت بخشیدند. از این رو ما در مقاله های نجومی یک فصل را به ماهواره اختصاص داده و سعی کردیم همه مطالب مرتبط با ماهواره را در این فصل بگنجانیم . مقاله حاضر ششمین مقاله از این فصل است در این بخش فقط به معرفی مقاله های فصل ماهواره می پردازیم .

۱) ماهواره

در مقاله “ ماهواره “ ابتدا توضیح کوتاهی در مورد تعریف ماهواره داده (هر دستگاهی که توسط بشر ساخته شده و به فضا فرستاده شود ودر مداری به دورزمین و بچرخد ماهواره نامیده می شود.) و بعد در مورد ماهواره ، تاریخچه ماهواره،کشورهای دارای فناوری ماهواره و…به تفصیل توضیح خواهیم داد.

۲) تقسیم بندی ماهواره ها

ماهواره ها را به روش های مختلف طبقه بندی می کنند(این طبقه بندی ها به این صورت است : طبقه بندی ماهواره ها بر حسب وظیفه ، طبقه بندی بر حسب نوع و ارتفاع مدار و … طبقه بندی بر اساس جرم و اندازه ماهواره )مقاله “ انواع ماهواره “ به این طبقه بندی ها خواهیم پرداخت .

۳) مدارهای ماهواره ای

امروزه همه ما به اهمیت ماهواره و نقش آن در تکنولوژی و تمدن کنونی ما و خدماتی که این ابزارها به طور مستقیم و غیر مستقیم به ما ارائه می دهند واقف هستیم .
در این مفاله در مورد ماهواره ،چگونگی قرار دادن آن در مدار ، قوانین حاکم بر حرکت ماهواره ها ، انواع مدارهای ماهواره ،… نکات مختلف دیگر در این رابطه می پردازیم . و درمقاله های بعدی فصل دهم(ماهواره )ماهواره  مطالب مختلفی درمورد انواع ماهواره و کاربردهای ماهواره ها توضیح می دهیم .
در مقاله “ مدارهای ماهواره ای “ در مورد : چگونگی قراردادن ماهواره درمدار،نیروی پیشران ماهواره ها  ، قوانین حاکم بر حرکت ماهواره ها ، انواع مدارهای ماهواره ،درمورد نوع و ارتفاع مدارها توضیح می دهیم .

۴) اجزاء ماهواره

یک ماهواره از قسمت های زیادی ساخته شده است . بعضی از این قسمت ها مربوط به همه ماهواره ها می شود و بعضی دیگرفقط به ماهواره های خاص که وظیفه مخصوصی را انجام می دهند تعلق دارد.در مقاله “ اجزاء ماهواره“ به صورت ساده و مختصر به بررسی و توضیح قسمت هائی ازماهواره پرداختیم که دربیشتر  ماهواره ها به کارمی رود این قسمت ها را “اجزاء پشتیبان ماهواره“می نامند.

۵) تصویر برداری ماهواره ای

یکی از مهمترین کاربردهای یک ماهواره تصویر برداری و فیلمبرداری از سطح زمین می باشد . تصویر برداری ماهواره ای مزایای زیادی داشته و کاربردهای مختلفی در شاخه های مختلف علم و تکنولوژی و… همچنین امور نظامی و امنیتی دارد.در مقاله“تصویربرداری ماهواره ای “ضمن توضیح کامل درموردتصویربرداری ماهواره ای وکاربردهای آن پاسخ تعداد زیادی ازسوالات را در این رابطه خواهیم داد.

 ۳- مهمترین شرکت ها و ماهواره های تصویربردار

در حال حاظرماهواره های مختلفی به کارتصویر برداری ازسطح زمین مشغول هستند این ماهواره ها یا توسط سازمان های بزرگ فضائی جهان (ناسا،اسا ،جاکسا و…) ساخته و به انجام وظیفه مشغول هستند و یا توسط شرکت های خصوصی به منظور تحقیقات علمی و یا فروش عکس و…ساخته شده اند که در این بخش در مورد مهمترین ماهواره ها و شرکت هائی که در کار تصویربرداری ماهواره ای هستند توضیح می دهیم . 

۱) چگونه پای شرکت های خصوصی به تصویر برداری ماهواره ای باز شد؟

در ابتدای صنعت ماهواره پرتاب و در مدار قرار دادن ماهواره ها فقط توسط سازمان های فضائی دولتی( ناسا و سازمان فضائی شوروی)قرار داشت.تصاویر تهیه شده بیشتر به منظوراستفاده های نظامی بوده از این رو محرمانه بوده و در اختیار عموم قرار نداشت ولی هم اینک این محدودیت ها برداشته شده و با پیشرفت فناوری انواع مختلف این تصاویر(با کیفیت کم و یا زیاد) به طور رایگان و یا با مبالغ کم و زیاد (بسته به نیاز شخص و یا شرکت) در اختیار مردم و شرکت های کوچک و بزرگ قرار می گیرد . 

۲) ماهواره های تصویر برداری ناسا 

ناسا به عنوان بزرگترین سازمان فضائی جهان اولین پروژه های تصویر برداری را بنیانگذاری کرد ولی در حال حاظر این کار به شرکت های خصوصی و سازمان های دیگر سپرده شده است به طوری که امروزه در مجموع فقط ۱۶ماهواره متعلق به ناسا می باشد. مهمترین مجموعه ماهواره های تصویر برداری که در حال حاظر ناسا در آن مشارکت دارد ماهواره های لندست می باشد که در بخش بعد (۴-ماهواره های لندست landsat)به طور کامل به آن خواهیم پرداخت .
نکته : درحال حاظر بیشترین هدف ناسا فرستادن سفینه های بدون سرنشین و مدارگردها به نقاط مختلف منظومه شمسی همچنین پژوهش های اساسی و بنیادی در نجوم و اختر فیزیک و فضانوردی  می باشد که در مقاله “ ناسا “ به آن خواهیم پرداخت . 

۳) شرکت دیجیتال گلوپ DigitalGlobe

دیجیتال‌گلوب(DigitalGlobe)یک شرکت آمریکائی می باشدکه در زمینه تصویربرداری ماهواره ای فعالیت میکند. این شرکت در ژانویه ۱۹۹۲درشهراوکلند کالیفرنیا توسط والتر اسکات تأسیس شد.دیجیتال‌ گلوب تصاویرماهواره ای که می گیرد به شرکت ها و افراد مختلفی می فروشد ازجمله بزرگترین مشتریان این شرکت می توان به : آژانس‌های فدرالی آمریکا، ناسا، وزارت دفاع آمریکا و آژانس جغرافیایی- اطلاعاتی ملی و همچنین گوگل ارت و گوگل مپ اشاره کرد.در ادامه به ماهواره ای این شرکت می پردازیم .

شکل شماره ۱ – لوگوی شرکت دجیتال گلوب
۳-۱) ماهواره آیکونوس IKONOS : آیکونوس نخستین ماهواره ای بود که توانست تصاویر ماهواره ای با کیفیت بالا (وضوح ۴متر) تهیه کند. فروش تصاویر این ماهواره از اول ژانویه ۲۰۰۰ شروع شد و در ۳۱ مارس ۲۰۱۵ به پایان عمرش رسید و از کار اقتاد .

شکل شماره ۲ – ماهواره IKONOS
۳-۲) کوئیک‌برد  QuickBird: کوئیک‌برد در سال۲۰۰۱به فضا پرتاب شد و در مدار خورشید آهنگ قرار گرفت وضوح تصاویر این ماهواره به ۶۰cm رسید که بسیاربیشتر از آیکونوس می باشد با همین دقت می شود جزئیات ساختمان ها و سازه ها را دید.در تصاویر گوکل مپس و گوگل ارت از این ماهواره هم استفاده میشود.

شکل شماره ۳- ماهواره QuickBird
۳-۳) ژئوآی یک GeoEye-1 : ژئوآی یک در سپتامبر ۲۰۰۸درمدارخورشید آهنگ و در ارتفاع ۶۷۱ کیلومتری به فضا پرتاب شد . این ماهواره مجهز به پیشرفته ترین فناوری هائی است که یک ماهواره تصویر بردار تا کنون می تواندداشته باشد تصاویری که این ماهواره تهیه می کند با وضوح وضوح ۴۱ سانتی متر می باشد که البته فقط در دسترس دولت آمریکا است (تصاویر با وضوح ۵۰ سانتی متر به بالا در دسترس مردم و بقیه شرکت های می باشد) همچنین این ماهواره می تواند هر نقطه از زمین را هر سه روز یک بار یا حتی زودتر بازبینی کند. از بزرگترین شرکا و مشتریان این ماهواره ناسا و گوگل می باشند(گوگل فقط ۵۰۰ میلون دلار هزینه کرد)

شکل شماره ۴ – ماهوارهGeoEye-1

۳-۴) ماهواره های ورلدویو WorldView : این گروه از ماهواره ها جزء پیشرفته ترین ماهواره های تصویر برداری متعلق به شرکت دیجیتال گلوپ هستند . تعداد این ماهواره ها هم اکنون به چهار ماهواره رسیده است نظر به اهمیت این ماهواره ها در بخش پنجم( ۵- ماهواره های ورلدویو WorldView )درباره آن توضیح می دهیم. 

 ۴) شرکت ایرباس Airbus Defence and Space

گروه ایرباس(Airbus Group)یک ابر شرکت هوافضا و صنایع جنگ افزاری در اروپا با چندین شعبه درخارج از اروپا است .دفتر آن در شهرتولوز، فرانسه می باشد. این شرکت سازنده هواپیماهای معروف ایرباس می باشد . 
Airbus Defence and Spaceیک بخش از شرکت ایرباس می باشدکه در زمینه هوا و فضا فعالیت می کند و در سال ۲۰۱۴ شکل گرفت این شرکت سازنده چندین ماهواره تصویربرداری می باشد .

شکل شماره ۵ – لوگوی شرکت ایرباس

۴-۱) تراسارایکس و تن‌دم ایکس : ماهواره های تراسارایکس و تن‌دم ایکس TerraSAR-x) و (TanDEM-X دو ماهواره تصویر بردار شرکت ایریاس هستند تراسارایکس در۱۵ ژوئن ۲۰۰۷ و تن‌دم ایکس در ۲۱ ژوئن ۲۰۱۰ به فضا پرتاب شد. این دو ماهواره علاوه بر خدمات تصویربرداری داده های مورد نیاز برای تهیه دقیقترین نقشه رقومی زمین (مدلی دیجیتال یا نمایشی سه‌بعدی از سطح زمین) را نیزتهیه می کنند .
۴-۲) پلیاد Pléiades: ماهواره های پلیاد Pléiades(پلیاد یک و دو- Pléiades 1A و Pléiades 1B)دو ماهواره دوقلو هستندکه برای ارتش های اروپا تصویربرداری میکنند(ماهواره های نظامی هستند)ولی برای منظورهای غیرنظامی هم استفاده می شوند.پلیاد یک درتاریخ۱۶دسامبر۲۰۱۱و پلیاد دو درتاریخ اول دسامبر۲۰۱۲درمدار قرارگرفت این ماهواره های دوقلو در یک مدار یکسان با فاصله زاویه ای ۱۸۰درجه از همدیگر قرار داشته و تصاویر اپتیکی با رزولیشن بسیار بالا تهیه کرده و می توانند روزانه هر نقطه از زمین را مورد بازیابی قرار دهند .

شکل شماره ۶- ماهواره  Pléiades 1A

شکل شماره ۷- ماهواره های دوقلوی Pléiades 1A و Pléiades 1B که به فاصله ۳۵۰ متر از یکدیگر واقع شده اند .

۴-۳) اسپات SPOT: این ماهواره ها در یک مجموعه ۷ تائی جزء گروه ماهواره هائی هستند که توسط شرکت ایرباس تهیه و در مدار زمین قرار داده شدند این ماهواره ها قادر به تهیه تصاویر ماهواره‌ای با تفکیک‌پذیری بالا از همه نقاط زمین هستند. اولین ماهواره درسال ۱۹۸۶و آخرین ماهواره در۳۰ ژوئن ۲۰۱۴در مدار قرار داده شد.
نکته : ماهواره های اولیه توسط سازمان فضائی اروپا ولی ماهواره های ۶و۷ توسط سازمان فضائی هند در مدار قرار داده شد همچنین اگر چه شرکت ایرباس طراحی و ساخت ماهواره ها را به عهده گرفت ولی همه آنها متعلق به این شرکت نیستند برای مثال SPOT7 در همان سال توسط جمهوری آذربایجان خریداری شد . نظر به اهمیت این ماهواره ها دربخش ششم(۶ـ ماهواره های اسپات )درباره آن توضیح بیشتری می دهیم.    

۵ ) پلانت لبز Planet Labs

پلانت لبز(Planet Labs‎) یک شرکت آمریکایی می باشدکه درزمینه تصویربرداری ماهواره ای فعالیت می‌کند.این شرکت با در مدار قرار دادن ۱۴۰ماهواره بزرگترین صورت فلکی ماهواره ای را تشکیل می دهد هر کدام از ماهواره های این شرکت (که Doves نامیده می شوند) می توانند هر روز یک تصویر کامل از همه نقاط زمین با وضوح ۳ تا ۵ متر تهیه کنند . در مقاله “ ماهواره های صورت فلکی “ در این مورد توضیح می دهیم .

شکل شماره ۸ – لوگوی شرکت پلانت لبز

۶) ماهواره های دیگر

علاوه بر این سه شرکت شرکت های دیگری نیز هستند که اقدام به ساخت و در مدار قرار دادن ماهواره های تصویر برداری کردند که مهمترین آن ها از این قرار است .
۶-۱) ماهواره های لندست : پروژه لندست(Landsat program)  یکی از بزرگترین و مهمترین پروژه های تصویر برداری ماهواره ای می باشد که در ۲۳ ژوئیه ۱۹۷۲ با پرتاب ماهواره لندست یک به مدار زمین آغاز شده و درحال حاضر با ۸ ماهواره ( لندست یک تا ۸) به کار تصویر برداری از همه نقاط مختلف زمین مشغول می باشد لندست تلاش مشترک سازمان زمین شناسی ایالات متحده USGS  و اداره ملی هوا و فضا NASA است. نظر به اهمیت این ماهواره ها در بخش بعدی به آن خواهیم پرداخت .
۶-۲) ماهواره ترا : ماهوارهٔ ترا  (Terra)یک ماهواره چند ملیتی متعلق به ناسا می باشد که در مدار خورشید آهنگ به دور زمین می چرخد. این ماهواره در تاریخ ۱۸ دسامبر ۱۹۹۹ از پایگاه نیروی هوایی وندنبرگ با موشک اطلس ۲ به فضا پرتاب گردید و از تاریخ ۲۴ فوریهٔ ۲۰۰۰ آغاز به جمع‌آوری داده نمود. ترا دارای ۵ حسگر از راه دور برای نظارت بر وضعیت محیط زیست زمین و تغییرات اقلیمی می‌باشد. نظر به این که ماهواره ترا در گروه ماهواره های هواشناسی قرار می گیرد در مقاله “ ماهواره های هواشناسی “ در این مورد بیشتر توضیح می دهیم .

۴- ماهواره های لندست landsat 

تصویر برداری ماهواره ای یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره می باشد که کاربرد گسترده ای در تمدن و تکنولوژی فعلی ما دارد (در مقاله “تصویربرداری ماهواره ای “ در این باره توضیح دادیم ) ماهواره های تصویربردار یکی از مهمترین ماهواره می باشند . در میان ماهواره های تصویر بردار ماهواره های لندست از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند در این بخش در مورد ماهواره های لندست توضیح می دهیم .

۱) قبل از لندست

قبل از برنامه لندست تصویر برداری ماهواره ای ازهمه جای کره زمین وجود نداشت و بهترین تصویرهائی که گرفته می شد توسط هواپیما گرفته می شد (تصویر برداری هوائی) البته قبل ازآن تصاویر غیر واضح و کیفیت پائین ازبعضی ازنقاط زمین گرفته شده بود ولی نمی توان آنها را تصویربرداری حرفه ای نامیدبنابراین ماهواره های لندست را  می توان اولین ماهواره های تصویربردار نامید .

۲) برنامه لندست Landsat program

برنامه لندست اولین و طولانی ترین پروژه تصویربرداری از کل زمین می باشد که در تاریخ ۲۳ ژوئیه ۱۹۷۳با پرتاب ماهواره فناوری منابع زمینی(Earth Resources Technology Satellite) آغاز شده‌ است.این ماهواره در نهایت به لندست( Landsat)تغییر نام یافت. هدف از این برنامه تصویربرداری کامل از کل کره زمین بود .ازآنجائی که کیفیت و وضوح تصاویر تهیه شده در آن زمان پائین بودو عمرماهواره ها هم محدودبود دست اندرکاران این پروژه به همان ماهواره بسنده نکردند و به مرور ماهواره های متعدد دیگری برای این منظور به فضا فرستادند تا آنجا که تا زمان حال( ۱۳۹۹-۲۰۲۱)جمعا ۷ ماهواره به فضا پرتاب شد که تحت نام لندست ۱تا ۸ Landsat1 – Landsat8) ( نام گذاری شد(پرتاب لندست ۶با شکست مواجه شد بنابر این اگرچه ۸ ماهواره به فضا پرتاب شد ولی ۷ ماهواره در مدار قرار گرفت) و لندست ۹ هم بزودی در سپتامبر ۲۰۲۱ شهریور ۱۴۰۰به فضا پرتاب می شود .

۳) اولین و طولانی ترین

پروژه لندست اولین و طولانی ترین پروژه تصویربرداری از زمین می باشد که از سال ۱۹۷۲ شروع شده و با در مدار قرار دادن ۷ ماهواره اولین و یکی ازمهمترین پروژه های تصویربرداری از سطح زمین می باشد . همچنین ماهواره Landsat5 (لندست ۵)با ۲۹ سال و سه ماه و ۴روز قرار داشتن در مدار زمین رکورد بالاترین فعالیت را در میان ماهواره های تصویر بردار به خود اختصاص داده است .

۴) اهداف پروژه لندست 

پروژه لندست حاصل کار مشترک سازمان زمین شناسی آمریکا USGS و سازمان فضائی آمریکا NASA می باشد هدف از این پروژه تصویر برداری از همه جای کره زمین و استفاده از تصاویر تهیه شده به منظور تحقیق و مطالعه در زمینه : جنگلداری ، کشاورزی ، زمین شناسی و…. سایر موارد می باشد . تصاویر تهیه شده توسط این ماهواره ها در ابتدا در اختیار USGS و NASA قرار داده می شد ولی از دسامبر ۲۰۰۸ به طور رایگان در اختیار سازمان های علمی و پژوهشی و مردم سراسر جهان گذاشته شده و می شود .
اهمیت تصاویر ماهواره های لندست صدها و هزاران سال دیگر بهتر روشن می شود در آن زمان دانشمندان و پژوهشگران می توانند تصاویری از سطح زمین مربوط به صدها و هزاران سال گذشته را ببینند .

۵) مدار ماهواره های لندست

پروژه لندست برای تصویربرداری ماهواره ای از کل زمین راه اندازی شدبرای این که یک ماهواره بتواند بهترین و دقیق ترین عکس ها را از سرتاسر زمین بگیرد باید در مدار قطبی خورشید آهنگ قرار بگیرد این مدار دو مزیت دارد اول این که چون در مدار قطبی به دور زمین می چرخد در هر بار چرخش ماهواره می تواند از مناطق موجود در نصف النهار دیگر تصویربرداری کند و چون درمدار خورشید آهنگ قرار دارد تصاویری که از یک نقطه می گیرد دقیقا دریک ساعت خاص گرفته می شود(مثلا هر روز ساعت ۲ بعداز ظهر)و این ارزش تصاویر را بالا می برد . برای مطالعه درمورد مدارخورشید آهنگ به مقاله “ مدارهای ماهواره ای “ بخش۱۱(۱۱- مدار خورشید آهنگ) مراجعه کنید.

۶) ماهواره های لندست

ازسال ۱۹۷۲تاکنون جمعا ۸ ماهواره به فضا پرتاب شده که بجز لندست ۶ بقیه آنها به طور موفقیت آمیزی در مدار قرار داده شد درجدول شماره یک مشخصات ماهواره های لندست درج شده است در اینجا به طور خیلی کوتاه به هر کدام از این ماهواره ها اشاره می کنیم .
۶-۱) لندست یک Landsat1 : ماهواره لندست یک را می توان اولین ماهواره تصویربردار جهان (ماهواره دیدبانی زمین) دانست بنابراین شروع عصر تصویربرداری ماهواره ای را می توان با پرتاب موقیت آمیز ماهواره Landsat1دانست. نام اولیه آن «ماهواره فناوری منابع زمینی»بود. که بعدا به Landsat1تغییر نام داد درواقع این ماهواره تغییریافته ماهواره هواشناسی نیمبوس۴بودکه برای تصویربرداری به کارگرفته شد.و ۵/۵سال درمداربود. 
۶-۲) لندست دو Landsat2 : لندست ۲ (Landsat 2‎) دومین ماهواره از پروژه لندست می باشد این ماهواره هم ابتدا “ماهواره فناوری منابع زمین B” نام داشت که سپس به لندست ۲ تغییر نام یافت و در ۲۲ ژانویه ۱۹۷۵ به فضا پرتاب شد. ماهواره لندست ۲ در ابتدا برای یک سال طراحی شد ولی برای ۷ سال فعالیت کرد .

شکل شماره ۹ – ماهواره های لندست ۱ و ۲

۶-۳) لندست سه Landsat3 : لندست ۳ (Landsat 3‎) سومین ماهواره از پروژه لندست است که بر خلاف ماهواره‌های جدیدتر لندست، فقط توسط ناسا مدیریت شد. و سه سال در مدار باقی ماند .

شکل شماره ۱۰ – ماهواره لندست سه

۶-۴) لندست چهارLandsat4 : لندست چهار اگرچه توسط ناسا مدیریت می‌شد اما داده‌های آن توسط سازمان زمین‌شناسی آمریکا جمع‌آوری و منتشر می شد این ماهواره حدود۱۱سال و ۵ ماه درمدار بود .
۶-۵) لندست پنج Landsat5 : این ماهواره پنجمین ماهواره از سری لندست می باشد که مدیریت آن توسط سازمان زمین‌شناسی آمریکا و ناسا انجام شد ولی داده‌های آن توسط مرکز علوم و دیده‌بانی منابع زمین متعلق به سازمان زمین‌شناسی آمریکا جمع‌آوری و منتشر شد. این ماهواره برای سه سال طراحی شده بود ولی بر خلاف انتظار به مدت بیش از۲۹سال و سه ماه در مدار ماند و به عنوان طولانی ترین رکورد ماهواره های تصویربردار در کتاب گینس ثبت شد.Landsat5 با ۰۰۰ر۱۵۰ بار گردش به دور زمین ۲/۵میلون تصویر تهیه کرد .

شکل شماره ۱۱ – ماهواره لندست ۴ و ۵

۶-۶) لندست شش Landsat6 : لندست ۶ یکی ازمجهز ترین پروژه های لندست بود.این ماهواره با تجهیزات بسیار پیشرفته توسط ماهواره بر تیتان دو به فضا پرتاب شدولی نتوانست در مدار قرار گیرد و سقوط کرد به همین دلیل ماهواره های لندست۴و ۵که در فضا بودندبیشتر از مدت زمان بندی شده مورداستفاده واقع شدند .

شکل شماره ۱۲ – ماهواره لندست ۶
۶-۷) لندست هفت Landsat7 : لندست ۷ هفتمین ماهواره از سری ماهواره های لندست است که برخلاف ماهواره های دیگر هنوز (تا ژانویه۲۰۲۱-بهمن ۱۳۹۹) عمر عملیاتی آن به پایان نرسیده و همچنان فعال است . این ماهواره توسط شرکت لاکهید مارتین ساخته شده و در ۱۵ آوریل ۱۹۹۹به فضا پرتاب شد. ابزارهای پیشرفته نصب شده روی این ماهواره این امکان را می دهد که از ورای ابرها تصویر برداری کرده و تصاویری فاقد پوشش ابر را ارائه کند .حافظه تصویر برداری این ماهواره ۳۷۸ گیگابایت می باشد که قادر است ۱۰۰تصویر را درخود ذخیره کند ( هر تصویر ۳/۷۸ گیگابایت ) با توجه به ارتفاع حدود ۷۰۰ کیلومتری این ماهواره و دوره تناوب آن ( حدود ۱۰۰دقیقه)می تواند در مدت۱۶روز همه سطح کره زمین را اسکن کند .

شکل شماره۱۳ – ماهواره لندست ۷
۶-۸) لندست هشت Landsat8 : Landsat8 هم مانندLandsat7 از جمله ماهواره های فعال پروژه لندست می باشد. این ماهواره آخرین ماهواره از سری ماهواره های پروژه لندست می باشد که تاکنون(ژانویه۲۰۲۱-بهمن ۱۳۹۹) ساخته شده است بنابراین پروژه لندست تاکنون هشت ماهواره ساخته که پرتاب تنها یکی از آنها با شکست مواجه شد(پروژه لندست۶) بود و هم اکنون نیزتنها دو ماهواره فعال (لندست ۷و۸) را در مداردارد . و قرار است در سال ۲۰۲۱ ماهواره لندست ۹را درمدار قراردهد.

شکل شماره ۱۴- ماهواره لندست ۸
۹-۶) لندست نه Landsat9 : لندست ۹ پروژه بعدی از برنامه لندست می باشد که قرار است در سپتامبر ۲۰۲۱(شهریور ۱۴۰۰)به فضا پرتاب شود،پرتاب و آزمایش این سامانه با ناسا بوده و سازمان زمین‌شناسی آمریکا (USGS) مسئولیت پردازش، بایگانی و توزیع داده‌های آن را بر عهده دارد.

۷) مشخصات کامل ماهواره های پروژه لندست

پروژه لندست با ۹ماهواره که پرتاب یکی ازآنها (لندست ۶)با شکست مواجه شد و دو ماهواره که فعلا فعال هستند(لندست ۷و۸)و یک ماهواره که هنوز درانتظار پرتاب می باشد(لندست ۹) یکی از موفق آمیزترین پروژه های ماهواره های تصویربردار می باشددرجدول شماره یک مشخصات این ماهواره ها به طورکامل آمده است. 

جدول شماره یک – مشخصات ماهواره های لندست

۵ – ماهواره های ورلدویو WorldView

شرکت دیجیتال‌گلوب (DigitalGlobe) یکی از بزرگترین شرکت های آمریکائی است که در زمینه تصویربرداری ماهواره ای فعالیت میکند. و یکی از مهمترین ماهواره های این شرکت که تصاویر با کیفیت ماهواره ای را ارائه می دهد ماهواره های WorldView می باشند. WorldView در لغت به معنی منظره جهان ، جهان نما می باشد و منظور از این نام ماهواره هائی هستند که منظره کل جهان را نشان می دهد در این بخش در مورد ماهواره های WorldView توضیح می دهیم .

۱) وضوح تصاویر ماهواره های ورلدویو WorldView

قبل ازتوضیح درمورد وضوح تصاویر ورلدویو بهتر است تعریف وضوح تصاویرماهواره ای(درمقاله “تصویربرداری ماهواره ای “ بخش ششم”۶-رزولوشن”در این باره کامل توضیح دادیم) را بازهم یادآور شویم .
«درتصاویر ماهواره ای مساحتی از زمین را در نظر می گیرند که در روی تصویر به اندازه یک پیکسل باشد و آن را وضوح تصویر می نامند بنابراین تصویرماهواره ای که یک پیکسل آن مساحت۴۰×۴۰(مربعی به ابعاد ۴۰متر)در روی زمین باشد وضوح ۴۰متری درنظر میگیرند. »
ماهواره های چهارگانه  WorldView افتخار این را دارند که بالاترین کیفیت و رزولوشن(وضوح )را در بین تمام ماهواره های جهان دارا می باشند.درحالی که ماهواره هائی مانند لندست بخاطر ارائه دادن تصاویر رایگان و تصویربرداری وسیع معروف هستندماهواره های WorldView بخاطر بالابودن وضوح تصاویر معروفیت دارند.وضوح تصاویر WorldView4 به۳۱سانتیمتر رسیده است و این بالاترین وضوح در بین تمام تصاویر ماهواره ای می باشد .

۲) مقایسه تصاویر ماهواره های WorldView با تصاویر رایگان

تصاویر رایگان ماهواره ای(مانند آنچه در گوگل مپ و گوگل ارت می بینیم)در بهترین حالت دارای وضوح ده متری هستندیعنی در این تصاویر مساحت زمینی به ابعاد ۱۰×۱۰متر(۱۰۰مترمربع) درتصویر به اندازه یک پیکسل نمایش داده می شود درحالی که تصاویر ماهواره WorldView4 دارای وضوح۳۱سانتی متری یعنی مساحت زمینی به ابعاد(۳۱×۳۱سانتیمتر) که۰۹۶/ مترمربع میباشد. به اندازه یک پیکسل نمایش داده می شود .
این یعنی وضوح۱۰۴۰برابری « (۱۰۴۰=۰٫۰۹۶÷ ۱۰۰) » در برابرتصاویر رایگان ، بنابراین کیفیت تصاویری مانند تصاویر ماهواره WorldView4 در برابر تصاویر رایگان حدود۱۰۴۰برابر بیشتر است این یعنی تصاویر WorldView4 حدود هزار برابر جزئیات بیشتری را نسبت به تصاویر رایگان نشان می دهد.این موضوع را موقع زوم کردن روی تصویر و حجم تصویر می توانید متوجه شوید .

۳) مشتریان ماهواره های ورلدویو

با وجودی که تصاویر ماهواره های ورلدویو رایگان نیست و بسیاری از تصاویر این ماهواره ها قیمت های کمابیش بالائی دارند ولی مشتریان پروپاقرصی هم دارند.بقدری این تصاویر مشتری دارند که برای مثال قبل از پرتاب ماهواره WorldView4به فضا کلیه تصاویر هنوز گرفته نشده از این شرکت پیش فروش شد از بزرگترین مشتریان تصاویر WorldView خود دولت آمریکا می باشد و یکی از شرکت هائی که علاقه بسیار زیادی به این تصاویر دارد خود شرکت گوگل می باشد (که البته تصاویر کیفیت بالا را در برنامه های رایگان نشان نمی دهد)  
نکته : یکی از دلائلی که شرکت هائی مانند گوگل تصاویر با کیفیت بالا را به رایگان در اختیار مردم قرار نمی دهند مسائل قانونی و حقوقی می باشد افراد و شرکت ها باید برای خرید این تصاویر به شرکت های تصویر بردار(مانند دیجیتال‌گلوب) پول پرداخت کنند و به اشتراک گذاری رایگان این تصاویر به منافع شرکت های تصویر بردار صدمه می زند.نکته دیگر مسائل امنیتی می باشد تصاویر کیفیت بالا از هر نقطه ازجهان(که با زوم کردن همه جزئیات قابل مشاهده باشد) ازنظر امنیت ملی و فردی خطرناک می باشد.   

۴) کاربرد تصاویر WorldView4

در مقاله “تصویربرداری ماهواره ای “ کاربرد تصاویر ماهواره ای را شرح دادیم (بخش پنجم « ۵- کاربرد تصاویر ماهواره ای » ) برای بسیاری از این کاربردها ( کنترل آتش سوزی های جنگل ها ، حفظ محیط زیست ، رصد آتشفشان های فعال و… ) تصاویر کیفیت پائین جواب نمی دهد و سازمان های مربوطه نیازمند تصاویر کیفیت بالا هستند از این رو تصاویر ماهواره هائی مانند WorldView4 بهترین گزینه هستند .

۵) ویژگی های مشترک ماهواره های WorldView

ماهواره های چهارگانه WorldView علی رغم تفاوت های جزئی دارای ویژگی های مشترکی می باشند .
۵-۱)مالکیت ماهواره ها: مالکیت،مدیریت و کنترل همه ماهواره ها متعلق به شرکت دجیتال گلوپ میباشد.
۵-۲) مدارماهواره ها : تمام ماهواره های WorldView ( مانند ماهواره های لندست )در مدارهای خورشید آهنگ که قطبی و تقریبا دایره ای بوده و در ارتفاع بین ۵۰۰ تا ۷۷۰ کیلومتر به دور زمین می چرخند.
۵-۳) پایگاه پرتاب : همه ماهوارها از پایگاه «نیروی هوایی وندنبرگ » (پایگاه فرماندهی فضایی نیروی هوایی ایالات متحده واقع در شهر لامپوک، کالیفرنیا آمریکا) به فضا پرتاب شده اند .
۵-۴) سازنده ماهواره ها : بجز ماهواره WorldView 4 (که توسط شرکت «لاکهید مارتین اسپیس سیستمز» ساخته شده بقیه ماهواره ها توسط شرکت Ball Aerospace ساخته شدند .

۶) معرفی ماهواره های WorldView

شرکت دیجیتال‌گلوب تاکنون چهار ماهواره را برای تهیه تصاویر کیفیت بالا به فضا فرستاده است که در اینجا در مورد هر کدام ازاین ماهواره ها به اختصار توضیح می دهیم و در جدول شماره ۲ مشخصات کلی این ماهواره ها را جمع بندی می کنیم.
۶-۱) ماهواره WorldView 1 : ورلدویو یک WorldView 1‎))در تاریخ ۱۸سپتامبر ۲۰۰۷درپایگاه وندنبرگ و با موشک ماهواره بردلتا یک به فضا پرتاب شد.

شکل شماره ۱۵ – ماهواره ورلدویو یک (WorldView 1‎)

شکل شماره ۱۶ – میدان آزادی تهران گرفته شده توسط (WorldView 1‎)

۶-۲) ماهواره WorldView 2 : ماهواره ورلدویو دو (WorldView 2)درتاریخ ۸ اکتبر ۲۰۰۹با موشک ماهواره بردلتا دو به فضا پرتاب شد. این ماهواره اولین ماهواره ای بود که اجازه داشت تصاویر با وضوح بالاتر  از۵۰سانتی مترتولید و به فروش برساند . (قبل از آن فقط ارتش حق دسترسی به این تصاویر را داشت )

شکل شماره ۱۷ – ماهواره ورلدویو دو  (WorldView 2‎)

شکل شماره ۱۸ – معبد بودائی پاگودا در شهر رانگون میانمار گرفته شده توسط (WorldView 2‎)

۶-۳) ماهواره WorldView 3 : ماهواره ورلدویو سه (WorldView 3)درتاریخ ۱۳اوت۲۰۱۴ با موشک ماهواره براطلس ۵ به فضاپرتاب شد. ورلدویو سه (WorldView 3) علاوه برتصویربرداری با طیف مرئی به تصویر برداری با اشعه مادون قرمز نیز مشغول میباشد. هزینه ساخت و در مدار قرار دادن این ماهواره ۶۵۰ میلون دلار شد. بخاطر کیفیت بالای تصاویر این ماهواره از آن برای شناسائی و کنترل گونه های درمعرض خطر (مانند فیل آفریقائی) نیز استفاده می کنند.

شکل شماره ۱۹ – ماهواره ورلدویو سه (WorldView 3‎)

شکل ۲۰ – تصویر گرفته شده از ورزشگاه ماراکانا المپیک ۲۰۱۶ با وضوح ۳۰ سانتیمتر ( حجم عکس اصلی حدود ۳۵ مگابایت است )
۶-۴) ماهواره WorldView 4 : ماهواره ورلدویو چهار (WorldView 4)درتاریخ ۱۱نوامبر ۲۰۱۶ با موشک ماهواره براطلس ۵ به فضاپرتاب شد. ورلدویو چهار (WorldView 4) افتخار این را داشت که به عنوان ماهواره ای که با کیفیت ترین تصاویر ماهواره ای را با بالاترین وضوح (۳۱سانتیمتر) ارائه کند.هزینه ساخت و در مدار قراردادن  این ماهواره ۸۳۵ میلون دلار شد .
درتاریخ ۷ ژانویه ۲۰۱۹به دلیل ایراد در سنسورهای ماهواره ورلدویو چهار(WorldView 4) این ماهواره دیگر قادر به تصویربرداری نبود و همه تلاش ها برای تعمیر آن بی نتیجه ماند درنتیجه از آن تاریخ این ماهواره دیگر قابل استفاده نبوده و به کار خود پایان داد .

شکل شماره ۲۱ – ماهواره ورلدویو چهار (WorldView 4‎)

شکل شماره۲۲ – تصویر گرفته شده توسط(WorldView 4‎)

۷) سایر مشخصات ماهواره های WorldView

در جدول شماره ۲ کلیه مشخصات ماهواره های WorldView آمده است .

جدول شماره دو – مشخصات ماهواره های ورلدویو

۶ـ ماهواره های اسپات Spot

آنچه تاکنون در مورد ماهواره های تصویربرداری گفته شدماهواره هائی بود که مربوط به آمریکا می شد(  لندست و ورلدویو )در این بخش و بخش های بعدی به ماهواره های تصویربرداری کشورهای دیگر می پردازیم بدیهی است دراین مقاله نمی توانیم به همه ماهواره های تصویربردار بپردازیم از این رو مهمترین آنها را بررسی می کنیم.دراین بخش ماهواره های تصویربردار اسپاتSpot را که متعلق به سازمان فضائی فرانسه می باشد بررسی می کنیم.قبل از آن کمی در مورد سازمان فضائی فرانسه و برجسته بینی توضیح می دهیم.

۱) سازمان فضائی فرانسه  CNES

فرانسه کشوری پیشرو در امور فضائی می باشد و اولین کشوری می باشد که سازمان فضائی خود را ایجاد کرده است.سازمان فضائی فرانسه با نام مرکز ملی مطالعات فضایی “Centre National d’études spatiales” که به اختصار (CNES) نامیده می شود در ۱۶دسامبر ۱۹۶۱تشکیل شد فرانسه در سال ۱۹۶۵ اولین ماهواره خودرادرمدارقرار داد و به عنوان سومین کشورجهان به جرگه کشورهای دارای فناوری فضائی پیوست این سازمان در سال۲۰۰۱به آژانس فضائی اروپا(ESA) پیوست.با وجودی که (ESA) ۲۲عضو دارد به دلیل پیشرو  بودن فرانسویان در فناوری فضائی مرکز و ریاست آن همچنان در دست فرانسه می باشد.

شکل شماره ۲۳ – لگوی سازمان فضائی فرانسه (CNES)

۲) نقشه بینی و تهیه نقشه های برجسته

نقشه های برجسته ، نقشه هائی هستند که برخلاف نقشه های معمولی پستی و بلندی های زمین را هم نشان می دهند . این نقشه ها نمایش سه بعدی زمین هستند در این نقشه ها کوه ها و ارتفاعات و حتی عمق دریاها و… کاملا مشهود هستند.برای تهیه این نقشه ها تصاویر و اطلاعات تهیه شده ( از طریق تصویر برداری هوائی و یا ماهواره ) باید با تکنیکی گرفته شوند که « برجسته بینی » نام دارند در این تصویر برداری ها علاوه بر تصویر اطلاعات مربوط به ارتفاع و عمق نقاط هم باید در نظر گرفته شود .

۳) ماهواره های اسپات SPOT

اسپات( SPOT) به فرانسوی ( Satellite Pour l’Observation de la Terre‎)که معنی آن « ماهواره دیده بانی زمین » می باشد. که مخفف آن SPOT می شود.ماهواره های SPOT ماهواره های تصویربرداری متعلق به سازمان فضائی فرانسه (CNES) می باشدکه ازسال۱۹۸۶با پرتاب ماهواره Spot 1 با همکاری سه کشور فرانسه ، سوئد و اتریش شروع شد (مالکیت و مدیریت در دست فرانسه باقی ماند) پیمانکار و سازنده مالک  این ماهوارها شرکت اسپات ایمیج (Spot Image) می باشد (این شرکت که یکی از زیرمجموعه های CNES می باشد در سال ۱۹۸۲توسط آژانس فضایی فرانسه، انستیتو ملی جفرافیا و شرکت‌های فضایی ماترا،آلکاتل-لوسنت و چند شرکت دیگر بنیاد گذاشته شد.) تعداد ماهواره هایSpot تا به امروز(بهمن۱۳۹۹- فوریه۲۰۲۱) ۷ ماهواره می باشد که ماهواره هفتم Spot7 را دولت آذربایجان خرید و در تملک این دولت می باشد .
نکته بسیار مهم : در حال حاظر مالکیت و مدیرینت ماهواره های اسپات با شرکت ایرباس فرانسه ( همان که هواپیماهای معروف ایرباس را می سازد می باشد)  

شکل شماره ۲۴ – ماهواره اسپات ۷

شکل شماره ۲۵ – نمونه ای از  شکل و شمائل ماهواره های اسپات

۴) اهداف ماهواره های اسپات

از مهمترین اهداف پروژه اسپات تصویر برداری ماهواره ای به منظور استفاده و کمک در امرتهیه نقشه های جغرافیائی (بخصوص نقشه های برجسته) ،معدن یابی و کشف معادن (نفت و گاز و … فلزات)و پدیده‌های اقلیم‌شناسی و اقیانوس‌نگاری می باشد .

 ۵) ویژگی های مشترک تصویربرداری ماهواره های اسپات

ماهواره های Spot به منظور تصویربرداری ماهواره ای ساخته شده اند این ماهواره ها در مدار قطبی خورشید آهنگ قرار داده شده اندتا بتوانند ازهمه جای زمین تصاویر با کیفیتی تهیه کنند رزولوشن (وضوح) این ماهواره ها بین ۵ تا۱۰مترمی باشد. (ماهواره های اسپات ۶و۷می توانند تصاویر با وضوح حداکثر ۱/۵مترتهیه کنند)
همانطور که گفته شدیکی از اهداف این ماهواره ها تصویربرداری به منظور تهیه نقشه های جغرافیائی برجسته می باشد برای این منظور از دو ایستگاه زمینی بهره برداری می شود و به کمک این دو ایستگاه و گرفتن تصاویر در دو جهت (با توجه به فاصله دو ایستگاه و ارتفاع خود ماهواره) می تواند ارتفاع را اندازه گرفته و به کمک آن نقشه های سه بعدی و برجسته را تهیه کند . همچنین تکنیک هائی به کار گرفته شده که ماهواره ها بتوانند تصاویر بدون پوشش ابر را تهیه کنند. این ماهواره ها به طور متوسط می توانند هر ۲۶ روز یک بار از سراسر سطح زمین تصویر برداری کنند .

۶) ویژگی های مداری ماهواره های اسپات

ماهواره هایSpot همگی در مداردایره ای و قطبی وخورشید آهنگ به دورزمین می چرخند(برای مطالعه در موردمدارهای ماهواره ها به مقاله “مدارهای ماهواره ای“ مراجعه کنید.) مشخصات مداری ماهواره های اسپات۱تا ۵ ازاین قرار است: « ارتفاع ۸۳۲کیلومتر – مدارخورشید آهنگ- دوره تناوب۱۰۱دقیقه- انحراف مداری ۹۸/۷درجه » ارتفاع ،دوره تناوب و انحراف مداری اسپات ۶و۷با کمی تفاوت نسبت اسپات یک تا ۵ ازاین قرار است «ارتفاع ۶۹۴کیلومتر،دوره تناوب ۹۸/۷۹دقیقه،انحراف مداری ۹۸/۲درجه » می باشد .

۷) تاریخ پرتاب و اتمام ماموریت ماهواره ها

تاریخ پرتاب و اتمام ماموریت این ماهواره ها طبق جدول شماره ۳ می باشد . 
جدول شماره سه – تاریخ پرتاب و مدت ماموریت  ماهواره های اسپات

۸) دسترسی به تصاویر ماهواره های اسپات

دسترسی به تصاویر ماهواره های اسپات تقریبا رایگان است ولی برای دسترسی به این تصاویر ایتدا باید در سایت “              “ ثبت نام کنید تا بتوانید به تصاویر دسترسی داشته باشید .
نکته : از ۱۴ مه ۲۰۲۰ ( ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹) تا اطلاع ثانوی ثبت نام و دسترسی عمومی به تصاویر به حالت تعلیق در آمده است .

۷– ماهواره های کشور هند IRS

کشور هند یکی از کشورهائی می باشد که با تکیه بر دانش بومی و به مدد توانمندی های دانشمندانش توانست گام های بزرگی در زمینه فناوری فضائی و دانش ماهواره بردارد . در این بخش به طور خیلی خلاصه به پیشرفت های هند در زمینه صنعت ماهواره و ماهواره های تصویر برداری هند خواهیم پرداخت .

۱)چگونه هند به دانش فضائی دست پیدا کرد؟

هنددرسال۱۹۶۹اقدام به تاسیس سازمان فضائی خودکرد وتحقیقات بلندپروازانه خود رادرزمینه صنعت فضانوردی شروع کرد. همچنان که آمریکا و شوروی در ابتدا برای پرتاب موشک های قاره پیما دارای کلاهک اتمی برنامه موشک سازی خود را توسعه داده و از همین موشک ها برای برنامه فضائی خود استفاده کردند. هند هم بخاطر رقابت با پاکستان برنامه موشکی خود را توسعه داد و از همین موشک ها برای برنامه فضائی خود سود جست و به مدد مدیریت عالی توانست پیشرفت های بزرگی در زمینه ساخت و تولید و در مدار قرار دادن ماهواره بدست بیاورد و هم اکنون یکی از ۶ قدرت برتر فضائی می باشد .  

۲) سازمان فضائی هند

سازمان پژوهش‌های فضایی هند(Indian Space Research Organisation‎) که به اختصار ISRO نامیده می شود بزرگ‌ترین آژانس فضایی دولتی دنیا به‌شمار می‌رود. هدف اصلی این سازمان توسعه فناوری فضایی و کاربرد آن در منافع ملی است.این سازمان توانست نخستین ماهواره خود به نام آریاباتا را با کمک اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در آوریل ۱۹۷۵به فضا پرتاب کند. در ۲۲ اکتبر ۲۰۰۸ نخستین فضاپیمای خود به نام چاندریان-۱ را به ماه فرستاد. در ۵ نوامبر ۲۰۱۳ نیز فضاپیمایی را به مریخ فرستاد که در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۴با موفقیت در مدار مریخ قرار گرفت.بدین‌ترتیب هند تبدیل به نخستین کشور آسیایی شد که توانسته به مدار مریخ دست یابد.

شکل شماره ۲۶ – لگوی سازمان فضائی هند ISRO

۳) ماهواره های سنجش ازدور هند IRS

ماهواره‌های سنجش از دور هند( Indian Remote Sensing‎)یا IRS نام مجموعه ای از ماهواره های دیده بانی هستندکه اطلاعات مربوط به سنجش از راه دور را برای هند فراهم می آورند. مرکز ملی سنجش از دور(NRSC) درحیدرآباد هند مسئولیت تهیه، بایگانی و انتشار داده‌های سنجش از دور این کشور را بر عهده دارد.
اولین سری ازاین ماهواره هابه نام«Irs1A»در۱۷مارس۱۹۸۸ازپایگاه فضایی بایکونورشوروی(هم اینک درقزاقستان است)به فضا پرتاب شد. مدت ماموریت ۳سال و ۴ماه و ۸روز بود .از اهداف این ماهواره موارد زیررا می توان برشمرد: پیش بینی و پایش بلایای طبیعی ، کمک به توسعه کشاورزی،نظارت و کنترل خشکسالی ،پیدا کردن و کنترل منابع آب زیر زمینی،جنگل‌داری و مرتع‌داری،برنامه‌ریزی شهری و…اکتشاف معادن
مشخصات این ماهواره ها به قرار زیرمی باشد : مدار قطبی خورشید آهنگ ،دوره تناوب یک ساعت و ۴۳ دقیقه ، انحراف مداری ۹۹/۰۱،ارتفاع اوج و حضیض ۹۱۷-۸۶۳ می باشد همچنین وضوح مکانی ۳۶متر می باشد .

شکل شماره ۲۷ – ماهواره IRS1A

 ۴) ماهواره های دیگر سنجش ازدور هند IRS

علاوه بر ماهواره «Irs1A» هندوستان در مجموع ۳۰ماهواره دیگر در مدار زمین قرار داد که هر کدام از دیگری بهتر بود شرح کامل آن خارج ازحوصله این مقاله می باشد ولی به عنوان نمونه به موارد زیرمی توان اشاره کرد: «Irs1B»،«RS-P1 »،«RS-P2 »،«IRS-1C»،«IRS 1D»،«IRS-P4»و…که آخرین ماهواره EOS-1 می باشدکه در ۷ نوامبر۲۰۲۰ از مرکز فضایی ساتیش داوان پرتاب شده و با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت .

۸- همکاری فضائی چین و برزیل

کشور چین بعد از آمریکا و روسیه یکی از قدرت های بزرگ در عرصه فضا می باشد و ماهواره های بسیاری را در مدار زمین قرار داده است. در این بخش که درباره ماهواره های تصویربردار چین تهیه شده قرار بود فقط در مورد ماهواره های تصویربردار چین توضیح بدهیم در عوض بهتر دیدیم درباره پروژه مشترک چین و برزیل و ماهواره های مشترک دو کشور توضیح دهیم که نشان دهیم همکاری دو کشور در زمینه فضا و فضانوردی(مانند هرزمینه دیگری) چه دستاوردهای مفیدی می تواند برای دو کشور(در مقایسه با کوشش های انفرادی) داشته باشد( به امید روزی که همه کشورهای جهان با اتحاد خود فقط خواهان پیشرفت کل بشر بدون توجه به : نژاد ، قومیت ، ملیت و…شوند) بنابراین قبل از شروع مقاله اصلی توضیح کوتاهی در مورد سازمان فضائی چین و برزیل داده و بعد به اصل موضوع می پردازیم .

۱) سازمان فضائی چین (China National Space Administration )

سازمان ملی فضایی چین که به اختصار (CNSA)نامیده می شود یکی از بزرگترین سازمان های فضائی جهان می باشد برنامه فضایی چین از سال ۱۹۶۱میلادی با پرتاب موشک به فضا آغاز شد وبا ساخت ماهواره با کمک شوروی گسترش یافت. تا آن که در سال ۱۹۷۰ با فرستادن اولین ماهواره خود توانست نام خود را به عنوان پنجمین کشوری که ماهواره به فضا می فرستد ثبت کند و در سال ۲۰۰۳ با فرستادن اولین انسان به فضا توانست بعد از آمریکا و شوروی سومین کشوری باشد که فضانورد به فضا می فرستد .

شکل شماره ۲۸ – لگوی سازمان فضائی چین CNSA

۲) سازمان فضائی برزیل

آژانس فضایی برزیل (Brazilian Space Agency) سازمان ملی فضایی کشور برزیل است. مخفف نام این سازمان( AEB)است. برنامه فضائی برزیل در سال۱۹۶۱شروع شد و تا۱۰فوریه۱۹۹۴در دست ارتش بود و بعد از آن به غیر نظامیان واگذار شد در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۴ توانست اولین ماهواره خود را به فضا پرتاب کند.

شکل شماره ۲۹ – لگوی سازمان فضائی برزیل AEB

۳) چگونه همکاری چین و برزیل شکل گرفت

کشورهای مختلف برای توسعه برنامه فضائی خود راهی مخصوص به خود را دنبال می کنند. درزمانی که آمریکا و شوروی و ژاپن و…جزء قدرت های برتر فضائی بودند کشور برزیل هم تصمیم گرفت در این راه قدم های موثری بردارد ولی نمی توانست برنامه های فضائی خودرا به تنهائی بردارد .بزرگترین کاری که برزیل میتوانست انجام دهد ساخت ماهواره های کوچک حداکثر تا وزن ۱۰۰کیلوگرم بود بنابراین کوشش کرد با کشورهای بزرگ صاحب فناوری فضائی در ساخت ماهواره ها مشارکت کند ابتدا به آمریکا روی آورد ولی وقتی نتیجه لازم را نگرفت و دید صنایع فضائی اش بیش ازپیش به آمریکا وابسته شده بدون این که به تکنولوژی بومی دست پیدا کند تصمیم گرفت به قدرت های دیگر فضائی دیگر روی آورد بنابراین به اوکراین و ژاپن و هند و… روی آورد سرانجام در بین قدرت های فضائی چین را انتخاب کرد ولی چرا چین ؟
بعد از مرگ مائو در ۹سپتامبر ۱۹۷۶«دنگ شیائوپینگ»  رئیس جمهور چین و رهبر حزب کمونیست چین شد و اصلاحات اقتصادی وسیعی را شروع کرد تا چین را به یکی از بزرگترین قدرت های اقتصادی جهان تبدیل کند او ضمن کنارگذاشتن جنگ سرد (بیطرف ماندن بین آمریکا و شوروی) تمام کوشش خود را درجهت پیشرفت و توسعه کشور به کاربست.دنگ شیائوپینگ به اصلاحاتی که می خواست انجام دهدشدیدا پایبند بود و از مشارکت های مفیدی که می توانست به این اصلاحات شتاب دهداستقبال می کرد موقعی که برزیل پیشنهاد مشارکت درساخت ماهواره را به چین داد دنگ شیائوپینگ از این مشارکت استقبال کرد زیرا به هزینه بسیار کمتر می توانست فناوری فضائی خود را پیش ببرد . بنابراین شراکت چین و برزیل به نفع هر دو کشور بود .

۴)پروژه منابع زمینی چین و برزیل(China Brazil Earth Resources Satellite )

پروژه منابع زمینی چین وبرزیل که به اختصارCBERS نامیده میشودیک قرار داد همکاری بین سازمان های فضائی چین وبرزیل میباشد که درقالب ساخت و در مدارقرار دادن ماهواره های سنجش ازدور درسال های۱۹۸۶تا ۱۹۸۸ رقم خورد . یکی از بزرگترین اهداف این پروژه کنترل و نظارت برجنگل های بسیار مهم آمازون میباشد و همانطور که می دانید جنگل های آمازون بخاطر نقش بسیار مهم آن در کنترل گازهای گلخانه ای وجلوگیری از گرمایش زمین برای همه جهانیان مهم و با ارزش است جنگل هائی که متاسفانه رو به نابودی می رود .
بعد از این مذاکرات که در سال ۱۹۹۴دوباره تمدید شد سرانجام دو کشور با همکاری یکدیگر اولین ماهواره را به نام CBERS1 درتاریخ ۱۴اکتبر ۱۹۹۹با موفقیت درمدار زمین قرار دادند .

۵) مشخصات مشترک ماهواه های CBERS

مشخصاتی که بین این ماهواره ها مشترک می باشد را به طور خلاصه به این صورت می توان بر شمرد :
۵-۱) مدیریت ماهواره ها : مدیریت و امتیاز و منافع همه ماهواره ها بین چین و برزیل مشترک می باشد . 
۵-۲) نوع مدار : همه ماهواره ها مانندتمام ماهواره های تصویربرداری در مدارقطبی خورشید آهنگ قرارگرفتند.
۵-۳) مرکز پرتاب :همه ماهواره ها از مرکز فضائیTaiyuan Satellite Launch Center به فضا پرتاب شدند .
۵-۴) ماهواره بر: ماهواره بری که همه ماهواره ها به فضا برد راکت Long March 4B(لانگ­مارچ۴) میباشد.
۵-۵) مشخصات مداری: مدارتمام ماهواره ها تقریبا دایره ای و باکمی تفاوت در ارتفاع ۷۷۵ کیلومتری میباشد ،دوره تناوب تقریبا ۱۰۰/۳دقیقه و انحراف مداری تقریبا ۹۸/۳درجه میباشد. (مشخصات کاملتر درجدول شماره ۴)

شکل شماره ۳۰ – ماهواره CBERS1 ، CBERS2

۶) ماهواره های پروژه CBERS

بعد ازپرتاب موقیت آمیز ماهوارهCBERS1 این همکاری ادامه یافت و دو کشور درقالب یک همکاری مفیدتوانستند تاکنون ۵ ماهواره به فضا بفرستند که بجز یک ماهواره (CBERS3) پرتاب بقیه ماهواره ها موفقیت آمیز بود . در جدول شماره ۴ مشخصات این ماهواره ها ذکر شده است .

 جدول شماره ۴ -مشخصات ماهواره های CBERS

۶) توضیحات تکمیلی ماهواره ها

در اینجا بهتر است چند نکته را توضیح دهیم .

۶-۱)ماهواره هایCBERS1 و CBERS2 : این دو ماهواره از نظر شکل و تجهیزات بسیار به یکدیگر شبیه بوده و پیکر بندی یکسانی دارند .
۶-۲)ماهواره CBERS2B : این ماهواره با تجهیزات پیشرفته ترجایگزین ماهواره CBERS2شد ولی در تاریخ ۱۰ مه ۲۰۱۰دچار نقص سیستم برق شد و نتوانست به فعالیت خود ادامه دهد از این رو از رده خارج شد ولی همچنان در مدار خود باقی ماند .
۶-۳) شکست پروژه CBERS3 : بعد از سقوط ماهواره CBERS3 مسئولین سازمان های فضائی حادثه چین و برزیل  نشست اضطراری برگزار کردند و همه ابعاد حادثه را مورد بررسی قرار دادند و در نهایت ماهواره CBERS4 را ساخته و در مدار قرار دادند .
۶-۴) ماهواره CBERS4 :  این ماهواره یکی از بهترین ماهواره های تصویر برداری می باشد که امکانات وسیعی مانند دوربین های مادون قرمز و… دارد و همچنان به فعالیت مشغول می باشد .

۹- ماهواره های دیگر سنجش از دور

در حال حاضر(فوریه۲۰۲۱-بهمن ۱۳۹۹)حدود ۷۶۵ سنجش ازدور در مدارزمین قرار دارند که بسیاری از آنها به صورت حرفه ای به کارتصویربرداری ماهواره ای از سطح زمین مشغول هستند و ما دربخش های قبلی تعدادی از آنها را برشمردیم بجز این ماهواره ها،ماهواره های تصویر بردار دیگری نیز هستند که معرفی و توضیح در مورد همه آنها ازحوصه این مقاله خارج میباشد.بنابراین در این بخش درمورد بعضی از آنها توضیح کوتاهی میدهیم.
همچنین ماهواره هائی مانند ماهواره های هواشناسی ، نجومی و… نظامی نیز وجود دارند که اگر چه به صورت حرفه ای به تصویر برداری نمی پردازند ولی کار تصویر برداری ماهواره ای را هم انجام می دهند .

۱) معرفی چند ماهواره تصویر بردار

در ابنجا برای نمونه چند ماهواره تصویر بردار را از کشورهای مختلف معرفی می کنم
۱-۱) ماهواره پیشرفته دیده‌بانی زمین ALOS ( ژاپن) : کشور ژاپن یکی از کشورهای پیشرو در صنعت فضائی و ماهواره می باشدبعد از پرتاب اولین ماهوار ژاپن در سال۱۹۷۰(به نام اسومی)سازمان فضائی ژاپن «جاکسا»(JAXA ) تاکنون بیش از یکصدماهواره را برای ژاپن و کشورهای دیگر با موفقیت در مدارقرار داده است.
ماهواره پیشرفته دیدبانی ژاپن که به اختصار ALOS نامیده می شود یکی از پیشرفته ترین ماهواره های تصویر برداری میباشد این ماهواره در۲۴ ژانویه ۲۰۰۶به فضا پرتاب شد مهمترین کاربرد این ماهواره در نقشه برداری می باشد این ماهواره پس از پنج سال فعالیت در۱۲می۲۰۱۱نیرو و ارتباط خود را ازدست داد وازکارافتاد . 
۱-۲) انویسَت  Envisat‎(اتحادیه اروپا):آژانس فضایی اروپا که به اختصار(ESA)نامیده می شودسازمان فضایی اتحادیهٔ اروپا است.این سازمان درسال ۱۹۷۵تاسیس شدو دارای۲۲کشورعضو وبا بودجه ۴۳/ میلیارد یورو که۲۰۰۰ نیرو دارد یکی از بزرگترین سازمان های فضائی جهان می باشد و مرکز آن در پاریس فرانسه می باشد.
یکی از مهمترین ماهواره های تصویربردار اتحادیه اروپا ماهواره انویسَتEnvisat‎ می باشد این ماهواره نخستین ماهواره غیرنظامی دیده بانی زمین به شمار می رود که در تاریخ ۱مارس۲۰۰۲ با استفاده از راکت آریان ۵ از پایگاه فضایی گویان در گویان فرانسه در مدارخورشیدآهنگ قطبی در ارتفاع ۷۹۰ کیلومتری قرار گرفت. هزینه توسعه و پرتاب انویست ۲٫۳ میلیارد یورو بود.

شکل شماره ۳۱ – تصویری فانتزی از ماهواره Envisat2

۱-۳)ماهواره های رادارست Radarsat(کانادا) : آژانس فضایی کانادا CSA یا ASC می باشد(مخفف نام های انگلیسی یا فرانسوی) این سازمان در اول مارس ۱۹۸۹تاسیس شد. دفتر مرکزی این آژانس در مرکز فضایی جان چپمن در استان کبک قرار دارد. همچنین دارای دفترهایی در شهر اتاوا نیز می باشد . بودجه این سازمان ۴۸۸ میلون دلار کانادا می باشد این سازمان همکاری های گسترده ای با ناسا و (ESA) دارد .
ماهواره های رادارست ۱و ۲ (Radarsat2-Radarsat1) دو ماهواره هستند که در پروژه ای تحت عنوان رادارست ساخته و در مدار قرار داده شده اند.این ماهواره ها مهمترین ماهواره های تصویر برداری کشور کانادا می باشند Radarsat1در۴نوامبر ۱۹۹۵به فضا پرتاب شدو تا ۲۹ مارس۲۰۱۳به فعالیت خود ادامه داد و Radarsat2 در۱۴دسامبر ۲۰۰۷ به فضا پرتاب شد و هم اکنون نیز فعال می باشد .
۱-۴) ماهواره های تصویر بردار سایر کشورها : همچنین می توان از ماهواره های تصویربردار کشورهای مختلف نام برد که دراینجا بخاطر جلوگیری ازطولانی شدن مطلب فقط به نام چندعدد از آنها اشاره می کنیم:
Aist1  روسیه ، NovaSAR-1 انگلیس ، Badr-B پاکستان ، اروس EROS اسرائیل و…

۲) درگاه مشاهده زمین

بجز ماهواره های مختلفی که شرح دادیم کشورهای مختلف دیگر هم ماهواره های تصویر برداری دارند که برای جلوگیری از طولانی شدن مطلب دیگر به آنها اشاره نمی کنیم . در صورتی که نام یک ماهواره داشته باشید و بخواهید توضیحات بیشتری در مورد آن پیدا کنید و همینطور برای شناسائی انواع ماهواره ها و…
می توانید به سایت “درگاه مشاهده زمین “ مراجعه کنید . بعد از باز شدن صفحه سایت در ستون سمت راست حروف الفبا را مشاهده می کنید روی هر حرف کلیک کنید در سمت چپ نام ماهواره هائی که نام اولشان با آن حرف شروع می شود، ماموریت ماهواره ها و سال راه اندازی آن را مشاهده می کنید با کلیک روی نام ماهواره اطلاعات کاملی درمورد ماهواره می توانید مشاهده کنید (کسانی که به زبان انگلیسی مسلط نیستندمی توانند ازمترجم های مختلف مانند«فرازین» ویا ربات های مترجم تلگرام و…متن راترجمه کنید)

 شکل شماره ۳۲ – سایتی برای مشاهده مشخصات ماهواره ها 

 ۳) ماهواره های هواشناسی

ماهوارهٔ هواشناسی( Weather satellite) ماهواره هائی هستند که مهمترین وظیفه آنها نظارت بر آب و هوا ( پیش بینی کوتاه هوا ) ، پیش بینی سیل و طوفان و بلایای طبیعی ناشی از آب و هوا و،تعغیرات اقلیمی( تغییرات درات مدت آب و هوا) ، بررسی اثرات و روش های جلوگیری از گرمایش زمین ، اندازه گیری سرعت و جهت حرکت ابرها و جریانات جوی و…. می باشد .
نظر به اهمیت این موضوع در مقاله “ ماهواره های هواشناسی “ به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.

۴) ماهواره های نجومی

دانشمندان نجوم و اختر فیزیک برای بدست آوردن اطلاعات از فضا نیازمند ابزارهای رصدی هستند(تلسکوپ های نورمرئی تنها یکی از این ابزارها می باشند) نظربه این که جو زمین یک مانع عمده برای بسیاری از این اندازه گیری ها و سنجش ها میباشدبنابراین یک راه این است که این ابزارها را روی ماهواره ها نصب کرده و  در مدارزمین قرار داده و ازآنجا به رصد زمین و فضا بپردازند.(درمورد ابزارهای نجومی درمقاله “ ابزارهای نجومی “ به طور کامل به این مسئله خواهیم پرداخت )نظر به این که ماهواره های نجومی به رصد و تصویر برداری از فضا (و در بعضی از موارد از زمین)مشغول می باشند این ماهواره ها همجزء ماهواره های سنجش ازدور به حساب می آیند و ما در مقاله “ ماهواره های نجومی “ به طور کاملتری به این موضوع خواهیم پرداخت .   

۵) ماهواره های نظامی

ماهواره های نظامی(که بیشتر مردم آن را با نام ماهواره های جاسوسی می شناسند) طیف وسعی از ماهواره هائی می باشد که به منظور اهداف نظامی به کار می روند بسیاری از این ماهواره ها جزء ماهواره های تصویر برداری با رزولوشن بالا می باشند که البته تصاویر آنها محرمانه بوده و در اختیار عموم قرار نمی گیرد و البته بسیاری از این ماهواره ها بجز طیف مرئی در طیف های دیگر نیز به کار سنجش و تصویربرداری  از نقاط استراتژیک و محرمانه مشغول می شوند (از این رو به آنها ماهواره های جاسوسی هم می گویند ) و البته همه آنها ماهواره های تصویربرداری و یا سنجش از دور به حساب نمی آیند بسیاری از ماهواره های های مخابراتی هم چون کاربرد نظامی دارند در گروه ماهواره های نظامی قرار می گیرند .(حتی بعضی از ماهواره های نظامی هم هستند که می توانند به ماهواره های دیگر و یا حتی اهداف زمینی حمله کنند.)
در ابتدای صنعت ماهواره که ابرقدرت های آن زمان (آمریکا و شوروی)پایه گذار آن بودند(مانند هر صنعت دیگر) به منظور استفاده نظامی مورد استفاده قرار گرفتند . بعدها که ابرقدرت ها ( و بعد هم ملل دیگر ) به کاربردهای دیگر ماهواره ها آشنا شدند شروع به استفاده های غیرنظامی هم از ماهواره ها کردند .
در مقاله “ ماهواره های نظامی “ در مورد این ماهواره ها و فوائدو خطرات آنها توضیح بیشتری می دهیم.

۱۰ – خلاصه مطلب

تصویر یرداری ماهواره ای یکی از بزرگترین کاربردهای ماهواره می باشد که در بخش قبل به طور کامل در مورد آن توضیح دادیم در این مقاله در مورد مهمترین ماهواره های تصویربردار توضیح می دهیم .

۱) مهمترین شرکت ها و ماهواره های تصویربردار

در حال حاظرماهواره های مختلفی به کارتصویر برداری ازسطح زمین مشغول هستند این ماهواره ها یا توسط سازمان های بزرگ فضائی جهان (ناسا،اسا ،جاکسا و…) ساخته و به انجام وظیفه مشغول هستند و یا توسط شرکت های خصوصی به منظور تحقیقات علمی و یا فروش عکس و…ساخته شده اند بنابراین در اولین بخش از این مقاله(۳- مهمترین شرکت ها و ماهواره های تصویربردار) سه شرکت بزرگ راکه درکار تصویربرداری ماهواره ای به صورت حرفه ای هستند معرفی می کنیم.

 ۲) ماهواره های لندست Landsat 

تصویر برداری ماهواره ای یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره می باشد که کاربرد گسترده ای در تمدن و تکنولوژی فعلی ما دارد (در مقاله “تصویربرداری ماهواره ای “ در این باره توضیح دادیم ) ماهواره های تصویربردار یکی از مهمترین ماهواره می باشند . در میان ماهواره های تصویر بردار ماهواره های لندست از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند
در بخش چهارم (۴- ماهواره های لندست landsat) در مورد ماهواره های لندست توضیح می دهیم .

۳) ماهواره های ورلدویو WorldView

شرکت دیجیتال‌گلوب (DigitalGlobe) یکی از بزرگترین شرکت های آمریکائی است که در زمینه تصویربرداری ماهواره ای فعالیت میکند. و یکی از مهمترین ماهواره های این شرکت که تصاویر با کیفیت ماهواره ای را ارائه می دهد ماهواره های WorldView می باشند. WorldView در لغت به معنی منظره جهان ، جهان نما می باشد و منظور از این نام ماهواره هائی هستند که منظره کل جهان را نشان می دهد. در حالی که ماهواره های لندست Landsat افتخار این را دارند که بیششترین تصاویر رایگان را ارائه می دهند ماهواره های  WorldView افتخار این را دارند که بالاترین کیفیت را در بین تمام ماهواره های جهان حداقل تا امروز(بهمن ۹۹- فوریه ۲۰۲۰) ارائه می دهند ولی دریافت تصاویر کیفیت بالا رایگان نیست .
در بخش پنجم (۵- ماهواره های ورلدویو WorldView ) در مورد ماهواره های WorldView توضیح می دهیم .

۴) ماهواره های اسپات

آنچه در بخش های ۴ و ۵ در مورد ماهواره های تصویربرداری گفته شدماهواره هائی بود که مربوط به آمریکا می شد (لندست و ورلدویو )در بخش ششم (۶ـ ماهواره های اسپات)و بخش های بعدی به ماهواره های تصویربرداری کشورهای دیگر می پردازیم .بنابراین در بخش ششم(۶ـ ماهواره های اسپات) ماهواره های تصویربردار اسپاتSpot را که متعلق به سازمان فضائی فرانسه می باشد بررسی می کنیم.
سازمان فضائی فرانسه « با نام اختصار (CNES) » در ۱۶دسامبر ۱۹۶۱تشکیل شد فرانسه در سال ۱۹۶۵اولین ماهواره خودرادرمدارقرار داد وبه عنوان سومین کشورجهان و به جرگه کشورهای دارای فناوری فضائی پیوست این سازمان در سال ۲۰۰۱ به «آژانس فضائی اروپا »پیوست ولی مدیریت دردست فرانسه باقی ماند .
ماهواره های اسپات ماهواره های سازمان فضائی فرانسه می باشد ( در واقع مهمترین ماهواره های تصویر برداری  آژانس فضائی اروپا ) که مشخصه بارز آن تصویر برداری سه بعدی و برجسته بینی می باشد که در
بخش ششم در مورد آن توضیح می دهیم .

۵) ماهواره های کشور هند IRS

کشور هند یکی از کشورهائی می باشد که با تکیه بر دانش بومی و به مدد توانمندی های دانشمندانش توانست گام های بزرگی در زمینه فناوری فضائی و دانش ماهواره بردارد .
دربخش هفتم(۷-ماهواره های کشورهند IRS) به طورخیلی خلاصه به پیشرفت های هنددر زمینه صنعت ماهواره و ماهواره های تصویر برداری خواهیم پرداخت .و بعد ماهواره های تصویر برداری هند موسوم به IRS را به طور اختصار مورد بررسی قرار می دهیم .

۶) همکاری فضائی چین و برزیل

کشور چین بعد از آمریکا و روسیه یکی از قدرت های بزرگ در عرصه فضا می باشد و ماهواره های بسیاری را در مدار زمین قرار داده است. در بخش هشتم این مقاله (۸- همکاری فضائی چین و برزیل )که درباره ماهواره های تصویربردار چین تهیه شده قرار بود فقط در مورد ماهواره های تصویربردار چین توضیح بدهیم در عوض بهتر دیدیم درباره پروژه مشترک چین و برزیل و ماهواره های مشترک دو کشور توضیح دهیم که نشان دهیم همکاری دو کشور در زمینه فضا و فضانوردی(مانند هرزمینه دیگری) چه دستاوردهای مفیدی می تواند برای دو کشور(در مقایسه با کوشش های انفرادی) داشته باشد .
به امید روزی که همه کشورهای جهان با اتحاد خود فقط خواهان پیشرفت کل بشر بدون توجه به : نژاد ، قومیت ، ملیت و…شوند.

۷) ماهواره های دیگر سنجش از دور

در حال حاضر(فوریه۲۰۲۱- بهمن ۱۳۹۹)حدود ۷۶۵ سنجش ازدور در مدارزمین قرار دارند که بسیاری از آنها به صورت حرفه ای به کارتصویربرداری ماهواره ای از سطح زمین مشغول هستند و ما دربخش های قبلی تعدادی از آنها را برشمردیم بجز این ماهواره ها،ماهواره های تصویر بردار دیگری نیز هستند که معرفی و توضیح در مورد همه آنها ازحوصه این مقاله خارج میباشد.بنابراین در بخش نهم(۹- ماهواره های دیگر سنجش ازدور) درمورد بعضی از آنها توضیح کوتاهی میدهیم.
همچنین ماهواره هائی مانند ماهواره های « هواشناسی و نظامی» نیز وجود دارند که اگر چه به صورت حرفه ای به تصویربرداری نمی پردازند ولی کارتصویربرداری ماهواره ای را هم انجام می دهند .

 

برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید.

برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا را کلیک کنید .

عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری  , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا ,  در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی 

برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید

همه جیز در مورد گوگل مپ

۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر  همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) نوشته های قرمز پر رنگ ارجاع به لینک هستند که هنوز لینک آنها قرار داده نشده است ( هنوز صفحه آنها منتشر نشده است )
۵) نوشته های آبی پر رنگ ارجاع به لینک هستند که لینک آنها قرار داده شده است ( صفحه آنها منتشر شده است )
۶) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۷) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد.