در مقاله “هواشناسی با ماهواره “ در مورد اهمیت علم هواشناسی لزوم هواشناسی با ماهواره و چگونگی کارکرد ماهواره های هواشناسی توضیح دادیم دراین مقاله درمورد ماهواره های هواشناسی معروف توضیح میدهیم والبته قبل ازآن مختصری در مورد گرانش وهمچنین مقاله های فصل دهم«ماهواره (۱)»میدهیم.
کسانی که می خواهند اصل مقاله را مطالعه کنند می توانند از بخش سوم شروع کنند همچنین دربخش آخر «۱۲- خلاصه مطلب»می توانند خلاصه ای از آنچه در این مقاله گفته شد را مطالعه کنند.
۱- مختصری از گرانش
قبل از توضیح در موردحرکات مداری بهتر است درمورد گرانش و قانون جاذبه عمومی توضیحات مختصری بدهیم برای توضیحات کاملتر به لینک مقاله هائی که گذاشتیم (با رنگ آبی) مراجعه کنید.بخصوص مقاله “ قانون جاذبه عمومی نیوتن“ را حتما مطالعه کنید.
۱) فصل اول گرانش
بی شک گرانش یکی از مهمترین نیروهای طبیعت است بدون نیروی گرانش هیچ ستاره و سیاره…بوجود نمی آمد و جهان شکل نمی گرفت.ازابتدای خلقت جهان نیروی گرانش درحال ساختن و ساماندهی جهان ما بوده ، درک چگونگی شکل گیری کهکشان ها و ستارگان و سیارات و …همه اجرام سماوی و درک حرکت آنها بدون شناخت نیروی گرانش امکان پذیر نیست.
در بخش اول گرانش ازتاریخچه گرانش شروع کرده و بعد توضیح می دهیم که نیوتن چگونه نیروی گرانش را کشف کرد و بعد هم به مسائل درگر در رابطه با گرانش می پردازیم برای مطالعه کامل مقاله های فصل اول گرانش به “ جمع بندی مقاله های فصل هفتم – گرانش(۱) “ مراجعه کنید.
۲) فصل دوم گرانش
در فصل دوم که ادامه فصل اول است از مقاله « گرانش سطحی » شروع کرده و مقاله های دیگر را در رابطه با گرانش و به خصوص گرانش سطحی نوشتیم . برای مطالعه در مورد مقاله های این فصل به “جمع بندی مقاله های فصل هشتم – گرانش(۲) “ مراجعه کنید .
۳) فصل سوم گرانش
در فصل سوم نظریه های نوین که در مورد گرانش مطرح شده شرح می دهیم از «انبساط جهان» جهان شروع کرده و بعد به ماده و انرژی تاریک و… بعد نسبیت عام انشتین می پردازیم و گرانش را از این دیدگاه مورد بررسی قرار می دهیم . برای مطالعه مقاله های فصل سوم گرانش به “جمع بندی مقاله های فصل مهم – گرانش(۳) ”مراجعه کنید .
۴) مهمترین مقاله های فصل ماهواره
برای مطالعه مقاله های مربوط به ماهواره توصیه میشود حتما سه مقاله مربوط به فصل گرانش راحتما مطالعه کنید این سه مقاله عبارتند از :
۴-۱) مقاله “قانون جاذبه عمومی نیوتن“ : در این مقاله در مورد قانون جاذبه عمومی و مطالب مرتبط با آن توضیح کامل داده شده است .
۴-۲) مکانیک مداری و قوانین کپلر (۱) : مکانیک مداری یا اخترپویاشناسی( astrodynamics) شاخهای از علم مکانیک است که به حرکت اجرام آسمانی (کهکشان ها تا ستارگان و سیارات و قمرها و…) و مدارهائی که بر اثر گرانش متقابل یکدیگر تشکیل می دهند می پردازد . بنابراین توصیه می کنیم قبل از شروع بحث ماهواره دو مقاله در مورد مکانیک مداری را حتما مطالعه کنید . در مقاله “مکانیک مداری و قوانین کپلر (۱) “در مورد مکانیک مداری و قوانین کپلر توضیح داده و قوانین کپلر را ثابت کردیم .
۴-۳) مکانیک مداری و قوانین کپلر (۲) : در مقاله “مکانیک مداری و قوانین کپلر (۲) “در مورد کاربرد قوانین کپلر(بخصوص قانون سوم کپلر)و انواع مدارهای کپلری توضیح می دهیم .
۲- مختصری از ماهواره
ماهواره ها انقلابی بزرگ در عرصه های مختلف دانش و تکنولوژی ایجاد کرده اندو مسیرتحولات و پیشرفت تمدن ما را سرعت بخشیدند. از این رو ما در مقاله های نجومی یک فصل را به ماهواره اختصاص داده و سعی کردیم همه مطالب مرتبط با ماهواره را دراین فصل بگنجانیم.مقاله حاضر هفتمین مقاله از این فصل است دراین بخش فقط به معرفی مقاله های فصل ماهواره می پردازیم .
۱) ماهواره
در مقاله “ماهواره“ ابتدا توضیح کوتاهی در مورد تعریف ماهواره داده (هردستگاهی که توسط بشر ساخته شده و به فضا فرستاده شود ودر مداری به دور زمین بچرخد ماهواره نامیده می شود.) و بعددر موردماهواره ، تاریخچه ماهواره،کشورهای دارای فناوری ماهواره و…به تفصیل توضیح خواهیم داد.
۲) تقسیم بندی ماهواره ها
ماهواره ها را به روش های مختلف طبقه بندی می کنند(این طبقه بندی ها به این صورت است : طبقه بندی ماهواره ها بر حسب وظیفه ، طبقه بندی بر حسب نوع و ارتفاع مدار و … طبقه بندی بر اساس جرم و اندازه ماهواره )مقاله “ انواع ماهواره “ به این طبقه بندی ها خواهیم پرداخت .
۳) مدارهای ماهواره ای
ماهواره ها در مدارهای مختلف به دور زمین می چرخند در تقسیم بندی ماهواره ها می توانیم ماهواره ها را بر اساس مداری که دارند تقسیم بندی کنیم . مدار یک ماهواره را وظیفه ماهواره تعیین می کند .
در مقاله “ مدارهای ماهواره ای “ در مورد : چگونگی قراردادن ماهواره درمدار،نیروی پیشران ماهواره ها ، قوانین حاکم بر حرکت ماهواره ها ، انواع مدارهای ماهواره و نوع و ارتفاع مدارها توضیح می دهیم .
۴) اجزاء ماهواره
یک ماهواره از قسمت های زیادی ساخته شده است . بعضی از این قسمت ها مربوط به همه ماهواره ها می شود و بعضی دیگرفقط به ماهواره های خاص که وظیفه مخصوصی را انجام می دهند تعلق دارد.در مقاله “ اجزاء ماهواره“ به صورت ساده و مختصر به بررسی و توضیح قسمت هائی ازماهواره پرداختیم که دربیشتر ماهواره ها به کارمی رود این قسمت ها را “اجزاء پشتیبان ماهواره“می نامند.
۵) تصویر برداری ماهواره ای
یکی از مهمترین کاربردهای یک ماهواره تصویر برداری و فیلمبرداری از سطح زمین می باشد . تصویر برداری ماهواره ای مزایای زیادی داشته و کاربردهای مختلفی در شاخه های مختلف علم و تکنولوژی و…همچنین امور نظامی و امنیتی دارد.در مقاله“تصویر برداری ماهواره ای “ضمن توضیح کامل درموردتصویربرداری ماهواره ای وکاربردهای آن پاسخ تعداد زیادی ازسوالات را در این رابطه خواهیم داد.
۶) ماهواره های تصویربردار
امروزه انواع مختلفی از ماهواره ها وجود دارند که مخصوص تصویربرداری از سطح زمین می باشند تنها ۷۶۵ ماهواره وجود دارد که به طورحرفه ای فقط مشغول تصویربرداری از سطح زمین می باشند.طبیعی است که توضیح درمورد همه این ماهواره هادریک مقاله امکان پذیر نمی باشد بنابراین ما درمقاله“ماهواره های تصویربردار “ تعدادی از این ماهواره ها را معرفی می کنیم .
۷) هواشناسی با ماهواره
ماهواره ها کاربردهای متنوعی دارند یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره ها در هواشناسی می باشد. ماهواره ها دانش هواشناسی و پیش بینی هوا را دگرگون کردندماهواره ها با تصویربرداری از ابرها و جریانات هوا می توانند نقشی بزرگ در پیش بینی هوا و اقلیم داشته باشند در مقاله “هواشناسی با ماهواره “ درمورد علم هواشناسی ، لزوم هواشناسی با ماهواره وچگونگی کارکرد ماهواره های هواشناسی توضیح می دهیم .
۳- هواشناسی با ماهواره
اهمیت هواشناسی و پیش بینی وضع کوتاه مدت ودراز مدت هوا (روزانه،هفتگی و یاسالیانه) از همان زمان پیدایش کشاورزی یعنی حدود ده هزارسال پیش برای بشراهمیت داشته و دارد.با پیشرفت صنعت و تکنولوژی و انقلاب در عرصه های مختلف صنعت ، کشاورزی ، دریانوردی ، هوانوردی و… اهمیت علم هواشناسی و پیشش بینی هوا روز به روز بیشتر احساس شد .
در مقاله “هواشناسی با ماهواره “ درمورد علم هواشناسی و کاربرد آن و هواشناسی ماهواره ای توضیح دادیم آنچه در این بخش توضیح می دهیم خلاصه ای از مطالبی است که در این مقاله آمده است .
۱)تاریخچه علم هواشناسی
در واقع از همان ابتدای پیدایش کشاورزی (وحتی قبل از آن) پیش بینی وضعیت هوا و دانستن دلیل پدیده های جوی و بللاهای طبیعی در رابطه با آب و هوا برای بشر بسیار مهم بوده در دوران باستان که علم و دانش مانند امروز وجود نداشت پیش بینی وضعیت هوا ابتدا در انحصار جادوگران و کاهنان و…بود بعد مردم از روی جهت وزش بادها و نوع ابرها اقدام به پیش گوئی های ابتدائی می کردند که بیشتر مبتنی بر تجربه بود و اساس علمی نداشت . اولین کتاب مدرن وعلمی که بسیاری از پدیده های جوی را توضیح داده کتابی بود که ارسطو در سال ۳۵۰ قبل از میلاد نوشت از این رو ارسطو را پدرعلم هواشناسی قدیم می دانند. در دوران طلائی اسلام دانشمندانی همچون ابن حوقل ، شریف ادریسی هم مطالعات مفیدی در این زمینه انجام داده و کتاب های مفیدی نوشتند .
ولی پیش بینی وضع هوا نیاز به ابزارهای هواشناسی (بادنما ، بادسنج ، فشار سنج ، دماسنج و…) دارد. همچنین ابتدا باید مفهوم دما،فشار و…هم شناخته می شد . به تدریج ابزارهای مختلفی در این رابطه ساخته شد . در دوران رنسانس اروپا علم هواشناسی مانند سایر علوم شروع به پیشرفت کرد و همزمان ضمن آگاهی بشر از سیستم جو و طبقات آن به تدریج ابزارهای مختلف هواشناسی اختراع شد و پیش بینی ها علمی تر و از دقت بالاتری برخوردار شد بعد هواشناسان به تدریج پی بردند که برای پیش بینی وضعیت هوا علاوه بر پارامترهای محلی باید از اوضاع جوی و حرکت توده های هوا و ابرها در نقاط دیگر هم مطلع بود و لازمه این کار ایجاد ایستگاه های هواشناسی و ارتباط ایستگاه های هواشناسی با یکدیگر بود به لطف تلگراف و بعدها تلفن و کلا انقلاب درارتباطات این امر هم مهیا شد و هواشناسی مانند سایر دانش ها روز به روزبیشتر پیشرفت کرد.
۲) هواشناسی مدرن
امروزه علم هواشناسی پیشرفت چشم گیری کرده است ایستگاه های هواشناسی در همه نقاط جهان دایر شده (در دریاها واقیانوس ها این کار را کشتی های هواشناسی انجام می دهند)و به کمک وسائل ارتباطی از جمله اینترنت همه با هم در ارتباط هستند . ابزارهای پیشرفته همچون : نقشه های هواشناسی ، بالن های هواشناسی ، رادار ، ابر کامپیوترهای هواشناسی و …ماهواره ها هر زوز اطلاعات دقیقتری بدست آورده و به صورت یک شبکه منسجم و جهانی به کار پیش بینی هوا و شناخت اوضاع جوی مشغول هستند .
۳) هواشناسی و پیش بینی هوا
علم هواشناسی در زمینه های مختلف از جمله شناخت جو و طبقات جو و کارکرد آنها ، محیط زیست ، اقلیم شناسی (شناخت بلند مدت آب و هوای منطقه ای)بررسی و مطالعه می کند ولی یکی از مهمترین کاربردهای آن که همه با آن آشنائی دارند پیش بینی وضع هوا می باشد . از آنجائی وضعیت آب و هوای یک منطقه نه تنها به پارامترهای محلی ( دما ، رطوبت ، فشار ، ….) بستگی دارد بلکه به وضعیت نقاط مختلف جهان نیر مرتبط می باشد از این رو شناخت عوامل جوی در هر منطقه و در کل جهان اهمیت زیادی در دقیق بودن پیش بینی ها دارد در اینجا به طور خیلی خلاصه به این پارامترها و عوامل می پردازیم .
۳-۱) سه پارامتر مهم در هواشناسی : در هواشناسی سه پارامتر مهم داریم « دما » ، « هوا » ، و «آب » تمام شرایط آب و هوائی فارغ از این که چقدر نادر و غیر معمول هستند فقط از تعامل این سه عامل بوجود می آیند.تمام روش های پیش بینی هواشناسی هم بر شناخت جهانی ، منطقه ای و محلی این سه عامل بستگی دارد.
۳-۲) مقیاس های هواشناسی : برای مطالعه جو زمین می توان سه نوع مقیاس در نظرگرفت و پیش بینی وضع هوا را بر اساس این مقیاس ها بررسی کرد این سه مقیاس عبارتند از : مقیاس محلی ، مقیاس بزرگ ، مقیاس سینوپتیک و مقیاس جهانی
۳-۳) هواکره ، آب کره ، یخ کره : سه اصطلاح در هواشناسی و اقلیم شناسی و چغرافیا داریم . منظور از هوا کره کل جوزمین ، آب کره همه اب ها و یخ کره همه یخ های زمین می باشد از آنجائی که شناخت این عوامل نقش موثری در هواشناسی دارد همیشه در اولویت قرار دارد .
۳-۴) فشار در هواشناسی : فشار هوای یک منطقه نقش بسیار موثری در تغییرات آب و هوا دارد از آنجائی که توده های هوا همیشه ازنقاط پرفشار(نقاطی با فشار زیاد)به سمت نقاط کم فشارحرکت می کنند. اندازه گیری فشارهوا دریک منطقه نقش مهمی در تغییر اوضاع جوی آن منطقه بازی می کند .
۳-۵) ابرها : ابرها مهمترین پدیده ها در هواشناسی و پیش بینی هوا می باشند به گونه ای که هر نوع ابر پیام اور یک وضعیت جوی خاص می باشد از این رو بدون شناخت و بررسی ابرها پیش بینی وضعیت هوا غیر ممکن است. بنابراین شناخت ابرها و طبقه بندی آنها نقش مهمی در پیش بینی ها دارد .
۳-۶) سرعت و جهت باد : یکی از عوامل پیش بینی وضع هوا شناخت ، جهت و سرعت بادها می باشد این بادها فقط بادهای جاری در سطح زمین نیستندبلکه بادهای موجود در طبقات بالای جو هم مهم هستند.
۴)لزوم هواشناسی با ماهواره
همچنان که گفته شد برای یک پیش بینی دقیق آب و هوای یک منطقه نه تنها باید پارامترهای جوی (نوع ابرها ،سرعت باد ، فشار هوا ، رطوبت و…)را اندازه گیری کرد بلکه بایداز وضعیت جوی وحرکت توده های هوا و ابرها درنقاط دور و نزدیک هم مطلع بود (توده های هوا مرز سیاسی نمی شناسند و از نقاط بسیار دور دست به همه جا حرکت می کنند) و این کارتوسط ابزارهای هواشناسی موجود در ایستگاه ها و ارتباط آنها با یکدیگر امکان پذیر می باشد ولی نکته ای که مهم می باشد این است که بیشتر کره زمین غیر مسکون بوده ( اقیانوس ها ، صحراها و… مناطق قطبی) و امکان احداث ایستگاه های هواشناسی در همه جا وجود ندارد و دیگر این که لازم است ازبالا توده های هوا و ابرها درهمه جای زمین رصدشود و این رصدها بسرعت و به طور مداوم صورت بگیرد بنابراین تنها گزینه ای که باقی می ماند ماهواره می باشد بعد از ساخت ماهواره های هواشناسی دقت پیش بینی ها (زمانی و مکانی)چندین برابر شده است .
۵) ماهواره های هواشناسی چگونه کار می کنند؟
ماهواره های هواشناسی در گروه ماهواره های سنجش از دور حساب می شوند که با تصویر برداری از سطح زمین توده های هوا و ابرها و جهت حرکت آنها را پیدا کرده و وضعیت هوا را پیش بینی می کنند . این ماهواره ها در دو مدار قطبی ( خورشید آهنگ ) و مدار زمین آهنگ قرار دارند و باید شب و روز پدیده ای جوی را رصد کرده و به ایستگاه های خود بفرستند . این تصویر برداری ها نه تنها در طیف مرئی بلکه در طیف مادون قرمز و بخار آب (این فقط اصطلاح است و منظور طیف ۶تا ۷میکرومتری می باشد)هم تصویر برداری می کنند . تصویربرداری با هر طیف فوائد خود را دارد مثلا درشب نمی توان با طیف مرئی تصویر برداری کردپس تصویر برداری با طیف مادون قرمز به کمک می شتابد. همچنین برای تشخیص رطوبت ابرها و محتوای آب آنها از تصاویر بخار آب استفاده می کنند. به کمک این تصاویر می توان عوامل جوی را شناسائی و پیش بینی های نسبتا دقیقی ارائه داد .
۶) شناسائی سایر عوارض طبیعی و مصنوعی
ماهواره های هواشناسی فقط برای شناسائی توده های هوا و ابرها و جهت و سرعت بادها طراحی نشده اند با تصاویری که تهیه می کنند عوارض طبیعی(دریاها و اقیانوس ها،کوه ها و تپه ها، یخ و برف،جنگل و چمنزار و… صحراها ) همچنین عوارض مصنوعی(شهرها و روستاها ،کشتی ها وهواپیماها و…)را هم شناسائی می کنند.
۷) وظائف دیگر ماهواره های هواشناسی
یکی از مهمترین وظائف ماهواره های هواشناسی اندازه گیری پدیده های در ارتباط با پیش بینی وضعیت هوا می باشد ولی وظیفه این ماهواره ها به این محدود نمی شود ماهواره های هواشناسی کاربردهای دیگر هم دارند که می توان به این نمونه ها اشاره کرد : «شناخت و پیش بینی بلایای طبیعی در ارتباط با آب و هوا » ، « اندازه گیر و دیدبانی گازهای گلخانه ای » ، « پایش یخ های قطبی » ، « پایش و نظارت بر محیط زیست » ، « رصد پوشش گیاهی جنگل ها و مراتع » ، « پایش بیابان ها » ، «شناسائی آتش سوزی جنگل ها » و…
۴- سازمان های مربوط به هواشناسی در آمریکا
نظر به این که مدیریت و مالیکیت ماهواره های تایروس و نوا برعهده سازمان های مختلف مربوط به هواشناسی در آمریکا می باشد قبل از توضیح در مورد ماهواره های نسل اول تا پنجم تایروس و نوا یهتر دیدیم در این بخش در مورد این سازمان ها توضیح مختصری بدهیم .
۱) خدمات هواشناسی ملی ایالات متحده آمریکا (NWS)
خدمات هواشناسی ملی آمریکا (National Weather Service)که به اختصار (NWS)نامیده می شود همان «سازمان هواشناسی آمریکا »می باشد.سازمان هواشناسی آمریکا در سال۱۸۷۰به منظور هماهنگی و ادغام مشاهدات هواشناسی به وجود آمد و در ابتدا زیر مجموعه وزارت جنگ بود (بخاطر اهمیت نظامی داده های هواشناسی )ولی درسال ۱۸۹۰بخشی از وزارت کشاورزی شد(ازحالت نظامی خارج شد) و در سال ۱۹۶۶که «اداره خدمات علوم محیطی(زیستی)» آمریکا بوجود آمد سازمان هواشناسی هم زیر مجموعه ای از این سازمان شددر اول اکتبر۱۹۷۰نام اداره خدمات علوم محیطی به « ادارهٔ ملی اقیانوسی و جوی » تغییر کرد و این ادارهٔ ملی اقیانوسی و جوی خودش زیر مجموعه وزارت بازرگانی شد .
شکل شماره ۱- نشان خدمات هواشناسی ملی ایالات متحده آمریکا
۲) اداره خدمات علوم محیطی آمریکا (ESSA)
اداره خدمات علوم محیطی آمریکا (Environmental Science Services Administration) که به اختصار (ESSA) نامیده می شود درسال ۱۹۶۵به عنوان بخشی از وزارت بازرگانی بوجود آمد. از آنجائی که امنیت تجارت به امنیت حمل و نقل در خشکی ،دریا و هوا بستگی دارد.پیش بینی خطرات حاصل از مخاطرات وبلاهای طبیعی نقش مهمی در تجارت دارد. بنابراین بزرگترین هدف(ESSA) بررسی همین مخاطرات طبیعی و پیش بینی و جلوگیری از صدمات وخسارات واردشده به صنعت حمل و نقل و درنتیجه بازرگانی شدازاین روسه نهاد و سازمان علمی و پژوهشی که در این رابطه فعالیت می کردند جزء این مجموعه و درنتیجه وزارت بازرگانی قرار گرفتند این سه موسسه عبارتند از«موسسه علوم زمین(سازمان زمین شناسی)» ، «موسسه اقیانوس شناسی (بررسی و پیش بینی مخاطرات دریائی) » و «خدمات هواشناسی ملی ایالات متحده آمریکا »به این صورت در سال ۱۹۶۵ سازمان هواشناسی آمریکا هم جزئی از (ESSA) و وزارت بازرگانی شد .
شکل شماره ۲- پرچم اداره خدمات علوم محیطی ایالات متحده آمریکا
۳) اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا
در سال ۱۹۷۰ به جای اداره خدمات علوم محیطی آمریکا سازمان جدیدی به نام «اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا » (National Oceanic and Atmospheric AdministratioN) با نام اختصاری (NOAA) بوجود آمد از آنجائی که مهمترین حمل ونقل و بازرگانی دردریا میباشدنام سازمان تازه تاسیس را«اداره ملی اقیانوسی و جوی» گذاشتند و علاوه بر وضائف (ESSA) وظائف دیگری چون : پایش محیط زیست،پایش گرمایش محیط زیست،پایش لایه ازن وهمچنین اندازه گیری و پایش بادهای خورشیدی (بخاطر اهمیت بادها و طوفان های خورشیدی در حفظ ماهواره ها و دستگاه های حساس روی زمین و اینترنت و امنیت هواپیماها و… ) را هم به عهده (NOAA) گذاشتند به این گونه شد که سازمان هواشناسی و ماهواره های هواشناسی همگی زیر مجموعه اداره ملی اقیانوسی و جوی یا همان (NOAA) قرار گرفت( و (NOAA) هم زیر مجموعه وزارت بازرگانی آمریکا شد) . در واقع از سال ۱۹۷۰ که (NOAA) تاسیس شد نام ماهواره های هواشناسی امریکا هم به ماهواره های (NOAA) تغییر کرد .
شکل شماره ۳- لگوی اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا
۵ – پروژه تایروس و نوا
ماهواره های تایروس(TIROS)اولین ماهواره های هواشناسی درجهان بودند(تاریخ ماهواره های هواشناسی با این ماهواره ها شروع شد). این پروژه با ماهواره های تایروس (TIROS) شروع شد و به ماهواره های نوا (NOAA) رسید . در این بخش در موردپروژه تایروس (همچنین نوا)که اولین پروژه هواشناسی با ماهواره درجهان می باشد توضیح کلی داده و دربخش های بعددرمورد هرمرحله از مراحل این پروژه مفصل توضیح می دهیم .
۱) تصویر برداری ماهواره ای با مادون قرمز یا ماهواره هواشناسی
در ابتدای شروع پروژه هدف نهائی هواشناسی نبود بلکه می خواستند تصویربرداری با اشعه مادون قرمز را به کمک ماهواره آزمایش کنند( و در این میان تصویر برداری از ابرها را انتخاب کردند) از این رو نام پروژه را « برنامه ماهواره رصدمادون قرمزتلویزیون» گذاشته که نام اختصاری آن(TIROS)بود بدین گونه پروژه (TIROS) رقم خورد و بعدبا پرتاب اولین ماهواره این پروژه-۱ TIROS ادامه پیدا کرد.
موفقیت این پروژه در همان گام اول سبب شد که این پروژه در خدمت هواشناسی و سازمان های مرتبط به هواشناسی (خدمات هواشناسی ملی ایالات متحده آمریکا ، اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا و…) قرار بگیرد و سال به سال و نسل به نسل بیشتر پیشرفت کند به طوری که در حال حاظر ماهواره های(NOAA) پیشرفته ترین ماهواره های جهان می باشند .
۲) اهمیت پروژه تایروس برای مردم آمریکا و همه جهانیان
بعد از این که اولین ماهواره ناسا به نام اکسپلورر ۱(Explorer 1) در۳۱ژانویه ۱۹۵۸به فضا پرتاب شد. مسئولین ناسا به فکر افتادندکه آیا ماهواره ها برای مطالعه و تصویربرداری از زمین مفید هستند و آیا میشود ازماهواره ها برای تصویربرداری با طیف مرئی و مادون قرمز استفاده کرد؟ در صورت مثبت بودن این کار چه فوائدی دارد؟ باید توجه کنیم که در آن زمان هنوز ماهواره ها ساخته نشده بودند و استفاده های مختلف از ماهواره ها هنوز عملی نشده بود.بنابر این پیروزی و شکست این پروژه می توانست تاریخ ماهواره را دگرگون کند و به مسئولین آمریکا و مردم جهان نشان دهد که ماهواره چه فوائدی می تواند داشته باشد . در صورت پیروزی این پروژه و استفاده عملی از ماهواره ها در علم و صنعت و تکنولوژی مسئولین ناسا می توانستند بودجه بیشتری دریافت کرده و به کار خود ادامه دهند و کم کم پای کشورهای دیگر هم به این صنعت کشیده می شد(که همینطور هم شد)و صنعت ماهواره بخش جدائی ناپذیر از تکنولوژی بشر می شد .
پیروزی و دستاوردهای درخشان اولین ماهواره هواشناسی جهان TIROS1 و اولین کاربرد واقعی ماهواره در یکی از مهمترین علوم و فن آوری ها(پیش بینی هوا)نقطه آغازی شدبرای استفاده گسترده از ماهواره ها در همه زمینه های علم و صنعت و تکنولوژی و…شروعی که تاکنون ادامه داشته و هر روز رفاه و آسایش بیشتری را برای بشریت به ارمغان می آورد.
این پروژه با همکاری ناسا ، سازمان هواشناسی آمریکا (خدمات هواشناسی ملی ایالات متحده آمریکا )و ارتش آمریکا شروع شدو در مرحله اول(ماهواره های نسل اول)با فرستادن ۱۰ماهواره تا ۲ژوئیه ۱۹۶۵خاتمه پیدا کرد و بعدمرحله دوم شروع شد و نسل دوم از این ماهواره ها به فضا فرستاده شد و … این پروژه ادامه پیدا کرد تا امروز که نسل پنجم از این ماهواره ها مشغول خدمت رسانی می باشد.نکته ای که بسیار مهم میباشد این است که درهر مرحله نه تنها امکانات ماهواره ها به روزشدو ماهواره های مدرن تری به مدار فرستاده شدند بلکه نام مجموعه و حتی مالکیت و مدیریت مجموعه هم تغییر کردبا این وجود ماهواره ها همچنان در اختیار دولت آمریکا و نهادهای وابسته به آن باقی ماندند .
۳) ادامه پروژه تایروس بعد از پرتاب ماهواره تایروس یک
و در مجموع پنج سری (پنج نسل) از این ماهواره ها ساخته شد که تا امروز هم ادامه دارد . مدار همه ماهواره ها ( هر ۵ نسل) خورشید مرکز بوده و هست.نکته بسیارمهم این بود که مدیریت این ماهواره ها که در ابتدا دردست ناسا وسازمان هواشناسی آمریکا بود درنسل های بعد دراختیار سازمان های دیگر مرتبط به هواشناسی قرار گرفت و نام آن ها هم به جای (TIROS) به NOAA تغییر کرد که در ادامه توضیح می دهیم
۴) نسل های مختلف پروژه تایروس
همانطور که گفته شدماهواره های تایروس(TIROS)نسل به نسل ترقی کرده و پیشرفت کردند به صورت خیلی خلاصه مشخصات نسل های مختلف این ماهواره ها از این قرار است .
۴-۱)ماهواره های نسل اول : نسل اول ماهواره های تایروس با پرتاب ماهواره TIROS1دراول آوریل۱۹۶۰ شروع و درنهایت بعد از پرتاب ده ماهواره در۲ژوئیه ۱۹۶۵خاتمه پیدا کرد .
شکل شماره ۴ – تایروس یک اولین ماهواره هواشناسی جهان( نسل اول )
۴-۲)ماهواره های نسل دوم : ماهواره های نسل اول اگرچه خدمات هواشناسی ارزشمندی ارائه دادند ولی بیشتر آزمایشی بودند ولی ماهواره های نسل دوم منحصرا برای خدمات هواشناسی ساخته اولین ماهواره درسوم فوریه۱۹۶۶به نام ESSA-1 و آخرین آن در ۲۶ فوریه ۱۹۶۶(جمعا ۹ماهواره) در مدار قرار گرفت .
شکل شماره ۵ – ماهواره ESSA-1 ماهواره ای از نسل دوم ماهواره های تایروس ، نوا
۴-۳)ماهواره های نسل سوم: ارتقا دستگاه های سخت افزاری و نرم افزاری در نسل سوم ادامه پیدا کرد ازاین مرحله به بعدنام این ماهواره ها به«NOAA»تغییر یافت(هم اکنون نیزنسل های جدید این ماهواره ها به همین نام NOAA نامیده می شوند)تعداد ماهواره های نسل سوم ۵ عدد میباشد.
۴-۵) ماهواره های نسل چهارم : نسل چهارم هم در ادامه نسل سوم بوده و نام گذاری ماهواره ها هم در ادامه نسل سوم می باشد. اولین ماهواره نسل چهارم ((NOAA-N در۱۳اکتبر ۱۹۷۸وآخرین ماهواره((NOAA-14 هم در۳۰دسامبر ۱۹۹۴در مدار قرارداده شد(جمعا۱۰ماهواره)
شکل شماره ۶ – ماهواره NOAA-9 ماهواره ای از نسل چهارم ماهواره های تایروس ، نوا
۴-۶) ماهواره های نسل پنجم : پیشرفت فناوری های به کار رفته در نسل پنجم هم ادامه پیدا کرد اولین ماهواره این نسل (NOAA-15)در۱۳می۱۹۹۸و آخرین ماهواره((NOAA-20 در۱۸نوامبر ۲۰۱۷درمدارقرار داده شد به این ترتیب تاکنون ( اسفند ۱۳۹۹- مارس ۲۰۲۱) در مجموع ۶ ماهواره از نسل پنجم در مدار قرار داده شدند.
شکل شماره ۷ – ماهواره NOAA-17 ماهواره ای از نسل پنجم ماهواره های تایروس ، نوا
۵) تصاویر و اطلاعات ماهواره ها در اختیار چه کسانی قرار می گیرد؟
علاوه بر سازمان ها و نهادهای دولت آمریکا (وزارت دفاع ،ناسا،وزارت کشاورزی ، سازمان های وابسته به هواشناسی و… )که به تمام تصاویر و اطلاعات ماهواره های نوا (و قبل از آن تایروس)دسترسی داشتند بسیاری از کشورهای دیگر(به عنوان شرکای تجاری مانندکانادا ، انگلیس ، فرانسه) هم به عنوان شرکای تجاری به تمام امکانات و تصاویر این ماهواره ها دسترسی دارند و حتی بعضی از ایستگاه های گیرنده اطلاعات این ماهواره ها در کشورهای دیگری بجز آمریکا (به عنوان مثال در جزیره والوپس فرانسه) قرار دارد .
علاوه بر این اطلاعاتی که جنبه هواشناسی دارند ( تصاویر پوشش های ابر و تصاویر ماهواره ای ) به صورت پخش مستقیم در سایت قرار داده شده و بدون محدودیت و به صورت رایگان در اختیار کلیه سازمان های هواشناسی در همه جهان و کلیه کاربران قرار می گیرد شما نیز می توانید با کلیک روی لینک زیر “ دانلود تصاویر ماهواره های نوا “ به این تصاویر دسترسی داشته باشید .
۶) خلاصه ماهواره های تایروس و نوا
مشخصات ماهواره های تایروس و نوا در جدول شماره ۱و ۲ نشان داده شده است.
جدول شماره ۱ – مشخصات عمومی ماهواره های تایروس و نوا
جدول شماره ۲ – تاریخ پرتاب و مشخصات مداری متوسط ماهواره های تایروس و نوا
۶- پروژه تایروس (مرحله اول تا سوم )
همانطور که در بخش قبل گفتیم پروژه تایروس ابتدا برای آزمایش این نکته راه اندازی شد که آیا ماهواره ها می توانند کاربرد عملی داشته باشند یا نه؟ همچنین آیا می توان به کمک ماهواره با طیف مرئی و بخصوص طیف مادون قرمز تصویر برداری کرد یا نه؟ موفقیت شگفت انگیز ماهوارهTIROS-1 نه تنها منجربه ادامه پروژه شدبلکه کاربرد عملی ماهواره ها را هم به اثبات رساند.بعد از پرتاب TIROS-1 پروژه تایروس تا پنج مرحله ادامه پیدا کرد و در خدمت اهداف هواشناسی قرار گرفت در این بخش در مورد مراحل اول تا سوم این پروژه توضیح می دهیم.
۱) مشخصات کلی نسل اول تایروس
پروژه تایروس با همکاری ناسا ، وزارت دفاع و شاخه های مختلف ارتش آمریکا و سازمان هواشناسی راه اندازی شد. درمرحله اول۱۰ماهواره به فضا فرستاده شد(که مشخصات آنها در جدول شماره ۲ ذکر شده است) این ماهواره ها اگرچه به منظور آزمایش تصویربرداری ماهواره ای با اشعه مادون قرمزبه فضافرستاده شدند.درواقع TIROSمخففTelevision Infrared Observation Satellite) -ماهواره مشاهده تلویزیونی ومادون قرمز) می باشد
ولی چون می خواستندازابرها وتوده های هوائی و طوفان هاو…تصویربرداری کننددرخدمت سازمان هواشناسی آمریکا(خدمات هواشناسی ملی آمریکا )قرار گرفت و درنسل های بعد به بزرگترین ماهواره های هواشناسی تبدیل شد.نسل اول باپرتاب ماهواره TIROS1در۱ آوریل۱۹۶۰شروع و باپرتابTIROS10 در دوم جولای ۱۹۶۶تمام شد. درجدول شماره ۳ ویژگی های ماهواره های نسل اول نشان داده شده است .
جدول شماره ۳ – (نسل اول ) ماهواره هایTIROS
۲) تایروس یک TIROS1 اولین ماهواره هواشناسی جهان
اولین ماهواره از پروژه تایروس ماهواره TIROS1بود که در اول آوریل ۱۹۶۰به فضا فرستاده شد و با آن که این ماهواره بیش از ۷۸ روز در مدارنبود ولی در همین مدت توانست بیش از ۲۳۰۰۰ عکس از ابرها و توده های عظیم هوائی برای اولین بار در جهان تهیه کند . تایروس یک (TIROS1) افتخار این را کسب کرد که اولین تصاویر تلویزیونی زمین را از فضا مخابره كرد كه این مساله یكی از نقاط عطف مهم درتاریخ فضا محسوب می شود.
که مورد استفاده و تقدیر دانشمندان بزرگ هواشناس قرار گرفت. پرتاب ماهواره TIROS1 نقطه عطف مهمی درتاریخ استفاده صلح آمیز ازفضا محسوب می شود.
یکی دیگر ازدستاوردهای مهم ماهواره TIROS1 آزمایش و بکارگیری دوربین های مادون قرمز بود که با موفقیت زیادی همراه بود.و همین امرموجب شداستفاده ازتصویربرداری ماهواره ای بااشعه مادون قرمزگسترش پیداکند.
نکته : قبل ازماهوارهTIROS1ماهواره های دیگر مانند اكسپلورر ۷ را به فضابرده بودندولی آنها نتوانستند مانند TIROS1 موفق شوند و نکته دیگر این که هیچگاه ماموریت اصلی آنها هواشناسی نبود .
۳) تایروس سه TIROS3 و پیش بینی طوفان
تایروس سه TIROS3سومین ماهواره از این گروه بود موفقیت ماهواره هواشناسی TIROS1 سبب شد این پروژه ادامه پیدا کند . مثلا ماهواره TIROS3با پیش بینی طوفان استر ( این طوفان در ۱۰ سپتامبر ۱۹۶۱ یعنی ده روز قبل از رسیدن به سواحل آمریکا توسط TIROS3شناسائی شد.توانست جان و مال بسیاری از مردم را نجات بدهدو از این رو براعتبار و ارزش این پروژه افزوده گشت.و سبب شدپروژه با جدیت بیشتری ادامه پیدا کند.
۴) نسل دوم (ماهواره های ESSA)
ماهواره های نسل دوم هم در واقع ادامه دهنده ماهواره های نسل اول بودند با این تفاوت که چون در سال ۱۹۶۵«اداره خدمات علوم محیطی آمریکا »با نام اختصاری (ESSA)تاسیس شدو از طرفی مدیریت این ماهواره ها به طور کامل به(ESSA)سپرده شد.(درواقع چون سازمان هواشناسی هم زیر مجموعه ESSA شد سازمان هواشناسی هم برمدیریت این ماهواره ها نظارت میکرد)نام ماهواره ها با ESSA شروع شد.(ESSA-1تاESSA-9 )
شروع نسل دوم ماهواره ها با پرتاب ماهواره ESSA-1 درسوم فوریه ۱۹۶۶شروع و با پرتاب ماهواره ماهواره ESSA-9 در ۲۶ فوریه۱۹۶۹به پایان رسید. درجدول شماره ۴ ویژگی های ماهواره های نسل دوم نشان داده شده است .
شکل شماره ۸ – لحظه پرتاب ماهواره ESSA-4
جدول شماره ۴ – نسل دوم ماهواره های ESSA
۵) برتری ماهواره های نسل دوم
ماهواره های نسل اول(۱۰ماهواره تایروس) همگی آزمایشی- تحقیقاتی بودند و خدمات پیوسته هواشناسی را ارائه نمی دادند.ولی ماهواره های نسل دومESSA-1) تاESSA-9 )به صورت حرفه ای به کارهواشناسی پرداختند
این ماهواره ها به دوربین ها و امکانات پیشرفته تری مجهز بودند و توانستند طی۴سال هزاران تصویر را به زمین منتقل کنند ایستگاه های زمینی درسراسر آمریکا و جهان ازتصاویر این ماهواره ها استفاده کردند و به کمک این تصاویر توانستند الگوهای آب و هوائی را پش بینی کنند درواقع پیشرفت دانش الکترونیک مزید علت شدو باعث شد اطلاعات جمع آوری شده درطی برنامه(ESSA)بیش از دو برابر اطلاعات پیش بینی شده در ابتدای برنامه باشد عکس ها و تصویرهای بسیار با ارزشی که در طی برنامه (ESSA)به زمین مخابره شد دانش ما را در علم هواشناسی دگرگون کردند و سبب شدند استفاده از ماهواره های هواشناسی به جزء جداناپذیر دانش هواشناسی و پیش بینی هوا در بیاید.
۶) ماهواره های نسل سوم ITOR/TIRO-M
در سال۱۹۷۰به جای اداره خدمات علوم محیطی آمریکا سازمان جدیدی به نام «اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا »با نام اختصاری(NOAA) بوجود آمد.از این رو مدیریت ماهواره ها هم به(NOAA) واگذار شد و بجای پروژه (ESSA) پروژه ITOR/TIRO-M متولد شدو نام ماهواره ها هم به ایتوس تغییر کرد .که بعدا دوباره به NOAA تغییر نام داد.وبدین گونه پروژه NOAAجایگزین دو پروژه قبلی شدواولین ماهواره هایNOAA متولدشدند. که این پروژه (پروژه NOAA) هم جایگزین دو پروژه قبلی شد. درجدول شماره ۵ ویژگی ماهواره های نسل سوم نشان داده شده است .
شکل شماره ۹ -اولین ماهواره های نسل سوم به نام TIROS-M
جدول شماره ۵ – نسل سوم ماهواره های ITOR/TIROS-M
۷) ویژگی های ماهواره های نسل سوم ITOR/TIRO-M
پروژه ای که در سال۱۹۶۰با نام پروژه تایروس شناخته می شد در۲۳ ژانویه ۱۹۷۰با در مدار قرار دادن ماهواره TIROS-M ادامه پیدا کرد با این تفاوت که پروژه اولیه به مرحله سوم خود رسیده بود و هم نام پروژه و هم نام ماهواره ها به NOAA تغییر کرد وتا ۲۹جولای۱۹۷۶که آخرین ماهواره ازاین سری به مدار فرستاده شد NOAA-5 ادامه پیدا کرد.(۶ماهواره)پیشرفت فناوری و…در این مرحله همچنان ادامه پیدا کرد . ماهواره های نسل سوم را میتوان اولین ماهواره های نوا(که هم اکنون جزء پیشرفته ترین ماهواره های هواشناسی می باشند) شناخت .
۸) نامگذاری ماهواره ها
موقعی که مرحله سوم پروژه شروع شد مدیران و دست اندرکاران پروژه در نامگذاری پروژه و همچنین ماهواره ها دچار سردر گمی عجیبی شدند ابتدا می خواستند نام ماهواره ها را به همان صورت TIROS ادامه دهند و به جای اعداد از حروف الفبا استفاده کنند(از این رو اولین ماهواره را TIROS-M نام گذاری کردند) بعدنام ماهواره ها به ITOS تغییر کردو دست آخر قرارگذاشتند نام ماهواره ها همان NOAA باشدو قبل از پرتاب یک حرف انگلیسی اضافه کنند.اگرپرتاب موفقیت آمیز باشد به جای حرف یک عدد را به صورت مسلسل وار به آن اختصاص دهند و اگرپرتاب با شکست همراه شود(همچنان که دو پرتاب ناموفق هم داشتند) همان حرف انگلیسی باقی بماند .
۷- ماهواره های تایروس و نوا ، مرحله چهارم و پنجم
بعد از پایان مرحله سوم(نسل سوم)درادامه ساخت ماهواره های هواشناسی،نسل چهارم ماهواره های هواشناسی از سال ۱۹۷۸شروع و بعداز پایان آن نسل پنجم از سال ۱۹۹۸شروع و تا امروز ادامه دارد . در این بخش در مورد نسل چهارم و پنجم پروژه تایروس که به پروژه نوا تبدیل شد توضیح می دهیم .
۱) چگونه ماهواره های تایروس به ماهواره های نوا تبدیل شدند ؟
پروژه تایروس در اول آوریل ۱۹۶۰با فرستادن ماهواره TIROS1به فضا شروع شد در آن زمان هدف آزمایش تصویر برداری ماهواره ای با اشعه مادون قرمز بودنام TIROS هم برگرفته از همین موضوع است.بعداین پروژه به سمت و سوی ماهواره های هواشناسی کشیده شد و طبیعتا مدیریت آن هم به سازمان های مرتبط با هواشناسی سپرده شد(سازمان هواشناسی آمریکا ،اداره خدمات علوم محیطی آمریکا و اداره ملی اقیانوسی و جوی )بنابراین در هر مرحله مدیریت آن هم تغییر کرد و در انتها به اداره ملی اقیانوسی و جوی (با نام اختصاری NOAA)سپرده شد.یکی از روش های نامگذاری این ماهواره ها این بود که ابتدای نام ماهواره ها را بر اساس سازمانی که مدیریت آن را عهده دار می شود می گذاشتند و چون در نسل سوم به بعد مدیریت ماهواره ها به طور کامل به NOAA) سپرده شد. نام ماهواره ها را هم به جای TIROS ، NOAA گذاشتند .
۲)نسل چهارم ( ماهواره های هواشناسی برنامه TIROS-N / NOAA )
همانطور که گفته شددرشروع نسل چهارم نام ماهواره ها دیگر بهNOAAتغییر کرده بودبا این حال اولین ماهواره نسل ۴((TIROS-Nبا همان TIROSشروع شد.(تاریخ پرتاب۱۳اکتبر۱۹۷۸)ونام پروژه راهم«TIROS-N» گذاشتند (TIROS-Nدرواقع یک پروژه آزمایشی بودو به نوعی می توان شروع پروژه را ازNOAA-6درنظرگرفت)ولی ماهواره های بعد درادامه نام گذاری نسل قبل ازNOAA-6شروع تاNOAA-14(تاریخ پرتاب۳۰دسامبر۱۹۹۴) ادامه پیدا کرد بنابراین شروع پروژه از«۱۳اکتبر۱۹۷۸تا۳۰دسامبر۱۹۹۴»به درازا کشید.بنابراین دراین پروژه مجموعا۱۱ماهواره پرتاب شد که دو پرتاب غیرموفق بود(NOAA-N یا NOAA-13) درجدول شماره ۶ ویژگی ماهواره های نسل چهارم نشان داده شده است .
جدول شماره ۶ -(نسل چهارم) ماهواره های TIROS-N / NOAA
۳) ویژگی های ماهواره های نسل چهارم
در نسل چهارم که همان ادامه نسل سوم بود باز هم ویژگی ماهواره ها پیشرفته تر و بروزتر شد . دوربین های پیشرفته تر (بخصوص دوربین های مادون قرمز) که وضوح بسیار بالاتری داشتند این امکان را بوجود آورده که تصاویر بسیار با کیفیت تری تهیه کنند.
یکی از اهدافی که به این ماهواره ها اضافه شدجمع آوری اطلاعات ازبادهای خورشیدی بود روش کار هم به این صورت بود که به کمک دستگاه جدیدی که مانیتور پروتون خورشیدی نامیده می شود .ذرات موجود در بادهای خورشیدی را اندازه گرفته و از این طریق شدت بادها و طوفان های خورشیدی را مشخص می کنند. از آنجائی که بادها و طوفان های خورشیدی می توانند بر عملکرد ماهواره ها و همچنین بسیاری از دستگاه های زمینی تاثیر گذار بوده و صدمات و لطمات فراوانی به آن بزنند(سوختن ابزار آلات حساس و مهم و…) اهمیت این وظیفه بیش از پیش روشن می شود . با اندازه گیری و پیش بینی طوفان های خورشیدی توسط ماهواره ها مسئولین می توانند اخطارهای لازم را داده و از بسیاری از این حوادث جلوگیری کنند .
۴)نسل پنجم( ماهواره های هواشناسی برنامه NOAA )
در سال ۱۹۹۴پروژه TIROS-N / NOAA به انتها رسید و پروژه ای جدید به نام NOAA جایگزین آن شد.پروژه ای که در۱۳ می۱۹۹۸باپرتاب و درمدارقرار دادن ماهواره NOAA-15 شروع و تاهمین امروز ادامه دارد این ماهواره ها به پپشرفته ترین تکنولوژی روز مجهز شده اند و بهترین تصاویر ماهواره ای و بهترین اطلاعات را استخراج کرده و می کنند. همچنین وظیفه ماهواره های نسل پنجم NOAA هم بیشتر شده و طیف وسیعتری را در برمی گیرد .
مدیریت این ماهواره ها همچون ماهواره های نسل چهارم دراختیار اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا (NOAA) قرار داشته و علاوه برآن سازمان های فضائی کشورهای: انگلیس(UK Space Agency)،فرانسه (CNES)و کانادا (CSA) هم به عنوان شرکای تجاری در آن مشارکت داشته و از امکانات آن استفاده می کنند. درجدول شماره ۷ ویژگی های ماهواره های نسل پنجم نشان داده شده است .
جدول شماره ۷ – (نسل پنجم ) ماهواره های NOAA
۵) وظائف ماهواره های نسل پنجم NOAA
ماهواره های نسل پنجم NOAA علاوه بر تصویر برداری از ابرها و توده های هوائی وضائف متعدددیگری همچون : پایش محیط زیست، پایش لایه ازن ، مقابله با تغییرات اقلیمی ، آلودگی محیط زیست و… را نیز به عهده دارند.
همچنین کار اندازه گیری وپایش بادهای خورشیدی توسط ماهواره های نسل پنجم هم با دستگاه های حساس تر و دقیقتر ادامه پیدا کرد به طوری که امروزه ماهواره های NOAAکارآمدترین ماهواره های هواشناسی جهان می باشند.وبسیاری ازسازمان های هواشناسی و همینطور کاربران عادی ازاین ماهواره ها استفاده می کنند.
۶) ماهواره های فعال NOAA
از ابتدای پروژه تایروس که بعدا به NOAA تبدیل شد مجموعا ۴۰ پرتاب موفقیت آمیز داشته که ازاین میان تاکنون (مارس ۲۰۲۱- اسفند ۱۳۹۹)فقط ۴ماهواره فعال بوده وبه خدمت رسانی ادامه میدهند(NOAA-15، NOAA-18، NOAA-19 ، NOAA-20 )همچنین قرار است تا ۳۰ دسامبر ۲۰۲۲ ماهواره NOAA-21 با امکانات بسیارپیشرفته تر به مدار فرستاده شود .
شکل شماره ۱۰ -ماهواره هواشناسی NOAA-19
شکل شماره ۱۱ -ماهواره هواشناسی NOAA-20
۸- ماهواره های گوئس(GOES)
سامانه ماهواره عملیاتی زیستمحیطی زمینایستا (Geostationary Operational Environmental Satellite) که به اختصار گوئس(GOES) نامیده می شود مجموعه ای از ماهواره های هواشناسی می باشند که توسط ناسا NASA و اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) اداره می شود.این ماهواره ها هم مانند ماهواره های تایروس و نوا از پیشرفته ترین ماهواره های هواشناسی جهان می باشند در این بخش در مورد ماهواره های گوئس(GOES) و اهمیت و خدماتی که این ماهواره ها انجام می دهند توضیح می دهیم . ولی قبل از آن در مورد شرکت هائی که این ماهواره ها را ساختند به اختصار توضیح می دهیم .
۱) شرکت های پیمانکار ساخت ماهواره های گوئس
شرکت هائی که مجری و پیمانکار پروژه گوئس GOES بودند از این قرار هستند .
۱-۱) شرکت هوافضای فورد Ford Aerospace : این شرکت در سال ۱۹۵۶تاسیس شد و در سال۱۹۷۶به شرکت هوافضا و ارتباطات فوردو سپس در سال ۱۹۸۸به شرکت هوافضای فورد تغییر نام یافت.
۱-۲) شرکت هوا فضای هیوز Hughes : شرکت هیوز یک شرکت درزمینه هوافضا ودفاع آمریکایی بود که در سال۱۹۳۲توسط هواردهیوز درکالیفرنیا تاسیس و در سال ۱۹۸۵ توسط شرکت جنرال موتورز خریداری شد.
۱-۳) شرکت اسپیس سیستم لورال SSL : این شرکت با نام(Space Systems/Loral)به صورت اختصاری SSL درسال ۱۹۶۶به عنوان آزمایشگاه های توسعه غربی تاسیس شدو در زمینه هوا فضا به فعالیت ادامه داد.
۱-۴) شرکت بوئینگ Boeing : بوئینگ بزرگترین شرکت هواپیماسازی جهان می باشدکه درسال۱۹۱۶در شهر سیاتل، واشینگتن تأسیس شد.علاوه بر هواپیما در زمینه ساخت ماهواره و…هم بسیار فعال است.
۱-۵) شرکت لاکهید مارتینگ Lockheed Martin : این شرکت در سال ۱۹۹۵ازبهم پیوستن چندین شرکت تشکیل شد. لاکهید مارتینگ علاوه برکار هوا فضا به ساخت انواع اسلحه و جنگ افزار هم می پردازد.
شکل شماره ۱۲ – لگوی شرکت های سازنده ماهواره هایGOES (شکل هنوز آماده نشده است)
۲) چگونگی نام گذاری ماهواره ها
نظر به این که بسیاری از ماهواره ها بعد از پرتاب در مدار قرار نگرفته و سقوط می کنند و یا این که مقدمات و نام گذاری ماهواره ها انجام شده ولی به دلائلی پروژه منتفی می شود. همچنان که در نامگذاری ماهواره های تایروس و نوا دیدیم در این ماهواره ها هم ابتدا ازحرف اول انگلبسی “A” شروع کرده و به اولین ماهواره نام GOES-A نسبت می دهند و به دومین ماهواره(چه درمدار قرار بگیرد و چه نگیرد)نام GOES-B و به سومین ماهواره نامGOES-Cو…حال نوبت به شماره گذاری می رسد بعد از این که اولین ماهواره GOES-Aدرمدار قرار گرفت نامش عوض شده و به GOES-1 تغییر کرد (به این ترتیبGOES-A همان GOES-1 می باشد) نام ماهواره بعدی در ابتدا GOES-B بود(دومین ماهواره پروژه) و بعدازدرمدار قرارگرفتن به GOES-2(دومین پرتاب موفقیت آمیز) تغییر نام داد و… حال پنجمین ماهواره قبل از پرتاب طبق این رسم GOES-G نامگذاری کردند . پرتاب با شکست مواجه شد پس نام ماهواره همان GOES-G باقی می ماند و عددی به آن تعلق نمی گیرد.ماهواره بعدی قبل ازپرتاب نام GOES-H را رویش می گذارند (چونH بعدازG می باشد) این ماهواره هم با موفقیت پرتاب شد و نام آن به GOES-5 تغییر می کند نه ”GOES-6” بنابراین اگر ازحروف شروع کنیم تا GOES-H شش ماهواره داشتیم و اگر از اعداد شروع کنیم تا GOES-5 پنج پرتاب موقیت آمیز داریم بنابراین حرف نمایانگر کل تعداد پروژه ها و اعداد نمایانگر کل پرتاب های موفقیت آمیز می باشد . در جدول شماره ۸ ویژگی های این ماهواره ها نشان داده شده است .
جدول شماره ۸ – مشخصات ماهواره های گوئس GOES
۳) شباهت ها و تفاوت های ماهواره های گوئس
ماهواره های گوئس همگی در مدارزمین آهنگ قرار داشته و دارند. همه آنها در کار هواشناسی و پیش بینی وضع هوا بوده و هستند و مالکیت و مدیریت همه آنها هم به عهده NASA(سازمان فضائی آمریکا )وNOAA (اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا ) می باشد. NOAA بهره برداری از ماهواره ها را به عهده دارد ولی ناسا هم در داده های ماهواره ها شریک میباشد و درواقع به همه عملیات نظارت می کنددراین میان تنها دو استثنا وجود دارد در مدیریت ماهواره GOES-3 تنها NOAA دخیل بوده و GOES-13 هم علاوه بر NASA و NASA نیروی فضایی ایالات متحده آمریکا(به نام اختصاری USSF هم مشارکت دارد) نظربه این که در ادامه ساخت و پرتاب ماهواره ها تکنولوژی های جدیدی بوجود آمده و امکانات جدیدی پیش رو قرار می گیرنددر هرسری(هر نسل- مجموعا ۴نسل) تفاوت هائی با ماهواره های قبلی پیدا می شود و ماهواره های جدید وظائف جدیدتری به عهده می گیرند که کاملا طبیعی می باشد .
۴) نسل های ماهواره های گوئس
قبل از شروع به کار در ابتدا پروژه ای به نام SMS (از همان نام سرویس کوتاه آمده است) شروع شد در این پروژه سه ماهواره به مدار فرستاده شدند که به ترتیب-۱ SMS تا -۳ SMS نامگذاری شدند این نام ها بعدا به GOES-1 تا GOES-3 تغییر نام دادند اولین ماهواره (GOES-1) درتاریخ ۱۶اکتبر ۱۹۷۵و آخرین ماهواره درتاریخ ۱۶ژوئن ۱۹۷۸به مدارفرستاده زمین آهنگ فرستاده شد(ساخت همه این ماهواره ها به شرکت هوافضای فورد سپرده شد) بعد ازاین در چهارمرحله (چهار نسل) کار پروژه پیش رفت :
۴-۱) نسل اول : ماهواره های نسل اول با پرتاب و درمدار قرار دادن ماهواره GOES-4 در ۹سپتامبر۱۹۸۰شروع و با قرارگرفتن موفقیت آمیز ماهوارهGOES-7 در۲۶ فوریه۱۹۸۷در مدارزمین به پایان رسید.اگر ازروی حروف حساب کنیم اولین ماهواره GOES-D و آخرین ماهواره GOES-H می باشد.بنابر این درکل ۴پرتاب موفقیت آمیزبود و یک پرتاب ناموفق (پرتاب ناموفق GOES-G بود)، همه این ماهوارها را به صورت آماده از شرکت هیوز خریدند .
۴-۲) ماهواره های نسل دوم : نسل دوم با پرتاب ودرمدارقرار گرفتن ماهوارهGOES-8 در۱۳آوریل۱۹۹۴شروع و با پرتاب و درمدار قرار گرفتن ماهوارهGOES-12 در۲۳جولای ۲۰۰۱به پایان رسید .بنابر این در مجموع ۵ پرتاب صورت گرفت و هرپنچ پرتاب موفقیت آمیزبود.ساخت این ماهواره ها هم به شرکتSSL واگذارشد.
۴-۳) ماهواره های نسل سوم : نسل سوم با پرتاب ودرمدارقرار گرفتن ماهوارهGOES-13 در ۲۴می ۲۰۰۶ شروع وباپرتاب و درمدار قرارگرفتن ماهواره GOES-15 در۴ مارس ۲۰۱۰به پایان رسید.بنابر این در مجموع ۳ پرتاب صورت گرفت و هرسه پرتاب موفقیت آمیز بود.آخرین ماهواره ازاین گروه GOES-Q بودکه قرارداد ساخت آن منتفی شدبنابر این ازروی حروف ۴ماهواره دراین نسل داریم ولی براساس نامگذاری عددی۳ماهواره داریم که نشان می دهد این پروژه ۳پرتاب موفقیت آمیز داشته پیمانکار ماهواره های این نسل هم شرکت معروف بوئینگ بود.
۴-۵) ماهواره های نسل چهارم :نسل چهارم تنها دو پرتاب داشت که هردو پرتاب هم موفقیت آمیز بود. اولین پرتاب ماهوارهGOES-16 بوده که در ۱۹نوامبر ۲۰۱۶پرتاب شدو ماهوارهGOES-17 هم دراول مارس۲۰۱۸در
مدار قرارگرفت همچنین ماهواره GOES-Tبرای دسامبر۲۰۲۱و ماهواره GOES-U برای سال۲۰۲۴برنامه ریزی شده است(چون هنوز در مدارقرار نگرفته است هیچ عددی به آن اختصاص نیافته است)
۵) اهداف و وظائف ماهواره های گوئس
مهمترین هدف ماهواره های گوئس پیش بینی وضع هوا می باشد ولی درکنار این اهداف به مرور باپیشرفت تکنولوژی ودرنسل ها بعدی هدف ها و وظائف دیگری هم به تدریج به این وظیفه اضافه شدازجمله این وظائف میتوان به مواردزیراشاره کرد:نظارت برطوفان های گرم سیری و اعلام هشدار،تصویربرداری ازابرها و اندازه گیری محتوای آب ودماوارتفاع ودرنهایت تشخیص نوع ابر،اندازه گیری دمای سطح زمین و آب،تشخیص فوران های آتشفشانی،تشخیص آتش سوزی جنگل ها و…اندازه گیری و پیش بینی طوفان های خورشیدی
همچنین این ماهواره ها درعملیات نجات و امداد(هواپیما ،لنچ ،کشتی افرادگمشده و…) هم کاربرد دارند.
۶) ماهواره های در مدار و محدوده تحت پوشش ماهواره های گوئس
تاکنون( مارس۲۰۲۱-فروردین۱۴۰۰)پروژه گوئس توانسته ۱۷ماهواره را با موفقیت درمدار قراردهدکه از این میان تنها ۵ ماهواره فعال بوده و همچنان در مدار قرار دارند . محدوده ای که این ماهواره ها پوشش می دهند از این قرار است : ایالات متحده آمریکا ، جنوب کانادا ، اقیانوس آرام ، اقیانوس اطلس ، آمریکای مرکزی و جنوبی
شکل شماره ۱۳ – ماهواره GOES-8
شکل شماره ۱۴ -تصویر گرفته شده توسط ماهواره گوئس ۱۳از طوفان دریای کارائیب
۹- ماهواره های متئوست
ماهواره های«متئوست(Meteosat)»نام گروهی از ماهواره های هواشناسی می باشد که طی پروژه ای به نام Meteosat توسط آژانس فضایی اروپا (Esa)در سال۱۹۷۲آغاز شد و تا همین امروز ادامه دارد ماهواره های متئوست اولین و مهمترین ماهواره های هواشناسی Esa هستند که زیر نظر « سازمان اروپایی بهرهبرداری از ماهوارههای هواشناسی (EUMETSAT) » اداره می شود. دراین بخش در مورد ماهواره های متئوست توضیح می دهیم ولی قبل از آن توضیح کوتاهی در مورد EUMETSAT می دهیم .
۱) سازمان اروپایی بهرهبرداری از ماهوارههای هواشناسی (EUMETSAT)
به منظور هماهنگی و همکاری کشورهای عضو اتحادیه اروپا ذرامور« هواشناسی ماهواره ای» درسال۱۹۸۳ پیمانی بین ۳۰ کشور اروپائی بسته شد و درتاریخ ۱۹ ژوئن ۱۹۸۶ این پیمان اجرا و «سازمان اروپایی بهرهبرداری از ماهوارههای هواشناسی(EUMETSAT) » بوجود آمد.هدف اصلی این سازمان بهره برداری سازمان های هواشناسی کشورهای عضو ازماهواره های هواشناسی متعلق به این سازمان می باشد.هم اکنون هزینه ساخت و پرتاب و بهره برداری ازبیشتر ماهواره های هواشناسی اتحادیه اروپا به عهده (EUMETSAT)می باشد. هزینه این سازمان (ساخت و درمدار قراردادن ماهواره ها و…)را کشورهای عضو پرداخت کرده و داده هائی که ماهواره جمع آوری می کنندهم دراختیار کشورهای عضوقرار می گیرد.
شکل شماره ۱۵ – لگوی EUMETSAT
شکل شماره ۱۶-ستاد مرکزیEUMETSAT
۲) ویژگی های مشترک ماهواره های متئوست(Meteosat)
پرژه متئوست(Meteosat) اززمان شروع پروژه تا به امروز تغییرات زیادی داشته و دو نسل پیاپی را شامل می شده و ساختن پروژه های نسل سوم هم در راه می باشد این ماهواره ها تفاوت های زیادی با هم داشته ولی شباهت های زیادی هم به همدیگر دارند که در اینجا به آن اشاره می کنیم .
۲-۱)مدار ماهواره ها : مدار این ماهواره ها زمین آهنگ می باشد. که در واقع بخشی از یک شبکه جهانی از ماهواره های هواشناسی می باشد که در اطراف خط استوا توضیع شده اند .
۲-۲)ابعاد و شکل ظاهری ماهواره ها : ماهواره های متئوست به صورت یک استوانه می باشند که۲/۱ مترقطر و۳/۲متر ارتفاع دارند و وزن آنها کم و بیش حدود ۲۸۲کیلوگرم می باشد. و در هر دقیقه صد دور به دور محور خود می چرخد .
۲-۳)مالکیت و مدیریت : تا سال ۱۹۸۷مالکیت ماهواره ها تا حدودی در دست Esa بود ولی از اول ژانویه ۱۹۸۷ هزینه ساخت و پرتاب و مالکیت ماهواره ها به طور کامل دراختیار EUMETSAT قرار گرفت.
۲-۴)وظائف و اهداف : به دلیل رشدفناوری درهر مرحله ماهواره ها به دستگاه ها و تکنولوژی پیچیده تر مجهز شده و اهداف بیشتری را دنبال می کنند ولی درکل اهداف این پروژه را می توان به این صورت خلاصه کرد : پیش بینی وضع هوا ، پیش بینی و هشدار بلایای طبیعی (سونامی ،طوفان های دریائی ، رگبار و سیل و… )
۲-۵)منطقه تحت پوشش : منطقه تحت پوشش ماهواره های متئوست شامل : بیشتر اروپا ، کل آفریقا ، نیمه شرقی آمریکای جنوبی و خاورمیانه می شود .
۳) نسل اول ماهواره های متئوست(Meteosat)
نسل اول پروژه که همان شروع پروژه می باشدبا پرتاب ماهوارهMeteosat-1درتاریخ ۲۳نوامبر۱۹۷۷به مدار زمین شروع شد و با پرتاب ماهوارهMeteosat-7 درتاریخ سوم سپتامبر ۱۹۹۷خاتمه یافت و بعد نسل دوم ماهواره های متئوست شروع شد. مدیریت و مالکیت ماهواره ها تماما بر عهده Esa بود. در اول ژانویه ۱۹۸۷قرار شد به EUMETSAT سپرده شود ولی این قرارداد از ۱۵نوامبر ۱۹۹۵اجرائی شد.
ماهواره های نسل اول همه ویژگی هائی که بر شمردیم(ویژگی های مشترک)دارا بودو تقریبا به بیشتر اهداف خود رسیده بودند.مشخصات ماهواره های متئوست درجدول شماره ۶ذکر شده است در این جدول می بینید که بسیاری از ماهواره ها دو نام دارند . همچنین هیچکدام از این ماهواره ها فعال نیستند.
۴) ماهواره Meteosat-7
این ماهواره آخرین و پیشرفته ترین ماهواره در نسل اول ماهواره های Meteosat می باشد این ماهواره در سوم سپتامبر ۱۹۹۷در مدار قرار داده شد به مدت ۱۷سال به انجام وظیفه و خدمت رسانی پرداخت که این مدت طولانی ترین زمان خدمت رسانی در کل تاریخ ماهواره های Esa می باشد .
۵)شرکت های سازنده ماهواره های نسل دوم
قرارداد ساخت و تجهیز «ماهواره های نسل دوم متئوست» را درمرکز فضائی ماندلیو (یک کارخانه صنعتی که به ساخت فضاپیما اختصاص دارد و در هر دو شهر کن و ماندلیو فرانسه واقع شده است)به این شرکت ها سپردند.
۵-۱) شرکت آئروسپاسیال Aérospatiale : آئروسپاسیال یک شرکت هوافضای دولتی فرانسه بود که هواگردهای نظامی و غیرنظامی، موشک و ماهواره تولید میکرد. این شرکت با شرکت های دیگر ادغام و شرکت هوافضای اروپا (EADS)را تشکیل داد.
۵-۲) شرکت ماترا Matra : ماترا شرکتی فرانسوی بود که به کار ساخت دوچرخه ،خودرو و بعد هوانوردی و جنگ افزار مشغول بود این شرکت در سال ۱۹۹۴جزئی از گروه لاگاردر شدو هماکنون نیز با این نام به فعالیت ادامه می دهد .
۵-۳) شرکت مسرشمیت Messerschmitt : مسرشمیت نام شرکت هواپیماسازی آلمانی است در جریان جنگ جهانی دوم هواپیماهای نظامی آلمان نازی را می ساخت و بعد ازجنگ هم مشهور شدو به کار ادامه داد.
۵-۴) شرکت آلنیا آیروناتیکا Alenia : این شرکت یک شرکت مهندسی هوافضا ایتالیایی بود که در سال ۱۹۹۰از ادغام شرکتهای اریتالیا و سلنیا به وجود آمد.
۶) ماهواره های نسل دوم
ماهواره های «نسل دوم متئوست»باپرتاب ماهواره متئوست ۸(Meteosat-8) در تاریخ ۲۸ اگوست۲۰۰۲ به مدار زمین ثابت شروع شدو با پرتاب ماهواره متئوست۱۱(Meteosat-11) در تاریخ ۱۵جولای ۲۰۱۵به پایان رسید. بنابر این چهار ماهواره در مدار قرار گرفت که هم اکنون(فروردین۱۴۰۰- مارس۲۰۲۱)هرچهار ماهواره فعالند(درروش دیگری برای نام گذاری ماهواره ها اولین ماهواره MGS-1 و آخرین آن MGS-4 نامگذاری کردند- جدول شماره ۶)
همچنان که گفته شد ساخت و تجهیز این ماهواره ها در اختیار کنسرسومی مرکب از چهارشرکت بزرگ قرارگرفته و ازاین رو ازپیشرفته ترین تکنولوژی های روز درساخت آن استفاده شده است. اهداف و اندازه ماهواره ها مانند نسل اول می باشد با این تفاوت که تکنولوژی به کار رفته در این ماهواره ها از ماهواره های نسل دوم به مراتب بالاتر می باشد مالکیت و مدیریت این ماهواره ها همچنان در اختیار EUMETSAT می باشد .
۶) نسل سوم ماهواره های متئوست(Meteosat)
با توجه به لزوم توسعه ماهواره ها و استفاده از تکنولوژی نوین ، ساخت ماهواره های نسل سوم هم در دستور کار قرار گرفته است این کار توسط Esa و شرکای تجاری آن قرار می گیرد نام این ماهواره ها به MTG تغییر می کند.این ماهواره ها علاوه بروضائف ماهواره های نسل اول ودوم وظائفی همچون (پایش آلودگی هوا ، نظارت بر گازهای گلخانه ای،محیط زیست و…) را نیز به عهده دارد ماهواره های نسل سوم پیشرفته ترین ماهواره های هواشناسی جهان خواهند بود و امکانات آن در اختیار بیش از۵۰ کشور مختلف دنیا (ازجمله آمریکا ) قرار خواهد گرفت همچنین همکاری تنگاتنگی نیز با سازمان هواشناسی جهانی WMO خواهد داشت .ازجمله تکنولوژی نوینی که در این ماهواره ها بکار گرفته خواهد شد پیکر بندی می باشد که به پیکر بندی دو بال معروف است دراین پیکربندی نیروی گرانش خورشید(که ماهواره ها را ازمدار خارج میکند)به حداقل خواهدرسید و از این رو عمر مفید ماهواره ها راحداقل ۲۰سال افزایش میدهد.همچنین تدابیری اندیشیده شده که ابزارهای ماهواره ازنور خورشید مصون باشند.اولین ماهواره نسل سوم قراراست تا سال۲۰۲۱درمدار زمین قراربگیرد. درجدول شماره ۹ ویژگی های این ماهواره ها نشان داده شده است .
شکل شماره ۱۷ -ماهواره های متئوست۱تا۷
شکل شماره ۱۸ – ماهواره متئوست ۸
جدول شماره ۹ – ماهواره های متئوست نسل اول و دوم
۱۰ـ خلاصه مطلب
ماهواره های هواشناسی کاربرد بسیار زیادی درپیش بینی هوا و علم هواشناسی دارند در مقاله “هواشناسی با ماهواره “ در مورد اهمیت علم هواشناسی لزوم هواشناسی با ماهواره و چگونگی کارکرد ماهواره های هواشناسی توضیح دادیم در این مقاله در مورد ماهواره های هواشناسی آمریکا و اروپا توضیح داده و در مقاله های بعدی در مورد ماهواره های هواشناسی سایر کشورها توضیح می دهیم .
۱) هواشناسی با ماهواره
اهمیت هواشناسی و پیش بینی وضع کوتاه مدت ودراز مدت هوا همیشه برای بشراهمیت داشته و دارد. در مقاله “هواشناسی با ماهواره “ درمورد علم هواشناسی و کاربرد آن و هواشناسی ماهواره ای توضیح دادیم آنچه در بخش سوم (۳- هواشناسی با ماهواره ) توضیح می دهیم در واقع خلاصه ای از مطالبی است که در این مقاله آمده است .
۲)سازمان های مربوط به هواشناسی در آمریکا
نظر به این که مدیریت و مالیکیت ماهواره های تایروس و نوا برعهده سازمان های مختلف مربوط به هواشناسی در آمریکا می باشد از این رو لازم دیدیم در بخش چهارم (۴-سازمان های مربوط به هواشناسی در آمریکا ) درمورد این سازمان ها توضیح مختصری بدهیم .
۳) پروژه تایروس و نوا
ماهواره های تایروس(TIROS)اولین ماهواره های هواشناسی درجهان بودند(تاریخ ماهواره های هواشناسی با این ماهواره ها شروع شد). این پروژه با ماهواره های تایروس (TIROS) شروع شد و به ماهواره های نوا (NOAA) رسید.در بخش پنجم (۵- پروژه تایروس و نوا )در موردپروژه تایروس ( همچنین نوا)که اولین پروژه هواشناسی با ماهواره درجهان می باشد توضیح کلی داده و دربخش های بعددرمورد هرمرحله از مراحل این پروژه مفصل توضیح می دهیم .
۴) پروژه تایروس (مرحله اول تا سوم )
موفقیت شگفت انگیز ماهوارهTIROS-1 نه تنها منجربه ادامه پروژه تایروس شدبلکه کاربرد عملی ماهواره ها را هم به اثبات رساند.بعد از پرتاب TIROS-1 پروژه تایروس تا پنج مرحله ادامه پیدا کرد و در خدمت اهداف هواشناسی قرار گرفت در بخش ششم۶- پروژه تایروس – مرحله اول تا سوم )در مورد مراحل اول تا سوم این پروژه توضیح می دهیم.
۵)ماهواره های تایروس و نوا ، مرحله چهارم و پنجم
بعد از پایان مرحله سوم(نسل سوم)درادامه ساخت ماهواره های هواشناسی تایروس ادامه پیدا کرد و نسل چهارم ماهواره های تایروس ازسال ۱۹۷۸شروع و بعداز پایان آن نسل پنجم از سال ۱۹۹۸شروع و تا امروز ادامه دارد . در بخش هفتم (۷- ماهواره های تایروس و نوا ، مرحله چهارم و پنجم) در مورد نسل چهارم و پنجم پروژه تایروس که به پروژه نوا تبدیل شد توضیح می دهیم .
۶) ماهواره های گوئس(GOES)
سامانه ماهواره عملیاتی زیستمحیطی زمینایستا که به اختصار گوئس(GOES) نامیده می شود مجموعه ای از ماهواره های هواشناسی می باشند که توسط ناسا NASA و اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) اداره می شود.این ماهواره ها هم مانند ماهواره های تایروس و نوا از پیشرفته ترین ماهواره های هواشناسی جهان می باشند در بخش هشتم(۸- ماهواره های گوئس-GOES) در مورد ماهواره های گوئس(GOES) و اهمیت و خدماتی که این ماهواره ها انجام می دهند توضیح می دهیم .
۷) ماهواره های متئوست
ماهواره های«متئوست(Meteosat)»نام گروهی از ماهواره های هواشناسی می باشد که طی پروژه ای به نام Meteosat توسط آژانس فضایی اروپا (Esa)درسال ۱۹۷۲آغاز شد و تا همین امروز ادامه دارد ماهواره های متئوست اولین و مهمترین ماهواره های هواشناسی Esa هستند که زیر نظر « سازمان اروپایی بهرهبرداری از ماهوارههای هواشناسی(EUMETSAT) » اداره می شود. در بخش نهم (۹- ماهواره های متئوست)در مورد ماهواره های متئوست توضیح می دهم .
برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید.
برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا را کلیک کنید .
عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا , در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی
برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید
۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) نوشته های قرمز پر رنگ ارجاع به لینک هستند که هنوز لینک آنها قرار داده نشده است ( هنوز صفحه آنها منتشر نشده است )
۵) نوشته های آبی پر رنگ ارجاع به لینک هستند که لینک آنها قرار داده شده است ( صفحه آنها منتشر شده است )
۶) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۷) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد.