دمای متوسط زمین قبل از صنعتی شدن ( حدود سال ۱۸۰۰ ) ۱۴/۷درجه بود .در دوران صنعتی شدن ( انقلاب صنعتی ) با استفاده از ماشین بخار و مصرف چوب های جنگلی و ( نابودی جنگل ها ) و مصرف سوخت های فسیلی و… دمای زمین شروع به گرم شدن کرد .
برای آشنائی با انقلاب صنعتی مقاله “ انقلاب صنعتی “ از همین سایت را مطالعه کنید .
از سال ۱۸۸۰ میلادی که دمای سطح زمین مرتب اندازه گیری شد , اندازه گیری ها نشان داد دمای متوسط زمین
نسبت به سال ۱۸۸۰نزدیک به یک درجه افزایش یافته است و نسبت به سال ۱۸۰۰( آغاز صنعتی شدن ) ۱/۳ درجه گرمتر شده است . و امروزه به ۱۶درجه رسیده است .
درجه حرارت زمین تا صد سال آینده تا ۶/۵درجه افزایش می یابد. این افزایش دما خطرات و عواقب بسیار خطرناکی برای کل زمبن در پی دارد . در این مقاله در مورد علل افزایش دمای زمین و خطراتی که دارد و چاره جوئی برای کاهش آن توضیح می دهیم .
برای آشنائی با وقایع تاریخی در ارتباط با گرمایش زمین به مقاله “ تاریخچه تعغیرات اقلیمی “ از همین سایت مراجعه کنید . همچنین در مقاله “ پیمان های زیست محیطی “ در مورد نقش سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن در گرفتن تعهدات بین المللی از کشورها در جهت کاهش گرمایش زمین توضیحات مفصل داده شده است .
۱- بررسی دلائل گرمایش زمین از روی نمودار
بیش از ۹۵درصد هواشناسان و دانشمندان رشته های مختلف بر این مسئله متفق القول هستند که علت افزایش گرمای زمین ورود گازهای گلخانه ای به زمین و فعالیت های تخریبی بشر می باشد . ولی هنوز عده ای به این باور نرسیده اند و این مسئله را قبول ندارند ( از جمله دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا ) بنابراین ابتدا دلائل مخالفان را مطرح و در مورد آن توضیح می دهیم .
برای این منظور نمودار گرم شدن زمین را از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴ آورده و بعد فرض می کنیم دلیلی که عامل گرم شدن زمین را مطرح نموده تنها دلیل گرم شدن زمین می باشد . و نمودار آن را هم رسم می کنیم (دانشمندان با شبیه سازی های کامپیوتری توانستند این کار را عملا انجام دهند) و با نمودار فوق مقایسه می کنیم تا به یک نتیجه گیری درست برسیم .
بنابراین قبل از هز چیز نمودار گرم شدن زمین را می آوریم . این نمودار از روی اندازه گیری های دقیق دمای هوا در مناطق مختلف و زمان های مختلف توسط ایستگاه های هواشناسی سرتاسر جهان از سال ۱۸۸۰ جمع آوری شده و ما بدون هیچ قضاوتی که منشاء آن واقعا چیست برای مقایسه در قسمت های بعدی می آوریم .
نمودار شماره ۱ – میانگین دمای زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
۱) دلائل گرم شدن زمین عوامل طبیعی است
طبق این نظریه عوامل طبیعی می توانند باعث و بانی گرم شدن و یا سرد شدن زمین بشوند . همچین مواردی از ابتدای تاریخ زمین بوده و چیز جدیدی نیست . این افراد عموما سه نظریه را برای گرم شدن زمین مطرح می کنند و اظهار می کنند ما در عصر گرم شدن زمین هستیم گرم شدنی که عوامل طبیعی دارد .
حال این عوامل طبیعی را بررسی می کنیم .
۱-۱) فعالیت آتشفشان ها : طبق این نظریه آتشفشان ها در عصر ما فعالیتشان را افزایش دادند و مسبب گرم شدن زمین فعالیت های آتشفشانی می باشد .
دانشمندان فعالیت آتشفشان ها را از سال ۱۸۸۰ تا امروز زیر نظر گرفتند ( تعداد فوران های آتشفشانی , قدرت و مقدار گدازه و گازهای داغ خروجی و… ) و بر اساس آن توسط ابر کامپیوترها ,شبیه سازی کرده و منحنی گرمایشی را که مربوط به آتشفشان ها می باشد بدست آوردند .
در اینجا ما منحنی گرمایشی را در کنار منحنی گرمایش زمین قرار داده و مقایسه می کنیم .
نمودار شماره ۲ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر فعالیت آتشفشانی تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
همچنان که نمودار نشان می دهد فعالیت های آتشفشانی تاثیری محصوص در افزایش دمای زمین ندارد . پس نمی تواند مقصر اصلی باشد . فعالیت های آتشفشانی اختصاص به این دوره ندارد صدها میلون سال است که فعالیت های آتشفشانی درزمین ادامه داشته و داردو در دوره معاصرنه تنها بیشتر نشده که کمتر هم شده است .
این یک واقعیت است که فعالیت های آتشفشانی مقدار زیادی CO2 وارد جو می کنند ولی این مقدار حدود ۱۰۰ برابر کمتر از فعالیت های صنعتی است و نکته دیگر این که فعالیت های آتشفشانی مقدار زیادی ترکیبات سولفاته هم وارد جو می کنند که آن ترکیبات جلوی اشعه خورشید را گرفته و به خنک شدن زمین تا یک زمان محدودی کمک می کنند . به عنوان مثال از فعالیت آتشفشانی در اینجا , آتشفشان ایسلند را در نظر می گیریم :
وقتی آتشفشان ایسلند (Eyjafjallajokull ) در ۲۰ مارس ۲۰۱۰ فوران کرد، این نکته به روشنی مشخص شد. ابر خاکستری حاصل از آن آتشفشان جزیره ای توانست برای چند هفته هواپیماها را زمین گیر کند و در نتیجه بیش از دی اکسید کربنی که خود تولید کرده بود باعث کاهش انتشار این گاز توسط انسان شد. در واقع این آتشفشان روزانه باعث صرفه جویی حدود ۵۰ هزار تن دی اکسیدکربن شد.
۲-۱)نوسانات مدار زمین : در طول دوران های مختلف زمین مدار زمین نوساناتی پیدا کرده که منجر به بروز دوران های گرمایش و یا دوران های مختلف عصر یخبندان شده پس ممکن است ما دردوران جدیدی از گرمایش زمین به خاطر تعغیر در نوسان مدار زمین هستیم .
به همان روش قبل دانشمندان منحنی گرمایش زمین را با فرض نوسان مدار زمین شبیه سازی کرده و در کنار منحنی گرمایش زمین قرار داده اند ( نمودار شماره ۳ )
نمودار شماره ۳ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر نوسانات مدار حرکت زمین تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
باز هم نمودار نشان می دهد که تاثیر نوسانات مدار زمین خیلی کم می باشد ( تقریبا ثابت است ) و تعغیر چندانی ندارد پس مقصر نمی تواند باشد .
۳-۱) نوسانات گرمای خورشید : شاید خورشید در زمان ما گرمتر شده و نور و گرمای بیشتری را روانه زمین می کند . به همان روش قبل نمودار آن را بررسی می کنیم .
نمودار شماره ۴ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر نوسانات گرمای خورشید تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
این نمودار هم نشان می دهد نوسانات گرمای خورشید در این ۱۲۵ سال تقریبا ثابت بوده است و نمی تواند مقصر اصلی باشد .
۴-۱)مجموع عوامل طبیعی : شاید هر کدام از عوامل طبیعی به تنهائی نمی توانستند گرمایش زمین را ایجاد کنند ولی مجموع آنها توانسته باشد . هر چند این امر از نظر آماری و ریاضی غیرممکن است ( وقتی هر سه منحنی نتیجه ای ندارند ترکیب آنها هم نتیجه ای ندارد ) این را هم با نمودار بررسی می کنیم .
همچنان که نمودار نشان می دهد (و از اول هم معلوم بود) ترکیب سه عامل فوق هم نتوانسته گرمایش زمین را توجیه کند . نمودار آن نشان می دهد که تقریبا عوامل طبیعی هیچ نقشی در روند گرمایش زمین نداشتند .
نمودار شماره ۵ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر کلیه عوامل طبیعی تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
۲) دلیل گرم شدن زمین عوامل انسانی است
دانشمندان و بسیاری اعتقاد دارند فعالیت های تخریبی بشر عامل گرمایش زمین می باشد ولی کدام فعالیت ؟
بسیاری از دانشمندان و صاحب نظران فعالیت های مختلف بشری را در نظر گرفته و آن را مقصر اصلی قلمداد می کنند ما هم در اینجا این عوامل را در نظر گرفته و مانند قسمت قبل به کمک نمودار بررسی می کنیم .
۱-۲) قطع جنگل ها: این که قطع درختان جنگلی و پوشش سبز و تخریب جنگل ها باعث و بانی تعغیرات اقلیمی مانند گرم شدن زمین می باشدحرف بیراهی نیست ما این را هم به وسیله نمودار نشان می دهیم.
نمودار شماره ۶ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر قطع درختان جنگلی و تخریب جنگل ها تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
همچنان که دیده می شود قطع درختان و تخریب جنگل ها نه تنها به گرم شدن زمین کمک نکرده که باعث خنک شدن زمین نیز شده است .
واقعیت این است که با درختان و پوشش گیاهی نور بیشتری را جذب می کند و تخریب جنگل ها و فضای سبز به طور مستقیم اثر خنک کنندگی را بر روی زمین دارد ( به صورت غیر مستقیم گازهای گلخانه ای را افزایش داده و گرمای زمین را بالا می برد )
۲-۲) تاثیر ازن : ازن در بالای طبقات جو می تواند جلو اشعه فرا بنفش را بگیرد ولی در روی زمین نوعی آلاینده ( آلوده کننده هوا ) می باشد . پس می تواند مقصر اصلی باشد .
( برای مطالعه نقش آلاینده ها و آلودگی هوا به مقاله “ آلودگی هوا “ از همین سایت مراجعه کنید )
باز هم به نمودار نگاه می کنیم .
نمودار شماره ۷ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر گاز ازن ( در سطح زمین ) تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
همچنان که نمودار نشان می دهد ازن تاثیر داشته ولی تاثیر آن خیلی نبوده و نمی تواند مقصر اصلی باشد .
واقعیت این است که ازن سطحی ( ازنی که در روی سطح زمین تولید شده و جزء آلاینده ها می باشد ) اثر گرم کنندگی دارد ولی مقدار آن آنقدر زیاد نیست که دلیل اصلی گرم شدن زمین باشد .
۳-۲) نقش ذرات معلق : طبق یک نظریه ذرات معلق که از دود خوروها و یا احتراق ذغال سنگ و… ایجاد می شوند و جزئی از آلاینده های جو هستندعامل گرمایش زمین هستند . حال ببینیم این ذرات معلق چه تاثیری بر گرمایش زمین دارند .
نمودار شماره ۸ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر ذرات معلق در هوا تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
همچنان که دیده می شود ذرات معلق نه تنها به گرم شدن زمین کمک نکرده بلکه باعث خنک شدن زمین هم شده است .
۴-۲) گازهای گلخانه ای : بسیاری از گازها هستند که با به دام انداختن اشعه مادون قرمز و تبدیل آن به گرما دمای زمین را افزایش می دهند . در اینجا این مورد را هم با نمودار بررسی می کنیم .
نمودار شماره ۹ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
همچنان که دیده می شود منحنی گرمایش زمین توسط گازهای گلخانه ای خیلی به نمودار گرمایش زمین نزدیک است پس تا اینجا مقصر اصلی گازهای گلخانه ای می باشد . اگر تنها گازهای گلخانه ای نقش اصلی را داشت باید روند گرمایش زمین بیشتر از این بود پس عوامل دیگری در کارند تا روند گرمایش زمین را کندتر کنند .
البته در قسمت بعد راجع به گارهای گلخانه ای مفصل توضیح می دهیم در این قسمت مقصر اصلی را که همان گازهای گلخانه ای می باشد پیدا کردیم همانطور که دیده می شود دلیل بیش از ۹۰درصد گرمایش زمین گازهای گلخانه ای می باشد . با وجود این هنوز منحنی گازهای گلخانه ای دقیقا با منحنی گرمایش زمین منطبق نیست .
۴-۲) مجموع همه عوامل انسانی : همانطور که در قسمت مربوط به عوامل طبیعی عمل کردیم در مورد عوامل انسانی هم به همین ترتیب عمل می کنیم . یعنی نمودار مجموع عوامل انسانی که باعث و بانی گرم شدن زمین است با هم در نظر می گیریم . تا اینجا چهار عامل را در نظر گرفتیم ( قطع و تخریب جنگل ها , گاز ازن , ذرات معلق در هوا , گازهای گلخانه ای ) که مقصر اصلی “ گازهای گلخانه ای “ شناخته شد .
نمودار شماره ۱۰ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر مجموع عوامل انسانی تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
همانطور که دیده می شود اگر مجموع همه عوامل انسانی ( قطع و تخریب جنگل ها , گاز ازن , ذرات معلق در هوا , گازهای گلخانه ای) را در کنار هم بگذاریم نموداری که بدست می آوریم بیش از ۹۵ درصد با نمودار گرمایش زمین منطبق است . در این میان چهار عاملی که بر شمردیم به این صورت عمل می کنند :
۱- تخریب جنگل ها : به صورت مستقیم گرمایش جهانی را کاهش می دهند .
۲- گاز ازن : به صورت جزئی گرمایش جهانی را افزایش می دهد .
۳- ذرات معلق ک نقش خنک کنندگی داشته و گرمای زمین را کاهش می دهند .
۴- گازهای گلخانه ای : با بدام انداختن گرما دمای زمین را بشدت افزایش می دهند و مقصر واقعی هستند .
۳) مجموع عوامل طبیعی و عوامل انسانی
اگر چه تا اینجا مقصر واقعی شناخته شد ولی برای بررسی دقیق تر نقش عوامل طبیعی ( آتشفشان ها , نوسانات در مدار زمین به دور خورشید , نوسانات در گرما و نور خورشید) را هم در نظر می گیریم .
بررسی کامل علل طبیعی را به کمک نمودار شماره ۵بدست آوردیم و بررسی دلائل انسانی را هم درنمودار شماره ۹ بدست آوردیم از ترکیب این دو نمودار نمودار شماره ۱۰را داریم که در آن کلیه عوامل(طبیعی و انسانی)در آن دخیل هستند .
نمودار شماره ۱۱ – مقایسه افزایش دمای زمین بر اثر مجموع عوامل طبیعی و انسانی تا سال ۲۰۰۵ با نمودار گرم شدن زمین از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۴
این نمودار با نمودار گرم شدن زمین با دقت بسیار زیادی بر هم منطبق است (ولی دقیقا یکی نیست ) یعنی تا اینجای کار ما تمام عوامل را بررسی کرده و مقصر واقعی را که گازهای گلخانه ای می باشد شناسائی کردیم .
دلیل این که نمودار گرمایش زمین با نمودار عواملی که معرفی کردیم یکسان نیست مربوط به عوامل کم اهمیت تر شناخته شده و ناشناخته می باشد .
منابع این قسمت و نمودارها : اینجا
۳- گازهای گلخانه ای وتاثیرات آن
فعالیت های بشر جو زمین را که طی میلیاردها سال شکل گرفته و به این صورت در آمده مورد تهدید جدی قرار داده است و این می تواند موجب نابودی حیات جانوری و گیاهی و انقراض نسل جانوران و گیاهان و حتی انسان در کل سیاره زمین شده و سیاره ما را به جهنمی داغ و سوزان (همانند زهره ) تبدیل کند .
در قسمت قبل نشان دادیم گازهای گلخانه ای عامل اصلی گرم شدن زمین می باشد در اینجا به نقش گازهای گلخانه ای در گرمایش زمین می پردازیم .
۱) مکانیزم گرم شدن زمین
هر روز نور خورشید به زمین تابیده می شود و این منجر به گرم شدن زمین می شود . بخشی از گرمائی که زمین در مدت روز می گیرد صرف گرم شدن هوا می شود و بقیه به فضا بر می گردد. مقداری از این گرمای گرفته شده در روز نیز شب ها دوباره به فضا برمی گردد. اگر غیر از این بود دمای زمین هر روز گرم و گرم تر می شد و در طول میلون ها و میلیاردها سال کل زمین به صورت کره ای مذاب در می آمد . خورشید در روزها زمین را گرم می کند و در شب ها تمام این گرما به فضا برمی گردد تا دمای زمین ثابت بماند .اشعه هائی که از طرف خورشید به زمین می رسد به این ترتیب هستند .
۱- بخش بزرگی از این گرمابه وسیله جو زمین دوباره به فضا برمی گردد. و هرگز به زمین نمی رسد .
۲- بخشی دیگر که به زمین رسیده است توسط سطح زمین دوباره به فضا برمی گردد.
۳- بخشی از این اشعه ها صرف گرم شدن زمین می شود تا دمای هوا به حد معینی برسد و بعد دیگر جذب نمی شود .
۴- گرمائی که در روز جذب شده تماما در شب به فضا برمی گردد (به وسیله اشعه مادون قرمز ) تا دما به حال تعادل برسد .
شکل شماره ۱ – قسمتی از اشعه های تابیده شده خورشید توسط اتمسفر و سطح زمین بازتاب و قسمتی جذب می شود
شکل شماره ۲ – گرمای جذب شده توسط زمین در شب با اشعه مادون قرمز به فضا بازتاب می شوند گازهای گلخانه ای بخشی از این بازتاب ها را گیر انداخته و به گرما تبدیل می کنند
۲) اثر گلخانه ای چیست ؟
آیا تاکنون به یک گلخانه رفته اید؟ یا به طور ساده تر در داخل ماشین وقتی شیشه ها بالا کشیده شده و در آفتاب قرار دارد . دقت کردید چقدر هوای داخل ماشین گرم تر از بیرون است ؟ شیشه های ماشین و گلخانه گرما را از خود عبور داده ولی مانع خروج گرما از داخل ماشین و گلخانه می شوند و به اصطلاح گرما را به دام می اندازند .
به این پدیده اثر گلخانه ای می گویند ( زیرا مانند گلخانه رفتار می کنند ) (شکل های شماره ۱ و ۲ )
بسیاری از گازها اشعه مادون قرمزی که می خواهد از سطح زمین خارج شود به دام می اندازند و آن را به گرما تبدیل می کنند و باعث گرم شدن زمین می شوند به این گازها , گازهای گلخانه ای می گویند .
۳) گازهای گلخانه ای چیست ؟
از جمله گازهای گلخانه ای می توان به این موارد اشاره کرد : دی اکسید کربن CO2 , دی اکسید نیتروژن NO2(۳۰۰ برابر,(CO2 متانCH4(۱۰۰برابر,(CO2 ازن O3و بخار آب H2O اشاره کرد.بیشترین اثر گلخانه ای به ترتیب مربوط می شود به : بخار آب , متان , دی اکسید کربن و دی اکسید نیتروژن البته گازهای اصلی اتمسفر مانند اکسیژن و ازت و آرگون نمی توانند گاز گلخانه ای باشند . زیرا نمی توانند تابش های مادون قرمز را جذب کنند .
جدول شماره ۱ – انواع گازهای گلخانه ای و مقایسه آنها (cwp)
نکته (پارامتر CWP ): این پارامتر برای مقایسه اثر گازهای گلخانه ای در مقایسه با CO2 می باشد .
۴) اثر گلخانه ای طبیعی و اثر گلخانه ای افزوده
واقعیت این است که اگر زمین فاقد گازهای گلخانه ای بود دمای میانگین زمین باید به پانزده درجه زیر صفر می رسید ( ۱۵- ) و بنابراین زمین به صورت کره ای یخ زده درآمده و امکان زندگی در روی زمین موجود نبود در حالی که میانگین دمای زمین” ۱۵+ “ می باشد و این زندگی بر روی زمین را ممکن کرده است و این به لطف گازهای گل خانه ای نظیر دی اکسید کربن و بخار آب و… می باشد .
بنابراین اثر گلخانه ای طبیعی نه تنها برای زمین مضر نیست که سودمند هم است این گازها میلیاردها سال است که روی زمین وجود دارد و حیات در روی زمین با وجود آن ها به تکامل رسیده است و تا قبل از صنعتی شدن زمین میانگین CO2 و متان در حد معقولی قرار داشت و هیچ مشکلی بحساب نمی آمد . بعد از آن با افزایش دی اکسید کربن و گازهای گلخانه ای دیگر این تعادل بهم خورد . بنابراین دو نوع اثر گلخانه ای داریم .
۱-۴) اثر گلخانه ای طبیعی : که میلیاردها سال است روی زمین وجود دارد و به گرم شدن زمین و حفظ حیات کمک کرده است . و هیچ گونه خطری از این بابت زمین را تهدید نکرده و نمی کند .
۲-۴) اثر گلخانه ای افزوده : آنچه دانشمندان و فعالان محیط زیست را نگران کرده است افزایش گازهای گلخانه ای به مقدار بیش از دوران صنعتی شدن است که باید همه مردم جهان در رفع برطرف کردن آن متحد شوند .
۳- چه کسانی و چه صنایعی بیشترین گاز گلخانه ای را تولید می کنند .
در این قسمت با توجه به جدول مشخص می کنیم چه کسانی (کشورهائی ) و چه صنایعی بیشترین گازهای گلخانه ای را تولید می کنند ( جدول شماره ۲ و ۳ )
۱) بیشترین کشورهائی که گازهای گلخانه ای را منتشر می کنند .
جدول شماره ۱ (سال ۲۰۱۵) آمار کشورهائی را می دهد که بیشترین میزان گازهای گلخانه ای تولید کردند
جدول شماره ۲ – لیست ۲۰ کشور که بیشترین گازهای گلخانه ای را وارد جو می کنند( آمار ۲۰۰۹ )
۳) منابع تولید گازهای گلخانه ای
منابع و صنایع تولید گازهای گلخانه ای بسیار متنوع می باشد و هر کدام قسمتی از این گازها را تولید می کنند در جدول شماره ۳ سهم صنایع مختلف ( ۱۰ صنعت مختلف ) از نظر تولید گازهای گلخانه ای آورده شده است .
جدول شماره ۳ – ده صنعتی که بیشترین گاز گلخانه ای را تولید می کنند
شکل شماره ۳ – کاریکاتور گرمایش زمین ( زمین در گلخانه )
۴- خطرات گرمایش زمین
با مصرف مداوم و بی رویه سوخت های فسیلی و آلاینده ها که توسط انسان وارد جو می شوند , جو زمین را خطرات بی شماری تهدید می کند . که نه تنها تمام موجودات زنده را درخطر انقراض قرار می دهد بلکه حیات انسان را هم تهدید می کند . یعنی انسان را هم درخطر انقراض قرار می دهد . در اینجا به طور خلاصه به چند مورد از اثرات وحشتناک پدیده گرم شدن زمین خواهیم پرداخت .
۱) ذوب شدن یخ های قطبی و بالا آمدن آب دریاها
یکی از اثرات گرم شدن زمین ذوب شدن یخ های قطبی و بالا آمدن آب دریاها ( تا ۲۰ متر ) می باشد که می تواند بر روی زندگی ساحل نشینان تاثیرات مخربی بگذارد . یکی از مشهودترین این تاثیرات زیر آب رفتن شهرهای ساحلی می باشد . و این به معنی زیر آب رفتن هزاران شهر ساحلی و بی خانمان شدن و آواره شدن صدها میلون نفر از سکنه این شهرها خواهد شد .
۲) خشکسالی و تعغیرات اقلیمی
یکی از آثارگرم شدن زمین خشکسالی می باشد که هم اکنون دامن بسیاری از نواحی زمین را گرفته است . میزان خشکسالی ها مرتب افزایش پیدا می کند. و اقلیم تعغیر می کند(اقلیم متوسط آب و هوای یک منطقه در دراز مدت است در حالی که آب و هوا به تعغیرات کوتاه مدت و لحظه ای می پردازد) . در این مورد در قسمت دیگر مفصل توضیح می دهیم)طبق یشبینی ناسا , ٤٥ کشورجهان در معرض خشکسالی در ٣٠ سال آینده قرار دارند .
نکته : خشکسالی و کمبود آب در آینده نزدیک یکی از علل درگیری ها و جنگ های خانمانسوز در مناطق کم آب می شود . در قرن ۲۱ یکی از علل جنگ بین کشورها بر سر منابع آب می باشد . هم اکنون هم جنگ هائی مانند جنگ های داخلی سوریه ریشه در همین تعغیرات اقلیمی دارد .
۳) آتش سوزی و نابودی جنگل ها
خشکسالی های گسترده باعث خشک شدن جنگل های انبوه شده و این زمینه را برای آتش سوزی جنگل مهیا می کند.تعداد آتش سوزی ها در قرن حاضر بشدت افزایش یافته است.
۴) نابودی حیات وحش
خشکسالی های گسترده و از بین رفتن جنگل ها و پوشش گیاهی و عواقبی که به دنبال دارد می تواند منجر به نابودی و انقراض دستجمعی تعداد زیادی از حیوانات و گیاهان شود .
۵) بر هم خوردن تعادل بین گونه های وابسته
ممکناست گونههایی که به یکدیگر وابستهاند، از همگامسازی خارج شوند. برای نمونه، گیاهان زودتر از این که حشرات گردهافشان فعال شوند، شکوفه بدهند.
۶) تعغیرات در سیستم کشاورزی
یک مشکل دیگر افزایش درجهحرارت، تغییرات آشکار در سیستم کشاورزی است؛ زیرا طبیعتا با افزایش درجه حرارت، امکان پرورش بسیاری از محصولات وجود نخواهد داشت.
۷) ظهور بیماری های مرگبار
خشکسالی و کمبود آب به همراه افزایش دمای هوا منجر به بیماری های گسترده در سراسر جهان شده است .
۸) سیل های مهیب
در حالی که مناطق نیمه خشک هر چه بیشتر خشک می شوند . سایر مناطق بارانی دچار بارندگی های بیش از اندازه و بروز سیل های مهیب و خانمان برانداز می شوند .
۹) طوفان های وحشتناک
دمای اقیانوس ها در بوجود آمدن طوفان ها و گردبادها موثر است هرچه دمای هوا بالاتر رود اقیانوس ها گرم تر شده و احتمال وقوع طوفان ها هم بیشتر می شود .
مایکل مان، استاد دانشگاه پن استیت در آمریکا عقیده دارد : «دانش کنونی ما تقریبا به طور قطع میگوید که تغییرات اقلیمی طوفانها را قدرتمندتر میکند» نه تنها شدت این طوفانها بیشتر شده، بلکه تعداد آنها هم افزایش پیدا کرده است. هم اکنون پیامدهای ناشی از تغییرات آبوهوایی در دهه میلادی پیشرو دستکم سالانه ۳۶۰ میلیارد به اقتصاد آمریکا ضرر خواهد زد. این رقم معادل ۴۰ دصد رشد اقتصادی آمریکا می باشد . بنابراین چندین برابر سودی است که جناب پریزیدنت ترامپ فکر می کنند با خروح از تعهد پاریس نصیب آمریکا می شود .
۱۰) رعد و برق های مرگبار
با افزایش گرما و رطوبت باید شاهد رعد و برق های وحشتناک نیز باشیم .
۱۱) اسیدی شدن دریاها و از بین رفتن گونه های دریائی
با ورود آلاینده ها و گازهای گلخانه ای به جو زمین شاهد حل شدن این آلاینده ها در آب باران و ایجاد اسید و بارش های گسترده اسیدی خواهیم بود که این می تواند میزان اسیدی شدن آب دریاها را افزایش داده و بسیاری از موجودات دریائی را به نابودی بکشاند .
۱۲) جمع بندی حسارات اقتصادی ناشی از گرمایش زمین
با جمع بندی مطالب فوق زیان های اقتصادی ناشی از گرمایش زمین برای همه مردم جهان بسیار عظیم و زیاد است.تحقیقات نشان می دهد زیان های اقتصادی ناشی از گرمایش زمین برای جهان در حدود ۱۰۰ دلار برای هر تن دی اکسید کربن است با توجه به این که همه ساله حدود ۲۴ میلیارد تن CO2 وارد جو می شود (جدول ۲) خسارت سالانه تعغیرات اقیمی ۲۴۰۰ میلیارد دلار برای همه مردم جهان می شود ( تنها آمریکا سالانه ۳۶۰ میلیار دلار خسارت می بیند ) این رقم تقریبا ۱۲ درصد کل درآمد مردم جهان است .
۵- شبهه شکاکان و نکاتی در مورد گرمایش زمین
با وجودی که دلائل گرم شدن زمین بر همه ثابت شده و قریب ۹۵درصداز کارشناسان علم هواشناسی و محیط زیست متفق القول هستند که فعالیت های بشر در زمینه رها سازی گازهای گلخانه ای عامل گرمایش زمین می باشد باز هم عده ای بخاطر جهل و یا منافع خود هنوز این واقعیت را نپذیرفته و نمی خواهند بپذیرند و مدام عوامل طبیعی ویا ….عامل گرمایش زمین می دانند . به این دلائل واهی ما شبهه شکاکان می گوئیم .
ما در قسمت های قبل با نمودار نشان دادیم هیچ کدام از این عوامل طبیعی و یا غیر طبیعی ذکر شده عامل اصلی گرمایش زمین نیست در اینجا تعدادی از شبهه های شکاکان را ذکر کرده و پاسخ آن را خواهیم داد .
۱) آیا مقصر گرمایش زمین عوامل طبیعی(آتشفشان ها و … خورشید)است ؟
ما توسط نمودار نشان دادیم و توضیح کافی نیز داده که عامل حدود ۹۹ درصد گرمایش غیر عادی زمین گازهای گلخانه ای می باشد و عوامل طبیعی ( آتشفشان ها , نوسانات مدار زمین , حرارت خورشید و…) و عوامل دیگر انسانی و کلا هرعامل دیگری نقش مهمی در افزایش گازهای گلخانه ای نداشته و نداردو در این مورد بیشتر توضیح نمی دهیم . سوزاندن سوخت های فسیلی ۱۵۰هزار برابر آتشفشان ها CO2 وارد جو کرده است . ( به اندازه ۱۷۰۰۰آتشفشان فعال در حدكوه Kilaueaدر هاوایی )
۲) امروز(یا امسال) هوا سردتر است
بسیاری از افراد با دیدن یک روز بسیار سرد و یا یک زمستان سرد در یک گوشه از دنیا این موضوع را مطرح می کنند که اگر زمین رو به گرم شدن می گذارد چرا امسال هوا سردتر شده است قبل از پاسخ به این موضوع در مورد یک اصطلاح هواشناسی به نام “ اقلیم “ و تفاوت آن با “آب و هوا “ توضیح می دهیم .
۱- تفاوت اقلیم با آب و هوا : آب و هوا به تعغیرات کوتاه مدت و روزانه آب و هوا می پردازد . این تعغیرات می تواند روزانه یا هفتگی و حتی ماهیانه و سالانه باشد . وقتی صحبت از پیش بینی وضع هوا و بارندگی در فلان روز و فلان سال (در یک منطقه و یا حتی در کل زمین ) و… می کنیم در واقع از آب و هوا صحبت می کنیم .
“ اقلیم “ به متوسط آب و هوا در دوره های طولانی گفته می شود . بنابراین وقتی صحبت از آب و هوای گرم و خشک می کنیم در واقع از “اقلیم “ گفتگو می کنیم .
بنابراین تعغیر آب و هوا یک روند سریع و کوتاه مدت می باشد که ایستگاه های هواشناسی به صورت روزانه آن را بررسی می کنند و هر روز تعغیر می کند ولی تعغیر اقلیم یک روند تدریجی و بلند مدت می باشد . بنابراین وضع آب و هوا بسیار آشفته تر و غیرقابل پیش بینی تر از وضعیت اقلیم است .
۲- اما امروز هوا سرد است : اگرچه میانگین دمای جهانی در حال افزایش است، اما این بدان معنا نیست که همه جا به یک نسبت گرم می شوند. سیستم آب و هوای جهانی پیچیده است؛ برخی از مکان ها زودتر از بقیه جاها گرم می شوند، و حتی ممکن است برخی از مکان ها بسته به نحوه تغییر جریان های اقیانوسی سردتر شوند.
چند هفته هوای سرد در یک نقطه، چیز زیادی از تغییر دمای جهان در درازمدت به ما نمی گوید. به همین دلیل است که ما به داده های گردآوری شده ظرف چند دهه در ایستگاه های هواشناسی متعدد نیاز داریم تا بتوانیم درباره تغییرات اقلیمی نتیجه گیری کنیم. این اندازه گیری ها به ما می گویند که به ازای هر سرمای غیر معمول در نقطه ای از کره زمین، چندین گرمای غیر معمول در جایی دیگر وجود دارد و روند کلی به سمت گرم شدن است.
۳) جهان در بین سال های ۱۹۴۰ تا ۱۹۷۰خنک شده است
قبل از بحث در مورد این قسمت لازم است در مورد یک اصطلاح هواشناسی به نام “تیرگی جهانی” توضیح می دهیم .
۱- تیرگی جهانی : تیرگی جهانی وقتی رخ می دهد که یک ماده جلو پرتوهای خورشید را می گیرد و مانع از رسیدن پرتوها به زمین می شود و دمای زمین را کاهش می دهد . به این پدیده تیرگی جهانی می گویند .
۲- علت کاهش دما بین سال های ۱۹۴۰ تا ۱۹۷۰ : این موضوع صحت ندارد اما حاوی نکته جالبی است. روند گرم شدن جهانی بین سال های ۱۹۴۰ تا ۱۹۷۰به دلیل تیرگی جهانی متوقف شده بود . تیرگی جهانی به این سبب رخ داد که یک ماده آلوده کننده صنعتی به نام غبار سولفات ۱۱تا حدودی جلوی پرتو خورشید را گرفت و باعث کم شدن پرتویی شدکه به زمین می رسید. این اتفاق مدتی ادمه داشت تا اینکه افزایش گازهای گلخانه ای که اتفاقا با کاهش آلاینده های سولفاتی ناشی از نیروگاه ها همراه بود، در نهایت موجب برطرف شدن اثر تیرگی شد و دما دوباره شروع به بالا رفتن کرد.
۴) گرم شدن جهانی در سال ۱۹۹۸ متوقف شده است
واحد تحقیقات آب و هوایی دانشگاه انگلیای شرقی یکی از سه سازمانی است که داده های دمای سطح زمین را گردآوری می کند. اگر تنها به داده های آنها نگاه کنید، چنین به نظر می رسد که انگار سال ۱۹۹۸کمی گرم تر از سال ۱۹۹۹تا ۲۰۰۹ بوده است. برخی از مفسران این موضوع را مورد توجه قرار داده اند و آن را دلیلی بر توقف گرم شدن کره زمین می دانند. اما این موضوع تنها مربوط به دمای سطح خشکی و هواست و تصویر کاملی را ارائه نمی کند. وقتی که به دمای خشکی، هوا و دریاها با هم نگاه کنید می بینید که روند دمای کره زمین همچنان رو به بالاست. و اگر به میانگین دماهای کل جهان نگاه کنید (به جای اینکه فقط داده های واحد تحقیقات آب و هوایی را در نظر بگیرید) می بینید که سال ۲۰۰۵ در مجموع از سال ۱۹۹۸گرم تر بوده است.
۵) یخ قطب جنوب در حال بزرگ تر شدن بوده است نه کوچک شدن
این موضوع در رابطه با برخی از مناطق کوچک قطب جنوب صحت دارد و اتفاقا به ما دلیل بیشتری درباره گرم شدن کره زمین ارائه می دهد. افزایش تبخیر که به دلیل بالا رفتن دما ایجاد شده است، منجر به بارش برف بیشتری در برخی از مناطق قطب جنوب شده است که موجب قطور شدن یخ این مناطق شده است (بیشتر مناطق مرکزی قطب) مناطق دیگر قطب جنوب (عمدتا مناطق ساحلی که زودتر از هوا گرم می شوند)، یخ در حال عقب نشینی می باشد .
۶) تغییرات اقلیمی فقط اثر منفی ندارد بلکه آثار مثبتی هم دارد
این نکته نیز درست است اما تا حدی. زمستان های گرم تر در برخی از کشورهای سردسیر باعث می شود که افراد کمتری از سرما بمیرند. به دلیل گرم شدن هوا کشت برخی محصولت در برخی مناطق آسان تر شده است. متاسفانه این آثار مثبت کوچک در برابر آثار منفی بزرگ ناچیز هستند.ما تقریبا تمام مناطق اسکان خود را در مناطقی بنا کرده ایم که در اقلیم کنونی حاصلخیز و راحت هستند و نحوه پرورش غذا نیز با آب و هوایی سازگار است . که برای هزاران تغییرات اندکی داشته است.
تغییرات سریع کنونی، هماهنگی ما با اقلیم را به هم ریخته است و به همین جهت نیز طوفان ها، سیل ها و قحطی ها منجر به مرگ هزاران و میلون ها انسان می شوند. حتی اگر تغییرات اقلیم برخی از مکان ها را برای انسان ها راحت تر کند، آیا باید انتظار داشته باشیم که همه افراد به آن مناطقی که آب وهوا خیلی بد نیست مهاجرت کنند؟ اگر میلیاردها نفر ببینند که کشور آنها دیگر قابل سکنی نیست و باید به کشوری جدیدی مهاحرت کنن چه اتفاقی خواهد افتاد؟ خوب است همیشه به تمام جوانب این مسائل فکر کنیم…
۷) رابطه بین دی اکسیدکربن و گرم شدن سیارات دیگر
درباره گرم شدن زمین در دوره های ما قبل تاریخ و یا سایر کرات چه می گویید؟ آنها که نمی توانند به علت انتشار دی اکسیدکربن توسط انسان ها باشند.
البته که نه. هیچ کس چنین چیزی نمی گوید. دمای کره زمین (و مریخ و زهره) در گذشته به دلیل مختلف بالا و پایین رفته است، اما اکنون و در اینجا این گازهای گلخانه ای که حاصل فعالیت انسان هستند ,کره زمین را گرم می کنند نه چرخه مدار زمین و یا آثار حرارتی هسته زمین و لکه های خورشیدی و…
مسئله این است که : گرمایش زمین حاصل فعالیت انسان است نه چیز دیگر و باید متوقف شود .
۸) طبیعت خودش مکانیزم هائی دارد که گرمایش زمین را متوقف کند
برخی از مخالفان برای مقابله با طرفداران گرمایش زمین استدلال می کنند که آینده به بدی آنچه دانشمندان می گویند نخواهد بود. زیرا بازخوردهای منفی نیز در کنار بازخوردهای مثبت وجود دارند. به بیان دیگر با بالا رفتن سطح دی اکسیدکربن و دما، فرآیندهایی وجود دارد که فعال می شوند و روند گرم شدن را کند می کنند. و همان گونه که بیشتر مواقع چنین است . همانند رابطه رشد گیاهان و افزایش دی اکسید کربن ( که توضیح دادیم ) و یا افزایش ابرها و به طبع آن کاهش گرمای زمین (ابرها به کاهش دمای زمین کمک می کنند )
البته این موضوع تا حدی صحت دارد، اما هیچ کدام از این پدیده ها به اندازه کافی قدرتمند نبوده و نیستند که روند کلی گرم شدن را متوقف کنند. و تاثیری اساسی روی روند کلی گرمایش زمین بگذارند .
۹) راه حل های دیگری نیز بجز کاهش گازهای گلخانه ای وجود دارد
بسیاری گرمایش زمین در نتیجه گازهای گلخانه ای را باور دارند ولی می گویند روش هائی وجود دارد که می تواند جایگزین کاهش گازهای گلخانه ای شود . از جمله پخش ذرات ریزی نام آروسول (گرد و غبار) که از تابش خورشید جلوگیری کرده و به سرد کردن زمین کمک کنند .
هیچ کدام از این راه حل ها تعغیری در روند گرم شدن زمین ایجاد نمی کند. در بهترین حالت ممکن می تواند برای ما کمی فرصت ایجاد کند . آیا ما باید آینده مان را بر روی این امیدها قمار کنیم و زمان را از دست بدهیم ؟ ما می توانیم بروز تغییرات اقلیمی را در اطراف خود مشاهده کنیم و بسیار احمقانه است اگر برای جلوگیری از آن کاری نکنیم. خصوصا وقتی که بسیاری از راه حل ها از جهات دیگر نیز به ما کمک می کنند.
۵- چاره جوئی برای نجات زمین
ورود گازهای گلخانه ای باعث بسیاری از پدیده های دیگر می شود که این پدیده ها باز هم به روند گرم شدن زمین کمک می کند بسیاری از دانشمندان معتقدند که هنوز دیر نشده و می توان زمین را نجات داد این کار نه تنها وظیفه دولت ها و حکومت ها می باشد بلکه تک تک شهروندان می توانند با اقدامات درست خود و صرفه جوئی در انرژی و سوخت از افزایش گرمای زمین جلوگیری کنند .
۱) روش های جهانی برای مقابله با گرمایش زمین
جلوگیری از گرمایش زمین وظیفه یک نفر یا دو نفر …یا وظیفه یک کشور و یا دو کشور یا … نیست . همه ما انسان ها روی زمین زندگی می کنیم و اگر گرمایش زمین ادامه پیدا کند زندگی روی زمین غیر قابل تحمل خواهد شد و نسل همه موجودات (ازجمله انسان ها)بر روی زمین منقرض خواهد شد بنابراین جلوگیری از گرمایش زمین وظیفه همه انسان ها و همه حکومت ها و دولت ها می باشد .
۱-۱) بالا بردن قیمت سوخت های فسیلی : بزرگترین عاملی که گازهای گلخانه ای را افزایش داده مصرف سوخت های فسیلی به جای انرژی های پاک می باشد و بزرگترین عاملی که تاکنون جلو استفاده از انرژی های پاک و تجدید پذیر را گرفته پائین بودن قیمت سوخت های فسیلی می باشد .
در مقاله “نفت و سیاست و محیط زیست” از همین سایت توضیح خواهیم داد که چگونه کشورهای استعماری شروع به غارت منابع نفتی کشورهای خاورمیانه کرده و اقتصاد آنها را وابسته به نفت کردند.اکنون که دست استعمارگران کوتاه شده کشورهای نفت خیز (که بجز فروش نفت اقتصادی ندارند) و شرکت های نفتی (که سود خود را در گرم بودن بازار نفت می بینند) جلو هر اقدام مثبتی را برای جهانی شدن سوخت های پاک می گیرند .
پائین بودن قیمت سوخت های فسیلی جلو سرمایه گزاری روی انرژی های تجدید پذیر و پاک را خواهد گرفت و هر گونه کوششی برای جایگزینی انرژی های تجدید پذیر به جای انرژی های پاک را بی اثر خواهد کرد .
۲-۱) حرکت به سوی انرژی های تجدیدپذیر : کشورهای صنعتی و ثروتمند باید تمام تلاش خود را در جهت اقتصادی کردن و به صرفه بودن انرژی های تجدید پذیر انجام دهند و به کشورهای فقیرتر هم باید کمک های کارشناسانه و یا کمک های مالی (بخصوص کشورهائی که امکانات استفاده از انرژی های تجدید پذیر را دارند ) بکنند تا جهان هرچه سریع تر به سمت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر حرکت کند .
۳-۱) جلوگیری از تخریب جنگل ها و بیابانزدائی : جنگل ها و فضای سبز ریه ای زمین هستند و مختص به یک کشور و یا یک ملت نیستند بنابراین جامعه جهانی باید تعهدکند با تمام نیرو جلو جنگل زدائی را بگیرند . و در مقابل کشورهائی که اقدام به تخریب جنگل ها می کنند بایستد و با کمک های کارشناسی و مالی جلو تخریب جنگل ها و تخریب محیط زیست را توسط کشورهای فقیر بگیرد .
۴-۱) پایان عصر سلطه و همکاری بین المللی : بنابرآنچه گفته شد و می شود سلطه و سلطه جوئی و آنچه در ادبیات سیاسی با عنوان استعمارگری و امپریالیسم می شناسیم عامل عقب ماندگی کشورهای تولید کننده سوخت های فسیلی و همچنین بسیاری از کشورهای جنگل خیز و ایجاد جنگ و بی ثباتی و از طرفی میلیاردها دلار هزینه سلطه جوئی و جنگ طلبی شده است و مانع اتحاد همه مردم جهان شده و می شود .
بنابراین همزمان با هر اقدام در هر زمینه ای باید عصر سلطه پایان یابد و همه مردم و کشورهای جهان متحد شوند.
۳) وظیفه دولت ها برای نجات زمین ( گسترش فضای سبز )
علاوه بر آنچه به عنوان وظائف جامعه جهانی می باشد و به طور هماهنگ باید توسط کلیه دولت ها و حکوت های جهان انجام شده و پشتیبانی شود تا جهان هرچه سریعتر به سوی آرامش برود و محیط زیست نجات پیدا کند هر حکومت و دولتی در راستای وظائف خود باید تمام کوشش و تلاش خود را در جهت کم کردن گازهای گلخانه ای و گسترش فضای سبز و….انجام دهد روش هائی که دولت ها باید برای گسترش فضای سبز انجام دهند به این قرار است .
۱-۲) بیابان زدائی و حفظ مزارع و باغ ها : یکی از اصلی ترین وظائف حکومت ها و دولت ها گسترش فضای سبز و بیابان زدائی می باشد برای این منظور باید جلو کلیه اقدامات تخریبی محیط زیست شامل : قطع درختان و تخریب جنگل ها , نابودی مراتع و تبدیل مراتع به بیابان , نابودی باغ ها و مزارع سبز و تبدیل آنها به مجتمع های مسکونی , ورشکستگی کشاورزان و رها شدن کشتزارها و تبدیل باغ ها و کشتزارها به بیابان و… را بگیرد .
۲-۲) صرفه جوئی در مصرف آب : یکی از مهمترین گزینه های آبادانی و سرسبزی آب است . دولت ها باید تمام کوشش خود را جهت حفظ و استفاده بهینه درمصرف آب و صرفه جوئی و آموزش های لازم به شهروندان و کشاورزان جهت استفاده بهینه از منابع آب و اختصاص بودجه و یارانه (سوبسید) به کشاورزان جهت آبیاری مدرن ( قطره ای و بارانی و… ) انجام دهند تا با صرفه جوئی در مصرف آب سرزمین و مزارع بیشتری را زیر کشت ببرند .
۳-۲) سیستم دفع فاظلاب : تمام شهرها باید به تدریج به سیستم دفع فاضلاب مجهز شوند . جمع آوری فاضلاب و استفاده از آب آن در گسترش فضای سبز هم کمک به حفظ پاکیزگی فضای سبز می کند هم از آلودگی محیط زیست جلوگیری می کند .
۴-۲) جمع آوری آب های سطحی : با ایجاد سد بر روی رودخانه ها و استفاده از آب هائی که در زمستان ها به هدر می رود و….(همچنین روش های مختلف جمع آوری آب های سطحی) می توان به گسترش مزارع و باغ ها و حفظ فضای سبز کمک شایانی کرد .
البته به این شرط که سدسازی ها کارشناسانه و علمی بوده و باعث خشک شدن تالاب ها و دریاچه ها نشود و گرنه عوارض زیست محیطی بیشتری مانند ریزگردها را به دنبال خواهد داشت .
برای مطالعه بیشتر به مقاله “ریزگرد “ از همین سایت مراجعه کنید .
۵-۲) کاهش مصرف کاغذ : یکی از ثمره های زندگی صنعتی تولید و استفاده روز افزون از کاغذ است . از کاغذ در همه جا استفاده می شود از کاغذی که به مصرف دفترچه های مشق بچه ها می رسد تا کاغذی که برای صنعت چاپ کتاب و نشریات استفاده می شود تا کاغذی که برای بسته بندی به کار می رود .
برای تولید هر تن کاغد ۱۷ درخت تنومند باید قطع شود با توجه به این که سالانه ۴۰۰میلون تن کاغذ در دنیا تولید و مصرف می شود برای تولید این رقم انبوه همه ساله حدود ۷میلیارد درخت باید قطع شود و تازه این فقط در مورد کاغذ است اگر صنایع دیگر در ارتباط با صنعت چوب ( ساخت مبلمان و صندلی و … تا خانه های چوبی ) را در نظر بگیریم مقدار ان از این هم بیشتر می شود .
طبق گزارش بانک جهانی همه ساله ۳۴ هزار کیلومتر مربع از جنگل های جهان نابود می شود (البته این آمار شامل جنگل هائی که آتش می گیرد و یا به دلائل دیگر از بین می رود هم می شود )
۴) وظیفه دولت ها برای نجات زمین ( کاهش گازهای گلخانه ای )
۱-۲) استفاده بهینه از سوخت : یکی از دلائل وارد شدن گازهای گلخانه ای مصرف بی رویه سوخت می باشد که علت اصلی آن پائین بودن قیمت سوخت می باشد.بنابراین دولت ها بایدبا نظارت وکنترل و آموزش به شهروندان و افزایش روش های حمل و نقل عمومی (اتوبوس و متر و قطار و… ) و افزایش مناسب قیمت سوخت ( از طریق اخذ مالیات و… ) تا آنجائی که امکان دارد مصرف سوخت را به حداقل برسانند .
۲-۲) استاندارد سازی خودروها و سوخت : یکی از دلائل افزایش مصرف سوخت غیر استاندارد بودن خودروها (مصرف بالا و تولید آلاینده ها ) و استفاده از خودروهای غیر استاندارد می باشد که وظیفه حکومت ها می باشد که ازروش های مختلف (تصویب قوانین و نظارت برتولید یا واردات خودرو و همچنین دادن یارانه بابت تعویض خودروهای فرسوده و…) به این مسئله نظارت کنند .
۳-۲) بالابردن کیفیت سوخت : یکی از دلائل بالارفتن مصرف سوخت ورود آلاینده ها پائین بودن کیفیت سوخت می باشد و دولت ها باید به این مسئله نظارت کامل داشته باشند .
۴-۲) حل معظل ترافیک : یکی از مهمترین دلائل افزایش مصرف سوخت معظل ترافیک می باشد دولت ها باید تمام توان خود را درجهت کاهش بار ترافیکی کلان شهرها و شهرهای بزرگ از طریق ساخت اتوبان ها و پل ها و گسترش وسائل نقلیه عمومی انجام دهند.(همچنین با ایجاد اشتغال مردم را به کوچ از کلانشهرها تشویق کنند )
۵-۲) صرفه جوئی در مصرف برق : امروزه بیشتر برق مصرفی از سوخت های فسیلی تهیه می شود پس هر اقدامی در جهت کاهش مصرف برق شامل : آموزش و آگاهی به شهروندان و… در جهت صرفه جوئی در الگوی مصرف , استاندارد سازی وسائل برقی جهت کاهش مصرف (با تصویب قوانین لازم برای نظارت بر تولید و واردات ) و…کلا هر چیزی که بتواند به کاهش مصرف برق و در نتیجه ورود گازهای گلخانه ای به جو زمین کمک کند .
نکته : دولت ها باید کارخانجات را وادار کنند تا برچسب مصرف انرژی را در محصولاتشان حتما
نصب کنند . و شهروندان هم موقع خرید محصولاتباید به این برچسب ها دقت کنند .
شکل شماره ۴ – برچسب مصرف انرژی
۶-۲) کاهش مصرف گوشت : یکی از عوامل تولید گازهای گلخانه ای مصرف بیش از اندازه فرآورده های گوشتی می باشد که دولت ها باید با روش های مختلف الگوی مصرف را تعغیر دهند .
۷-۲) استفاده بهینه از زباله : یکی از منابع تولید گازهای گلخانه ای(متان) زباله های رها شده در طبیعت است روزانه در کل جهان ۵/۵ میلون تن زباله تولید می شود که بسیاری از آنها قابل بازیافت هستند .
زباله های تولیدی شامل زباله تر و زباله خشک می باشد .
۱- زباله خشک شامل : کاغذ , مواد پلاستیکی , شیشه , فلزات و… اگر اقدامات لازم و زیرساخت ها در هر کشوری راه اندازی شود این زباله ها قابل بازیافت بوده و از ورود به طبیعت و تولید متان جلوگیری می کند و هم می توان از حیف و میل منابع و معادن زمین جلوگیری کرد .
۲- زباله تر : که شامل بقایای مواد غذائی دور ریختنی می باشد که با راهکارهای مناسب همه آنها را می توان به کود گیاهی تبدیل و از آلودگی محیط زیست به واسطه کودهای شیمیائی جلوگیری کرد .
۵) وظیفه دانشمندان و مخترعان برای نجات زمین
صرفه جوئی در مصرف اگر چه کار شایسته و یکی از راه حل های کند کردن روند افزایشی دما و ورود گازهای گلخانه ای می باشد ولی به تنهائی کارساز نیست چون نیاز به مصرف وجود دارد با افزایش جمعیت جهان بیشتر هم می شود و هیچ راهی برای توقف آن وجود ندارد بنابراین باید سیستم های جدیدی جایگزین سیستم های فعلی (تولید و مصرف آب و انرژی و…)شود.بنابراین وظیفه دانشمندان و محققان است تا این روش های جدید را کشف کرده و گسترش دهند تا جهانی پاک و سالم داشته باشیم . در اینجا مهمترین دستاوردهائی که می تواند زندگی را روی زمین نجات دهد از این قرار است .
۱-۵) تهیه زیر ساخت ها برای استفاده از انرژی پاک : انرژی های پاک می تواند جایگزین استفاده از سوخت های فسیلی شود . امروزه بیشتر مصرف سوخت های فسیلی در خودروها , تولید برق و … صنایع و کارخانجات می باشد . می توان با گسترش انرژی های پاک از مصرف سوخت های فسیلی کاست و دولت ها می توانند با سرمایه گزاری در این مورد و ایجاد زیر ساخت های لازم هرچه بیشتر برق مصرفی و انرژی واحدهای صنعتی را از انرژی های پاک بدست آورند ( در مورد انرژی های پاک در مقاله دیکر مفصل توضیح خواهیم داد ).
۲-۵) ذخیره انرژی با بیشترین توان و کمترین قیمت : یکی از چالش های انرژی های تجدید پذیر در دسترس نبودن منابع انرژی (بخصوص در اوج مصرف انرژی) می باشد مثلا انرژی خورشیدی در شب که نیاز بیشتری به مصرف برق می باشد در دسترس نیست و باید ذخیره شود . ذخیره انرژی از دو طریق امکان پذیر است .
از طریق باطری های قدرتمند و دیگری از طریق تبدیل برق به هیدروژن که هر کدام مشکلات مربوط به خودش را دارد ولی فناوری آنها رو به پیشرفت است و به کمک آن فناوری ها درآینده نزدیک در آینده قابل استفاده خواهد بود .
۳-۵) برق اتمی و همجوشی سرد : استفاده از راکتورهای اتمی برای تولید برق یکی از راه حل های جلوگیری از کاهش گازهای گلخانه ای می باشد که البته آن هم مشکلات خاص خودش را دارد و چندان هم انرژی پاک حساب نمی شود ولی به هرحال بهتر از سوخت های فسیلی می باشد .
برقی که امروزه بدست می آید از فرایند شکافت هسته اتم های اورانیم می باشد ولی راه دیگر آن استفاده از همجوشی اتم های هیدروژن می باشد که در این صورت منبع بی پایان انرژی هسته ای در اختیار بشر قرار می گیرد ولی مشکل آن دمای بسیار بالای شروع واکنش و کنترل آن است ( ۱۰ میلون درجه ) همجوشی در دمای معمولی یکی از رویاهای دانشمندان است که اگر به سرانجام برسد تمام مشکلات تولید انرژی برطرف می شود .
۴-۵)برقی کردن خودروها :درصورتی که مشکلات مربوط به سوخت هبدروژن و ذخیره انرژی برطرف شود می توان امیدوار بودبا برقی کردن ویا هیدروژن سوزکردن خودروها تمام مشکلات انرژی و آلودگی محیط زیست برطرف شود .در غیر این صورت اگر برق مصرفی خودروهای برقی از سوخت های فسیلی تامین شود هیچ فایده ای ندارد .
۵-۵) شیرین کردن ارزان آب دریا : در حالی که بسیاری از مناطق زمین خشک و بدون آب است دریاها و اقیانوس ها مملو از آب است ولی آب آنها بدرد بشر نمی خورد و باید شیرین (نمک زدائی ) شود و هزینه این کار هم هنوز بالا است و به صرفه نیست مگر این که روش هائی برای ارزان شدن و ساده کردن این کار پیدا شود .
۵-۶) گیاهان آب شور : کاشت و گسترش فضای سبز نیاز به آب شیرین دارد ولی بسیاری از گیاهان هستند که در آب شور رشد می کنند به این گیاهان “ گیاهان شور پسند “ می گویند . در صورتی که در کاشت و گسترش این گیاهان کوشش شود می توان میلون ها کیلومتر مربع را زیر پوشش فضای سبز در آورد .
۷) درختان و جنگل های حَرّا
همانطور که گفته شدگیاهان بسیاری هستند که در مقابل شوری آب مقاومند و می توانند در آب کاملا شور رشد و نمو کنند در میان تمام این گیاهان حَرّا یک گیاه کاملا استثنائی می باشد و خصوصیات کاملا منحصر به فردی دارد از این رو در اینجا به معرفی آن می پردازیم .
۱-۷)خانواده : درخت حَرّا از خانواده مانگرو می باشد . کلمه مانگرو اسم مرکبی است معرف اکوسیستم خاص در مناطق استوایی، حاصل از تجمع بسیار ویژهای از گیاهان و جانوران در سواحل پست خورها، دلتاها، برکهها و سواحل دریاها و در عین حال نشانگر و معرف درختان و درختچههای این گونه اکوسیستمها نیز میباشد. این گیاهان در گروه گیاهان شورهزی قرار دارند.
۲-۷) نام علمی : نام علمی اش(Avicennia Marina)که از نام ابوعلی سینا دانشمند بزرگ ایرانی گرفته شده است .
۳-۷)حرا گیاه استثنائی می باشد : گیاهان زیادی وجود دارند که با آب شور سازگارند ولی درخت حَرّا بیشترین سازگاری را با آب شود داشته و اصلا مخصوص آب شور است. دانه آن روی گیاه مادر رشد کرده و به نهال تبدیل شده ونهال روی آب شورشناور بوده تا ریشه های آن به کف ساحل خورده و خود را محکم کند.از اینجا به بعد درجای خود مانده و ریشه های بیشتری را به کف ساحل می فرستد و شروع به رشد می کند این درختان تا ۶متر رشدکرده و کم کم بر اثر تجمع درختان همه ساحل و مناطق کم عمق به جنگل بزرگی تبدیل می شود .
۷-۴) موارد استفاده : چوب و برگ و ساقه این گیاهان موارد استفاده زیادی داشته از برگ آن که به عنوان علوفه استفاده می شود تا چوب آن که در کاغذ سازی کاربرد داشته و …صمغ آن که خاصیت داروئی دارد .
نظر به این که در کناره سواحل خشک با وجود مقادی عظیم و تمام نشدنی آب دریا از نظر آب هیچ کمبودی وجود ندارد و این گیاه آب شور را می توان در میلون ها کیلومتر مربع در تمام سواحل گرمسیر کاشت داد و جنگل های انبوهی که درست می شود می تواند ضمن سرسبزی و زیبائی و سود اقتصادی ناشی از محصولات آن مقادیر عظیمی گازهای گلخانه ای را جذب کند . این گیاه یکی از بهترین گزینه ها برای مقابله با گرمایش زمین می باشد .
شکل های شماره ۵ تا ۸ – جنگل و درخت های حرا
۸) وظیفه همه انسان ها در جلوگیری از گرم شدن زمین
جلو گیری از گرمایش زمین وظیفه همه انسان ها ( صرف نظر از تخصص و نژاد و ملیت و قومیت و… ) می باشد .
ما همه بر روی سیاره زمین زندگی می کنیم و با اعمالی که انجام می دهیم همه مسئول گرمایش زمین هستیم پس همه وظیفه داریم برای نجات زمین تمام کوشش و تلاش و اقدامات لازم را انجام دهیم . این اقدامات را می توان در ۴ قسمت خلاصه کرد :
۱-۶)صرفه جوئی در مصرف آب : آب مایه حیات است . بخصوص برای کسانی که در مناطق خشک زندگی می کنند صرفه جوئی در مصرف آب باعث می شود آب بیشتری به زمین های زیر کشت برسد , آب بیشتری صرف پروژه های درخت کاری و فضای سبز شهری بشود . زیاد شدن فضای سبز و سرسبزی کمک به جذب دی اکسید کربن و کاهش گرمای زمین می باشد .
صرفه جوئی در مصرف آب فقط مربوط به شهروندان و به آب شهری (لوله کشی)نیست بلکه بیشتر مربوط به کشاورزان و باغداران عزیز در همه جای زمین نیز می باشد . اتفاقا بیشتر آب مصرفی در بخش کشاورزی می باشد پس کشاورزان عزیز باید هر چه زودتر باغ ها و مزارع خود را به سیستم قطره ای و بارانی مجهز کنند.مطمئن باشند هزینه اولیه ای که انجام می دهند باصرفه جوئی در هزینه آبیاری و…زیر کشت بردن زمین های بیشتر جبران خواهد شد .
۲-۶) صرفه جوئی در مصرف انرژی : صرفه جوئی در مصرف انرژی شامل همه نوع انرژی می شود . از برق که برای کارهای مختلف و روشنائی و… استفاده می کنید تا از گاز و نفت (برای کسانی که پخت و پز و گرما و… هنوز از نفت سفید استفاده می کنند ) و…سایر سوخت ها , که برای پخت و پز و گرما و… استفاده می کنید تا صرفه جوئی در مصرف بنزین و گازوئیل و… هزینه مسافرت و ایاب و ذهاب و… همه در انرژی خلاصه می شوند .
۳-۶) صرفه جوئی در مصرف کاغذ : همانطور که گفته شد تولید و مصرف کاغذ بیشتر مساوی است با قطع درختان بیشتر و کاهش فضای سبز زمین و افزایش گازهای گلخانه ای پس تا آنجا که می توانید در مصرف کاغذ صرفه جوئی کنید .
۴-۶) تعغیر رژیم غذائی : دامداری صنعتی و تولید و نگه داری بیشتر دام ها مساوی است با افزایش متان و گازهای گلخانه ای بنابراین به اندازه معقول گوشت (بخصوص گوشت قرمز) مصرف کنید مصرف بیش اندازه گوشت قرمز علاوه بر آن که برای محیط زیست ضرر دارد برای سلامتی نیز زیانبار است .
۵-۶) زباله کمتری تولید کنید : تولید زباله بیشتر یعنی تولید آلودگی محیط زیست و کمک به انتشار گاز متان
۶-۶) بازیافت را در نظر بگیرید : روش های مختلفی برای تولید زباله کمتر وجود دارد یکی از آنها بازیافت می باشد( بخصوص بازیافت کاغذ) که علاوه بر تولید زباله کمتر و آلودگی کمتر محیط زیست . از هدر رفت منابع و انرژی برای تولید دوباره مواد اولیه برای همین بازیافت ها جلوگیری می کند . پس به بازیافت فکر کنید .
۷-۶) تحریم : بسیاری از شرکت ها استانداردهای محیط زیست را در زمینه انرژی و.. رعایت نمی کنند . صرف نظر از دولت ها که باید با این شرکت ها برخورد کنند . شهروندان نیز با نخریدن این قبیل کالاها باید در حفظ محیط زیست کمک کنند این قبیل کالاها از اتومبیل هائی که مصرف بالای سوخت و غیر استاندارد هستند تا لوازم برقی پر مصرفی که هیچ توجهی به استانداردهای مصرف نمی کنند تا … سایر محصولات آلوده کننده محیط زیست .
۶- آیا همیشه برای نجات زمین فرصت هست (نقطه بی بازگشت)
یکی از مصیبت های گرمایش زمین این است که سلسله وقایعی که در پی گرم شدن زمین بوجود می آید ما را به نقطه ای برساند که دیگر هر کاری برای کم کردن گازهای گلخانه ای و نجات زمین انجام دهیم دیگر هیچ سودی نداشته باشد و روند گرمایش زمین به صورت تصاعدی افزایش یابد . بنابراین همیشه فرصت نیست . پس تا دیر نشده و کنترل از دستمان خارج نشده باید هرچه سریعتر ورود گازهای گلخانه ای را متوقف کرده و اقدامات خود را انجام دهیم . هر چند بسیاری اعتقاد دارند امروز هم به نقطه بی بازگشت رسیدیم . سلسله وقایعی که در پی این امر اتفاق می افتند از این قرار است .
۱) گرم شدن هوا و خشکسالی جنگل های بزرگ آتش می گیرد
یکی از آثار گرم شدن زمین نابودی جنگل ها می باشد (صرف نظر از جنگل هائی که به صورت عمدی توسط انسان نابود می شود)بر اثر گرمایش زمین جنگل های بیشتری خشک شده و این فرایند آتش سوزی و خشک شدن جنگل ها را تشدید می کند و این باعث آزاد شدن حجم عظیم تر دی اکسید کربن در جو و از طرفی کم شدن جذب آن بر اثر محو شدن جنگل ها می باشد . اگر دمای زمین بیش از ۲درجه گرم شود خشک شدن جنگل ها و آتش سوزی آنها به نقطه بدون بازگشت می رسد .
۲) ورود بخار آب فراوان به جو و اثر گلخانه ای بخار آب
بخار آب یکی از گازهای گلخانه ای قدرتمند می باشد .و مقدار بخار آبی که به طور طبیعی وارد جو می شود طی فرایندی به ابر و بعد به بارش تبدیل شده و به زمین برمی گردد . و باعث سرسبزی و طراوت و حیات می شود . از این رو باعث گرم تر شدن زمین نمی شود .
حتما دقت کردید آب و هوا در مناطق مرطوب و بارانی بسیار معتدل تر از مناطق خشک می باشد در مناطق خشک اختلاف دما در تابستان و زمستان همینطور در شب و روز بسیار بیشتر از مناطق مرطوب می باشد . این خاصیت بخاطر اثر گلخانه ای بخار آب می باشد .
بخار آبی که توسط فعالیت های بشر وارد جو می شود مقدار آن بسیار زیادتر از بخاری است که به صورت طبیعی وارد شده و بعد سریعا به ابر و بارندگی تبدیل می شود .
با افزایش دمای هوا مقدار تبخیر هم افزایش یافته و از طرفی میعان آب و تبدیل آب به ابر هم کاهش می یابد و از این رو مقدار بخار آب درجو بشدت افزایش می یابد و اثر گلخانه ای شدیدی گذاشته و باعث گرم تر شدن هر چه بیشتر هوا می شود و کنترل از دست بشر بکلی خارج می شود .
۳) ذوب کامل یخ های قطبی و سطح تیره به جای سطح روشن
یخ های قطبی سطحی روشن بوجود آورده که مقدار بسیار زیادی از اشعه خورشید را دفع کرده و مانع جذب آن توسط زمین می شود . با ذوب یخ های قطبی این سطح درخشنده از بین می رود و جای خود را به سطحی تیره تر می دهد که گرمای بیشتری را جذب کرده و به دمای هوا باز هم بیشتر افزایش می یابد .
۴) جذب کمتر دی اکسید کربن توسط اقیانوس ها
در حال حاظر مقداری از دی اکسید کربن متصاعد شده توسط اقیانوس ها جذب می شود . وگرنه مقدار دی اکسید کربن و گرمایش زمین بسیار بیشتر ار این بود .
هرچه اقیانوس ها دی اکسید کربن بیشتری را جذب کنند آب اقیانوس ها بیشتر اسیدی شده و توانائی جذب دی اکسید کربن توسط اقیانوس ها کاهش پیدا می کند از طرفی دمای بالاتر هم تاثیر منفی در جذب دی اکسید کربن دارد . با کاهش جذب دی اکسید کربن توسط اقیانوس ها مقدار دی اکسید کربن باز هم بیشتر افزایش می یابد .
۵) آزاد سازی متان های حبس شده در اعماق دریاها و زیر یخ های قطبی
صدها میلون سال پیش بقایای گیاهی و جانوری … به اعماق دریاها فرو رفتند و در اعماق زمین دفن شدند . این بقایا به نقت و گاز تبدیل شدند که امروزه از آن بهره برداری کرده و دمای زمین را بالا بردیم .
۱-۵) متان موجود در اعماق دریاها : در اعماق اقیانوس ها مقادیر عظیمی متان وجود دارد که بعلت دمای پائین اعماق اقیانوس به صورت نهفته قرار دارد . در صورتی که هوا گرم شده و گرمابه اعماق اقیانوس ها برسد این مقدار متان آزاد شده و به جو راه پیدا می کند .
می دانیم که متان جزء گازهای قدرتمند گلخانه ای است ورود این حجم متان به جو فرایند گرمایش زمین را وارد نقطه ای بی بازگشت می کند .
۲-۵)متان زیر یخ های قطبی : در همان دوران هائی که بقایای جانوری و گیاهی در اعماق دریاها به متان تبدیل می شدند این فرایند هم در زیر یخ های قطبی به آهستگی ادامه داشته است ولی به دلیل حجم عظیم یخ و سرمای شدید در زیر یخ ها محبوس شده و تا امروز هم محبوس می باشد . این متان در زیر تندراهای : آلاسگا و کانادا و سیبری وجود دارند که با آب شدن یخ های قطبی آزاد می شوند .
متان گاز گلخانه ای است که اثر آن حدود ۲۳برابر دی اکسید کربن است . با آزاد شدن این حجم متان به هوا دیگر هیچ راهی برای جلوگیری از گرمایش زمین وجود ندارد .
در قسمت بعد نشان می دهیم که این فرآیند هم اکنون آغاز شده و متان موجود در زیر یخ های قطبی در حال آزاد شدن هستند . بنابراین بشر فرصت زیادی برای کنترل گرمایش زمین ندارد .
شکل شماره ۹ – آزاد شدن حباب های متان در زیر دریاچه آبراهام در منطقه آلبرتای کانادا
نمودار شماره ۱۲ – وسعت یخ های قطبی از سال ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۰
۷- انفجارهای متان در خاک های “پرمافراست”
گزارشات وحشتناکی می رسد که فرایند خطرناک آزاد شدن متان محبوس در دریاها و زیر یخ های قطبی هم اینک آغاز شده و یا در حال آغاز شدن است . بنابراین خطری که دانشمندان هشدار می دادند هم اینک در حال بوقوع پیوستن است .
۱) آخرین عصر یخبندان
حدود ۱۱۵هزار سال پیش آخرین عصر یخبندان در زمین شروع شددمای زمین بشدت کاهش یافت سطح آب دریاها و اقیانوس ها کاهش یافته و نسل بسیاری از موجودات زنده منقرض شد . سراسر زمین های شمالی و جنوبی زمین با یخ پوشیده شد که از آن میان می توان به سرزمین های کاناداد و سیبری اشاره کرد .
در میان این زمین های منجمد بقایای بسیاری از جانوران و گیاهان باستانی در میان گیاهان و خاک های منجمد مدفون شد .حدود ۱۲ هزار سال پیش عصر یخبندان به پایان رسید ولی سرزمین های شمال سیبری و کانادا همچنان در زیر یخ به همراه بقایای جانوری و گیاهی باقی ماندند .
شکل شماره ۱۰ – زمین در عصر یخبندان
۲)ذوب شدن “پرمافراست”(permafrost) یا خاک منجمد و آزاد شدن متان ؟
در عصر یخبندان سرزمین های بسیاری در زیر یخ باقی ماند و این یخ ها تا همین اواخر که پدیده گرم شدن زمین اتفاق افتاد هنوز روی سطح زمین را پوشانده بودند .
پرمافراست (permafrost) خاکی است که طی سال های طولانی به صورت یخ زده باقی مانده است و هر ماده ارگانیک، مانند چمن مرده یا اجساد حیوانات به صورت یخ زده در پرمافراست باقی می ماند. هنگامی که “پرمافراست” ذوب می شود، مقادیر عظیمی از متان آزاد می شود. ( این پدیده در اثر فعالیت میکرو ارگانیزم ها است که بعد از ذوب “پرمافراست” فعال شده و متان تولید می کنند) به گفته دانشمندان روس، انتشار ناگهانی متان می تواند منجر به وقوع انفجار شود..
شکل شماره ۱۱ – دشت یخزده سیبری
۳) خطر آزاد شدن متان از “پرمافراست”
بر اثر گرمایش زمین یخ های سیبری ذوب شده و “پرمافراست” ( خاک منجمد ) از حالت انجماد خارج شده و همانطور که گفته شد ذوب شدن “پرمافراست” منجر به آزاد سازی متان می شود . این متان در زیر خاک ها گیر افتاده و فشار گاز باعث برآمدگی زمین می شود و از روزنه های زمین گاز متان خارج می شود و با یک جرقه منفجر می شود و چاله های عظیمی در سطح زمین بجای می گذارد . بنابراین وجود این برآمدگی های تپه مانند در محل هائی که دشت صاف بوده نشان از ذوب “پرمافراست” و آزاد شدن متان است . در صورتی که چاره ای برای گرمایش زمین اندیشیده نشود آزاد شدن مقادیر عظیمی متان از “پرمافراست” می تواند گرمایش زمین را به نقطه بی برگشت برساند .
۴) حباب های متان سیبری ( پدیدهی پینگو)
سال گذشته( ۲۰۱۷ ) ، محققان در جزیره دور افتاده بِلی در سیبری، کشف عجیبی انجام دادند. آنها حبابهای متانی را در زمین های منطقه مشاهده کرده بودند که همچون ژله زیر پای مردم میلرزیدند.
در آن زمان، تنها ۱۵مورد از این حباب ها کشف شده بود، اما تحقیقاتی گستردهتر در مناطق یامال و گیدن سیبری، نشان میدهد، ۷ هزار و یا حتی تعداد بیشتری از این حباب ها در این نواحی سیبری وجود دارد که ممکن است هرلحظه منفجر شوند.
شکل های شماره ۱۲ و ۱۳ – بر اثر فشار گاز متان در زیر زمین برآمدگی های گسترده ای در سیبری بوجود آمده است که آماده انفجارند .
تقریبا ۲۰درصد سطح زمین با خاکهای پرمافرا و یا یخ پوشیده شده است. بر روی پرمافراست ها یک لایه نازک از خاک پوشیده شده بنام لایه فعال که یخ آن در طول تابستان آب می شود.گیاهان فقط بر روی این لایه فعال می توانند رشد کنند ضخامت این لایه شش دهم (۰٫۶)متراست ولی زیر آن همچنان یخ زده است .
قطر پرمافراست ها در مکانها و زمانهای مختلف فرق می کند بطور مثال در بارو آلاسکا ۶۰۰متر درخلیج Prudhoe آلاسکا ۷۲۵متر و در جزیره Arctic کانادا و لنا شمالی و رودخانه یانا در حوزه سیبری ۱۴۹۳متر است. بنابراین ذوب شدن پرمافراست در سیبری شروع شده است ولی در کانادا و آلاسکا هنوز شروع نشده است و ممکن است طی همین سال ها در کانادا و آلاسکا هم شروع شود .
با آن که میانگین گرم شدن زمین بر اثر گازهای گلخانه ای تا این تاریخ به ۱/۵درجه رسیده است ولی این برای همه جای زمین یکسان نبوده است . در واقع در سیبری بیش از همه جای زمین گرم شده است و میانگین گرم شدن سیبری بیش از ۳ درجه بوده است .
توضیح : تپه هائی که در دو تصویر مشاهده می کنید تپه طبیعی نیستند بلکه مناطقی صاف بودند که در همین سال های اخیر بر اثر فشار گاز متان محبوس در خاک بالا آمده اند . تپه های معمولی که بر اثر فعالیت های زمین ساختی بوجود می آیند به این صورت در عرض این مدت کوتاه رشد نمی کنند .
۵) بررسی دقیق تر گودال های سیبری
آلکسی تیتوفسکی، مدیر دپارتمان علوم و نوآوری یامال به سیبری تایمز، گفت:”در ابتدا مردم به برآمدگیها حباب میگفتند اما باگذشت زمان، حبابها شکافته شده و گاز آزاده کردهاند. بهاینترتیب، این حباب ها میتوانند، گودال عظیمی در زمین ایجاد کنند.” درواقع تصاویر جدید منتشرشده از این ناحیه سیبری نشان میدهد، هزاران حباب مشابه در این نواحی وجود دارد.
در سال ۲۰۱۶، محققان محلی الکساندر سوکولوف و دروتی ایریچ، علفها و گلولای که روی این برآمدگیها را پوشانده بود، کنار زدند. آنها متوجه شدند، گاز فرار این حبابها حاوی ۱۰۰۰برابر متان بیشتری از هوا اطراف و همچنین دارای ۲۵درصد دیاکسید کربن بیشتری است.
اما در بزرگترین گودال کشفشده در این منطقه شرایط حتی از این هم عجیبتر است. سال ۲۰۱۴، محققانی در تحقیقی که در گودالی به عرض ۳۰ متر در یامال انجام دادند، دریافتند؛ در نزدیکی بستر این گودال، غلظت متان به طرز غیرمنتظرهای بالاست و غلظت آن حتی تا ۹.۶ درصد هم میرسد.
مطالعهای در سال ۲۰۱۳ نشان داده بود، افزایش یکدرجهای دمای جهانی برای شروع ذوب شدن این نواحی کافی خواهد بود. اما به دلیل گرمای بیسابقه ناشی از تغییرات آب و هوایی در سال اخیر، محققان محلی اعلام کردهاند، روند ذوب شدن یخهای این ناحیه آغازشده است.
لری اسميت از دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس برآورد کرده است که منطقه لجنزار غرب سیبری به تنهایی ۷۰ بیلیون تن متان در خود دارد که باندازهء ۲۵ درصد کل متانی است که در تمامی سطح زمین انباشته شده است.
۶) چاله های ایجاد شده از انفجار متان ( یک گزارش عینی )
در روز ۲۸ ژوئن ۲۰۱۷(۱۹تیرماه ۱۳۹۶)حوالی ساعت ۱۱ صبح گلهداران شمال غربی دهکدهی سِیاکا (Seyakha) صدای بسیار وحشتناکی را شنیده و خروج دود و آتش را به چشم دیدند . در همان زمان ( ساعت ۱۱ صبح ) ایستگاه لرزه نگاری منطقه زمین لرزه کوچکی را ثبت کردند . کمی بعد محققان به محل اعزام شده و چاله های ایجاد شده را که در بستر رودخانه قرار داشته دیده و تایید کردند .
مدتی پیش هم گروه دیگری از روستائیان به پدیده مشابهی برخورد کرده و کارشناسان این پدیده را تایید کردند .
شکل های شماره ۱۴ و ۱۵ – عکس چاله های ایجاد شده در گزارش فوق که توسط گروه کارشناسی تهیه شده است .
توضیح : سیبری منطقه ای بسیار بزرگ و غیر مسکونی و ناشناخته است و ممکن است هزاران گودال از این نوع بوجود آمده که هنوز کشف نشده است .
۸- اقدامات عملی انجام شده توسط دانشمندان و کارشناسان
بسیاری گرمایش زمین را به هیچ گرفتند و به دنبال منافع شخصی خود رفتند ولی بسیاری از دانشمندان راه حل های عملی هم پیدا کردند و خوشبخانه دولت های آنها هم حمایت کردند اگر وضع به این طریق پیش برود بسیاری از مشکلات در راه توسعه فضای سبز و استفاده از انرژی های پاک نهادینه می شود و مصرف سوخت های فسیلی و گسترش گازهای گلخانه ای به حداقل می رسد در اینجا به پاره ای از این اقدامات اشاره می کنیم .
۱) پیشرفت های انجام شده در زمینه انرژی خورشیدی
علاوه بر حفظ محیط زیست امروزه کشورهای پیشرفته جهان تصمیم گرفتند از وابستگی خود به سوخت های فسیلی کم کنند از این رو با حمایت از دانشمندان و موسسات تحقیقاتی به پیشرفت های خیره کننده ای در این زمینه رسیده اند .
تلاش های زیادی در این راه انجام شده است . قیمت سلول های خورشیدی در ۵ سال گذشته تا ۸۰ درصد ارزانتر شده است و بازدهی آنها هم بشدت افزایش یافته است و این روند ادامه دارد با افزایش قیمت نفت و کاهش قیمت برق تولیدی توسط سلول های خورشیدی کاملا قابل رقابت با تولید توسط سوخت های فسیلی می باشد .
۲) پیشرفت های انجام شده در زمینه ذخیره انرژی
همانطور که گفته شد یکی از چالش های انرژی های تجدید پذیر , ذخیره انرژی می باشد که این ذخیره سازی به دو صورت می باشد . یکی ذخیره در باطری که لازمه آن ساخت باطری هائی با قدرت ذخیره سازی بالا و دیگری تبدیل مازاد انرژی به سوخت هیدروژن می باشد .
در زمینه ساخت باطری های پر قدرت پیشرفت ها به کندی صورت می گرفت ولی به لطف باطری های تلفن همراه این پیشرفت ها بسرعت در حال گسترش می باشد همچنین پیشرفت در زمینه استفاده از هیدروژن به عنوان سوخت پاک , پیشرفت های زیادی شده است .
۳) خودروهای برقی
با تولید برق پاک خودروها نیز باید از وابستگی به سوخت های فسیلی رهائی یابند در این حالت دو گزینه پیش رو می باشد اول خودروهای هیدروژنی و بعد خودروهای تماما برقی دولت های و شرکت های خودرو سازی در حال ساخت خودروهای برقی و هیدروژن سوز می باشند .
شرکت خودرو سازی تویوتا اخیرا خوروئی به بازار عرضه کرده که با سوخت هیدروژن کار می کند و با یک باک پر تا ۶۵۰کیلومتر حرکت می کند .
دولت های بسیاری همچون انگلستان، فرانسه، نروژ، اسپانیا، یونان، مکزیک، چین و هند از جمله پیشگامانی هستند که قصد دارند به منظور جلوگیری از آلودگی هوا و حفظ محیط زیست، تولید و فروش خودروهای بنزینی و دیزلی را تا دهه ۲۰۳۰ و نهایتا تا دهه ۲۰۴۰ میلادی ( حدودا دو دهه آینده ) ممنوع و متوقف اعلام کنند.
۴) شیرین کردن آب دریاها
آب بیشتر به معنی آبادانی و سرسبزی بیشتر می باشد پس هرچه بتوان با استفاده از روش هائی که انرژی کمتری استفاده می کنند آب بیشتری را شیرین کرد و به مصرف گسترش فضای سبز رساند به معنی کم کردن گازهای گلخانه ای می باشد . البته این به شرطی می باشد که به روش سنتی و با استفاده از انرژی زیادی که از سوخت های فسیلی بدست آٰمده نباشد زیرا ضرر و زیان این روش برای محیط زیست و گسترش گازهای گلخانه ای از سود آن بیشتر است . روش های شیرین کردن آب دریا یکی روش سنتی است که در فشار پائین آب را به جوش می آورند(فشار را تا حدخلا پائین آورده تا کمترین انرژی را صرف جوش آوردن آب کنند ) همچنین روش اسمزی می باشد که با استفاده از غشاء نیمه تروا (صافی های بسیار بسیار ریزی که نمک را از آب جدا می کند )
نمک زدائی می کنند که امروزه متخصصان روی همان غشاهای نیمه تروا کار کرده و این روش را هر روز گسترش می دهند تا با استفاده از کمترین مصرف انرژی بتوانند آب دریا را نمک زدائی کنند .
تحقيقات اخير نشان دادهاند كه غشاهای نانو لولهای به شدت در تصفيه آب موثرند و مي توانند يك فناوری نمك زدايي حياتي را به وجود آورند كه انرژي بسيار كمتري از انرژي اسمز معكوس نياز دارد.
یک دانشجوي اردنی دانشگاه اوتاوا به نام “محمد رسول تكنولوژی” جدیدی جهت نمكزدايی ابداع كرده است كه مدعی است بين ۶۰۰ تا ۷۰۰ درصد كارآمدتر از تكنولوژیهای رايج است. شرکت جنرال الکتریک به دنبال تكنولوژی مشابهی میباشد و بنیاد ملی علوم آمریکا اعتباری را برای تحقیق بر روی این موضوع در اختیار دانشگاه میشیگان قرار داده است.
البته به هزینه و انرژی شیرین سازی آب باید هزینه و انرژی انتقال آب به نقاط دور ازدریا ومرتفع راهم باید اضافه کرد
۵) تولید آب از هوا
دستگاه هائی وجود دارد که می تواند رطوبت هوا را گرفته و به آب قابل آشامیدن و قابل کشاورزی تبدیل کند البته این دستگاه ها بیشتر در نقاط کنار دریا که رطوبت بالا داشته ولی بارندگی اندک دارند قابل استفاده است . روز به روز تکنولوژی این دستگاه ها گسترش پیدا کرده تا آب بیشتری تولید کنند .
۶) گیاهان تراریخته با قدرت جذب کربن بیشتر
قدرت جذب دی اکسید کربن توسط گیاهان محدود است ولی دانشمندان به دنبال گیاهانی هستند که چندین برابر گیاهان عادی دی اکسید کربن جذب کنند با کاشت و گسترش این گیاهان گام بزرگی برای کاهش دی اکسید کربن به شمار می رود .
در این پژوهش دو گیاه آرابیدوپسیس (Arabidopsis) از خانواده شب بویان و آهوماش ژاپنی(Lotus japonicus) از خانواده لگوم ها به عنوان گیاهان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند.
شکل شماره ۱۶ – گیاه آرابیدوپسیس
۹ – بسیج همه کشورهای جهان برای نجات زمین
توسعه تکنولوژی و استفاده بی رویه از منابع جهان که از بعد از جنگ چهانی دوم شتاب گرفته باعث شد تا روند کاهش دما به افزایش دما منجر شود . هشدارهای دانشمندان و فعالین محیط زیست نادیده گرفته شد . تا بعد از اعتراضات فعالین محیط زیست و تظاهرات مردمی در سرتاسر جهان بالاخره سازمان ملل و نهاد های بین المللی دست به کار شدند و برنامه های گسترده ای برای مقابله با روند گرم شدن جهانی اندیشیدند .
در مقاله “ تاریخچه تعغیرات اقلیمی “ در مورد نقش اعتراضات مردمی در این خصوص توضیح داده شد .
همچنین در مقاله “پیمان های زیست محیطی “ در مورد نقش سازمان ملل و نهاد های وابسته به آن در برگزاری اجلاس های بین المللی و دعوت از سران کشورها و گوشزد کردن خطرات گازهای گلخانه ای به آنها و گرفتن تعهدنامه های مختلف ( که متاسفانه هیچ کدام درست اجرا نشد ) توضیح مفصل داده شد و در اینجا ما تنها به کلیات آن اشاره کوتاهی می کنیم .
۱) هیئت بین الدول تعغیر اقلیم( IPCC)
هیأت بین الدولی تغییر اقلیم(IPCC: Intergovernmental Panel on Climate Change) یک سازمان بین المللی است که در سال ۱۹۸۸توسط سازمان جهانی هواشناسی (WMO) و برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP) تاسیس شد . مهمترین وظیفه این سازمان بررسی دلائل گرمایش زمین و راهکارهای مقابله با آن و ارائه به کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل متحد می باشد .
۲) کنفرانس ریو (دستورالعمل ۲۱ )
در سال ۱۹۹۲ در ریو دوژانیرو کنفرانسی توسط سازمان ملل برگزار شد که در مورد توسعه و محیط زیست بود و برنامه ای (دستورالعمل ۲۱) در دستور کار سازمان ملل و سازمان های چندجانبه و دولت های سراسر جهان قرار گرفت که می تواند درسطح محلی , ملی , منطقه ای وجهانی اجرا شود.
۳) دومین کنفرانس ریو
دومین کنفرانس “ریو” با نگرانی بیشتر از توسعه بی رویه و تخریب محیط زیست و گرم شدن زمین با حضور سران بیش از۱۳۰کشور جهان و هزاران نفر از تاجران سرمایه داران و… فعالین محیط زیست و جامعه مدنی از تاریخ ۲۰ تا ۲۲ ژوئن ۲۰۱۲ ( ۳۱ تا ۲ تیرماه ۱۳۹۳)در “ريو دو ژانيرو “(دومین شهر بزرگ برزیل) برگزار شد.
۴) سایر اجلاس های (IPCC)
بجز دو کنفرانس IPCC (کنفرانس ۱۹۹۲ و ۲۰۱۲) کنفرانس های متعدد و بسیاری برگزار شد که خیلی از کنفرانس ها منطقه ای(در منطقه جغرافیائی خاص) و بعضی هم جهانی بود که در اینجا مجال پرداختن به همه آنها نیست .
۵) توافق پاریس
توافق پاریس که با نام پیمان پاریس نیز شناخته میشود. مهمترین توافقی می باشد که با حضور سران کشورهای مختلف جهان در ۱۲دسامبر ۲۰۱۵تصویب شد. و تا سال ۲۰۱۷حدود ۱۹۵کشور آن را امضا و ۱۴۷کشور هم به تایید مجالس آنها رسید . این مهمترین توافق در زمینه مقابله با گرمایش زمین می باشد .
برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید.
برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا را کلیک کنید .
عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا , در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی
برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید
۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) نوشته های قرمز پر رنگ ارجاع به لینک هستند که هنوز لینک آنها قرار داده نشده است ( هنوز صفحه آنها منتشر نشده است )
۵) نوشته های آبی پر رنگ ارجاع به لینک هستند که لینک آنها قرار داده شده است ( صفحه آنها منتشر شده است )
۶) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۷) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد