استهلال ماه (۲)- پارامترهای مربوط به محل ناظر

برای رصد هلال علاوه بر موقعیت های نجومی موقعیت ناظر نیز مهم است در اینجا به مواردی که به ناظر مربوط می شود می پردازیم .

۱- مختصات جغرافیائی

موقعی که مقارنه بوقوع می پیوندد . مردم مناطق مختلف زمین ماه را در موقعیت های مختلف می بینند . در بسیاری از مناطق ماه غروب کرده و باید برای رویت هلال منتظر روز بعد باشند . در بسیاری از مناطق در آستانه غروب و در بعضی مناطق تازه طلوع کرده است و چون هرچه از مقارنه بگذرد پارامترهای مربوط به رویت (جدائی زاویه ای,سن ماه ضخامت کمان و…) بیشتر تقویت می شود بنابر این شانس کسانی که تا غروب ماه و خورشید فرصت زیادتری دارند برای رویت هلال بیشتر می شود .
 از طرفی بدلیل نزدیکی ماه تا زمین کسانی که در عرض های جغرافیائی مختلف قرار می گیرند دارای اختلاف منظر برای دیدن مقارنه می باشند و این شانس دیدن هلال را برای آنها متفاوت می کند .
بنابر این دو نوع مقارنه وجود دارد .
۱) مقارنه زمین مرکزی : زمانی می باشد که مراکز ماه و زمین و خورشید در یک صفحه قرار می گیرند .
۲) مقارنه مکان مرکزی : زمانی که مراکز ماه و خورشید و چشم ناظر در یک صفحه قرار می گیرند .
امروزه محاسبات مقارنه مکان مرکزي تنها در محاسبه زمان کسوف و خسوف کاربرد دارد. هر چند به دلايل
مختلف در رؤيت هلال ماه، از مقارنه زمين مرکزي استفاده مي شود، اما بعضاً مشاهده مي شود که بعضي رصدگران هلال، به دلايل شخصي از مقارنه مکان مرکزي استفاده مي کنند. ( به علت دقت بالاتر )

۲- شکست نور

یکی از مسائل مهم در رویت هلال مسئله شکست نور می باشد . نور بخاطر عبور از طبقات مختلف جو دچار شکست می شود که این روی تمامی رصدها تاثیر می گذارد .
۱-۲) دیده شدن ماه و خورشید در محلی غیر از محل واقعی : دیده شدن ماه و خورشید و ستارگان در محلی غیر از محل واقعی  خودش دیده شود .  هرچه به افق نزدیکتر باشیم این میزان بیشتر است .
برای یک جرم سماوی که در افق قرار گرفته است میزان این تصحیح حدود ۳۵ دقیقه قوسی (قطر زاویه ای ماه بدر) است. بنابراین ما مثلا می توانیم خورشید را حدود سه دقیقه قبل از طلوع واقعی در افق ببینیم. همچنین حدود سه دقیقه بعد از غروب واقعی , خورشید هنوز قابل مشاهده است .برای یک جرم سماوی که در افق قرار گرفته است میزان این تصحیح حدود ۳۵ دقیقه قوسی (قطر زاویه ای ماه بدر) است. بنابراین ما مثلا می توانیم خورشید را حدود سه دقیقه قبل از طلوع واقعی در افق ببینیم. همچنین حدود سه دقیقه بعد از غروب واقعی , خورشید هنوز قابل مشاهده است .

 شکل شماره ۱ – تعغیر موقعیت اجرام آسمانی بخاطر شکست نور

 ۲-۲) چشمک زدن ستاره ها : واقعیت این است که نور ستارگان ثابت است، ولی چون انسان ستاره ها را از پشت طبقات جو، تماشا می نماید در این حالت است که ستارگان، در حال چشمک زدن به نظر می رسند. لایه های اصلی آتمسفر عبارت می شود از: تروپوسفر، استراتوسفر، مزوسفر، تروموسفر، یونوسفر و اکزوسفر چون هر یک از لایه های فوق، دارای غلظت مخصوص به خود است، لذا وقتی نور ستارگان از لایه ای به لایه دیگر می رسد، می شکند واین شکست نور چندین بار صورت می گیرد، در نتیجه این شکستها، نور ستاره ها از حالت مستقیم خارج شده و در نظر ساکنین کره زمین به صورت چشمک زن در می آیند .

شکل شماره ۲ – عبور نور ستاره از لایه های مختلف هوا و چشمک زدن ستارگان

۳-۲) بیضی گون شدن ماه و خورشید : بسیاری اوقات که به ماه و خورشید در حال غروب کردن نگاه می کنیم شکل بیضی که بالای آن بریده بریده می باشد در می آید که علت آن شکست نور است .
۴-۲) رنگین کمان : وقتی نور خورشید از لایه های مختلف باران عبور می کند به رنگ های تشکیل شده آن تجزیه می شود و نواری رنگین در آسمان بوجود می آید که رنگین کمان نام دارد

شکل شماره ۳ – رنگین کمان

۵-۲) هاله دور ماه و خورشید : هاله که خرمن ماه و شایورد هم گفته شده، حلقه‌ای از نور است که برخی از شب‌ها دور ماه دیده می‌شود. وجود بلورهای یخ در لایه‌های نازک ابرهای سیروس با شکست و پراکنش و تجزیه نور ماه باعث پیدایش این پدیده می‌شود .

شکل شماره ۴ – هاله اطراف خورشید

۳- انواع افق   

یکی از مهمترین مواردبرای دیدن هلال ماه انتخاب افق مناسب می باشد تا بتوانیم بعد از غروب خورشید هلال ماه را مدت بیشتری در آسمان ببینیم .بنابر این ابتدا ببینیم افق چیست . وچند نوع افق داریم .

۱) افق چیست ؟

اگر در دشت باز و همواری و یا وسط دریا قرار گرفته باشیم به هر طرف نگاه کنیم به نظر می رسد در دور دست ها  آسمان به زمین چسبیده و خط آشکاری آسمان را از زمین جدا می کند( که این خطای دید است و ناشی از کروی بودن زمین است که نمی گذارد تمام سطح زمین را یکجا ببینیم ) که چون ۳۶۰ درجه بچرخیم یک دایره کامل می بینیم که افق نام دارد . هر چه جلوتر برویم به افق نمی رسیم و افق هم به همان اندازه جلو می رود . فاصله ما تا افق برای یک آدم معمولی با قد ۱۸۰ سانتیمتر حدود ۵ کیلومتر است .

شکل شماره ۵ – افق با مانع و بدون مانع نمای فضائی

۲) انواع افق

۱-۲) افق بی مانع : در صورتی که هیچ مانعی وجود نداشته باشد و اطرافمان کاملا صاف و یکدست باشد افقی که می بینیم  افق بی مانع نام دارد که همانطور که گفته شد فاصله یک آدم ۱۸۰ سانتی با افق ۵ کیلومتر است .

شکل شماره ۶ – منظره ای از افق بدون مانع

۲-۲) افق با مانع : سطح زمین پر از پستی بلندی است و در بسیاری از نقاط کوه ها , تپه ها , درختان و ساختمان ها و… مانعی برای دیدن همه افق می شوند و آنچه ما می بینیم در واقع همه افق نیست . به این افق , افق با مانع می گویند و هرچه موانع بزرگتر و نزدیکتر باشند افق ما هم کوچکتر می شود .

شکل شماره ۷ – منظره ای از افق با مانع

۳-۲) افق در ارتفاعات : برعکس هر چه از سطح زمین دورتر شویم (و یا قد بلند تری داشته باشیم ) افق ما هم بزرگتر می شود و اگر به اندازه کافی از سطح زمین فاصله داشته باشیم افق ما به ده ها کیلومتر هم می رسد این به آن معنی است که نقاطی که در روی زمین زیر افق قرار گرفته اند هم اکنون بالای افق قرار می گیرند .

شکل شماره ۸- منظره افق از ارتفاعات

۳) غروب هندسی وغروب حقیقی

گفتیم دو نوع افق داریم افق با مانع و افق بی مانع , براین اساس دو نوع ( غروب ماه و خورشید و… ) داریم .
۱-۳) غروب هندسی : غروب هندسی ,  آن چیزی است که دیده می شود یعنی رفتن ماه و خورشید پشت کوه و… که ما آن را غروب می نامیم  که در حقیقت غروب هندسی است نه غروب حقیقی زیرا ارتفاع ماه و خورشید و… هنوز به صفر نرسیده است .
۲-۳) غروب حقیقی : در غروب حقیقی ارتفاع آن شی سماوی باید صفر شود . پس بعد از این که رفتن خورشید را پشت کوه دیدیم باید صبر کنیم تا ارتفاع خورشید صفر شود آن موقع لحظه غروب حقیقی است
با این حساب بین غروب (همچنین طلوع ) حقیقی و غروب هندسی تفاوت چشمگیری وجود دارد حال هرچه موانع افق کمتر باشد این تفاوت زمانی کمتر است و در کنار دریا و دشت باز و… غروب هندسی و غروب حقیقی با هم انجام می شوند . و هرچه موانع افق بیشتر باشد این تفاوت بیشتر است .

 

شکل شماره ۹- غروب حقیقی و غروب هندسی

۴) انتخاب مکان رصد با توجه به افق 

برای انتخاب محل رصد برای هلال ماه ( یا رصد های دیگر ) مکان رصد از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
بهتر است مکانی را در نظر بگیریم که حتی الامکان افق بی مانع و یا کم مانع داشته باشد .
در مورد رصد ماه شبانگاهی این افق سمت غرب است که اهمیت دارد بنابر این باید محلی باشد که سمت غرب آن کمترین موانع را داشته باشد .
در صورتی که محل رصد ارتفاعاتی داشته باشد که سمت غرب آن موانعی برای رصد نداشته باشد به آن ارتفاعات بروید در این صورت مناطقی که در روی زمین زیر افق است برای شما بالای افق است و می توانید حتی بعد از غروب حقیقی ماه در منطقه ماه را ببینید (در مکان شما هنوز غروب نکرده ) بنابر این مکان رصد هرچه بلندتر و هرچه در سمت غرب ارتفاعات کمتری داشته باشد بهتر است .
در صورتی که این مکان را نتوانستید پیدا کنید باید توجه داشته باشید بعلت وجود ارتفاعات ماه برای شما زودتر از زمان واقعی غروب می کند و فرصت شما محدودتر است .

۴- تاثیر آب و هوا و شرایط جوی در رصدهای نجومی  

یکی از پارامترهای مهم در رصدهای نجومی شفافیت هوا و عدم وجود نورهای مزاحم می باشد .

۱) آلودگی هوای کلانشهرها

آلودگی هوای شهرها بخصوص کلان شهرها معظل بزرگی برای رصدهای نجومی است . در زمان های قدیم که هوای شهرها پاک بود و خبری از آلودگی هوا همانند امروز نبود شب ها هزاران ستاره در آسمان دیده می شدند و اجداد ما شب ها سرشان را با ستارگان گرم می کردند . کهکشان راه شیری را می دیدند عجائب خلقت را تحسین می کردند و… امروزه بسیاری از ساکنین شهرها در عمرشان کهکشان راه شیری را ندیده اند و خبری از زیبائی های آسمان ندارند . بسیاری اوقات در آسمان کلانشرها کمتر از ده ستاره دیده می شود .
طبیعی است که رصد در داخل و اطراف این شهرها تا چه اندازه مشکل است بنابر این بهترین راه برای رصد دور شدن از شهرهای بزرگ و رفتن به جائی که حتی الامکان آلودگی کمتری داشته باشد .

۲) سایر آلودگی ها

بسیاری اوقات بخصوص تابستان ها با پدیده ای مواجه هستیم که به نام ریزگردها شناخته می شود این ریزگردها که غبارهای بیابان ها هستند ربطی به آلودگی هوا ندارد و در ارتفاعات بلند در شهرها و روستاها و بیابان ها و… همه جا حضور پیدا می کنند . و با آلوده کردن هوا شفافیت را بشدت کاهش می دهند . و مانع از دید می شوند .
علاوه بر ریزگردها عوامل طبیعی دیگری هم هستند که شفافیت هوا را بشدت کاهش می دهند (ابرهای نازک و  مه و میزان بالای رطوبت و… )
بنابر این یکی از مسائل برای پیدا کردن مکان رصد دور بودن از سایر آلودگی ها و مسئله شفافیت هوا می باشد .

۳) ابر و بارندگی 

بسیار اتفاق افتاده برای رصد کردن بهترین محل را پیدا کرده و همه شرایط عالی است ولی با هوای ابری مواجه شده و تمام برنامه های رصدی بهم میخورد. بنابر این بهتر است قبل از رصد با  استفاده ازسایت های هواشناسی معروف به مکانی بروید که بهترین شرایط رصدی را داشته باشد در غیر این  صورت برنامه رصد را کنسل کنید .
بهترین سایت های هواشناسی از این قرار است :
۱) سایت یاهو  :  امکان دیدن اب و هوای همه نقاط جهان را دارد و درسمت بالا و سمت راست می توان منوی آن را به فارسی یا هر زبان دیگری کرد. همچنین در تنظیمات آن می توان دما را بر حسب درجه یا فارنهایت تنظیم کرد .
۲)  سایت هواشناسی CNN  : تنها زبان آن عربی انگلیسی و اسپانیائی است ولی تنظیمات دما دارد .
۳) سایت MSN : تنها زبانی که دارد انگلیسی است .
۴) سایت سازمان هواشناسی ایران : که مختص هواشناسی ایران است و برای مناطق دیگر جهان کاربرد ندارد .

 

۵- تاثیرات ناشی از آلودگی هوا و آلودگی نوری و قدرت دید انسانی و ابزار رصدی

یکی از مهمترین مسائل در رصد های نجومی میزان نور محیط و اجرام سماوی می باشد . بخصوص اگر رصدها در زمان نزدیک به طلوع یا غروب خورشید باشد که هنوز آسمان به اندازه کافی تاریک نشده  تا همه اجرام قابل مشاهده باشند . علاوه بر این قدرت بینائی و سلامت چشم ناظر  همچنین ابزار رصدی هم مهم می باشد .  

۱) روشنائی آسمان و روشنائی اجسام سماوی  

برای دیدن اجرام سماوی باید نور شی از نور آسمان بیشتر باشد( قدر شی از قدر آسمان بیشتر باشد) تا چشم بتواند این دو را ازهم تفکیک کند . شاید گفته شود با استفاده از تلسکوپ و ابزار رصدی بتوان بر این مسئله غلبه کرد ولی در نهایت هیچ تفاوتی نمی کند در بهترين شرايط ، چشم انسان تا يك حدي مي تواند اجسام را در دور دست ديده يا دو جسم در كنار هم را از همديگر تفكيك و از همه مهمتر دو منبع نور را در افق از همديگر متمايز سازد و اين حد كاملا قابل اندازه گيري و از همه مهم تر محدود است هر چند كه ميزان آن در افراد مختلف تفاوت دارد.
مثال : فرض كنيم ميزان روشنايي آسمان در زماني كه خورشيد ۲ درجه زير افق قرار گرفته x و ميزان روشنايي هلال ماه كمي كمتر از x است ، چون روشنايي محيط بر روشنايي هلال غالب است بعيد است بتوانيم در آن لحظه هلال را درافق ببينيم ، ممكن است اين تصور به وجود آيد كه خوب مي توان با ابزار بسيار دقيق مثل تلسكوپ هايي مدرن با قدرت بالا هلال ماه را رويت كرد در صورتي كه چنين نيست به همان مقدار نيز نور محيط وارد ابزار و در نتيجه وارد چشم ما شده و نتيجه همان است كه گفته شد، حال اگرميزان روشنايي افق با ميزان روشنايي هلال ماه برابر شد چه؟ در آنوقت امكان ديدن هلال با چشم غير مسلح نيز بعيد به نظر مي رسد چون درست نور محيط و نور هلال برابرند و همانطور كه گفته شد چشم و در نهايت مغز انسان نمي تواند دو منبع نوربا يك ميزان و اندازه را از همدیگر تشخيص دهد و اين حالت در چشم غير مسلح قطعي ولي در موارد نادري با چشمان مسلح امكان پذير است به شرطي كه از فيلتر هاي مخصوصي استفاده شود كه بتواند نور قرمز و نارنجي محيط را كم و نور هلال را واضح تر كند در واقع فيلترهای مخصوص رنگ محيط را كمرنگ تر كرده و در آن موقع احتمال اينكه بتوان نور هلال را از نور زمينه تشخيص داد وجود دارد اما درصد آن بسيار پايين و از اين حالت در شرايط خاص و استثنايي بايد استفاده كرد رويت در اين حالت تابع شرايط و حالات خاص خودش است ،

۲) قدرت بینائی

 حال اگر قدري هوا تاريك تر شد به طوري كه به ميزان بسيار بسيار كم ميزان نور هلال از ميزان نور زمينه بيشتر شد آنوقت اينجا ميزان قدرت چشمان افراد است كه مي تواند قدرت عمل خود را نشان دهد.
قدرت بینائی افراد مختلف با هم تفاوت دارد به طوری که یک نفر می تواند با کمترین اختلاف قدر ( اختلاف قدر آسمان و قدر اشیا ) اشیای کم نور (مانند هلال نازک ماه ) را تشخیص بدهد و بعضی از افراد نمی توانند .
قدرت دید افراد به مسائل ژنتیک و سن و سال هم مربوط است به طوری که با افزایش سن قدرت بینائی کاهش پیدا می کند .

۳) افزایش قدرت بینائی در موقع رصد 

مکانیزم مردمک چشم انسان به صورتی است که اگر نور شدیدی را تجربه کند تنگ شده تا از آسیب رساندن به چشم جلوگیری شود و در صورتی که در معرض نور تاریکی قرار بگیرد باز شده تا قدرت دید در تاریکی افزایش یابد .
( قطر مردمک در بازترین حالت به حدود ۷ میلیمتر می رسد )
بنابر این بعد از غروب خورشید از نگاه کردن به روشنائی زیاد خودداری کنید و سعی کنید حتی الامکان خود را در تاریکی نگاه دارید (با استفاده از پتو و مکان های بسته بیشتر می توان در تاریکی قرار گرفت ) هر چه چشم در تاریکی بیشتری قرار بگیرد قدرت چشمان افزایش می یابد ( شکل شماره ۱۰ )

شکل شماره ۱۰- ارتباط نور و قطر مردمک چشم

۴) چه نوع ابزار رصدی به کار ببریم

وقتی قرار باشد با چشم مسلح به رصد بپردازیم قدرت ابزار رصدی هم بسیار مهم است یک تلسکوپ هرچه قوی تر باشد بهتر می توان با آن به رصد پرداخت  (طبیعتا هزینه آن هم بیشتر می باشد )
حال اگر بین دوربین های دوچشمی و یک چشمی با یک اندازه قدرت بزرگنمائی ( مثلا ۲۰×۲۰ ) بخواهیم یکی را انتخاب کنیم کدام ارجح تر است .
ابزار دو چشمی نور را از دو منبع مختلف به هر دو چشم رسانده و مغز تصویر را خیلی بهتر درک خواهد کرد تا تصویری که توسط یک چشم و از یک منبع به آن می رصد بنابراین دوربین دو چشمی بر دوربین یک چشمی ارجح است .

۵) آلودگی نوری و پائین آمدن قدرت بینائی

یکی از موانع رصد های نجومی آلودگی نوری است که متاسفانه در بسیاری از شهرهای بزرگ و کوچک و حتی روستاها وجود دارد . آلودگی نوری روشنائی آسمان را بالا برده باعث تنگ شدن مردمک گشته و قدرت دید انسان را کاهش می دهد و مانع از رصد های دقیق می شود .
بنابراین یکی از مسائلی که برای رصدهای نجومی باید در نظرگرفت این است که محل رصد را حتی الامکان در مناطقی بر پا کنیم که دور از هر آلودگی نوری باشد .

تذکر : راجع به آلودگی نوری و روش های مبارزه با آن همچنین روش های افزایش قدرت دید در شب و روش های رصد آسمان , در فصل های و بخش های دیگر توضیحات مفصلی می دهیم .

۶- اقدامات مربوط به رصد هلال ماه

اگر برای رصد هلال ماه نو می رویم لازم است خود را آماده کرده محل رصد را انتخاب کرده و وسائل لازم را با خود برده تا یک رصد دقیق و علمی و اصولی بتوانید داشته باشید .

۱) اقدامات قبل از رصد هلال

قبل از رصد هلال باید این اقدامات را انجام دهید .
۱-۱) انتخاب دقیق محل رصد :  با توجه به مسائل فنی مربوطه که توضیح داده شد ( افق مناسب , دور بودن از آلودگی هوا و آلودگی نوری , حتی الامکان رفتن به مناطق مرتفع تر )
۲-۱) مسافرت برای دیدن هلال : در صورتی که امکان مسافرت باشد هر چه بیشتر به مناطق غربی کشور مسافرت کنید در مناطق غربی ماه و خورشید دیرتر غروب می کنند و پارامترهائی که هلال را تقویت می کنند (جدائی زاویه ای,فاز ماه ,سن ماه و …) بیشتر تقویت شده و امکان دیدن ماه بیشتر می شود .
۳-۱) مراجعه به سایت های هواشناسی : با مراجعه با سایت های هواشناسی از وضعیت آب و هوای محل رصد مطمئن شده بعد اقدام به حرکت کنید در صورتی که وضعیت آب و هوا خراب بود و نمی توانید مکان مناسبی با هوای خوب پیدا کنید رصد را کنسل نمائید .
۴-۱) نرم افزار نجومی : قبل از حرکت با مراجعه به سایت های نجومی و یا نصب نرم افزار روی گوشی یا کامپیوتر خود اختلاف سمت ماه و خورشید را بدست آورده تا موقع غروب خورشید بتوانید سریعتر ماه را پیدا کنید .
۵-۱) آماده کردم لوازم ضروری : همه وسائل لازم و ضروری که دارید همچون : وسائل رصدی(دوربین دو چشمی و تلسکوپ و دوربین های عکس برداری و…) آماده کرده تا قبل از حرکت هیچ چیزی را جا نگذارید .
۶-۱) آماده کردن فرم گزارش رصد هلال : برای یک رصد علمی و معتبر و ارائه به مراکز مربوطه باید علاوه بر امکانات عکاسی فرم گزارش رصد هلال را تهیه تا بتوانید بعد از رصد آن را پر کنید . ( جدول های شماره ۱ و ۲ – قسمت ۷ )
۷-۱) کار گروهی : سعی کنید گروهی کار کنید و حداقل سه نفر را همراه خود به محل رصد ببرید . و یا با گروه های رصدی همراه شوید تنها نروید . کار گروهی اهمیت زیادی دارد .
۸-۱) رصد درمناطق سردسیر : در صورتی که مناطق سردسیر می روید وسائل ضروری مانند پتو و… را همراه خود ببرید .
۹-۱) آماده کردن ابزارهای اپتیکی : حداقل نیم ساعت قبل از غروب خورشید به محل رصدگاه رفته و تجهیزات خود (سه پایه , دوربین  دو چشمی یا تلسکوپ و…) را تا قبل از غروب خورشید برپا کنید تا دچار کمبود وقت نشوید.
۱۰-۱) افزایش دادن قدرت دید : همانطور که گفته شد بعد از غروب خورشید و قبل از تاریکی هوا چشمان خود را با رفتن زیر پتو و جاهای تاریک و… آماده کنید تا قدرت با قدرت دید بیشتری به رصد ماه بپردازید .
۱۱-۱) لوله های بلند سیاه : می توانید چشم بند ( قبل از نگاه به آسمان به چشم خود زده تا به تاریکی عادت کنید ) و همچنین لوله های سیاه و بلند هم همراه خود برده و از داخل لوله به هلال نگاه کنید .
۱۲-۱) پیدا کردن مکان تقریبی ماه در آسمان : یکی از اولین کارهائی که باید انجام دهید پیدا کردن تقریبی مکان رصد در آسمان می باشد که این را باید از همان ساعات ابتدای رسیدن به محل رصد در نظر بگیرید و وسائل رصدی ( تلسکوپ و.. ) را به سمت محل مورد نظر نشانه بگیرید .

۲) اقدامات موقع  رصد هلال

۱-۲) در محل پیش بینی شده دنبال ماه بگردید : به محض غروب خورشید سعی کنید در محل پیش بینی شده ( که با استفاده از برنامه های نجومی و… پیدا کردید ) دنبال ماه بگردید . احتمال دیدن هلال قبل از غروب خورشید تقریبا غیر ممکن است. بنابر این قبل از غروب خورشید هرگز دنبال هلال نگردید . این کار چشم شما را خسته کرده و نگاه کردن به افق روشن از قدرت بینائی و حساسیت شما می کاهد .
۲-۲) ابتدا با چشم غیر مسلح  دنبال هلال بگردید : در صورت مساعد بودن شرایط سعی کنید ابتدا با چشم غیر مسلح دنبال هلال بگردید .
۳-۲) رصد با ابزار نجومی : درصورتی که شرایط  مساعد نبود با استفاده از ابزار نجومی دنبال هلال بگردید .
۴-۲) تیز بین ها پیشتاز باشند :  چون این یک کار گروهی می باشد . کسانی که چشم تیزبین تری دارند دنبال رصد با چشم غیر مسلح باشند و بعد از پیدا کردن اولین نشانه ها تلسکوپ و ابزار رصدی را به سمت مورد نظر نشانه گرفته تا بقیه هم بتوانند از امکانات فوق استفاده کنند .
۵-۲) چندبار هلال را رصد کنید : بعد از پیدا کردن هلال به یک بار دیدن اکتفا نکنید و سعی کنید چندین بار با فاصله زمانی ویژه هلال را ببینید تا اطمینان حاصل کرده که خطای دید در کار نبوده است .
۶-۲)ماندن تا آخر کار : حتی بعد از رصد کامل سریع محل را ترک نکنید و تا لحظه کامل در محل مانده و به رصد ادامه دهید .
۷-۲) ابری شدن هوا  : در صورتی که هوا ابری شد و یا ابرهای مزاحم در محل هلال ظاهر شدند شکیبائی خود را از دست نداده و کمی صبر کنید شاید ابرها کنار بروند و اگر تا غروب ماه کنار نرفتند دیگر بد شانسی بوده باید جمع کرده و برگردید .
۸-۲) تعیین و یا داشت مختصات محل : مختصات محل ( طول و عرض جغرافیائی و ارتفاع ) را به کمک Gps تعیین کرده و یادداشت کنید .
۹-۲ ) تعیین و یادداشت سایر پارامترهای نجومی : پارامترهای همچنین سایر پارامترها مانند زمان غروب خورشید و زمان رویت هلال و غروب ماه و… همچنین پارامترهای نجومی که از برنامه های نجومی استخراج کرده را بدقت یاداشت کنید . این اطلاعات برای نوشتن گزارش رصد هلال لازم و ضروری است .
۱۰-۲) عکاسی از هلال : از عکاسی غافل نشوید . عکاسی نجومی با عکاسی معمولی تفاوت دارد و مهارت های ویژه ای مورد نیاز است همچنین باید از دوربین های خاص استفاده شود.با این حال با همان امکاناتی که دارید سعی کنید به طور مستقیم و یا از دید تلسکوپ عکس هائی نیز تهیه کنید . 

 ۳) اقدامات بعد از  رصد هلال

کمترین اقدامات بعد از پایان رصد هلال پر کردن فرم رصد است که با کمک دوستانی که در رصدگاه حضور دارند پر کرده ( نمونه ای از فرم رصد را در صفحه بعد می آوریم ) و سعی کنید . حتی الامکان از همه آنها امضا بگیرید این کار اعتبار شما را بالا برده و موقع پخش نشر وتحویل گزارش به مراجع ذیربط و …برای شما مدرک بحساب می آید .
پارامترهای نجومی که یادداشت کرده اید , عکس های تهیه شده که از هلال ماه گرفتید (سعی کنید از محل رصد گاه و همچنین از دوستانی که در محل حضور داشتند و گزارش را تایید کردند هم عکس گرفته وبه مدارک خود اضافه کنید)
همچنین از وسائل اپتیکی بکار رفته هم در گزارش قید کنید ( همچنین عکس از وسائل اپتیکی ) تا مشخص شود عکس ها و رصدها را با چه نوع ابزاری گرفته اید . همه این اقدامات اعتبار گزارش شما را بالا می برد .

شکل های شماره ۱۱و ۱۲  – رصد هلال ماه نو

   ۷- فرم گزارش رصد هلال ماه 

یکی از کارهائی که برای بالا بردن اعتبار رصد باید تهیه و نوشته شود فرم گزارش رصد و همچنین  امضا از راصدین و مهمانان می باشد .

۱) وظیفه سرپرست گروه و کادر قنی

جداول فوق در دو قسمت تهیه شده جدول شماره ۱ بابت مشخصات فنی رصد و… نوشته شده و بار مسئولیتش متوجه سرپرست گروه می باشد .
سعی کنید تمام مشخصات رصد را شخصا با وسائل موجود ( ابزار زاویه یاب و… ) اندازه گرفته و محاسبه کنید . هرچه اطلاعات ثبت شده بیشتر و کاملتر باشد اعتبار رصدی شما هم بالاتر می رود . می توانید اندازه گیری های مقدماتی و… را انجام داده و بعد از اتمام کار و سر فرصت محاسبات ریاضی مربوطه را انجام داده و کامل کنید.
و در صورتی که امکانات و زمان اجازه نمی دهد همه آنها را شخصا محاسبه کنید از برنامه های نجومی در آورده و تا جائی که ممکن است فرم را کامل کنید هرچه فرم کامل تر باشد اعتبار کار شما هم بالاتر می رود .

 فرم گزارش رصد هلال ماه ( جدول شماره ۱)‌

۲) وظیفه مهمانان و رصد کنندگان  

جدول شماره ۲ مخصوص مهمانان و راصدین ( از جمله مسئول گروه و… ) می باشد که ضمن نوشتن مشخصات خود بهتر است فرم را هم امضا کرده تا مدارک رصد از اعتبار بیشتری برخوردار باشد . تعداد سطرهای جدول هم بستگی به تعداد شرکت کنندگان دارد و قابل تنظیم است .
باید به افراد گروه ( راصدین و مهمانان و…) سپرد بهتر است زمانی که اولین هلال را که مشاهده کردند زمان آن را شخصا یادداشت کرده ( نه این که از یادداشت بقیه کپی برداری شود ) تا بعد در فرم قید شود .
باید توجه داشت شرکت در این چنین گروه ها و تایید فرم اعتبار علمی شما را بالا می برد . پس هرچه اطلاعات کاملتری ارائه دهید اعتبار شما بیشتر بالا می رود .

این فرم ها به عنوان نمونه ارائه شده است نمونه ها و روش های مختلفی برای تهیه این فرم ها موحود می باشد ولی لازم نیست تمام آنها مانند هم باشد .

  فرم رصد کننده ها و مهمانان و شاهدین ( جدول شماره ۲  )

یکی از منابع مورد استفاده در این مقاله : کارگاه آموزشی رویت هلال ماه
مدرس جناب آقای محمد ابراهیمی :  کارشناس و پژهشگر رویت هلال و تقویم , عضو ستاد استهلال ماه
زمان : ۴ تیر ماه ۱۳۹۶  ( مطابق با ۳۰ رمضان ۱۴۳۸ ) ساعت ۱۰ صبح تا ۱۷ بعد از ظهر
مکان کارگاه تئوری : خوانسار , هتل زاگرس
مکان کارگاه عملی : خوانسار , رصد گاه صفا دشت

با تشکر از جناب آقای ابراهیمی بابت مطالب مفیدشان که به ما در تهیه این مقاله کمک شایانی کردند .

برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا  را کلیک کنید .

عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری  , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا ,  در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی 

برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید

همه جیز در مورد گوگل مپ

۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر  همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۵) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد .