لایه ازن

جو یا اتمسفر لایه ای گازی شکل است که در اطراف زمین وجود دارد و زندگی و حیات ما وابسته به آن است.
اتمسفر از لایه های مختلفی تشکیل شده است که اولین لایه که در مجاورت سطح زمین است . “ترپوسفر” ( یا ورودسپهر) نامیده می شود که تا ۲۰کیلومتری زمین ادامه دارد . لایه بعدی استراتوسفر نام دارد که از۲۰کیلومتری تا حدود ۵۰ کیلومتری ادامه دارد . بین این دو لایه “  لایه ازن “ قرار گرفته است که خود لایه جداگانه بحساب نمی آید هر چند عده ای آن را لایه جداگانه در نظر گرفته و “ ازن سپهر “ می نامند .
در این قسمت در مورد لایه ازن توضیح می دهیم . در مورد لایه های دیگر جو و همچنین سایر ویژگی های هوا در مقاله “ هوا و جو “ توضیحات مفصل می دهیم . بنابراین قبل از مطالعه این مقاله حتما مقاله  “ هوا و جو “ را از همین سایت مطالعه کنید .

۱- ازن و لایه ازن 

موضوع را با توضیح در مورد گاز ازن و لایه ازن شروع می کنیم .

۱) ازن چیست ؟

ازن مولکول سه اتمی اکسیژن می باشد بر خلاف اکسیژن معمولی که از دو اتم تشکیل شده است (O2) ازن از سه اتم اکسیژن (O3) تشکیل شده است بنابراین بشدت ناپایدار است و تمایل دارد که تجزیه شده و به اکسیژن دو اتمی تبدیل شود (O2)این در واقع دو حالت مختلف از یک عنصر می باشد که که در شیمی به آلوتروپ معروفند .
نکته : آلوتروپ یا چند گونگی (به انگلیسی: Allotropy) حالت های مختلف مولکولی برای یک عنصر می باشد . بسیاری از عناصر آلوتروپ دارند(فسفر و گوگرد و کربن و… اکسیژن ) مسئله مهم این است که این تعریف برای یک عنصر می باشد و در مورد مواد مرکب بکار نمی رود و نباید با ایزوتروپ که حالت های مختلف اتم یک عنصر می باشد اشتباه گرفت .

۲) لایه ازن

همانطور که توضیح داده شد لایه ازن لایه ای است که بین لایه های ترپوسفر و استراتوسفر قرار گرفته و از ارتفاع ۲۰ کیلومتری شروع شده و تا ۳۰ کیلومتری از سطح زمین ادامه پیدا می کند لایه ازن در سال ۱۹۱۳ توسط دو فیزیک‌دان فرانسوی به نام‌های شارل فابری و آنری بویسون کشف شد.
از ویژگی های این ناحیه وجود اکسیژن سه اتمی به نام ازن می باشد که نقش بسیار مهمی در جلوگیری از ورود اشعه زیانبار ماوراء بنفش به سطح زمین دارد . لایه ازن بین ۹۵ تا ۹۹ درصد اشعه ماوراء بنفش خورشید را گرفته و آن را به اشعه بی ضرر مادون قرمز تبدیل می کند .
اگرچه ضخامت اصلی لایه ازن تقریبا ۱۰ کیلومتر می باشد و  ۹۰درصد لایه ازن در این ناحیه قرار دارد ولی تا ده ها کیلومتر بالاتر ادامه پیدا می کند و حتی از  لایه استراتوسفر هم خارج می شود . 

شکل شماره ۱- موقعیت لایه ازن بین دو لایه ترپوسفر و استراتوسفر

۲- اهمیت و نقش لایه ازن در حفظ حیات

لایه ازن نقش بسیار مهمی در حیات بر روی زمین دارد . تقریبا تمام زیست شناسان و دیرین شناسان معتقدند بدون لایه ازن امکان تشکیل زندگی روی زمین وجود نداشته و ندارد .و در صورتی که این لایه حیاتی از بین برود زندگی در روی زمین نابود می شود . در این قسمت به نقش و اهمیت ازن در حفظ حیات می پردازیم ولی قبل از آن در مورد تشکیل ازن توضیح می دهیم .

۱) لایه ازن چگونه تشکیل می شود ( چرخه ازن اکسیژن ) ؟

 هنگامی که نور خورشید به  “لایه ازن” برخورد می کند . بر اثر اشعه پر انرژی ماوراء بنفش ازن شکسته شده و به اکسیژن دو اتمی و تک اتمی تجزیه می شود این واکنش گرما گیر است و بر اثر آن انرژی جذب می شود . اکسیژن تک اتمی که آزاد می شود ناپایدار است بنابراین جذب مولکول اکسیژن دو اتمی شده و یک مولکول ازن تولید می کند و چون واکنش گرما زا است انرژی به صورت اشعه مادون قرمز آزاد می شود .
به همین ترتیب چرخه تکرار می شود در هر مرحله یک مولکول ازن مصرف شده و اشعه ماوراء بنفش جذب می شود و بعد دوباره یک مولکول ازن تولید شده (جایگزین می شود) و به جای اشعه ماوراء بنفش که زیانبار است اشعه بی ضرر و مفید مادون قرمز تولید می شود . این چرخه را “چرخه اکسیژن ازن “ می نامند ( شکل شماره ۲ )

شکل شماره ۲ – چرخه اکسیژن ازن

۳) نقش لایه ازن در حمایت از حیات و تکامل آن  

اشعه ماوراء بنفش برای حیات بشدت زیانبار می باشد . در صورت رسیدن به سطح زمین می تواند در انسان و جانوران موجب سرطان پوست , آب مروارید , صدمه جدی به سیستم ایمنی و…. بسیاری از بیماری های خطرناک شود . همچنین روی رشد گیاهان هم تاثیر مخربی دارد .
بنابراین لایه ازن با جذب اشعه ماوراء بنفش نقش بسیار مثبتی در جلوگیری از ورود این اشعه زیانبار دارد . به گونه ای که دانشمندان معتقدند بدون لایه ازن زندگی(حیات)در زمین نمی توانست شکل بگیرد و نابودی لایه ازن می تواند تاثیر مخربی روی حیات گذاشته و آن را در معرض خطر جدی قرار دهد .
برای آشنائی با اشعه ماوراء بنفش و خطرات آن به مقاله “امواج الکترو مغناطیس “ (۲- همه تابش های الکترو مغناطیس  , ۳) ماوراء بنفش )  از همین سایت مراجعه کنید .

۳- نابودی لایه ازن

بعد از انقلاب صنعتی ( برای مطالعه انقلاب صنعتی و نقش آن در تخریب محیط زیست به مقاله “ انقلاب های صنعتی و نتایج آن ” از همین سایت مراجعه کنید – همچنین بقیه مقاله های در ارتباط با محیط زیست بخصوص مقاله “ گرمایش زمین “ را حتما مطالعه کنید ) تخریب گسترده محیط زیست ( آب و خاک و هوا ) شروع شد و لایه ازن هم از این حمله مصون نماند . در این قسمت در مورد فعالیت هائی که منجر به نابودی لایه ازن شد و مکانیزم این کار توضیح می دهیم .

۱) لایه ازن چگونه نابود شد ؟

در سال ۱۹۳۰ ترکیبات جدیدی در آمریکا کشف شد که به نام کلروفلوئوروکربنها (سی‌اف‌سی‌ها) شناخته شد .
از نظر شیمیائی این ترکیبات از اتم های کربن و فلوئور و کلر به طرق مختلف ساخته می شوند . که تنها در تعداد اتم های فلوئور و کلر تفاوت دارند .
این ترکیبات خواص بسیار مطلوبی برای استفاده به عنوان گاز سرد کننده در یخچال ها و وسائل سرمازا دارنداز جمله : غیر قابل اشتعال بوده و با ترکیبات دیگر شیمیائی واکنش نشان نمی دهند , تحت فشاربسهولت مایع می شوند و قیمت پائینی هم دارند و در سطح وسیع براحتی تولید می شوند .
علاوه بر استفاده به عنوان گاز سرد کننده به عنوان محصولات اسفنجی نرم نظیر بالش و تشک و صندلی اتومبیل استفاده می‌شود. علاوه بر آن دربسیاری از اسپری ها و افشانه ها هم مورد استفاده قرارمی گیرند.
در سال ۱۹۷۰ دانشمندان متوجه نقش تخریبی این مواد در از بین بردن لایه ازن شدند . البته کلر ( و همچنین برم ) به صورت طبیعی توسط آتشفشان ها و یا فرایند های دیگری تولید می شود ولی قبل از آن توسط آب باران شسته می شود و از بین می رود ولی CFC ها ( بخصوص سه نوع خطرناک آن CF2CL,CFCL2,CFCL3 ( بهیچ عنوان از بین نمی روند و به لایه ازن راه پیدا کرده ( بعد از ۲ تا ۵ سال) و شروع به تخریب لایه ازن می کنند ( شکل شماره ۳ )

۲) سایر مواد شیمیائی عامل نابودی لایه ازن

موادی که لایه ازن را تخریب می کنند به این صورت می توان طبقه بندی کرد
۱-۲) CFCها(کلروفلوروکربن‌ها) : همان موادی که به عنوان گاز سرد کننده بکار رفته و درمورد آن توضیح دادیم.
۲-۲) هالوژن‌ها: هالوژن‌ها مواد اطفاء حریق می‌باشند که در کپسول‌های دستی آتش‌نشانی و سیستم‌های ثابت در مکان‌های حساس استفاده می‌شوند. هالوژن‌ها که حاوی برم هستند، برای تخریب لایه اوزون نه تنها دست کمی از گازهای کلردار ندارند بلکه از کلر به مراتب مؤثرتر بوده و سال‌ها در جو زمین باقی می‌مانند.
۳-۲) حلال‌ها : عمدتاً تحت عنوان پاک‌کننده و چربی‌زدا در صنایع مختلف فلزی، الکترونیک (برای پاک کردن بردهای الکترونیک) و صنایع خشکشویی کاربرد دارند که از جمله می‌توان به متیل کلروفرم (تری‌کلرواتان) و تتراکلرید کربن اشاره نمود.
۴-۲) متیل بروماید: در بخش کشاورزی از این ماده به عنوان آفت‌کش و ضدعفونی کننده استفاده می‌شود.
۵-۲) گازهای گلخانه ای : گازهای گلخانه ای ( CO2 و CH4  و… ) علاوه بر نقش مهمی که در گرمایش زمین دارند در تخریب لایه ازن هم نقش فعال بازی می کنند ( برای مطالعه در مورد گازهای گلخانه ای و نقش آن ها در گرمایش زمین به مقاله “گرمایش زمین “ از همین سایت مراجعه کنید )

۳) CFC ها چگونه لایه ازن را از بین می برند ؟

فرایند تخریب لایه ازن در شکل شماره ۳ کامل تشریح شده است در اینجا مراحل تخریب را به طور کامل شرح می دهیم . (در اینجا CFCl3 تترا کلرو فلور کربن را مورد بررسی قرار می دهیم)
۱) تجزیه مولکول CFCl3 : CFCl3 به لایه ازن می رسدو بر اثر اشعه ماورا بنفش به CFCl2 (تری کلرو فلورو کربن) و یک اتم کلر (Cl) تجزیه می شود .
۲) حمله اتم کلربه مولکول ازن : اتم کلر شدیدا ناپایدار بوده و به یک مولکول ازن حمله کرده و منواکسید کلر (ClO) و یک مولکول اکسیژن تشکیل می دهد  .
۳) تجزیه منوکسید کلر و آزاد شدن کلر تک اتمی : منوکسید کلر با اکسیژن تک اتمی که در لایه ازن وجود داشته و باید با مولکول اکسیژن مولکوا ازن را بسازد , ترکیب شده و مجددا یک مولکول اکسیژن و یک اتم کلر بوجود می آورد .
۴) تکرار مرحله دوم : بدین گونه اتم کلر آزاد شده مجددا به مولکول ازن حمله کرده و چرخه ادامه پیدا می کند . 
بدین گونه تنها یک اتم کلر بارها و بارها مولکول های ازن را ازبین برده و هر بار مجدد آزاد می شود .
تنها یک اتم کلر قبل از این که به مولکول کلر دو اتمی (Cl2) تبدیل شده و از بین برود تا ۰۰۰ر۱۰۰ مولکول ازن را نابود می کند . شکل شماره ۳ به طور کامل این فرایند را تشریح کرده است .

 

 شکل شماره ۳ – روند تخریب مولکول های ازن توسط تک اتم آزاد شده کلر در CFC ها

نکته ۱ : علاوه بر کلر برم نیز می تواند لایه ازن را از بین ببرد ولی چون فعالیت شیمیائی کلر بیشتر است صدمه ای که اتم های کلر می زنند به مراتب بیشتر است .
نکته ۲ : بهترین حالت موقعی است که اتم های کلر و برم به طور کامل حذف شده و وجود نداشته باشند مانند ترکیبات HCFC (هیدروفلوئوروکربنها) که کاملا برای ازن بی خطر هستند .

 

 شکل های شماره ۴و ۵ – تصاویر فانتزی از سوراخ شدن لایه ازن

۴- سوراخ لایه ازن چگونه کشف شد ؟ 

لایه ازن در سال ۱۹۱۳ توسط دو فیزیک‌دان فرانسوی به نام‌های شارل فابری و آنری بویسون کشف شد. و بعد اهمیت و نقش آن هم روشن شد ولی تا مدت ها بعد از تولید و مصرف CFC ها کسی متوجه تخریب لایه ازن توسط این مواد نشده بود . تا بعدها در اثر کوشش های دانشمندانی همچون “دکتر جو فارمن “ حفره لایه ازن شناسائی و نقش این مواد مخرب آشکار شد .

۱) کشف نقش تخریبی CFCها

نخستین بار در سال ۱۹۷۴ دو دانشمند آمریکایی به نام‌های «بن رولاند» و «ماریو مولینا» پی بردند که یون کلر موجود در برخی مواد شیمیایی ساخت دست بشر به نام «کلرو فلورو کربن‌ها یا سی‌اف سی‌ها» (CFC) می‌تواند باعث تجزیه سریع مولکول ۳ اتمی ازون به مولکول ۲ اتمی اکسیژن گردد. و این آغاز مطالعه برای کشف صدمات رسیده به لایه ازن و راه های جلوگیری از آن شد .

۲) تلاش های دکتر فارمن

دکتر فارمن پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه کمبریج، در سال ۱۹۵۶ به عنوان مأمور علمی در سازمان نقشه برداری جزایر فالکلند که نام پیشین سازمان بریتانیایی نقشه برداری قطب جنوب بود، منصوب شد.  او فیزیکدان برجسته و بزرگی بود که کارهای بزرگی در زمینه محیط زیست انجام داد .
دکتر فارمن در بیست و پنجمین سالگرد کشف حفره ازون گفت: محیط زیست هنوز هم از طرق بسیار درحال صدمه دیدن است. وی سیاستمداران را برای ناکامی در اشاره به موضوعاتی چون تغییرات جوی مورد انتقاد قرار داد و اظهار داشت که افزایش انتشار دی اکسید کربن کاملا احمقانه است. وی همچنین شیوه پرداختن به علوم جوی را مورد انتقاد قرار داده بود.
وی در سال ۱۹۶۹ به عنوان رئیس واحد فیزیک این سازمان در دانشگاه ادینبورو منصوب شد و به عنوان رئیس کرسی فیزیک در سال ۱۹۷۶به کمبریج بازگشت و در آن زمان توجه وی به نظارت کردن بر لایه ازون برفراز قطب جنوب جلب شد.
دکتر جو فارمن مقاله کشف حفره ازون را همراه برایان گاردینر و جان شانکلین در مجله نیچر در سال ۱۹۸۵ منتشر کرد. بعد از آن بود که توجه جهانیان به حفره ازن و صدماتی که CFC ها به لایه ازن زده بودند جذب شد و همین امر مقدمه ای شد بر پیمان جهانی مونترآل که جلو صدمه بیشتر به لایه ازن را گرفت .

شکل شماره ۶ – تصویر ماهواره ای از سوراخ شدن لایه ازن

شکل شماره ۷ – دکتر جو فارمن فیزیکدان و فعال محیط زیست

۵- تلاش های جهانی برای ترمیم لایه ازن

بعد از تحقیقات انجام شده و مشاهده نابودی لایه ازن در سال ۱۹۸۷سازمان ملل توافق نامه جهانی برای توقف و فروش و تولید CFC ها وضع کرد که به توافق نامه مونترآل معروف است و تقریبا بیشتر کشورها ملزم به اجرای آن شدند .

۱) توافق نامه مونترآل

مونترآل بزرگترین شهر استان کبک در کانادا و دومین شهر بزرگ این کشور (پس از تورنتو) و پانزدهمین شهر بزرگ آمریکای شمالی می‌باشد . در۱۶سپتامبر ۱۹۸۷ ( ۲۵ شهریور ۱۳۶۶) بعد از این که دانشمندان («بن رولاند» , «ماریو مولینا» , « دکتر فارمن » و …دانشمندان دیگر) ثابت کردند موادی مانند  CFC ها باعث نابودی لایه ازن و خطرات زیست محیطی آن شدند . در مونترآل کانادا گرد هم جمع شدند و خوشبختانه بدون فوت وقت پیمانی را امضا کردند که به نام «پروتکل مونترال» نامیده شد . در سال ۱۹۸۷، ۴۶ کشور در مونترال کانادا پروتکل دیگری امضا کردند که مقرر شد فهرستی از اقداماتی را که به لایه ازن آسیب وارد می‌کند، شناسایی و کنترل کنند و بر این اساس روند اقدامات لازم تدوین شد که به پروتکل مونترال معروف شد.

۲) مفاد توافق نامه مونترال

طبق توافق نامه مونترال استفاده از CFC ها و موادی که باعث تخریب لایه ازن می شود ممنوع اعلام شد همچنین قرار شد فهرستی از موادی که باعث تخریب لایه ازن می شود تهیه شده و تولید و مصرف آن مواد را هم ممنوع کنند . کشورهای عضو این کنوانسیون تعهد نمودند در زمینه‌های زیر همکاری و مشارکت نمایند.
۱- تحقیق و انجام اندازه‌گیری ضخامت لایه اوزون و میزان اشعه فرابنفش
۲- تبادل اطلاعات در زمینه تولید و انتشار کلروفلوئوروکربن ها
۳- تدوین پروتکل‌های مکمل بر کنوانسیون
۴- در نظر گرفتن تمهیداتی برای کاهش تولید و مصرف کلروفلوئوروکربن ها

۳) مواد جایگزین CFCها

طبق توافق نامه مونترال استفاده از CFC ها و مواد مخرب لایه ازن ممنوع شد در عوض با افزودن هیدرو ژن به (CFC)مواد جدیدی به نام (HCFC) ساختند که خطر بسیار کمتری برای لایه ازن دارد زیرا  اتم هیدروژن با حمله به HCFC ها , هیدروکسیل (OH) ساخته و به این ترتیب بخش عمده ای از HCFC ها قبل از رسیدن به لایه ازن از بین می روند  .

جدول شماره ۱ – تعدادی از CFC ها

 

 

جدول شماره ۲ – تعدادی از HCFC ها

 

۶- ترمیم لایه ازن

بعد از تعهد نامه مونترال استفاده ازCFC ها و مواد تخریب کننده لایه ازن در سطح جهان ممنوع شد و این ممنوعیت توسط همه کشورهائی که تعهد نامه را امضا کرده بودند اجرا شد. جهان به مرور نتیجه این پیمان را دید . لایه ازن که در شرف از بین رفتن بود شروع به ترمیم کردن کرد .

۱) اجرای کامل تعهد نامه مونترال

مطابق گزارش رسمی سال ۲۰۰۹ برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، در طول حدود دو دهه پس از تصویب پروتکل مونترال، استفاده از مواد مخرب لایه اوزن در محصولات جدید در سراسر دنیا، حدود ۹۷درصد کاهش پیدا کرد. این نتیجه یک پیروزی بزرگ به شمار می آمد چرا که نه تنها باعث شد تا گسترش حفره در لایه ازون متوقف شود، بلکه امیدهایی نیز پیدا شد که با ادامه این روند و اتحاد بین ۱۹۷ کشور عضو این پروتکل، تا نیمه‌های قرن جاری، لایه ‌اوزن کاملا ترمیم شود.

۲) ترمیم لایه ازن

داده‌های ارسال شده از سوی ماهواره «اورا»ی ناسا در مدار زمین نشان می‌دهد نقصان لایه ازن در ناحیه قطب جنوب در دوره زمستان قطب جنوب در سال ۲۰۱۶ (اوایل ژوئیه تا اواسط سپتامبر) نسبت به دوره مشابه آن در سال ۲۰۰۵ حدود ۲۰ درصد کاهش داشته است. ( حفره ازن ۲۰ درصد کوچکتر شده است )
البته باید توجه کرد مواد مخرب لایه ازن)  CFC ها ) عمری ۵۰ تا ۱۰۰ساله دارند بنابراین حداقل ۵۰ سال طول می کشد تا حفره های بوجود آمده در لایه ازن کاملا بسته شود با این وجود دانشمندان ناسا ابراز امیدواری کردند که تا سال ۲۰۶۰ و حداکثر تا سال ۲۰۸۰ به شرط ادامه ممنوعیت استفاده از مواد مخرب لایه ازن تمام حفره های لایه ازن بسته می شود و جهان از یک بلای زیست محیطی نجات پیدا می کند .
نکته  : بزرگترین حفره ازن در قطب جنوب دیده شد که هنوز هم ترمیم نشده است و علت آن هم این می باشد که ارتفاع لایه ازن در این ناحیه بسیار کمتر از نواحی دیگر می باشد (ضخامت ترپوسفر بسیار کمتر از نواحی دیگر می باشد یعنی حدود ۷ کیلومتر)

۳) توافق مونترال نمونه بارز موفق ترین توافقات زیست محیطی و افتخار بشریت

توافق نامه ای که در۱۶سپتامبر ۱۹۸۷بین ۱۹۷کشور جهان بسته شد و اجرای کامل و بدون نقص آن به موفق ترین پیمان زیست محیطی تبدیل شد . این موفقیت تنها در عرصه محیط زیست نبود بلکه یک موفقیت بزرگ سیاسی نیز قلمداد می شود این پیمان نشان داد اگر همه مردم جهان برای زندگی بهنر در سیاره خود متحد شوند چه موقیت هائی بدست می آورند موفقیتی که درعرصه گازهای گلخانه ای به یک تراژدی تبدیل شده است.

۴)۱۶سپتامبر (۲۵ شهریور) روز بین المللی حفاظت از لایه اوزون

پیروزی بشریت در ۱۶سپتامبر ۱۹۸۷ یکی ار بزرگترین افتخارات تمدن بشری می باشد بنابراین به افتخار این پیروزی  در سال ۱۹۹۴ در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل روز ۱۶سپتامبر ( ۲۵ شهریور ) همه ساله به عنوان روز جهانی حفاظت از لایه ازن گرامی داشته می شود .

شکل شماره ۸ – ۱۶ سپتامبر ( ۲۵ شهریور )  روز جهانی حفاظت از لایه ازن

برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید.

برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا  را کلیک کنید .

عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری  , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا ,  در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی 

برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید

همه جیز در مورد گوگل مپ

۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر  همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) نوشته های قرمز پر رنگ ارجاع به لینک هستند که هنوز لینک آنها قرار داده نشده است ( هنوز صفحه آنها منتشر نشده است )
۵) نوشته های آبی پر رنگ ارجاع به لینک هستند که لینک آنها قرار داده شده است ( صفحه آنها منتشر شده است )
۶) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۷) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد.

نظر بدهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.