هواشناسی با ماهواره

ماهواره ها کاربردهای متنوعی دارند یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره ها در هواشناسی می باشد. ماهواره ها دانش هواشناسی و پیش بینی هوا را دگرگون کردندماهواره ها با تصویربرداری از ابرها و جریانات هوا می توانند نقشی بزرگ در پیش بینی هوا و اقلیم داشته باشند در این مقاله به نقش ماهواره ها درپیش بینی وضع هوا و معرفی ماهواره های هواشناسی خواهیم پرداخت .
کسانی که می خواهند اصل مقاله را مطالعه کنند می توانند از بخش سوم شروع کنند همچنین دربخش آخر «۱۲- خلاصه مطلب»می توانند خلاصه ای از آنچه در این مقاله گفته شد را مطالعه کنند. 

۱- مختصری از گرانش

قبل از توضیح در موردحرکات مداری بهتر است درمورد گرانش و قانون جاذبه عمومی توضیحات مختصری بدهیم برای توضیحات کاملتر به لینک مقاله هائی که گذاشتیم (با رنگ آبی) مراجعه کنید.بخصوص مقاله “ قانون جاذبه عمومی نیوتن“ را حتما مطالعه کنید.

۱) فصل اول گرانش

بی شک گرانش یکی از مهمترین نیروهای طبیعت است بدون نیروی گرانش هیچ ستاره و سیاره…بوجود نمی آمد و جهان شکل نمی گرفت.ازابتدای خلقت جهان نیروی گرانش درحال ساختن و ساماندهی جهان ما بوده ، درک چگونگی شکل گیری کهکشان ها و ستارگان و سیارات و …همه اجرام سماوی و درک حرکت آنها بدون شناخت نیروی گرانش امکان پذیر نیست.
در بخش اول گرانش ازتاریخچه گرانش شروع کرده و بعد توضیح می دهیم که نیوتن چگونه نیروی گرانش را کشف کرد و بعد هم به مسائل درگر در رابطه با گرانش می پردازیم برای مطالعه کامل مقاله های فصل اول گرانش به “ جمع بندی مقاله های فصل هفتم – گرانش(۱) “ مراجعه کنید.

۲) فصل دوم گرانش

در فصل دوم که ادامه فصل اول است از مقاله « گرانش سطحی » شروع کرده و مقاله های دیگر را در رابطه با گرانش و به خصوص گرانش سطحی نوشتیم . برای مطالعه در مورد مقاله های این فصل به “جمع بندی مقاله های فصل هشتم – گرانش(۲) “ مراجعه کنید .

۳) فصل سوم گرانش

در فصل سوم نظریه های نوین که در مورد گرانش مطرح شده شرح می دهیم از «انبساط جهان» جهان شروع کرده و بعد به ماده و انرژی تاریک و… بعد نسبیت عام انشتین می پردازیم و گرانش را از این دیدگاه مورد بررسی قرار می دهیم . برای مطالعه مقاله های فصل سوم گرانش به “جمع بندی مقاله های فصل مهم – گرانش(۳)  ”مراجعه کنید . 

۴) مهمترین مقاله های سه فصل ماهواره

برای مطالعه مقاله های مربوط به ماهواره توصیه میشود حتما سه مقاله مربوط به فصل گرانش راحتما مطالعه کنید این سه مقاله عبارتند از :
۴-۱) مقاله “قانون جاذبه عمومی نیوتن“ : در این مقاله در مورد قانون جاذبه عمومی و مطالب مرتبط با آن توضیح کامل داده شده است .
۴-۲) مکانیک مداری و قوانین کپلر (۱) : مکانیک مداری یا اخترپویاشناسی( astrodynamics) شاخه‌ای از علم مکانیک است که به حرکت اجرام آسمانی (کهکشان ها تا ستارگان و سیارات و قمرها و…) و مدارهائی که بر اثر گرانش متقابل یکدیگر تشکیل می دهند می پردازد . بنابراین توصیه می کنیم قبل از شروع بحث ماهواره دو مقاله در مورد مکانیک مداری را حتما مطالعه کنید . در مقاله “مکانیک مداری و قوانین کپلر (۱) “در مورد مکانیک مداری و قوانین کپلر توضیح داده و قوانین کپلر را ثابت کردیم .
۴-۳) مکانیک مداری و قوانین کپلر (۲) : در مقاله “مکانیک مداری و قوانین کپلر (۲) “در مورد کاربرد قوانین کپلر(بخصوص قانون سوم کپلر)و انواع مدارهای کپلری توضیح می دهیم .

۲- مختصری از ماهواره

ماهواره ها انقلابی بزرگ در عرصه های مختلف دانش و تکنولوژی ایجاد کرده اندو مسیرتحولات و پیشرفت تمدن ما را سرعت بخشیدند. از این رو ما در مقاله های نجومی یک فصل را به ماهواره اختصاص داده و سعی کردیم همه مطالب مرتبط با ماهواره را دراین فصل بگنجانیم.مقاله حاضر هفتمین مقاله از این فصل است دراین بخش فقط به معرفی مقاله های فصل ماهواره می پردازیم .

۱) ماهواره

در مقاله “ماهواره“ ابتدا توضیح کوتاهی در مورد تعریف ماهواره داده (هردستگاهی که توسط بشر ساخته شده و به فضا فرستاده شود ودر مداری به دور زمین بچرخد ماهواره نامیده می شود.) و بعددر موردماهواره ، تاریخچه ماهواره،کشورهای دارای فناوری ماهواره و…به تفصیل توضیح خواهیم داد.

۲) تقسیم بندی ماهواره ها

ماهواره ها را به روش های مختلف طبقه بندی می کنند(این طبقه بندی ها به این صورت است : طبقه بندی ماهواره ها بر حسب وظیفه ، طبقه بندی بر حسب نوع و ارتفاع مدار و … طبقه بندی بر اساس جرم و اندازه ماهواره )مقاله “ انواع ماهواره “ به این طبقه بندی ها خواهیم پرداخت .

۳) مدارهای ماهواره ای

ماهواره ها در مدارهای مختلف به دور زمین می چرخند در تقسیم بندی ماهواره ها می توانیم ماهواره ها را بر اساس مداری که دارند تقسیم بندی کنیم . مدار یک ماهواره را وظیفه ماهواره تعیین می کند .
در مقاله “ مدارهای ماهواره ای “ در مورد : چگونگی قراردادن ماهواره درمدار،نیروی پیشران ماهواره ها  ، قوانین حاکم بر حرکت ماهواره ها ، انواع مدارهای ماهواره و نوع و ارتفاع مدارها توضیح می دهیم .

۴) اجزاء ماهواره

یک ماهواره از قسمت های زیادی ساخته شده است . بعضی از این قسمت ها مربوط به همه ماهواره ها می شود و بعضی دیگرفقط به ماهواره های خاص که وظیفه مخصوصی را انجام می دهند تعلق دارد.در مقاله “ اجزاء ماهواره“ به صورت ساده و مختصر به بررسی و توضیح قسمت هائی ازماهواره پرداختیم که دربیشتر  ماهواره ها به کارمی رود این قسمت ها را “اجزاء پشتیبان ماهواره“می نامند.

۵) تصویربرداری ماهواره ای

یکی از مهمترین کاربردهای یک ماهواره تصویر برداری و فیلمبرداری از سطح زمین می باشد . تصویر برداری ماهواره ای مزایای زیادی داشته و کاربردهای مختلفی در شاخه های مختلف علم و تکنولوژی و…همچنین امور نظامی و امنیتی دارد.در مقاله“تصویر برداری ماهواره ای “ضمن توضیح کامل درموردتصویربرداری ماهواره ای وکاربردهای آن پاسخ تعداد زیادی ازسوالات را در این رابطه خواهیم داد.

۶) ماهواره های تصویربردار

امروزه انواع مختلفی از ماهواره ها وجود دارند که مخصوص تصویربرداری از سطح زمین می باشند تنها ۷۶۵ ماهواره وجود دارد که به طورحرفه ای فقط مشغول تصویربرداری از سطح زمین می باشند.طبیعی است که توضیح درمورد همه این ماهواره هادریک مقاله امکان پذیر نمی باشد بنابراین ما درمقاله“ماهواره های تصویربردار “ تعدادی از این ماهواره ها را معرفی می کنیم .

۳- تاریخچه هواشناسی

قبل از توضیح در مورد ماهواره های هواشناسی بهتر دیدیم توضیح مختصری در مورد علم هواشناسی ذکرکنیم. بنابر این در این بخش در مورد تاریخچه و علم هواشناسی توضیح بسیار کوتاهی داده و در بخش بعدی درمورد علم هواشناسی به طور مختصرتوضیح داده و درمقاله های آینده درمورد علم هواشناسی توضیح کامل میدهیم.

۱) تاریخچه علم هواشناسی و پیش بینی هوا در دوران قدیم

اهمیت هواشناسی و پیش بینی وضع کوتاه مدت ودراز مدت هوا (روزانه،هفتگی و یاسالیانه) از همان زمان پیدایش کشاورزی یعنی حدود ده هزارسال پیش حس شد در زمانی که علم و دانشی وجود نداشت برای اطلاع از اوضاع جوی مردم به کاهنان و جادوگران و…مراجعه می کردند.به تدریج و بر اساس تجربه دریافتند که بر اساس پدیده هائی مانند: نوع ابرها،سرخی افق در مغرب ، وزش بادهای خاص ، غیرعادی بودن گرمای هوا و…حتی رفتار حیوانات  می توانند تا حدودی وضعیت هوا را پیش بینی کنند که البته گاهی این پیش بینی ها درست در می آمد و گاهی در نمی آمد ( هم اکنون نیز بدون دنبال کردن اخبار هواشناسی با استفاده از همان روش ها می توان تا حدودی وضعیت هوا را پیش بینی کرد ) در لوح های باستانی کلدانیان و بابلیان بسیاری از این روش ها ذکرشده است درحدود سال۵۰۰قبل ازمیلاد دریک کتاب هندی نیزبه این روش ها اشاره شده است
اولین ملتی که به صورت علمی بر روی آب و هوا و پیش بینی وضعیت هوا کار علمی انجام دادند یونانیان باستان بودند اولین کتاب را در این زمینه بفراط فیلسوف معروف یونانی( ۴۶۰- ۳۷۵قبل از میلاد)درسال ۴۰۰قبل ازمیلاد نوشت . ولی اولین کتاب مدرن وعلمی که بسیاری از پدیده های جوی را توضیح داده کتابی بود که ارسطو در سال ۳۵۰ قبل از میلاد نوشت و هم او بود که هواشناسی را به عنوان یک علم به جامعه آن روز معرفی کرد از این رو ارسطو را پدرعلم هواشناسی قدیم می دانند.
بعد از ارسطو بسیاری از دانشمندان و فلاسفه در مورد وضعیت هوا و اوضاع جوی و پیش بینی هوا مطالب و کتاب های بسیاری نوشتند و کشفیات جالبی هم انجام دادند(که بخاطر جلوگیری از طولانی شدن مطلب به آنها نمی پردازیم .) ولی بزرگترین مشکل آنها در دو چیز بود: نداشتن ابزار و ادوات هواشناسی(دماسنج ، فشار سنج ، بادسنج و…)که درآن زمان اختراع نشده بود و دیگر عدم ارتباط و کار گروهی و تیمی بود که یکی از مهمترین روش ها در پیش بینی هوا می باشد .

۲) هواشناسی در دوران اسلامی

بعد از افول دوران طلائی یونان باستان در دوران طلایی اسلام دانشمندان و اندیشمندان مسلمان با ترجمه کتب یونانیان باستان و افزودن مطالب مقید دورانی را در علم و صنعت شروع کردند که به عصر طلائی دوران اسلامی معروف شد.دراین دوره دانشمندان مسلمانی چون:ابن حوقل قرن نهم میلادی(قرن نهم میلادی -چهارم هجری) ،ابوریحان بیرونی(۱۰میلادی- ۵هجری)،شریف ادریسی(یازده میلادی -۶هجری) و… کتاب ها و مطالب مفیدی در زمینه هواشناسی و پیش بینی وضع هوا منتشر کردند بزرگترین مشکل این دانشمندان همانند دانشمندان یونانی نداشتن ابزار و تجهیزات هواشناسی و همچنین نداشتن ارتباط سریع بین قسمت های مختلف بود . 

۳) پیش بینی های سنتی

بشر همیشه به دانستن وضع هوا علاقه مندبوده ولی در دورانی که علم هواشناسی هنوز شناخته نشده بود و روش های نوین پیش بینی هوا کشف نشده بود مردم هر منطقه از روی تجربه روش هائی را برای پیش بینی وضع هوا یاد گرفته بودند که در بسیاری از موارد درست در آمده و در بسیاری از موارد اشتباه بود . این روش ها عموما از شکل ابرها ،رنگ های آسمان،حیوانات و… گیاهان ،می توانستند پیش بینی های کوتاه مدت و دراز مدت را انجام دهند.هنوز هم بسیاری از مردم درمناطق مختلف جهان از این روش ها اقدام به پیش بینی وضع هوا کرده و حتی ادعا دارند از هواشناسی هم بهتر پیش بینی می کنند .

۴) کشف ابرارهای هواشناسی و نخستین دانشمندان دوران رنسانس

در اروپا در اوج رنسانس و انقلاب علمی بسیاری از دانشمندان اروپائی قدم به دنیای هواشناسی گداشتند آنها پی برده بودند که بدون ایزار و لوازم هواشناسی امکان پیش بینی دقیق هوا بسیار مشکل می باشد بنابر این ضمن درک بهتر جو زمین و پدیده های جوی اقدام به ساخت ابزارهای هواشناسی هم کردند که مهمترین آنها از این قرار می باشد: درسال۱۴۵۰لئون باتیستا بادسنج ،۱۶۰۷گالیله ایتالیائی ترموسکوپ ،۱۷۱۴گابریل فارنهایت آلمانی دماسنج ، ۱۶۴۳توریچلی ایتالیائی فشار سنج ، ۱۷۴۲ آندرس سلسیوس سوئدی دماسنج سلسیوس،۱۶۶۲سرکریستوفررن باران سنج،و…درنهایت درسال۱۷۸۳هورس بندیکت دو سوسورسوئیسی نخستین فشارسنج هواشناسی را ساخت.

۵) نخستین ایستگاه های هواشناسی و ساماندهی سیستم هواشناسی

در قرون ۱۷و۱۸میلادی به تدریج ابزارها و وسائل هواشناسی اختراع شده و تکمیل شدند ولی پیش بینی دقیق علاوه بر ابزار آلات،نیازمند یک سیستم یکپارچه اندازه گیری داده ها درنقاط مختلف می باشد که بتواننددر سریعترین زمان ممکن با هم ارتباط داشته باشند اولین قدم احداث ایستگاه های هواشناسی به تعداد زیاد و در نقاط مختلف می باشد. درسال ۱۶۵۴،فردیناندو دوم دو مدیچی اولین شبکه مشاهده هوا را ایجاد کرد که متشکل از ایستگاه های هواشناسی در فلورانس ، کوتیگلیانو ، والومبروزا ، بولونیا ، پارما ، میلان ، اینسبروک ، اوسنابروک ، پاریس و ورشو بود. این اولین سیستم یکپارچه ایستگاه های هواشناسی بود ولی بزرگترین مشکل این سیستم نبودن راهی برای رساندن سریع اطلاعات ایستگاه ها به یگدیگر بود . سرانجام در سال ۱۸۳۲بعداز اختراع تلگراف این مشکل هم برطرف شد.ازآن زمان به بعدکشورهای مختلفی شروع به ایجاد سازمان های هواشناسی کردندو دراین راه کوشش کردندبه عنوان مثال: انگلستان ۱۸۵۴،هند۱۸۷۵، فنلاند ۱۸۸۱،ژاپن۱۸۸۳،آمریکا ۱۸۹۰،استرالیا ۱۹۰۶و…ایران هم۱۹۵۹(۱۳۳۸)دارای سازمان هواشناسی شدند.

۶) نقشه های هواشناسی

یکی از مهمترین وسائل پیش بینی وضع هوا نقشه های هواشناسی می باشد در این نقشه ها مناطقی که دمای یکسان (همدما)،فشار یکسان (هم فشار) و… را به هم وصل کرده و به این وسیله می توانند حرکت جبهه های هوا و ابرها را پیش بینی کنند .
فعالیت‌های هواشناسی بعنوان یک علم جدیداز اوایل قرن نوزدهم شروع شد. اولین نقشه‌های هواشناسی را لامارک در سال ۱۸۲۰ ارائه کرد.این نقشه‌ها بر اساس اطلاعات و آمار هواشناسی که از ایستگاه‌های منطقه منهایم جمع‌آوری شده بود ترسیم شد و بعدا در سالهای ۱۸۲۰ و ۱۸۲۱ نقشه طوفان‌های اروپا تهیه گردید.
در طول جنگ کریمه (جنگ بین امپراتوری عثمانی و متحدانش با روسیه ) طوفانی ناوگان فرانسه را نابود کرد یکی از هواشناسان به نام «اوربین لو ویری» ادعا کرد اگر نقشه های هواشناسی در آن زمان تهیه شده بود وی می توانست طوفان را پیش بینی کند.در انگلستان دانشمندی به نام فرانسیس گالتون با استفاده از داده های ایستگاه های هواشناسی توانست درسال۱۸۶۱اولین نقشه آب و هوائی جهان را رسم کند .

۷) بالن های هواشناسی

ابزارهای هواشناسی که در ایستگاه های هواشناسی مورد استفاده قرار می گیرند سرعت و جهت باد و رطوبت و… را در سطح زمین اندازه گیری می کنند در حالی که جریانات هوائی که ابرها را حرکت داده و توده های هوا را جابجا می کنند در ارتفاعات بالا حرکت می کنند برای اندازه گیری این کمیت ها در ارتفاعات بالا نیازمند فرستادن ابزارهای اندازه گیری در آن ارتفاعات می باشد و یکی از مهمترین ابزارها برای این کار بالن های هواشناسی می باشد .
یکی از اولین کسانی که از بالن های هواشناسی استفاده کرد ، لئون تیسرنس دو بورت ، هواشناس فرانسوی بود. از سال ۱۸۹۶ او صدها بالون هواشناسی را از رصدخانه خود در تراپس فرانسه پرتاب کرد. این آزمایشات منجر به کشف او از ناحیه تروپوپوز و استراتوسفر شد.

۸) طبقه بندی ابرها

ابرها یکی از مهمترین پدیده های جوی هستند و برای مطالعه و پیش بینی وضع هوا باید در مورد ابرها اطلاعات کافی داشته باشم و بتوانیم ابرها را طبقه بندی کنیم.(در مورد طبقه بندی ابرها دربخش بعد توضیح میدهیم)
تا قبل ازقرن نوزدهم هیچ طرحی برای طبقه بندی ابرها پیشنهاد نشده بود تا آن که درسال۱۸۰۲یک هواشناس آماتوربه نام « لوک هاوارد »((Luke Howardکه دراصل شیمیدان بودطرحی را به انجمن علمی Askesian برای طبقه بندی ابرها ارائه داد که تا امروز هم با کمی تغییر همچنان استفاده می شود از این رو از لوک هاوارد به عنوان “پدرخوانده ابرها” ، “نام آور ابرها” و “پدر هواشناسی” یاد می شود .

۹) رادار و ماهواره 

رادار هواشناسی نوعی از رادار است که برای مکان یابی بارش، محاسبهٔ حرکت آن و تخمین نوع آن (باران، برف، تگرگ و غیره) به کار می‌رود. برای اولین بار در سال ۱۹۵۰از رادار در هواشناسی استفاده شد .
برای شناسائی و اندازه گیری وضعیت آب و هوا در همه نقاط جهان نیازمند ابزاری است که از بالا به همه جا اشراف داشته باشد و آن چیزی جز ماهواره نیست .نخستین ماهواره هواشناسی TIROS-1بود که توسط ناسا در اول آوریل ۱۹۶۰پرتاب شد.دربخش۱۱ (مهمترین ماهواره های هواشناسی)دراین باره بیشتر توضیح میدهیم.

۴- هواشناسی و پیش بینی وضع هوا

یکی ازمهمترین کاربردهای علم هواشناسی پیش بینی هوا می باشد.پیش بینی هوا همانطور که در بخش پیش گفته شد کاربردهای مختلفی دارد در این بخش در مورد اصول هواشناسی و روش های پیش بینی هوا به اختصارتوضیح داده ودربخش های بعدبه طوراختصاصی به روش های کسب اطلاعات توسط ماهواره ها میپردازیم 

۱) سه پارامتر مهم درهواشناسی

در هواشناسی سه پارامتر مهم داریم « دما » ، « هوا » ، و «آب » تمام شرایط آب و هوائی فارغ از این که چقدر نادر و غیر معمول هستند فقط از تعامل این سه عامل بوجود می آیند.تمام روش های پیش بینی هواشناسی هم بر شناخت جهانی ، منطقه ای و محلی این سه عامل بستگی دارد.
۱-۱) دما : عامل دما را ما با دماسنج و ابزارهای اندازه گیری دما درنقاط مختلف می سنجیم . اختلاف دما باعث اختلاف فشار درنقاط مختلف می شودو اختلاف فشار باعث حرکت هوا می شود و حرکت هوا عامل جابجائی توده های هوا می شود.درنقشه های هواشناسی نقاط همدما و هم فشار را داریم که یکی از اصول مهم پیش بینی های نوین هواشناسی می باشد.
۱-۲) هوا : هوا یا جو زمین همه جای اطراف زمین را فرا گرفته هر نوع تبادل گرما و رطوبت از طریق هوا صورت می گیرد ما حرکت هوا را به صورت باد میبینیم و از این رو اندازه گیری و طبقه بندی سرعت و جهت وزش باد در هواشناسی بسیار مهم میباشددر ایستگاه های هواشناسی به کمک بادنما و بادسنج این را اندازه  میگیرند.
۱-۳) آب : شناخت میزان آب درروی زمین و در هوا از عوامل مهم پیش بینی های هواشناسی است گرما آب اقیانوس ها را وارد جو می کند و توده های هوا این رطوبت را جابجا می کنند این رطوبت در نهایت به صورت ابر درآمده و بارندگی و سیل و…ایجاد می کندهمه این پدیده ها از ابرها و بارش های آنان حاصل می شود.بنابراین در هواشناسی اندازه گیری رطوبت هوا(با استفاده از رطوبت سنج )،شناخت ابرها ،طبقه بندی ابرها ، اندازه گیری سرعت و حجم ابرها  اهمیت بسیار زیادی دارد .

۲) مقیاس های هواشناسی

برای مطالعه جو زمین می توان سه نوع مقیاس در نظرگرفت و پیش بینی وضع هوا را بر اساس این مقیاس ها بررسی کرد این سه مقیاس عبارتند از :
۲-۱)مقیاس محلی:هواشناسی در مقیاس کوچک یا خرد مطالعه پدیده های جوی در مقیاسی حدود یک کیلومتر یا کمتر است مطالعه پدیده های جوی مانند برق های فردی،ابرها و تلاطم های محلی ناشی از ساختمان ها وموانع دیگر (مانند تپه های منفرد)با این مقیاس الگوبرداری می شوند .
۲-۲) مقیاس بزرگ : درمقیاس بزرگ یا میان مقیاس پدیده های جوی(طوفان ، بارش ها ، رعد و برق و…)را بررسی می کنند که در سطح افقی از یک کیلومتر شروع شده وتا ۱۰۰۰کیلومتر ادامه می یابد و در مقیاس عمودی از سطح زمین تا تمام لایه تروپوسفر(پائین ترین لایه زمین)و قسمت هائی ازلایه زیرین استراتوسفر (دومین لایه هوا)را شامل می شود در مقیاس زمانی هم از کمتر از یک روز تا چند هفته طول می کشد.
۲-۳) مقیاس سینوپتیک و ایستگاه های سینوپتیک : در این مقیاس هم تغییرات جوی را تا ۱۰۰۰کیلومتر بررسی می کنند و از نظر زمانی از ۱۰۵ثانیه تا ۲۸ روز را در بر می گیرد . سینوپتیک در واقع یک اصطلاح است و منظور استفاده هواشناسان از اطلاعات همزمان همه «ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک» برای پیش بینی وضع هوا می باشد تمرکز این ایستگاه ها بررسی و پایش طوفان ها و سیکلون‌های گرمسیری می باشد .
ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک  با ایستگاه های معمولی فرق داشته و همگی بر اساس ضوابط و مقررات «سازمان جهانی هواشناسی» به‌طور ۲۴ ساعته باید کار کنند .
نکته : هواشناسی مرزهای سیاسی نمی شناسد توده های هوا و ابرها از همه جا رد می شوند و همه ایستگاه ها باید با هم کار کنند از این رو «سازمان جهانی هواشناسی» بوجود آمد .
۲-۴) مقیاس جهانی : هواشناسی در مقیاس جهانی تمام آب و هوای کره زمین را در بر می گیرد و مرزی را نمی شناسد تمرکز او بیشتر بر مطالعه الگوهای آب و هوایی مربوط به انتقال گرما از مناطق استوایی به قطب ها می باشد . این نوسانات در هواشناسی بسیار مهم می باشند . مقیاس زمانی هم حد و مرز ندارد می تواند یک روزه و یا ده ها ساله باشد اینجا است که مقیاس جهانی وارد اقلیم شناسی هم می شود.بنابر این در مقیاس جهانی نه تنها آب و هوای زمین در هر بازده زمانی بررسی می شود بلکه چون مرز و منطقه و فاصله نمی شناسد همه جای کره زمین را بررسی می کند .

۴) مروری بر چند اصطلاح  

قبل از ادامه مطلب چند اصطلاح را با یکدیگر مرور می کنیم .
۴-۱)هواکره:منظورازهواکره کل جوزمین میباشدکه درهمه جای اطراف کره زمین به صورت کم و بیش یکنواخت گسترده شده است.با وجودی که جو زمین به صورت عمودی صدها کیلومتر گستردگی دارد ولی چون ۸۵ ٪ جو زمین درارتفاع زیر ۱۵کیلومتر متمرکزشده ، تقریبا همه پدیده های جوی هم زیر ۱۵کیلومتری اتفاق می افتند .
۴-۲) آب کره : همه آب های موجود در روی زمین ( اقیانوس ها و دریاها ، دریاچه ها ، رودها و بقیه آب های سطحی ، آب های زیرزمینی و…) را آبکره می گویند نظر به این که اقیانوس ها قسمت وسیعی از زمین را پوشانده اند( ۷۵٪ )بنابر این نقش بسیار مهمی درآب و هوای زمین دارند.اقیانوس ها با جذب گرمای خورشید(۷۲درصد گرمای خورشید)درهنگام روز و آزاد کردن آن در شب همچنین ذخیره گرما درتابستان و آزاد کردن آن در زمستان نقش مهمی در تعدیل آب و هوا دارند از طرفی بیشتر رطوبت و ابر و… از اقیانوس ها بوجود آمده اند . 
۴-۳) یخکره : بخشی ازکرهٔ زمین است که در آن آب به صورت جامداست و شامل یخ‌های دریاها و دریاچه‌های یخزده ، یخچال ها،زمین‌های پوشیده ازبرف، توده‌های یخ،صفحات یخ و زمین‌های یخ‌زده می‌شود یخکره با بازتاب نورخورشید مانع از افزایش اثر گلخانه ای شده و نقش مهمی در زمین بازی می کنند . 

۵) فشار در هواشناسی

فشارهوا در سطح دریا در همه جای زمین کمابیش یکسان وبه اندازه یک اتمسفر میباشدو بعدبا افزایش ارتفاع فشاربسرعت کاهش مییابد(برای مطالعه بیشتر به مقاله “فشار هوا“ مراجعه کنید)با وجودی که به نظر میرسد نقاط هم ارتفاع دقیقا فشار یکسانی را دارند ولی واقعا چنین نیست بر اثر اختلاف دما و عوامل دیگر اختلاف فشار بین نقاط مختلف بوجود می آید و اختلاف فشار عاملی است که موجب حرکت توده های هوا از نقطه ای به نقطه دیگر می شود (از نقاط کم فشار به نقاط پرفشار) و این موتور محرکه جو زمین می باشد .  

۶) ابر چیست و چگونه بوجود می آید؟

ابرها توده هائی هسند که ازذرات ریزآب و یایخ(دانه های برف) تشکیل شده اند.یک ابر به دو صورت بوجود می آیددر روش اول هوای گرم و مرطوب(مثلا ناشی از تبخیر آب اقیانوس ها)به بالای جوصعود کرده و سرد شده و به قطرات ریزآب تبدیل می شود درمرحله دوم هوای گرم و مرطوب به هوای سرد وخشک برخورد کرده و رطوبت موجود در هوای گرم به صورت قطرات ریز آب در آمده و تشکیل ابر را می دهد . در صورتی که سرما شدید باشد قطرات آب به دانه های برف تیدیل شده و ابرهای یخی تشکیل می شود .   

۷) طبقه بندی ابرها

ابرها مهمترین پدیده ها در هواشناسی و پیش بینی هوا می باشند بدون شناخت و بررسی ابرها پیش بینی وضعیت هوا غیر ممکن است.ابرها بسته به ارتفاع و مقدار رطوبتی که دارند به شکل ها و دسته های محتلف در هوا دیده می شوند . و هر نوع ابر وضعیت آب و هوائی خاصی را به دنبال دارد.درکل ابرها رابه چهار گروه اصلی میتوانیم تقسیم کنیم که ازترکیب این ها با یکدیگر ابرهای بیشماری ساخته می شود .
۷-۱) ابرهای سیروس : این ابرها مرتفع ترین ابرها می باشند که در ارتفاع حدود ۱۲کیلومتر وجود دارند و بیشتر از دانه های برف تشکیل شده اند. و بسیار نازک می باشند.

شکل شماره ۱ – ابرسیروس
۷-۲)ابرهای کومولوس: این ابرها روشن و سفید و بسیار ضخیم می باشند پائین آنها صاف و بالای آن ها گنبدی می باشد با این وجود در ارتفاع کمی از سطح زمین قرار دارند.

شکل شماره ۲ -ابر کمولوس
۷-۳) ابرهای استراتوس : به صورت یک لایه ضخیم و خاکستری بوده که بسیار به زمین نزدیک می باشند.

شکل شماره ۳ -ابراستراتوس
۷-۴)نیمبوس:نیمبوس به معنی باران میباشدو منظور ابرباران زا می باشد ترکیب این کلمه با نام ابرهای دیگر به معنی نوعی ازآن ابراست که بارندگی ایجاد می کندمانند ابرهای بارنزای« کومولونیمبوس»

شکل شماره ۴ – ابر کمولونیمبوس

۵- لزوم هواشناسی با ماهواره و مدار ماهواره های هواشناسی

هواشناسی ماهواره ای امروزه یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره ها می باشد به کمک ماهواره های هواشناسی انقلاب عظیمی درعلم هواشناسی و پیش بینی وضعیت هوا صورت گرفت در این بخش در مورد هواشناسی ماهواره ای(هواشناسی و پیش بینی وضع هوا به کمک ماهواره ها)خواهیم پرداخت و در مقاله بعدی “ ماهواره های هواشناسی “ تعدادی از این ماهواره ها را بررسی خواهیم کرد .

۱) دلائل نیاز به ماهواره های هواشناسی

علم هواشناسی و پیش بینی وضعیت هوا ، ابزارهای هواشناسی و وسائل ارتباطی تا نیمه دوم قرن بیستم بسیار پیشرفت کرده بود حتی برای اندازه گیری کمیت هائی مانند سرعت باد و دما و… در ارتفاعات بالا از بالن های هواشناسی و در دریاها و اقیانوس ها از کشتی های هواشناسی استفاده می شد با استفاده از تلفن و بی سیم و…ارتباط داده ها بین ایستگاه ها در کسری از ثانیه صورت می گرفت ، با استفاده از کامپیوتر و نقشه های هواشناسی تجزیه و تحلیل داده ها بسرعت انجام می شد بنابراین پیش بینی ها دقیقتر شده بود ولی هنوز کامل نبود یک چیز کم داشت و باید چند مشکل برطرف می شد .
۱-۱)پوشش دادن همه سطح زمین : برای پیش بینی دقیق باید ازحرکت توده های هوا و ابرها و…در همه جای کره زمین آگاه شد بنابر این در همه جای زمین باید ایستگاه های هواشناسی موجود باشد تا این داده را مرتب اندازه گیری کند ولی این امکان ندارد چون حدود ۹۰درصد از سطح زمین غیر مسکونی می باشد( ۷۵٪ که دریاها و اقیانوس ها می باشد و بقیه هم مناطق قطبی و بیابان ها و جنگل هائی مانند آمازون و…) درنقاط مسکونی هم که همه دولت ها و کشورها همکاری لازم را انجام نمی دهند و اصولا بعضی کشورها حتی توان آن را هم ندارند بنابر این کمتر از ۱۰ درصد سطح زمین را ایستگاه های هواشناسی پوشش می دهند و این کافی نیست .تنها ماهواره ها می توانند همه سطح زمین را پوشش بدهند .
۱-۲) دسترسی وسیع و سریع به همه جای زمین : اوضاع جوی بسرعت تغییر می کند برای یک پیش بینی دقیق (بخصوص در بازه های زمانی کوتاه مثلا ۶ ساعته ) باید در اسرع وقت به همه جای زمین دسترسی داشته و تصاویر و اطلاعات تهیه کرد این کار امکان پذیر نیست مگر توسط ماهواره هائی که بسرعت دور زمین می چرخند. 

۲) مدار ماهواره های هواشناسی

ماهواره های هواشناسی از نظر مداری به دو دسته اصلی تقسیم بندی می شوند که هر دسته مزایا و معایب خود را دارند . برای آشنائی با مدارهای ماهواره ای به مقاله “ مدارهای ماهواره ای “ مراجعه کنید .
۲-۱)ماهواره های خورشید آهنگ:این ماهواره ها درمدارهای خورشید آهنگ به دور زمین میچرخند و همانند همه ماهواره های خورشید آهنگ روزانه ۱۵تا۱۶بار دورزمین چرخیده و ازهمه جای زمین اطلاعات هواشناسی جمع آوری می کنند.مهمترین فایده این ماهواره ها ارتفاع کم(۵۰۰تا ۱۵۰۰کیلومتر)نسبت به سطح زمین می باشد که می توانند تصاویر و اطلاعات بسیار با ارزشی کسب کنند ولی عیب بزرگ آنها این است که در بازه های زمانی کم و به طور پیوسته نمی توانند از همه جای زمین اطلاعات جمع آوری کنند . از ماهواره های خورشید آهنگ می توان به ماهواره های : تيروس (Tiros)، نيمبوس (Nimbus) و نوا (NOAA) اشاره کرد.در مقاله های “ ماهواره های هواشناسی( آمریکا و اروپا) “ ، “ ماهواره های هواشناسی( روسیه و آسیا) “  و ” ماهواره های محیط زیست ” به طور کامل این ماهواره ها را شرح می دهیم )
۲-۲) ماهواره های زمین ثابت : این ماهواره ها در ارتفاع زمین ثابت (حدود ۳۶۰۰۰کیلومتری) قرار گرفته و دوره تناوب آنها دقیقا برابر یک شبانه روز نجومی می باشد بنابر این اطلاعات جمع آوری شده را می توانند به طور پیوسته و دائمی به ایستگاه زمینی بفرستند چون یک ماهواره نمی تواند همه جای زمین را پوشش بدهد از ۵ ماهواره زمین ثابت استفاده می کنند(شکل شماره ۵) که هر ۵ ماهواره زیر نظر سازمان جهانی هواشناسی فعالیت می کنند.
بزرگترین مزیت این ماهواره ها نسبت به ماهواره های خورشید آهنگ این است که در بازه های زمانی بسیار کوتاه می توانندتصاویر(در طیف مرئی و مادون قرمز)و اطلاعات مختلف را از سطح زمین گرفته و به ایستگاه زمینی ارسال کنندولی بزرگترین عیب آنها این است که بخاطردور بودن از زمین تصاویر گرفته شده کیفیت بسیار پائینی دارند .

شکل شماره ۵ – ماهواره های هواشناسی سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا مستقر در مدار زمین ثابت

۶- تصاویر ماهواره های هواشناسی

هر ماهواره وظیفه ای را به عهده دارد و مهمترین وظیفه ماهواره های هواشناسی هم جمع آوری داده های در ارتباط با هواشناسی می باشد از مهمترین این داده ها می توان به اندازه گیری دمای سطح زمین ، اندازه گیری سرعت باد و جریانات هوائی،تشخیص ابرها و جهت و سرعت حرکت آنها و…اشاره کرد . در حال حاظر ۴۰ ماهواره هواشناسی فعال می باشند دراین بخش در موردتصاویر ماهواره های هواشناسی توضیح می دهیم.

۱) تفاوت و شباهت تصاویر ماهواره های هواشناسی با ماهواره های تصویربرداری

ماهواره های هواشناسی در گروه ماهواره های سنجش از راه دور می باشند که همانند ماهواره های تصویر برداری از سطح زمین و از ابرها تصویر برداری می کنند ولی آنها با ماهواره هائی که به طور حرفه ای تصویر برداری ماهواره ای می کنند یک تفاوت اساسی دارند :
در تصاویر ماهواره های تصویربردار هدف نهائی این است که یک تصویر باکیفیت که همه عوارض زمین و مناظر آن را نشان دهد تهیه شود. ولی هدف نهائی در تصاویر ماهواره های هواشناسی شناسائی پدیده هائی است که در اتمسفر زمین در حال رخ دادن هستند . بنابراین تلاش های زیادی صورت گرفته و می گیرد تا بتوان از روی تصاویر(مرئی ، مادون قرمز و بخار آب)پدیده های جوی را شناخت ،تفسیر کرد و از آنها برای پیش بینی پدیده های بعدی استفاده کرد.وبرای این کار ازپیشرفته ترین ابرکامپیوترها استفاده میکنند.که درادامه توضیح میدهیم.
با وجود این بسیاری از ماهواره هائی که به کارتصویربردار ی ازسطح زمین مشغول می باشند به تصویربرداری از ابرها و…عوامل جوی نیز مشغول می شوند و بسیاری از ماهواره های هواشناسی هم به کار تصویر برداری از عوارض زمینی مشغول می باشند بنابراین مرز بین ماهواره هائی که فقط به کار تصویربرداری پرداخته و یا در خدمت هواشناسی و شناخت آب و هوا می باشند همیشه ساده نخواهد بود.

۲) انواع طیف ها در تصویربرداری ماهواره های هواشناسی

در تصاویر ماهواره های هواشناسی  نمی توان فقط از یک طیف (نورمرئی) استفاده کرد زیرا با تصویربرداری از یک طیف خاص نمی توان همه پدیده ها را شناسائی کرده و به درستی تفسیر کرد از این رو به طور همزمان از چند نوع طیف استفاده می شود که هر کدام مزایا و معایب خود را دارد با استفاده از این تصاویر و پردازش و تفسیر آنها می شود از بسیاری از پدیده های مربوط به آب و هوا پرده برداشت و آنها را به درستی تفسیر کرد.دراینجا به طور اختصار توضیح کوتاهی درمورد انواع طیف های استفاده شده درتصاویر ماهواره های هواشناسی داده و در بخش های بعد به طور کاملتری هر کدام را توضیح میدهیم .
۲-۱) طیف مرئی : تصاویر طیف مرئی همانطور که از نامش پیداست تصاویری شبیه به ماهواره های تصویر برداری به صورت رنگی و یا سیاه و سفید می باشد.در تصاویر سیاه و سفید مناطقی که بازتابش نور کمی دارند تیره تر و مناطقی که دارای بازتابش نوربیشتری هستند روشن تر دیده می شوند(ضریب بازتابش یا سپیدائی در این میان نقش مهمی دارد که درقسمت بعد مفصلاتوضیح می دهیم)
۲-۲)تصاویر مادون قرمز : تصاویر طیف مرئی محدودیت های خود را دارند به عنوان مثال نمی توانند در شب تصویر برداری کنند از طرفی برای اندازه گیری نسبی دما نیاز به تصویربرداری با دوربین های مادون قرمز وجود دارد . در تصاویر سیاه و سفید مادون قرمز نقاطی که گرمتر هستند تشعشع بیشتری انعکاس داده از این رو تیره تر و نقاط سردتر تشعشع کمتری انعکاس داده از این رو روشن تر هستند .
۲-۳) تصاویر بخار آب :برای اندازه گیری تصاویر بخار آب از طول موج های ۶ الی ۷ میکرو متری استفاده می کنند (نوعی امواج مادون قرمز که به نور مرئی بسیار نزدیک است) تصاویر بخار آب برای تشخیص نواحی مرطوب از نواحی خشک به کار می رود همچنین با تصاویر بخار آب می توان به میزان رطوبت ابرها پی برد و تشخیص داد که کدام ابرها قابلیت بارندگی بیشتری دارد .
نکته مهم : «تصاویر بخار آب» و طیف بخار آب فقط یک اصطلاح است و منظورتصاویری است که درطول موج۶تا ۷ میکرومتری تهیه می شودچون این طیف رطوبت و بخارآب را بهترنشان می دهد به این نام،نامیده می شود .

۳) استفاده از ابر کامپیوترها

تفسیر تصاویر ارسالی ازماهواره های هواشناسی کاری پیچیده ، طاقت فرسا و وقت گیر می باشد نکته مهم در اینجا این است که برای یک پیش بینی موفق ، این داده ها باید بسرعت تفسیر شوند و چون پردازش و تفسیر دستی داده ها وقت گیر می باشد تلاش های بسیاری انجام شده و می شود تا از کامپیوترها و ابر کامپیوترها هم استفاده کرده تا بسیاری از این پردازش ها به صورت اتوماتیک انجام شود . هر ساله سازمان های هواشناسی میلیاردها دلار صرف ساخت پیشرفته ترین ابرکامپیوترها برای تفسیر و اتوماتیک کردن تصاویر ماهواره های هواشناسی هستند . سرعت این ابر کامپیوتر ها ده هزار برابر سرعت کامپیوتر های خانگی می می کنند به عنوان مثال بودجه ساخت جدیدترین ابر کامپیوتری که سازمان هواشناسی انگلستان (Met Office) سفارش داده حدود ۱/۶میلیارد دلار می باشد.با همه این کوشش ها هنوز تا زمانی که بتوان همه این مراحل را به صورت اتوماتیک انجام داد راه درازی در پیش است . 

۷- سپیدائی چیست؟

ماهواره های هواشناسی با استفاده از تصاویری که در سه طیف (مرئی،مادون قرمز و بخار آب)می گیرند اقدام به شناسائی عوارض زمینی (عوارض سطح زمین)و پدیده های جوی می کنند نظر به این که تصویر برداری با طیف های مختلف ارتباط مستقیمی با سپیدائی و یا ضریب بازتابش نور دارد در این بخش در مورد سپیدائی و همچنین مقدار سپیدائی عوارض زمینی و جوی توضیح داده و در بخش های بعد در مورد چگونگی تهیه تصاویر ماهواره ای توضیح می دهیم .  

۱)ضریب بازتابش نور یا سپیدائی

دانشمندان «سپیدایی»  یا آلبدو را به معنی درصد بازتاب نور از سطح یک جسم تعریف می کنند . مقادیر این کمیت می‌تواند از صفر(تاریک مطلق)تا یک (روشن مطلق) تغییر پیدا کند. آلبدو را گاه با درصد و گاه با یک عدد اعشاری کوچکتر از یک نشان می‌دهند. هرچه سپیدائی یک جسم بیشتر باشد درصد نور بیشتری را بازتاب می کند و از فضا بهتر دیده می شود . سپیدائی زمین به طور متوسط ۳۷٪ می باشد این به معنی آن است که کره زمین به طور متوسط ۳۷درصد نورتابیده شده از طرف خورشید را درطیف نورمرئی بازتابش می کند.

شکل شماره ۶ – تعریف سپیدائی یا آلبدو (Albedo)

۲) امواج الکترو مغناطیس

امواج الکترو مغناطیس طیف گسترده ای هستند که از ریزترین طول موج ها در حد هسته اتم تا بزرگترین طول موج ها درحد ابعاد گیتی راشامل می شود.نورمرئی(که طیف مرئی نورهم می گویند)خود ازطیف های مختلفی تشکیل شده است(بنفش ،آبی، سبز و…قرمز)که تنها ویژگی مشترک همه آنها این است که مرئی میباشند . بعد ازآن نوبت به طول موج های مادون قرمز می رسدکه خود از سه بخش(مادون قرمزنزدیک ، متوسط و دور) تشکیل شده و بعد امواج ماکرو …انواع طول موج های رادیوئی(برای مطالعه کامل درباره امواج الکترو مغناطیس به مقاله“  امواج الکترو مغناطیس “مراجعه کنید.)

۳) سپیدائی در طیف های مختلف

مقدار نور بازتاب شده از یک شی به طول موج تابیده شده به آن شی بستگی دارد هر جسمی طول موج خاصی از امواج الکترومغناطیس (مثلا درطیف مرئی) را بهتر بازتابش کرده و در آن طول موج سپیدائی بالاتری دارد و اصولا به همین دلیل است که ما رنگ اشیا را متفاوت می بینیم جسمی به این دلیل قرمز دیده می شود که اشعه قرمز را بهتر از اشعه های دیگر بازتاب می کند پس این جسم در طول طیف قرمز ( اشعه قرمز) سپیدائی بالاتری دارد در حالی که مثلا درطیف سبز(اشعه سبز) سپیدائی بسیار پائینی دارد( شکل شماره ۷ ) وقتی ازسپیدائی طیف مرئی صحبت می کنیم منظور مجموع همه طول موج های مرئی می باشدکه خود شامل چندین طیف مختلف (ازبنفش تا قرمز) می باشد.که چون مخلوط همه این طیف ها رنگ سفید را می سازد منظور سپیدائی در طیف مرئی سپیدائی در نور سفید می باشد در صورتی که سپیدائی را برای هرکدام از تک موج های نور مرئی تعریف کنیم این اعداد تفاوت میکند. ( شکل شماره ۸)
حال به تابش های نامرئی مانند مادون قرمز برمی گردیم . تابش های مادون قرمز هم مانند نور مرئی از طیف  های مختلف تشکیل شده اند(در یک دسته بندی به سه قسمت عمده :مادون قرمزکوتاه،مادون قرمز متوسط، مادون قرمز دورتقسیم می شود)که سپیدائی در هر کدام از طیف ها با دیگری تفاوت می کند ولی وقتی از سپیدائی مادون قرمز صحبت می کنیم باز هم منظور همه طیف های مادون قرمزی می باشد که دوربین تصویر برداری می تواند ثبت کند (طول موج هائی که دوربین ثبت می کند) که البته با سپیدائی نورسفید فرق دارد .

شکل شماره ۷ – چگونه اشیا را رنگی می بینیم؟

شکل شماره۸ – سپیدائی در طول موج های مختلف با هم تفاوت دارد

۴) تفاوت سپیدائی اشیاء روی زمین در طیف مرئی

وقتی می گوئیم سپیدائی زمین به طور متوسط ۳۷می باشد معنی آن این است که برای ناظری که از یک فاصله دور به زمین نگاه می کند کره زمین به طور متوسط ۳۷درصد نور تابیده شده از خورشید را به فضا انعکاس می دهد(که همین قید متوسط نشان می دهد که این عدد ثابتی نیست و بسته به مقدار ابرها ،حجم یخ ها و… می تواند تغییر کند) ولی برای ماهواره ای که از فاصله نزدیکتر از زمین تصویر برداری می کندعوارض روی زمین و طبقات پائین جو شامل: ابرها ، دریاها ،بیابان ها ،جنگل ها و… یخ و برف همه با هم تفاوت داشته و هر کدام سپیدائی مخصوص به خودشان را دارند دراین قسمت در باره سپیدائی اجسام مختلف توضیح می دهیم
۴-۱) سپیدائی آب : سپیدائی آب بسیار متفاوت است و به زاویه برخورد و بازتابش آب بستگی دارد (همچنین به عمق آب)در زاویه نامناسب بیشتر نور تابیده به آب در جهتی بازتاب می شود که به چشم ناظر (یا دوربین تصویر بردار) نمی رسد از این رو آب ها بخصوص آب های اقیانوس های آزاد سپیدائی بسیار کمی دارند (حدود۶) و تیره رنگ دیده می شوند .
۴-۲) یخ : سپیدائی یخ تمیر بسیار بالا بوده و حدود ۵۰ تا ۷۰ می باشد این به معنی این است که مناطق یخزده قطبی و اقیانوس های یخزده بیشترین مقدار نور مرئی را بازتابش می کنند .
۴-۳) برف : سپیدائی برف بسیار متغیر است به صورتی که برای برف تازه باریده شده ۹۰ و برای برف قدیمی و ذوب شده به ۴۰ می رسد و برف و یخ قطب جنوب ۸۰ می باشد .
۴-۴) خاک : سپیدائی خاک برهنه و فاقد پوشش گیاهی به نوع خاک بستگی دارد ولی به طور متوسط حدود ۱۷می باشد . در حالی که شن و ماسه کویر بالا بوده و به حدود۴۰هم می رسد.
۴-۵) جنگل و چمنزار : سپیدائی جنگل و چمنزار به نوع گیاهان چمنزار و نوع درختان جنگل همچنین فصل سال (چون برگ درختان در بهار تا زمستان با یکدیگر بسیار تفاوت دارندبا این وجود می توان گفت : جنگل مخروطیان ( کاج و سرو …)درتابستان سپیدائی ۸،جنگل برگریز درتابستان ۱۵تا ۱۸،چمنزار ۲۵  می باشد .
۴-۶) سپیدائی ابرها : ابرها از مهمترین پدیده های جوی می باشند و اصولا یکی از دلائل استفاده از ماهواره های هواشناسی رصدو شناسائی ابرها به کمک ماهواره می باشد ولی سپیدائی ابرها با اشیاء دیگر تفاوت دارد . نظر به اهمیت این مسئله در بخش بعد در مورد آن بیشتر توضیح می دهیم .

۵) سپیدائی و تصویربرداری ماهواره ای

هنگامی که از یک جسم در نور مرئی تصویر سیاه و سفید(عکس) می گیریم نقاطی که نور بیشتر دیده(روشن تر هستند) درتصویر سفیدتر و نقاطی که نورکمتری دیده خاکستری تر و…به همین ترتیب نقاطی که هیچ نوری نمی بینند سیاه دیده میشوند.حال اگردوربین تصویر برداری به جای نور مرئی طیف دیگر اشعه الکترومغناطیس (اشعه ایکس ، فرابنفش، مادون قرمز و… امواج رادیوئی) را ثبت کند باز هم وضعیت همین است (در دوربین مادون قرمز نقاطی که مادون قرمز بیشتری دیده اند سفیدتر و آنها که کمتر مادون قرمز دیده اندخاکستری تر و… ) به این ترتیب دوربین هائی که در طیف های دیگر (بجز نور مرئی) تصویر برداری می کنندبا تصاویرسیاه و سفید می توانند جزئیات اشیا را نشان دهند.درتصویر برداری ماهواره ای نقاطی که سپیدائی بیشتری درآن طیف ( مرئی ،مادون قرمز و…) داشته باشند سفیدتر و نقاطی که سپیدائی کمتری داشته باشندخاکستری و سیاه تر دیده می شوند .

۶) تصاویر رنگی در طیف های دیگر

در تصاویر رنگی هر کدام از رنگ های نور مرئی اثری متفاوت بر فیلم عکاسی و یا سنسور گذاشته و تصویر رنگی تهیه می شود ولی تصاویر اشعه مادون قرمز و امواج دیگر چگونه ساخته می شوند؟
پاسخ این است که در تصاویر تهیه شده توسط انواع طیف های غیر مرئی چیزی به نام رنگ نمی توانیم داشته باشیم (رنگ درسایر طیف ها معنی ندارد)ولی برای زیباتر شدن تصویر و تشخیص جزئیات تصویر به صورت قرار دادی از طریق پردازش های کامپیوتری رنگ را اضافه می کنند . مثلا در طیف مادون قرمز که مانند امواج مرئی خود از طیف های گوناگون تشکیل شده به هر طیف یک رنگ را به همان ترتیب رنگ های طیف مرئی نسبت می دهیم و اشعه رسیده را به رنگ تبدیل می کنیم مثلا به طیف مادون قرمز با طول موج پائین تر رنگ بنفش( که درطیف مرئی پائین ترین طول موج رادارد)وبه بلندترین طول موج های مادون قرمز(رنگ قرمز راکه درطیف مرئی بالاترین طول موج رادارد)نسبت می دهیم و..به همین صورت درطیف های غیرمرئی دیگر نیزچنین میکنیم. ( شکل شماره ۹ )

شکل شماره ۹ – چگونه تصاویر در طیف های غیرمرئی به تصاویر رنگی تبدیل می شود

۸- سپیدائی ابرها

ابرها از مهمترین پدیده های جوی می باشند و اصولا یکی از دلائل استفاده از ماهواره های هواشناسی رصد و شناسائی ابرها به کمک ماهواره می باشد ولی سپیدائی ابرها با اشیاء دیگر تفاوت دارد.سپیدائی ابرها از۱۰تا۹۰متغیر است.ولی متوسط سپبدائی ابرها ۵۰درصد می باشد.
در حقیقت سپیدائی ابرهای مختلف بسیار با یکدیگر تفاوت دارد در واقع سپیدائی ابرها به نوع ، ارتفاع ابر ، اندازه قطرات آب یا یخ و زاویه تابش خورشیدبستگی دارد در این بخش درمورد ابرها و سپیدائی ابرها توضیح می دهیم. ولی قبل از آن لازم است درموردتفاوت رنگ ابرها ازپائین وبالا توضیح دهیم.

۱) ابرها از پائین چگونه دیده می شوند ؟ (چرا ابرهای باران زا تیره ترند؟ )

روشنی و تیرگی ابرها (که ارتباط مستقیمی با سپیدائی دارد) وقتی از پائین نگاه می کنیم با موقعی که از بالا نگاه می کنیم ( ارتفاعات ، هواپیما ، بالن و… ماهواره ) یک تفاوت اساسی دارد. در واقع اولین سوالی که مطرح می شود این است که چرابعضی ابرها روشن تر و سفیدتر هستند و بعضی ابرها تیره تر می باشند .
۱-۱) محتوای آب ابرها : در واقع رنگ طبیعی یک ابر سفید است و ابر تیره وجود ندارد ولی وقتی از پائین نگاه می کنیم ابرهای ضخیم تر و ابرهائی که قطرات آب بیشتری داشته باشند همچنین قطرات آب آنها درشت تر باشد تیره تر دیده می شوند زیرا نورکمتری را عبورداده و به زمین منعکس می کنند و در واقع بیشتر نور را به بالا انعکاس می دهند.این ابرها عموما باران زا هستند. و « محتوای آب » بیشتری دارند .

شکل شماره ۱۰-درابرهای بلندکومولوس قسمت پائین ابرها که نور به آنها نمی رسدتیره و قسمت بالائی آنها روشن است .

۲-۱)سایه ابرهای بالائی : بسیاری از مواقع در موقع ابری بودن هوا چندین لایه ابر بر روی یکدیگر قرار می گیرند.ابرهای بالائی بر روی ابرهای پائینی سایه می اندازند و در این حالت حتی اگر ابر محتوای آب کمتری هم داشته باشد تیره تر دیده می شود .

شکل شماره ۱۱ – وقتی چندین لایه ابر وجود دارد ابرهای بالائی بر روی ابرهای پائینی سایه انداخته و آنها را تیره می کنند .

۳-۱) حجم ابر : موقعی که منطقه کوچکی ابری می باشد نور بیشتری از طبقات بالای ابرها به زمین می رسد تا موقعی که منطقه بسیار بزرگی ابری می باشد در حالتی که منطقه بزرگی ابری باشد آسمان بسیار تاریک شده و بیشتر ابرها تیره و تار می شود .
۴-۱) ارتفاع ابرها: هرچه ابرها به زمین نزدیک تر باشند محتوای آب بیشتری دارند و بنابراین تیره تر دیده شده و هرچه ارتفاع بالاتری داشته باشند نازک تر بوده و محتوای آب کمتری داشته و روشن تر دیده می شوند.

 

شکل شماره ۱۲- وقتی منطقه وسیعی ابری باشد ابرها تیره تر دیده می شوند .

 ۲) ابرها از بالا چگونه دیده می شوند ؟

وقتی ابرها را ازبالا نگاه می کنیم هرچه ضخیمتر بوده و محتوای آب بیشتری داشته باشد بیشتر نور تابیده از طرف خورشید را منعکس کرده و روشن تر دیده می شوند و هر چه نازک تر بوده و محتوای آب کمتری داشته باشند بیشتر نور را عبور داده و تیره تر دیده می شوند . اگر چندین لایه ابر بر روی هم قرار داشته باشند وقتی از بالا نگاه می کنیم فقط لایه بالائی را می بینیم و لایه های پائینی نقشی در این میان ندارند .
در هر صورت اگر از بالا به ابرها نگاه کنیم بسیار متفاوت از آنچه از پائین نگاه می کنیم دیده می شوند.اگر از بالا نگاه کنیم بسیار روشن تر از موقعی دیده می شوند که ازپائین نگاه می کنیم .
نکته : در صورتی که به درون ابر وارد شویم همه اطراف ما را مه فرا می گیرد و هرچه محتوای آب ابر بیشتر باشد مه غلیظ تر بوده و دامنه دید کمتر می شود .

شکل شماره ۱۳-ابرها ازبالا بسیار متفاوت از روی زمین دیده می شوند .

۴) سپیدائی ابرها در طیف مرئی

آنچه در اینجا به عنوان سپیدائی ابرها عنوان می شود سپیدائی ( ضریب بازتاب ) موقعی که از بالا به ابرها نگاه شود در این صورت در مورد سپیدائی ابرها می توانیم بگوئیم.
۴-۱) رابطه سپیدائی با ضخامت ابر : ابرهای ضخیم(مانند ابرهای استراتوکومولوس )سپیدائی بالاتری دارند در حالی که ابرهای نازک مانند سیروس سپیدائی کمتری دارند.
۴-۲) رابطه سپیدائی و قطر قطره های آب : ابرها از قطرات آب یا دانه های برف تشکیل شده اند هرچه قطرذرات آب بیشترباشد سپیدائی هم بیشتر بوده(زیرا ذرات آب نوربیشتری را منعکس می کنند)و هرچه قطر قطرات آب کوچکتر باشد سپیدائی ابر کمتر می باشد.(زیرا نور کمتری را منعکس می کند) ولی از روی زمین که نگاه کنیم ابرهای باران زا که بارش بیشتری را تولید می کنند تیره تر و ابرهای کم بارش روشن تر هستند. همچنان که بیشتر مردم میدانند وقتی هوا ابری باشدو ابرها تیره تر باشندامکان بارش باران وبرف بیشترمیشود.
۴-۳) ارتفاع ابر : ابرهای مرتفع تر بیشتر ازیخ(دانه ای برف)تشکیل شده اند از این رو سپیدائی ابرهای مرتفع بیشتر می باشد . 
۴-۴) آب یا برف : بسیاری ازابرها از قطره های آب و برخی ابرها از دانه های برف تشکیل شده اند یخ و برف سپیدائی بیشتری دارند بنابراین طبیعی است ابرهائی که از دانه های برف تشکیل شده اند( مانند ابرهای سیروس)سپیدائی بیشتری دارند .

شکل شماره ۱۴- چرا ابرهای ضخیم نور بیشتری را بازتاب داده و سپیدائی بیشتری دارند .

۵) سپیدائی ابرها در طیف مادون قرمز 

اشعه مادون قرمز از اشیائی ساطع می شود که نسبت به محیط اطراف خود گرمتر باشند. هرچه جسمی گرمتر باشد تابش های مادون قرمز بیشتری از خود متصاعد می کند . بیشترین سهم انرژی الکترومغناطیس (همه تابش های الکترومغناطیس) که از طرف خورشید به زمین می رسد به صورت طیف مرئی و مادون قرمز می باشد انواع مختلف طیف مادون قرمز در روز به زمین و اشیاء روی زمین تابیده و در شب به فضا بازتاب می شود.دوربین های مادون قرمز این گرما را گرفته و براساس آن تصاویر مادون قرمز تهیه می کنند.  
در تصویربرداری مادون قرمز که توسط ماهواره های هواشناسی تهیه می شود هرچه ابرگرمتر باشد سپیدائی بیشتری دارد و هرچه ابرسردتر باشد سپیدائی کمتری دارد .

شکل شماره ۱۵ – سپیدائی ابرها در اشعه مادون قرمز ( ابرهای بلند چون سردتر هستند سپیدائی کمتر و ابرهای پائین جون نزدیک سطح زمین بوده و گرمترند سپیدائی بیشتری دارند )

۹- شناسائی پدیده های جوی به کمک ماهواره

وظیفه و هدف اصلی ماهواره های هواشناسی مشخص کردن و اندازه گیری پدیده های جوی می باشد پدیده هائی همچون : عوارض زمینی(دریا ،بیابان ،جنگل،سرزمین های یخزده و…)،شناسائی ابرها به عنوان مهمترین پدیده جوی،مشخص کردن جهت و سرعت جبهه های بزرگ هوائی،طوفان ها،سیکلون ها و…که این کار توسط ماهواره های هواشناسی از طریق تصویربرداری (طیف مرئی،مادون قرمز،بخار آب) انجام می شود.دراین بخش در موردشناسائی عوارض زمینی و پدیده های جوی ازطریق ماهواره های هواشناسی توضیح می دهیم. 

۱) پیش بینی وضع هوا چگونه انجام می گیرد؟

پدیده های جوی(ابر و بارندگی ،طوفان ،گرما و سرما و…)که در یک منطقه کوچک اتفاق می افتد بیشتر اوقات از نقاط دیگر به آن منطقه وارد می شوند همچنین پدیده هائی که در یک منطقه بزرگ بوجود می آید از نقاط دور دست به آن نقطه می آیند . پدیده های جوی مرز سیاسی نمی شناسند و از نقطه ای به نقطه دیگر حرکت می کنند ابرهائی که ایجاد بارش می کنند بسیاری از مواقع از هزاران کیلومتر دورتر می آیند. ایستگاه های هواشناسی محلی یا وجودی که به صورت یک شبکه با هم رابطه دارند نمی توانند به طورکامل همه زمین را رصدکنندتنها ماهواره های هواشناسی می توانند ازبالا همه چیز را رصدکنند از طرفی وجود این ایستگاه ها هم در روی زمین لازم است چون ماهواره ها هم نمی توانند کمیت هائی(دما،فشار،رطوبت و…) در همه جای زمین بدقت اندازه بگیرند. بنابراین ایستگاه های زمینی با اطلاعاتی که خود بدست آوردند( ابزارهای اندازه گیری ، بالن های هواشناسی،رادار و…)و اطلاعات سایر ایستگاه ها (دور و نزدیک )از روی زمین اقدام به جمع آوری اطلاعات می کنند و ماهواره ها هم از بالا اطلاعات جهانی را جمع آوری می کنند و ماهواره و ایستگاه های زمینی با همکاری یکدیگر سعی می کنند دقیقترین پیش بینی ها را انجام دهند . 

۲)شناسائی عوارض طبیعی

برای شناسائی عوارض طبیعی : اقیانوس ها ،خطوط ساحلی ،جنگل ها ، بیابان ها و…ماهواره ها در سه طیف(مرئی،مادون قرمز، بخار آب) اقدام به تصویر برداری می کنند در تصویرهای سیاه و سفیدنقاطی که سپیدائی بیشتری دارند روشن تر و نقاطی که سپیدائی کمتری دارند تیره ترظاهر میشوند(در مورد سپیدائی عوارض مختلف دربخش قبلی توضیح داده شد)حال درادامه بعضی ازمهمترین عوارض را شرح می دهیم .

۳) شناسائی عوارض زمینی

ماهواره های هواشناسی ازروی تفاوت سپیدائی نقاط مختلف زمین می توانند بیشتر عوارض راشناسائی کنند.
۳-۱) شناسائی اقیانوس ها و دریاها :‌ شناسائی اقیانوس ها و دریاها و تشخیص مرزهای ساحلی  در تصویر برداری با طیف مرئی نسبتا راحت است زیرا اقیانوس ها سپیدائی بسیار پائینی دارند درحالی که خشکی ها(حتی جنگل ها که تیره ترند) سپیدائی بالاتری دارندبنابراین تصاویر مرئی می تواند خشکی را از آب تشخیص بدهد ولی برای تشخیص خطوط ساحلی تصاویر مادون قرمز بسیار کاراتر هستند چون چه در روز و چه در شب بین آب و خشکی اختلاف دما وجود دارد و این کمک می کند تا خطوط ساحلی درطیف مادون قرمز بهتر آشکار شود . (در شب نمی توان با طیف مرئی تصویر برداری کرد حتما باید از مادون قرمز استفاده شود )
۳-۲) تشخیص جنگل ها از بیابان ها : سپیدائی جنگل ها بیشتر از بیابان ها و نقاط لخت می باشد و این امر کمک می کند که بتوان این ها را از یکدیگر تفکیک کرد .
۳-۳) تشخیص برف و یخ از ابر : یکی از بزرگترین مشکلات تصاویر مرئی تشخیص ابرها ازیخ و برف می باشد برای تشخیص بهتر همزمان از تصویربرداری مادون قرمز هم استفاده می کنند همچنین نظر به این که ابرها حرکت می کنند با استفاده از تصویرهای متعدد می توان ابرها را از یخ و برف مجزا کرد .

۴) شناسائی ابرها

یکی از بزرگترین هدف های ماهواره های هواشناسی تشخیص و درحه بندی ابرها می باشد . نظر به این که ابرها از بالا همانطور که از زمین دیده می شوند دیده نمی شوند پس با استفاده از ماهواره ها نمی توان به راحتی نوع ابرها را تشخیص داد در اینجا به کمک تصویر برداری در طیف مرئی و طیف مادون قرمز و همچنین تصویر برداری بخار آب(طول موج های۶الی۷میکرو متری) می توان: ارتفاع ابر ،محتوای آب ابر و ضخامت ابر و…را تشخیص داد.و بعدبا استفاده از این اطلاعات نوع ابر و این که ازآب یا برف تشکیل شده را مشخص کرد.
۴-۱) اهمیت مطالعه ابرها : تغییرات وضعیت آب و هوا به پایداری و ناپایداری جو زمین بستگی دارد و ابرها نشان دهنده پایداری و ناپایداری وضعیت هوا می باشند از این رو شکل و نوع ابرها در مطالعه آب و هوا و پیش بینی آن بسیار مهم می باشند .
۴-۲) ارتفاع ابر : در تصاویر با طیف مرئی هرچه ارتفاع ابر بیشتر باشد سپیدائی بیشتری داشته و روشن تر می باشد ولی در تصاویر طیف مادون قرمز ابرهای مرتفع ترچون سردتر هستند تیره تر دیده می شوند(برعکس طیف مرئی) بنابراین ارتفاع ابر مشخص می شود درتصاویر مادون قرمز دمای ابرهای کم ارتفاع به دمای زمین نزدیک بوده و از این رو به سختی دیده می شوند ولی در تصاویر مرئی بهتر دیده می شوند .
۴-۳) ضخامت و محتوای آب ابر : هرچه ضخامت و محتوای آب ابر بیشتر باشد(قطرات آب در ابر درشت تر و بیشتر باشند) سپیدائی ابر در تصاویر مرئی بیشتر بوده و بنابراین سفیدتردیده خواهدشد.( مثلا قله ابرهای کمولوس) مشکل دیگر در تصاویر مرئی این است که ابرهائی باضخامت بسیارکم (همچنین ابرهائی با بازتابش بسیار کم )حالت غبار مانندی ایجاد می کنند . استفاده از فنون پردازش تصویر به حل این مشکل کمک می کند.
با توجه به این که هرچه « محتوای آب ابر » بیشتر باشد بارش ها بیشتر و شدیدتر می شود اهمیت مطالعه محتوای آب ابرها بیش ار بیش روشن می شود .
۴-۴) ابرهای یخی و برفی : ابرهائی که ازدانه های برف تشکیل شده اند درتصاویر مرئی سپیدائی بیشتری داشته و روشن تر ظاهر می شوندو ابرهائی که از ذرات آب تشکیل شده سپیدائی کمتری داشته و تیره تر ظاهر می شوند .

۵) اندازه گیری سرعت باد

اندازه گیری سرعت باد و جریان های هوائی یکی از مهمترین پدیده های جوی می باشد . طبیعی است که ماهواره ها نمی توانند به طور مستقیم سرعت باد را اندازه گیری کنند بنابراین برای اندازه گیری سرعت توده ها های هوائی از حرکت ابرها استفاده می کنند .(یعنی سرعت ابرها را اندازه می گیرند)

۶) اندازه گیری رطوبت

برای اندازه گیری مقدار رطوبت هوا به کمک ماهواره ازتصویربرداری در طیف بخار آب استفاده میشود. (طول موج های۶ الی۷میکرو متری- طیف مادون قرمز نزدیک ) چون درتصویربرداری با امواج ۶ تا ۷میکرومتری نواحی مرطوب روشن تر و مناطق خشک تیره تردیده می شوند ابزاربسیار مفیدی جهت اندازه گیری نسبی رطوبت می باشد در این تصویر برداری هرچه محتوای آب ابرها بیشتر باشد ابرها روشن تر ظاهر می شوند .

۷) خلاصه شناسائی عوارض زمینی و پدیده های جوی با کمک تصویر برداری ماهواره ای

برای شناسائی دقیق عوارض زمینی و پدیده های جوی درماهواره های هواشناسی از سه نوع تصویربرداری استفاده می کنند.به گونه ای که همزمان ازهرمنطقه سه نوع تصویر درسه نوع طیف گرفته می شود و از مقایسه این تصاویر و با توجه به آنچه تا اینجا گفته شد می توانند عوارض زمینی و پدیده های جوی را رصدکرده و به کمک ایستگاه های زمینی پیش بینی های بسیار دقیقی ارائه دهند.
در شکل های شماره ۱۶تا ۱۸تصاویر گرفته شده ازماهواره  هواشناسی متئوست در یک زمان و در سه طیف مختلف از یک منطقه واحد تهیه شده است به دقت به اختلاف ها و شباهت های سه تصویر دقت کنید .
نکته بسیار مهم : تصاویر مرئی نه تنها محدودیت خود را دارند بلکه بزرگترین مشکل آن این است که در هنگام شب قابل استفاده نیستند در حالی که برای پیش بینی دقیق نباید در تصاویر ماهواره ای وقفه ای ایجاد شود در اینجا تصاویر مادون قرمز به کمک می آید و درهنگام شب و نقاط تاریک هم بخوبی تصویر برداری می کند .

شکل شماره ۱۶ – تصویرماهواره متئوست در طیف مرئی

شکل شماره ۱۷ – تصویرماهواره متئوست در طیف مادون قرمز

شکل شماره ۱۸ – تصویرماهواره متئوست در طیف بخار آب

۱۰- کاربردهای دیگر ماهواره های هواشناسی

ماهواره های هواشناسی به صورت تخصصی برای شناخت پدیده های جوی و پیش بینی هوا ساخته شده اند ولی علاوه بر این کاربردهای دیگری هم دارند . در این بخش در مورد کاربردهای دیگر ماهواره های هواشناسی بجز پیش بینی هوا توضیح می دهم .

۱) بلاهای طبیعی در ارتباط با آب و هوا

هر ساله عده بسیار زیادی از مردم بر اثر بلاهای طبیعی کشته می شوند، میلیاردها دلار خسارت وارد می شود ،صدها هزاران نفر از مردم خانه و کاشانه خود را ازدست می دهند پس پیش بینی بلایای طبیعی و مقابله با آن یکی از مهمترین وظایف ماهواره های هواشناسی می باشد که در اینجا به پاره ای ازآن اشاره می کنیم .
۱-۱) طوفان رعد و برقی : این طوفان ها یکی از خطرناک ترین پدیده های جوی می باشند علاوه بر این که هر ساله هزاران نفر بر اثر رعد و برق و پدیده های حاصل از این طوفان کشته می شوند در صورت عدم پیش بینی و مراقبت جان مسافران پرواز های هوائی هم به خطر می افتد.ازآنجائی که این طوفان ها توسط ابرهای عظیم کمولونیمبوس تولید میشود.با رصد این ابرها و اندازه گیری سرعت و جهت و محتوای آب آن می توان وقوع این پدیده را پیش بینی کرده و در برابر آن تصمیمات لازم اتخاذ کرد .
۱-۲) تورنادو : تورنادو (در فارسی پیچند) نوعی گردباد بسیار قدرتمند است که اساسا از یک طوفان رعد و برقی و ابرهای عظیم کمولونیمبوس (بخصوص نوع خطرناک آن ابرهای ماماتوس) بوجود می آید بعضی از این گردبادها سرعتی تا ۴۸۰ کیلومتر در ساعت و پهنائی بیش از سه کیلومتر دارند و به هرجا که برسند همه چیز را نابود می کنند.با وجودی که ماهواره ها نمی توانند آنها را ببینند ولی با مشاهده ابرهای عظیم کمولونیمبوس و شرایط خاص این ابرها و با اندازه گیری جهت و سرعت این ابرها  می توانند وقوع تورنادو ها و مسیرآنها را پیش بینی کرده و اخطارهای لازم را بدهند .

شکل شماره ۱۹ – تصویری از یک تورنادو
۱-۳)سیکلون ها : سیکبون یک توده هوا در مقیاس بزرگ است که به دور یک مرکز کم فشار می چرخد به بیان ساده تر سیکلون ها طوفان هائی هستند که به صورت دایره عظیمی با قطر صدها کیلومتر دور مرکز خود می چرخد. قبل ازظهور ماهواره های هواشناسی هواشناسان نمی توانستند تصورکنند که تعداد این سیکلون ها حتی از ۱۵۰عدد هم بیشتر باشد. به لطف ماهواره های هواشناسی امروزه ما این طوفان های خطرناک را رصد کرده ، مسیر آنها را پیدا کرده و آمادگی لازم را در مقابل این پدیده های خطرناک بدست می آوریم .

شکل شماره ۲۰ -تصویر ماهواره ای از یک سیکلون
۱-۴) هاریکن ها :عظیم ترین سیکلون ها که بیشتر دراقیانوس اطلس مشاهده شده و انرژی خود را از آب اقیانوس بدست می آورند به نام هاریکون شناخته می شوند. هاریکون ها همه ساله خسارت و تلفات زیادی به مردم وارد می آوردبا شناخت این طوفان های خطرناک (که به کمک ماهواره های هواشناسی حاصل می شود) حداقل می توان خسارت ها تلفات حاصل ازآن را به نحو چشمگیری کاهش داد .
۱-۵) بقیه بلایای طبیعی : علاوه بر این بلایای طبیعی بلایا و خطرات زیاد دیگری نیز می باشند که ماهواره های هواشناسی می توانند با پیش بینی به موقع ازجان و مال مردم محفاظت کنند.

 ۲) دیدبانی گازهای گلخانه ای

گرمایش زمین و گازهای گلخانه ای یکی از بزرگترین عوامل تهدید حیات در روی زمین است.(برای مطالعه در مورد گرمایش زمین به مقاله “ گرمایش زمین “ مراجعه کنید) ازموقعی که دانشمندان و سیاستمداران به خطرات گرمایش زمین و گازهای گلخانه ای پی بردند اقدامات مختلفی را برای مقابله با آن آغاز کردند . یکی از این اقدامات اندازه گیری این گازها توسط ماهواره های هواشناسی میباشد.درحال حاضر مهمترین ماهواره ای که در این زمینه فعال است « ماهواره دیدبانی گازهای گلخانه‌ای » (GOSAT) ساخت ژاپن می باشد که در مقاله “ ماهواره های هواشناسی( ماهواره های محیط زیست) “ به طور مفصل در مورد آن توضیح می دهیم .

۳) پایش یخ های قطبی

یکی از اثرات گرم شدن زمین ذوب شدن یخ های قطبی و بالا آمدن آب دریاها (تا۲۰ متر) می باشد که می تواند بر روی زندگی ساحل نشینان تاثیرات مخربی بگذارد. بنابراین یکی از اقدامات دانشمندانی که در این زمینه فعالیت می کنند اندازه گیری و پایش یخ های قطبی با ماهواره می باشد. یکی ازفعالترین ماهواره ها در این زمینه ماهواره چینی BNU-1 (به معنی یخ یاب) می باشد که به طورانحصاری برای پایش یخ های قطب جنوب ساخته شده است و دیگر ماهواره سنیتل یک آ (Sentinel-1A ) می باشد.

۴) پایش محیط زیست

از زمان انقلاب صنعتی و با افزایش جمعیت کره زمین و بی مسئولیتی انسان ها و حکومت ها محیط زیست در معرض خطر جدی قرار گرفته است که اگر عوامل نابودی محیط زیست شناسائی نشود و اخطارهای لازم داده نشود حیات و زندگی در روی زمین با نابودی کامل مواجه می شود.ازنمونه های بارز نابودی محیط زیست می توان به : انتشار گازهای گلخانه ای و گرمایش زمین ، آلودگی آب و هوا و خاک،نابودی جنگل ها و مراتع ،خشک شدن تالاب ها ودریاچه ها و…اشاره کرد. ماهواره های تصویربردار از جمله شماری از ماهواره های هواشناسی به عنوان یک وسیله مهم می توانند این مخاطرات را رصدکرده و به فعالین محیط زیست در جلوگیری از این مخاطرات یاری برسانند. از جمله این ماهواره ها،ماهواره های هواشناسی NOAA میباشند. درشکل های شماره ۲۰ می بینیدکه چگونه با رصد دریاچه ارومیه عمق فاجعه را به مسئولین نشان دادند.

شکل شماره ۲۱ – مقایسه آب دریاچه ارومیه از سال ۱۹۸۴ تا سال ۲۰۱۳

۵) پوشش های گیاهی و رصد جنگل ها و بیابان ها

جنگل ها و مراتع بخاطر پدیده گرمایش زمین و تغیرات اقلیمی و بی مسئولیتی حکومت ها و مردم جهان در حال نابودی می باشد. و به بیابان و کویر تبدیل می شوند جنگل ها و مراتع ریه های زمین و تامین کننده اکسیژن موردنیاز برای ادامه زندگی بر روی زمین هستند از طرف دیگر نابودی جنگل ها و مراتع می تواند تاثیرات گرمایش زمین را دو چندان کند.از این رو دانشمندان محیط زیست و افراد دلسوز و مسئولیت پذیر سال هاست در این مورد به کشورها و سازمان های بین المللی هشدارهای لازم را می دهند . امروزه با استفاده از ماهواره می توان به طور مرتب جنگل ها و مراتع را زیر نظر گرفت و از این طریق هشدارهای لازم را داد اگر چه ثبت تصاویر با کیفیت در این زمینه وظیفه ماهواره های تصویر برداری می باشد ولی ماهواره های هواشناسی هم می توانند با تهیه تصاویر در طیف مرئی و مادون قرمز اطلاعات دقیق تری در مورد کم شدن پوشش گیاهی و علت آن تهیه کرده و به جوامع بین المللی معرفی کنند . یکی از مهمترین ماهواره هائی که در این زمینه فعالیت می کند ماهواره هواشناسی NOAA-AVHRR می باشد که به صورت حرفه ای پوشش های گیاهی را هم رصد می کند.
توضیحات تکمیلی شکل شماره ۲۱ : در این نقشه بر اساس اطلاعات تاریخی نقشه ای حدودی از جنگل های جهان در دوران باستان( بین ۲ تا ۵ هزار سال پیش) تهیه شده است(نقشه بالا) و با نقشه جنگل های جهان در سال ۲۰۰۵ که از روی تصاویر ماهواره ای تهیه شده است مقایسه شده است . با نگاه کردن به این نقشه می توانید به عمق فاجعه پی ببرید . ( از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱ باز هم این تخریب ادامه داشته است )

شکل شماره ۲۲ -مقایسه پوشش جنگل های جهان از دوران باستان تا سال ۲۰۰۵

۶) آتش سوزی جنگل ها

ازبین بردن عمدی جنگل ها (برای سود جوئی و فروش چوب درختان) از یک طرف و آتش سوزی های گسترده جنگلی ازطرف دیگرجنگل ها رابه نابودی می کشاند. گرمایش زمین وتغییرات اقلیمی که یکی از بارزترین جنبه های آن خشکسالی های گسترده می باشد سبب شده که درختان بسیاری در جنگل ها خشک و نیمه خشک شوند.این جنگل ها مستعد آتش سوزی می باشند و با کوچکترین جرقه ای آتش سوزی های وسیع در جنگل ها به راه می افتد.امروزه از روش های بسیارپیشرفته (هواپیما و هلی کوپترهای پیشرفته،آب افکن های بدون سرنشین و…) اقدام به مهار آتش می کنند حال هرچه آتش سوزی گسترده تر باشد مهار آتش مشکل تر می باشد . پس نکته مهم تشخیص آتش سوزی در همان لحظه های اولیه شروع آتش سوزی می باشد که امروزه این کار به وسیله ماهواره هائی که به طورحرفه ای آتش سوزی ها را رصد می کنند آشکار می شود . نکته ای که بسیار مهم می باشد این است که درهمان لحضات اولیه شروع آتش سوزی بخاطر کوچک بودن وسعت آتش همچنین درنقاطی که شب باشد(آتش سوزی درشب شده باشد) تشخیص آتش سوزی با طیف مرئی تقریبا غیرممکن بوده و تنها از طریق تصویربرداری مادون قرمز و تصاویر بخار آب (طیف ۶ و ۷میکرومتری) و… سایر روش های سنجش از دور آشکار خواهد شد که این مهم هم معمولا توسط ماهواره های هواشناسی انجام میشود.این روش ها هم ارزان و هم بسیار سریع هستند ازمهمترین ماهواره های هواشناسی که به طور حرفه ای به کارشناسائی و رصدآتش سوزی ها مشغول هستند می توان به NOAA-16 وTeraa اشاره کرد.
توضیحات تکمیلی شکل ۲۲ : همه ساله هزاران آتش سوزی بزرگ و کوچک در جهان رخ می دهد که حسارات و صدمات وحشتناکی به محیط زیست و…حیوانات بی گناه وارد می شود.درآتش سوزی که دی ماه سال ۹۸( ژانویه۲۰۲۰) درجنگل های جزیره کانگورو به وقوع پیوست صدها میلون گونه های جانوری کمیاب در آتش کباب شدند.

شکل شماره ۲۳ – مقایسه جنگل کانگورو استرالیا قبل و بعد از آتش سوزی

۷) مطالعه گرد و غبار و ریزگردها

ریزگردها و طوفان های گرد و غبار به خودی خود پدیده مضری نیستند این پدیده (جابجائی خاک و  انتقال آن به نقاط دور دست توسط باد)میلون ها سال است که جریان دارد و درسیاره های سنگی هم که دارای اتمسفر هستند جابجائی خاک توسط باد مرتب صورت می گیرد.آن چیزی که ریزگردها را به پدیده ای مضروخطرناک تبدیل کرده آلودگی هوا و تعغیر اقلیم وبه دنبال آن نابودی محیط زیست و پوشش گیاهی به همراه خشک کردن دریاچه ها و تالاب ها،بواسطه فعالیت های بشری میباشد.(برای مطالعه درمورد ریزگردها به مقاله“ ریزگرد “ مراجعه کنید) یکی از راه های مقابله با اثرات زیانبار ریز گردها تصویربرداری و سنجش اندازه و مقدارریزگردها با ماهواره های تصویربردار و ماهواره های هواشناسی میباشدماهواره های نوا و همچنین ماهواره AVHRR و آکوا به اندازه گیری وسنجش مقدارو اندازه ذرات ریزگردها،پایش زمین های مستعدتولید ریزگرد و…مشغول میباشند.

۸) شناسائی پوشش های برف

برای برنامه ریزی و مدیریت کشاورزی ، مهمترین عامل شناخت منابع آب در دسترس می باشد منابع آب شیرین شامل آب رودخانه ها و جویبارها و چشمه ها می باشد و کارشناسان باید بتوانند مقدار آب این منابع آب را تخمین بزنند (به بیان ساده تر باید بدانند سال پیش رو آب سالی است یا خشکسالی تابرای محصولات کشاورزی برنامه ریزی کنند) همانطور که می دانید یکی از مهمترین منابع تامین آب مقدار برف موجود در کوه ها و ارتفاعات و… می باشد. متخصصان چهار پارامتر برای برف تعیین کردند که عبارت است از : «سطح زیر برف» ، آب معادل برف» ، « عمق برف » و « بارش برف » یکی از یهترین روش ها برای اندازه گیری سطح زیر برف و عمق برف و…در یک منطقه وسیع استفاده از ماهواره ها می باشد همانطور که در بخش قبل گفته شد یکی از مشکلات تصویر برداری از مناطق زیر پوشش برف تشخیص برف از ابرها می باشد که این کار در ماهواره های هواشناسی توسط تصویر برداری مادون قرمز انجام می شود بنابراین ماهواره های هواشناسی یکی ازبهترین گرینه ها در اندازه گیری سطح و حجم پوشش های برفی و تخمین میزان آب آنها می باشد .

شکل شماره ۲۴ – چهار پارامتر برف

شکل شماره ۲۵ – نقشه ماهواره ای پوشش برف در ایران

۹) سایر کاربردهای ماهواره های هواشناسی

ماهواره های هواشناسی فقط برای شناسائی پدیده های جوی و پیش بینی آب و هوا نیست و همانطور که در این بخش توضیح داده شد از ماهواره های هواشناسی استفاده های گسترده و متنوعی می شود که در اینجا پاره ای از آنها را شرح دادیم . از کاربردهای دیگر ماهواره های هواشناسی می توان به این موارد اشاره کرد : پایش لایه ازن و صدمات وارد شده به آن ، شناسائی دقیقتر لایه های اتمسفر،پایش زمین های کشاورزی و…
نکته : به طور کلی بسیاری از کاربردهائی که ماهواره های تصویربردار دارند ماهواره های هواشناسی هم می توانند انجام دهند.ماهواره های هواشناسی بعضی کارها را کامل تر و بعضی ها را هم ناقص تر انجام میدهند.

۱۱- مهمترین ماهواره های هواشناسی

ماهواره های هواشناسی یکی از مهمترین ماهواره های سنجش از دور می باشند . که در مورد کاربرد آنها توضیح دادیم . در این بخش در مورد مهمترین ماهواره های هواشناسی به طور اختصار توضیح داده و در مقاله های“ ماهواره های هواشناسی( آمریکا و اروپا) “ ، “ ماهواره های هواشناسی( روسیه و آسیا) “  و ” ماهواره های محیط زیست ” به طور کامل این ماهواره ها را شرح می دهیم )

۱) ماهواره های تایروس TIROS

ماهواره های تایروس (TIROS) اولین ماهواره های هواشناسی در جهان بودند (تاریخ ماهواره های هواشناسی با این ماهواره ها شروع شد).یکی از بزرگترین اهداف پروژه تایروس شناسائی ابرها و توده هوا و عوارض جوی به کمک تصویربرداری با طیف مادون قرمز بود.اولین ماهواره از این سریTIROS1بود که در اول آوریل ۱۹۶۰به فضا فرستاده شد و با آن که این ماهواره بیش از ۷۸ روز در مدار نبود ولی در همین مدت توانست بیش از ۲۳۰۰۰ عکس از ابرها و توده های عظیم هوائی برای اولین بار در جهان تهیه کند که مورد استفاده و تقدیر دانشمندان بزرگ هواشناس قرار گرفت.این پروژه جمعا با فرستادن ۱۰ ماهواره تا ۲ ژوئیه ۱۹۶۵خاتمه پیدا کرد و بعد پروژه جدیدی به نام TIROS-N (تایروس ان) در۱۳ اکتبر ۱۹۷۸با در مدار قراردادن ماهواره TIROS-N شروع شد و تا ۱۵می ۱۹۹۸جمعا با درمدار قراردادن ۱۰ماهواره (که ۴ ماهواره هنوز هم فعال است ) به کار خود پایان داد .

۲) ماهواره های متئوست (Meteosat )

سازمان اروپایی بهره‌برداری از ماهواره‌های هواشناسی « مخفف EUMETSAT » یکی از سازمان های وابسته به آژانس فضایی اروپا می باشد. که با همکاری ۳۰ کشور بوجود آمده است . یکی از پروژه های این سازمان ساخت مجموعه ای از ماهواره های هواشناسی در مدار زمین ثابت است که علاوه بر پیش بینی آب و هوا  فجایع و بلاهای آب و هوائی(طوفان ها ، گردبادها و…) را هم پیش بینی کندبه این ترتیب شروع به ساخت و در مدار قرار دادن ماهواره هائی به نام متئوست(Meteosat)کرد . اولین ماهواره از این گروه۱ Meteosat نام گرفت و درتاریخ ۲۳نوامبر۱۹۷۷درمدارقرار داده شد و تاکنون ۱۱سری از این ماهواره ها به فضا پرتاب شده اند .

۳) ماهواره های سنیتل Sentinel

پروژه کپرنیک بزرگترین پروژه دیده بانی زمین می باشد که توسط آژانس فضایی اروپا درسال ۲۰۰۲راه اندازی شد . هدف این پروژه ساخت و در مدار قراردادن ماهواره هائی بود که به انجام وظائفی همچون : تصویربرداری راداری و ابرطیفی از زمین، اقیانوس‌ها و پایش جو زمین بپردازند . بنابر این شروع به کار ماهواره های تصویر برداری کردند در نگاه اول این ماهواره ها جزء ماهواره های تصویربرداری حساب می شوند ولی از آنجائی که بیشتر تمرکز این ماهواره ها بر تصویربرداری از ابرها و شناسائی جو و وضعیت هوا می باشد می توان آنها را در گروه ماهواره های هواشناسی طبقه بندی کرد.اولین ماهواره سنیتل در ۳ آوریل ۲۰۱۴ به فضا پرتاب شد و تاکنون ۶ماهواره از این سری به فضا پرتاب شده و مشغول انجام وظیفه می باشند . 

۴) سایر ماهواره های هواشناسی

ماهواره های هواشناسی جزء گروهی از ماهواره ها هستند که به کارتصویربرداری ماهواره ای به منظور شناسائی پدیده های جوی و پیش بینی هوا و…می پردازند و در واقع جزء ماهواره های سنجش ازدور حساب می شوند در حال حاظر ۴۰ ماهواره فعال هواشناسی در مدار قرار دارند که در این بخش به طور خیلی خلاصه بعضی از آنها را معرفی کردیم ولی بجز ماهواره هائی که تاکنون نام بردیم ماهواره های دیگری نیز هستندکه در گروه ماهواره های هواشناسی قرار می گیرند که در اینجا فقط به نام آنها اشاره می کنیم و در مقاله های بعدی  مربوط  به « ماهواره های هواشناسی »  به طور کامل به آنها خواهیم پرداخت . ازجمله این ماهواره ها می توان به این موارد اشاره کرد :
۴-۱) ماهواره چینیBnu-1 : این ماهواره به صورت حرفه ای به کار تصویر برداری از یخ های قطب جنوب برای تحقیق در مورد آب شدن یخ ها بخاطر اثرات گلخانه مشغول می باشد .
۴-۲) ماهواره ژاپنی ٖGosat : این ماهواره که نام آن (ماهواره دیدبانی گازهای گلخانه‌ای)می باشد اولین ماهواره ای است که گازهای گلخانه ای را رصد می کند .
۴-۳) ماهواره های NOAA : که متعلق به اداره ملی اقیانوس و ادارهٔ ملی اقیانوسی و جوی آمریکا می باشد و به طورحرفه ای مشغول مطالعات هواشناسی و اقیانوس شناسی می باشد .

۱۲- خلاصه مطلب

ماهواره ها کاربردهای متنوعی دارند یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره ها در هواشناسی می باشد. ماهواره ها دانش هواشناسی و پیش بینی هوا را دگرگون کردندماهواره ها با تصویربرداری از ابرها و جریانات هوا می توانند نقشی بزرگ در پیش بینی هوا و اقلیم داشته باشند در این مقاله به نقش ماهواره ها در پیش بینی وضع هوا و معرفی ماهواره های هواشناسی خواهیم پرداخت .

۱) تاریخچه هواشناسی

اهمیت هواشناسی و پیش بینی وضع کوتاه مدت و دراز مدت هوا (روزانه،هفتگی و یاسالیانه) از همان زمان پیدایش کشاورزی یعنی حدود ده هزارسال پیش حس شد در ابتدا مردم به کاهنان و جادوگران و…مراجعه می کردند.به تدریج و بر اساس تجربه دریافتند که بر اساس پدیده هائی مانند: نوع ابرها،سرخی افق در مغرب ، وزش بادهای خاص ، غیرعادی بودن گرمای هوا و…حتی رفتار حیوانات  می توانند تا حدودی وضعیت هوا را پیش بینی کنندکه البته گاهی این پیش بینی ها درست درمی آمدو گاهی درنمی آمد.اولین پیش بینی هواشناسی به صورت علمی توسط بفراط فیلسوف یونانی(۴۶۰- ۳۷۵قبل از میلاد)درسال ۴۰۰ قبل ازمیلاد انجام شد.اولین کتاب مدرن هواشناسی توسط ارسطو در سال ۳۵۰ میلادی نوشته شدو…در بخش سوم « ۳- تاریخچه هواشناسی » درمورد تاریخچه هواشناسی ازدوران باستان تا دوران معاصر توضیح داده شده است.

۲) هواشناسی و پیش بینی وضع هوا

در بخش چهارم « ۴- هواشناسی و پیش بینی وضع هوا » به صورت خیلی مختصر و فشرده در مورد علم هواشناسی و پیش بینی وضع هوا توضیح دادیم . ازپارامترهای مورد نیاز در هواشناسی شروع کرده و بعد از توضیح در مورد بسیاری از پارامترهای هواشناسی درنهایت به توضیح درمورد ابرها پرداخته و ابرها را طبقه بندی کردیم.

۳) لزوم هواشناسی با ماهواره و مدار ماهواره های هواشناسی

هواشناسی ماهواره ای امروزه یکی از مهمترین کاربردهای ماهواره ها می باشد به کمک ماهواره های هواشناسی انقلاب عظیمی درعلم هواشناسی و پیش بینی وضعیت هوا صورت گرفت .
در بخش پنجم « ۵- لزوم هواشناسی با ماهواره و مدار ماهواره های هواشناسی » درمورد لزوم استفاده از ماهواره های هواشناسی توضیح داده و بعد مدارماهواره های هواشناسی را مورد بررسی قرار می دهیم .

۴) تصاویر ماهواره های هواشناسی

هر ماهواره وظیفه ای را به عهده دارد و مهمترین وظیفه ماهواره های هواشناسی هم جمع آوری داده های در ارتباط با هواشناسی می باشد از مهمترین این داده ها می توان به اندازه گیری دمای سطح زمین ، اندازه گیری سرعت باد و جریانات هوائی،تشخیص ابرها و جهت و سرعت حرکت آنها و…اشاره کرد . درحال حاظر۴۰ ماهواره هواشناسی فعال می باشند در بخش ششم « ۶- تصاویر ماهواره های هواشناسی » در موردتصاویر ماهواره های هواشناسی و…نکات مرتبط با آن توضیح می دهیم.

۵) سپیدائی چیست ؟

ماهواره های هواشناسی با استفاده از تصاویری که در سه طیف (مرئی،مادون قرمز و بخار آب) می گیرند اقدام به شناسائی عوارض زمینی (عوارض سطح زمین) و پدیده های جوی می کنند نظر به این که تصویر برداری با طیف های مختلف ارتباط مستقیمی با سپیدائی و یا ضریب بازتابش نور دارد در بخش هفتم « ۷- سپیدائی چیست ؟ » در مورد سپیدائی و همچنین مقدار سپیدائی عوارض زمینی و جوی توضیح داده و در بخش های بعد در مورد چگونگی تهیه تصاویر ماهواره ای توضیح می دهیم . 

۶) سپیدائی ابرها

ابرها از مهمترین پدیده های جوی می باشند و اصولا یکی از دلائل استفاده از ماهواره های هواشناسی رصد و شناسائی ابرها به کمک ماهواره می باشد ولی سپیدائی ابرها با اشیاء دیگر تفاوت دارد.سپیدائی ابرها از۱۰تا۹۰متغیر است.ولی متوسط سپبدائی ابرها ۵۰درصد می باشد.
در حقیقت سپیدائی ابرهای مختلف بسیار با یکدیگر تفاوت دارد در واقع سپیدائی ابرها به نوع ، ارتفاع ابر ، اندازه قطرات آب یا یخ و زاویه تابش خورشیدبستگی دارد در بخش هشتم « ۸- سپیدائی ابرها » درمورد ابرها و سپیدائی ابرها و نکات در ارتباط با این موضوع توضیح می دهیم.

۷) شناسائی پدیده های جوی به کمک ماهواره

وظیفه و هدف اصلی ماهواره های هواشناسی مشخص کردن و اندازه گیری پدیده های جوی می باشد پدیده هائی همچون :عوارض زمینی(دریا ،بیابان ،جنگل،سرزمین های یخزده و…)،شناسائی ابرها به عنوان مهمترین پدیده جوی،مشخص کردن جهت و سرعت جبهه های بزرگ هوائی،طوفان ها،سیکلون ها و…که این کار توسط ماهواره های هواشناسی از طریق تصویربرداری (طیف مرئی،مادون قرمز،بخار آب) انجام می شود.در بخش نهم « ۹- شناسائی پدیده های جوی به کمک ماهواره » در موردشناسائی عوارض زمینی و پدیده های جوی ازطریق ماهواره های هواشناسی توضیح می دهیم. 

۸) کاربردهای دیگر ماهواره های هواشناسی

ماهواره های هواشناسی به صورت تخصصی برای شناخت پدیده های جوی و پیش بینی هوا ساخته شده اند ولی علاوه بر این کاربردهای دیگری هم دارند.(شناسائی و پیش بینی بلایای طبیعی،پایش و دیده بانی تاثیر گازهای گلخانه ای ناشی ازگرمایش زمین، محیط زیست، جنگل ها و مراتع و…) دربخش دهم «۱۰- کاربردهای دیگر ماهواره های هواشناسی » درمورد کاربردهای دیگر ماهواره های هواشناسی بجز پیش بینی هوا توضیح می دهم .

۹) مهمترین ماهواره های هواشناسی

ماهواره های هواشناسی یکی از مهمترین ماهواره های سنجش از دور می باشند.در بخش یازدهم « ۱۱- مهمترین ماهواره های هواشناسی » در مورد مهمترین ماهواره های هواشناسی به طور اختصار توضیح داده و در مقاله “ ماهواره های هواشناسی “ به طور کامل در مورد این ماهواره ها توضیح می دهیم .

 

برای مطالعه سایر مقاله های نجومی روی شکل زیر کلیک کنید.

برای مطالعه مقاله های روانشناسی اینجا را کلیک کنید .

عکس های طبیعت, طبیعت خوانسار , شکوفه های بهاری  , گلستان کوه ,دانلود آلبوم های کامل بهترین و زیباترین عکس ها ,آلبوم هائی با صدها عکس کیفیت بالا ,  در هیچ کجای اینترنت این عکسها را پیدا نمیکنید , عکس هابدون استفاده از تکنیک های فتوشاپ تهیه شده , کاملا طبیعی 

برای آموزش کامل و حرفه ای گوگل مپ روی شکل زیر کلیک کنید

همه جیز در مورد گوگل مپ

۱) هر گونه اظهار نظر را در فرم اظهار نظر کاربران وارد کنید .
۲) نظرات بعد از تایید مدیریت نشان داده می شود .
۳) با انتقادات و پیشنهادات سازنده خود ما را هرچه بیشتر  همراهی کنید . مدیریت از انتقادات و پیشنهادات سازنده شما استقبال میکند .
۴) نوشته های قرمز پر رنگ ارجاع به لینک هستند که هنوز لینک آنها قرار داده نشده است ( هنوز صفحه آنها منتشر نشده است )
۵) نوشته های آبی پر رنگ ارجاع به لینک هستند که لینک آنها قرار داده شده است ( صفحه آنها منتشر شده است )
۶) هرگونه بهره برداری : کپی تمام و یا قسمتی از مطالب این سایت بدون ارجاع منبع آن ممنوع می باشد .
۷) تکثیر فایل های Pdf با ذکر منبع آزاد ولی فروش آن تحت هر عنوان و با ذکر منبع هم ممنوع می باشد.